Archive for year: 2014

 ሐምሌ 17 ቀን 2006 ዓ.ም.

እንዳለ ደምስስ

• 850 የግቢ ጉባኤያት ተማሪዎች ድቁና ተቀብለዋል፡፡

በማኅበረ ቅዱሳን የትምህርትና ሐዋርያዊ አገልግሎት ዋና ክፍል አስተባባሪነት ከጠረፋማ ኣካባቢዎችና ከግቢ ጉባኤያት ለተውጣጡ ተተኪ መምህራን በአቡነ ጎርጎርዮስ የትምህርትና ሥልጠና ማእከል፤ እንዲሁም በስድስት ማእከላት ሥልጠና እየተሰጠ ይገኛል፡፡

አርባ ዘጠኝ ከተለያዩ ጠረፋማ አካባቢዎች የመጡ ተተኪ መምህራን ከሠኔ 30 ቀን 2006 ዓ.ም. ጀምሮ አዲስ አበባ በሚገኘው አቡነ ጎርጎርዮስ ትምህርትና ሥልጠና ማእከል ሥልጠናቸውን እየተከታተሉ ሲሆን፤ እስከ ሐምሌ 30 ቀን 2006 ዓ.ም. ይቆያሉ፡፡ በአንድ ወር ቆይታቸውም ትምህርተ ሃይማኖት፤ የመጽሐፍ ቅዱስ ጥናት፤ አምስቱ አዕማደ ምሥጢራት፤ ሐዋርዊ ተልእኮ፤ የቤተ ክርስቲያን ታሪክ፤ ነገረ ቅዱሳን፤ ምሥጢራተ ቤተ ክርስቲያን፤ ሥርዓተ ቤተ ክርስቲያንና ኦርቶዶክሳዊ መዝሙር በተሰኙ ርዕሶች ዙሪያ ሥልጠና እየወሰዱ ይገኛሉ፡፡

ከአርባ ዘጠኙ ሠልጣኞች መካከል ሁለቱ ቀሳውስት ሲሆኑ፤ ዐሥራ ሦስቱ ዲያቆናት ናቸው፡፡ ከጋምቤላ ክልል የመጣው ዲያቆን ቶንግ በሥልጠናው ገንቢ ዕውቀት ማግኘቱንና ከተለያዩ አካባቢዎች ከመጡት ሠልጣኞች ጋር ባለው ቆይታ ከፍተኛ የልምድ ልውውጥ ማድረጉን ገልጧል፡፡

ለሥልጠናው መሳካት የደብረ ኃይል ቅዱስ ራጉኤል ቤተ ክርስቲያን አንቀጸ ብርሃን ሰንበት ትምህርት ቤት የጎልማሶች ክፍል የስልሣ ሺህ (60,000) ብር ድጋፍ አድርጓል፡፡

በተመሣሣይ ሁኔታ ከግቢ ጉባኤያት ለተውጣጡ 361 ተተኪ መምህራን በስድስት ማእከላት በአሰላ (በኦሮምኛ ቋንቋ)፤ እንዲሁም በዝዋይ፤ በጅማ፤ በባሕር ዳር፤ በደቡብ ማስተባበሪያ (ሐዋሳ)፤ በማይጨው እና ከኬንያ ማእከል አንድ ሰልጣኝ ሥልጠናውን እየተከታተሉ ይገኛሉ፡፡

በተያያዘ ዜና ማኅበረ ቅዱሳን ኢትዮጵያ ውስጥ በሚገኙ ከ340 በላይ ዩኒቨርስቲዎችና ኮሌጆች ውስጥ ለሚገኙ ተማሪዎች የቤተ ክርስቲያን ትምህርት የሚሰጥ ሲሆን፤ በ2006 ዓ.ም. በግቢ ጉባኤያት የሚሰጠውን ትምህርት ካጠናቀቁ 40,000 ተማሪዎች ውስጥ 850ዎቹ ከብፁዓን አበው ሊቃነ ጳጳሳት የድቁና ማዕረግ ተቀብለዋል፡፡

 

 ሐምሌ 17 ቀን 2006 ዓ.ም.

መላእክት እግዚአብሔር ሰማይንና ምድርን የሰማይንም ሠራዊት ፈጠረ በሚለው አንቀጽ እንደተጠቀሰው፤በመጀመሪያው ቀን በዕለተ እሑድ በእግዚአብሔር ቃል ተፈጥረዋል፡፡ እግዚአብሔር አፈጣጠሩ ድንቅ ነውና መላእክትን እንደ እሳትና ነፋስ የማይዳሰሱ የማይታዩ አድርጎ ፈጥሯቸው ያመሰግኑታል፡፡ ዘፍ.1፡1 መዝ.108፡4፣ ዕብ.1፡12

እግዚአብሔር የፈጠራቸው 20 ዓለማት ሲኖሩ ሦስቱ፤ ኢዮር፣ ራማ፣ ኤረር የመላእክት ከተሞች ናቸው፡፡

 

መላእክት በ30 ነገድ በ10 አለቃ ተከፋፍለው እግዚአብሔርን የሚያመሰግኑ ለፍጥረታት ሁሉ ምሕረትን የሚለምኑ ናቸው፡፡ 10ሩ ነገድ መኳንንት ይባላሉ፡፡ እነዚህ መላእክት ዓለትን ተራራን ሠንጥቀው የሚሄዱ፣ ቀስት መሳይ ምልክት ያላቸው፣ በትንሣኤ ዘጉባኤ ጊዜ ነፍስና ሥጋን የሚያዋሕዱ መላእክት ሲሆኑ አለቃቸው ሰዳክያል ይባላል፡፡

10ሩ ነገድ ሊቃናት ሲባሉ የእሳት ሠረገላ ያላቸው፣ ኤልያስን በሰረገላ የወሰዱት መላእክት ሲሆኑ አለቃቸው ሰላትያል ይባላል፡፡ 10ሩ ነገድ መላእክት ይባላሉ፡፡ ሕይወት የሌለውን ነገር ሁሉ በሥርዓት እንዲቆዩ የሚጠብቁ ሲሆኑ አለቃቸው አናንያል ይባላል፡፡ የኃይላት አለቃቸው ቅዱስ ሚካኤል ሲሆን የአርባብ አለቃቸው ደግሞ ቅዱስ ገብርኤል ነው፡፡

መላእክት ብርሃናዊ መልአክ ስለሆኑ የሚያግዳቸው የለም፡፡ አለት ተራራን ሰንጥቀው የመግባት አንዱ በአንዱ የማለፍ ችሎታ አላቸው፡፡ እንደ መብረቅ እንደ እሳት የመሆን ባሕርይ አላቸው፡፡

መላእክት ትጉኃን ናቸው፡፡

“መላእክት ሁሉ ረቂቃን አይደሉምን የዘላለም ሕይወትን ይወርሱ ዘንድ ላላቸው ለአገልግሎት ይላኩ የለምን” ዕብ.1፡14 እንዳለ እረፍታቸው ምስጋና ምስጋናቸው እረፍት ሆኖ ሌት ተቀን ይተጋሉ፡፡

መላእክት በእግዚአብሐር ፊት ይቆማሉ፡፡

መላእክት ለምሕረት በእግዚአብሐር ፊት ይቆማሉ፡፡ “በእግዚአብሔር ፊት የቆሙ ሰባት መላእክት አየሁ፡፡” ራዕ.8፡2፡፡እኔ በእግዚአብሔር ፊት የምቆመው ገብርኤል ነኝ ሉቃ.1፡19፣ ዘካ.1፡12 ፡፡
መላእክት ተራዳኢ ናቸው፡፡

ቅዱስ ዳዊት “የእግዚአብሔር መልአክ በሚፈሩት ሰዎች ዙሪያ ይሰፍራሉ ያድናቸውማል” መዝ.33፡7፡፡ ሲል በዘፍ.48፡16 “ከክፉ ነገር የዳነን የእግዚአብሔር መልአክ እርሱ እኒህን ሕፃናት ይባርክ” በማለት ተራዳኢነታቸውንና በረከትን የሚያሳድሩ መሆናቸውን ያስረዳል፡፡ “ያን ጊዜም የጴጥሮስ ልቡና ተመልከትና እግዚአብሔር በዕውነት መልአኩን ልኮ ከሄሮድስ እጅና ከአይሁድ ሕዝብ ምኞት ሁሉ እንዳዳነኝ አወቅሁ አለ ሐዋ.12፡16፡፡ እነሆ ሚካኤል ሊረዳኝ መጣ ዳን.10፡13 ማቴ.18፡10 የመላእክትን ተራዳኢነት ያስረዳል፡፡

ጠባቂዎቻቸው ዘወትር የአባቴን ፊት ያያሉ፡፡

መላእክት ይጠብቁናል

በመንገድህ ሁሉ ይጠብቁን ዘንድ መላእክቱን ስላንተ ያዛቸዋልና እግርህም በድንጋይ እንዳትሰናከል በእጆቻቸው ያነሡናል” መዝ.90፡11-12፡፡ “ከነዚህ ከታናናሾቹ አንዱን እንዳትንቁ ተጠንቀቁ፤ መላእክቶቻቸው በሰማያት ዘወትር በሰማያት ያለውን የአባቴን ፊት ያያሉ እላችኋለሁና። ማቴ18፡10

“በመንገድህ ይጠብቅህ ዘንድ ወዳዘጋጀ ቤት ሥፍራ ያገንህ ዘንድ እነሆ አኔ መልአኩን በፊትህ እሰዳለሁ በፊቱ ተጠንቀቁ ቃሉንም አድምጡ ስሜም በእርሱ ስለሆነ ኃጢአት አትሥሩ ይቅር አይልምና አታስመርሩት ዘፀ.23፡20-22 መላእክት ዕጣንን ያሳርጋሉ፣ ራዕይ.5፡8፣ 8፣3 ፡፡ መላእክት የጸጋ ስግደት ይሰገድላቸዋል ዳን.5፡፡ኢያ.5፡13፣ ነገ.19፡6 15፣ ዘፍ.22፡3 መላእክት የምንመገበውን ይሰጡናል/ይመሩናል/ ት.ዳ.3 መላእክት ከእስር ያስፈታሉ ሐዋ.12፡6፡፡ መላእክት ይፈውሳሉ “እግዚአብሔር የበለዓምን ዐይን ከፈተ ዘሁ.22፡31

የመላእክትን አፈጣጠራቸውን፣አገልግሎታቸውን በመጠኑ ከተረዳን ከሰባቱ ሊቃነ መላእክት አንዱ የሆነው ቅዱስ ገብርኤል ሐምሌ 19 ቀን ሕፃኑ ቅዱስ ቂርቆስና እናቱ ኢየሉጣን ያዳነበት፣የጸናናበት ለክብር ያበቃበትን ቀን በድርሳነ ገብርኤል የተገለጸውን እንዲህ አቅርበነዋል፡፡

ድርሳነ ገብርኤል ዘሐምሌ

በአገዛዝና በቅድምና ትክክል የሆነ፣ ከመታሰቡ አስቀድሞ ሁሉን መርምሮ የሚያውቅ፣ ክረምትን በየዓመቱ የሚያመጣ፣ ሰማይን በደመና የሚጋርድ፣ ምድርን በልምላሜ የሚሸፍናት፣ የባሕርን ውኃ በእፍኙ የሚለካ፣ ምድርን በስንዝሩ የሚመጥናት ከኛ ዘንድ ለሱ ምስጋና የሚገባው፣ ለኛ ሕይወትን የሚሰጠን አንድ አምላክ በሚሆን በአብ፣ በወልድ፣ በመንፈስ ቅዱስ ስም አምነን በሐምሌ 19 ቀን የሚነበብ የሚጸለይ የሰማያውያን አለቃ የሚሆን የቅዱስ ገብርኤል ድርሳን ይህ ነው፡፡

እለ እስክንድሮስ የተባለ መኰንን በኢየሱስ ክርስቶስ ያመኑትን ክርስቲኖች ለመቀጣትና ሌሎችም ፈርተው ክርስትናን እንዳይፈልጉ ለማድረግ አስቦ ሰም፣ ጨው፣ ባሩድ፣ ሙጫ፣ የዶሮ ማር፣ እርሳስ፣ ብረት፣ ቅንጭብ፣ ቁልቋል አንድ ላይ ተቀላቅሎ በብረት ጋን እንዲፈላ አዝዞ ነበር፡፡ ጭፍሮቹም እለስክንድሮስ እንዳዘዛቸው ከአደረጉ በኋላ ያዘዝኸንን ሁሉ ፈጽመን እሳቱ ነዶ ፈልቷል፤ ድምፁ እንደነጐድጓድ ይጮሃል፤ ወላፈኑም እንደ ፀሐይ ነፀብራቅ በሩቅ ይጋረፋል፤ የፍላቱም ኀይል አሥራ ዐራት ክንድ ያህል ከፍታ ወደላይ ይዘላል፤ እንግዲህ በውስጡ የሚጣሉትን እዘዝ አሉት፡፡

በዚህ ጊዜ ሕፃን ቂርቆስና እናቱ ኢየሉጣ በክርስቶስ ስም ስለሚያምኑ አሥረዋቸው ነበርና ከፍላቱ ሊጨምሯቸው ከእሥር ቤት አወጧቸው፡፡ ፍላቱ ወደ ላይ በሚዘል ብረት ጋን ውስጥ ለመጨመር ሲወስዷቸው የእነዚህን ቅዱሳን አሟሟት ያዩ ዘንድ በብዙ ሺህ የሚቆጠሩ ሰዎች እንዲሰበሰቡ ታዘዘ፡፡

በዚህ ጊዜ ቅድስት ኢየሉጣ የፍላቱን ጩኸት በሰማችና ባየች ጊዜ ተሸበረች፤ ተዘጋጅቶላት ከነበረውም ክብር ልታፈገፍግ ሞከረች፡፡

ልጅዋ ቅዱስ ቂርቆስ ግን እናት ሆይ ከዚህ የብረት ጋር ግርማ የተነሣ አትፍሪ፤ ድንጋፄም አይደርብሽ፤ አናንያንና አዛርያን፣ ሚሳኤልንም እግዚአብሔር ከዕቶነ አሳት እንዳወጣቸው ሁሉ እኛንም ከዚህ ከብረት ጋን ሊያወጣን ችሎታ ያለው መሆኑን አትጠራጠሪ ፡፡ እናት ሆይ ከዚህ ከሚያልፈው ዓለም ጭንቅና መከራ ለማዳን ስትይ በማያልፈው በዘለዓለም እሳት ለመቀጣት ትመርጫለሸን? ይህስ አይሆንም፤ ይቅርብሽ፤ በአሁኑ ጊዜ እግዚአብሔር በመካከላችን አለና ይረዳናል፡፡ እናቴ ሆይ ሶስናን ከእደ ረበናት፣ /መምህራነ አይሁድ/ ዳንኤልን ከአፈ አናብስት ያዳነ እሱ እኛንም ከዚህ የጋን ፍላት ያወጣናል፡፡ ይልቁንም እግዚአብሔር በዚህ የብረት ጋን ውስጥ ግዳጃችንን ልንፈጽም ፈቅዶ ከሆነ ኢዮብ ንብረቱንና ገንዘቡን፣ ልጆቹንና ሚስቱን፣ በመጨረሻም የተፈጥሮ አካሉን ባጣ ጊዜ እግዚአብሔርን አመሰግነዋለሁ፤ እግዚአብሔር ሰጠ፤ እግዚአብሔር ነሣ፤ /ወሰደ/ እግዚአብሔርም እንደ ወደደ አደረገ፤ ከማለት በስተቀር ምንም የተናገረው ክፉ ነገር እንደሌለ ሁሉ እኛም የሱን ዓላማ በመከተል ይህን መከራ ልንታገሥ ይገባናል፤ አላት፡፡

ነገር ግን እናቱ ቅድስት ኢየሉጣ በዚህ ምክር ልትጽናና ባለመቻሏ ቅዱስ ቂርቆስ ዓይኑን ወደ ሰማይ አቅንቶ አቤቱ አምላኬ ሆይ ይህችን ባሪያህን ከርስትህ የምትለያት ከሆነ ከባለሟልነትህ መጽሐፍ ፋቀኝ፤ አቤቱ አዝመራውን አቃጥለህ ፍሬውን ልትባርክ ትወዳለህን ይህን እንዳታደርግ ግን ቸርነትህ ትከለክልሃለች፡፡

አቤቱ እንጨቱን ቆርጣችሁ አንድዱት፤ ቅጠሉን ግን ጠብቁት፤ ብለህ ልታዝ መለኮታዊ ባሕርይህ አይደለም፤ ነገር ግን እንጨቱንም ቅጠሉንም ባንድ ጠብቁት፤ ብለህ ታዝዛለህ እንጂ፤ እንግዲህ በዚህ ምክንያት ይህን ያየ ሁሉ ማዳን የሚችል አምላክ ቢኖራቸውስ ኖሮ ከዚህ ከእሳት ባልሸሹም ነበር ብሎ አይጠራጠር፡፡

አቤቱ ዲያብሎስም ከባለሥልጣኑ ይልቅ እኔ በረታሁ፤ ቅዱሳኖቹንም ድል ነሣኋቸው፤ ብሎ እንዳይመካ ከመንጋውም አንድ በግ ቀማሁ፤ በማለት እንዳይደነፋ ለናቴ ጽኑ የሆነ ኃይለ መንፈስ ቅዱስን ስጣት፤ ብሎ በጸለየ ጊዜ ዲያብሎስ ከኢየሉጣ አጠገብ ብን ብሎ ጠፋ፡፡

ከዚህ በኋላ ቅድስት እናቱ በሰማያዊ መንግሥት አባት የሆንከኝ ልጄ ሆይ ጌታህ ኃይልን ሰጥቶኛልና የሚጠብቀንን ገድላችንን ፈጽመን ድል እናድርግ፤ እነሆ በብረት ጋኑ ውስጥ የሚነደውን እሳት በማይበት ጊዜ በለምለም /በምንጭ/ ላይ እንደሚወርድ ጠል ሆኖ አይቼዋለሁና አለችው፡፡

እኒህም ቅዱሳን ይህን በሚነጋገሩበት ጊዜ በውስጡ አንገትን የሚቆለምም፣ ልብን የሚያቀልጥ፣ ሆድን የሚሠነጥቅ፣ ሥርን የሚበጣጥስ መሣሪያ ካለበት የብረት ጋን ውስጥ ጨመሯቸው፡፡ የመላእክት አለቃ ቅዱስ ገብርኤል ከሰማይ ወረደና የብረቱን ጋን እሳት አጠፋው፤ ከቅዱሳኑም አንዳቸውንም ሳያቃጥላቸው የብረቱ ጋን ማቃጠሉና መፍላቱም ፀጥ አለ፡፡

ወንድሞቻችን ሆይ እንግዲህ በጭንቃቸው ጊዜ ገድላቸውን እስኪፈጽሙ ድረስ ይህ መልአክ ከሰማዕታትና ከጻድቃን ጎን እንደማይለይ እወቁ፡፡ ለኃጥአንም ኃጢአታቸውን ይቅር ይላቸው ዘንድ ወደ እግዚአብሔር ይጸልይላቸዋል፡፡ እኛም የዚህን የሊቀ መላእክት ቅዱስ ገብርኤል በዓሉን በየወሩ እያከበርን አማላጅና ወዳጅ እናድርገው፤ በዚህም በሚመጣውም ዓለም ሊረዳን ይችላልና፡፡

ዳግመኛም እለ እስክንድሮስ ሀሳቡ ሳይሳካለት ስለቀረ አሥራ አራት የሾሉና የጋሉ የብረት ችንካሮች አምጥተው ሰባቱን በእናቱ በኢየሉጣ አካል፣ ሰባቱን በቂርቆስ አካል ይቸነክሯቸው ዘንድ ጭፍሮቹን አዘዘ፡፡

ዳግመኛም የሕፃንን የእራስ ቆዳ ገፈው እሳት ውስጥ ይጨምሩት ዘንድ አዘዘ፡፡ አሁንም መልአኩ መጥቶ ይህን መከራ አራቀለት፡፡ ቀጥሎም በመቃን ውስጥ ጨምረው በገመድ እንዲጎትቱት አዘዘ፤ በዚህም ጊዜ መልአኩ አዳነው፡፡ ሕዝቡም ይህን ሁሉ ተአምር በአዩ ጊዜ እግዚአብሔርን አመሰገኑት፤ ቅዱስ ገብርኤልንም አከበሩት፡፡ እነዚህን ቅዱሳን ረድቶ ለክብር ያበቃ ቅዱስ ገብርኤል እኛንም በሃይማኖት ጸንተን ለክብር እንድንበቃ ይርዳን፡፡

የቅዱስ ገብርኤል፣የቅድስት ኢየሉጣና የቅዱስ ቂርቆስ በረከት አማላጅነት አይለየን፡፡

 

 ሐምሌ 15 ቀን 2006 ዓ.ም.

እንዳለ ደምስስ

የብፁዕ አቡነ ጎርጎርዮስ ካልዕ፤ እንዲሁም በርካታ ጳጳሳትንና ሊቃውንተ ቤተ ክርስቲያንን በማስተማር የሚታወቁት ሊቁ አለቃ ወልደ ሰንበት ተገኝ በተወለዱ በ99 ዓመታቸው ሐምሌ 8 ቀን 2006 ዓ.ም. አረፉ፡፡ ስርዓተ ቀብራቸው ለ35 ዓመታት ሲያገለግሉበት በነበረው ሽሮ ሜዳ መንበረ ስብሐት ቅድስት ሥላሴ ቤተ ክርስቲያን የቤተ ክርስቲያኗ ሊቃውንት፤ ቤተሰቦቻቸውና ምእመናን በተገኙበት ሐምሌ 9 ቀን 2006 ዓ.ም ከቀኑ 9፡00 ሰዓት ተፈጽሟል፡፡

አለቃ ወልደ ሰንበት ተገኝ ከሕፃንነታቸው ጀምሮ የቤተ ክርስቲያንን ትምህርት በመማር፤ እንዲሁም ወንበር ዘርግተው በማስተማር በርካታ ሊቃውንትን በማፍራት ከቅድስት ቤተ ክርስቲያን የቀሰሙትን እውቀት ለተተኪው ትውልድ በማስተላለፍ የበኩላቸውን ተወጥተዋል፡፡

በተለያዩ ቦታዎች በመማርና በማስተማር በርካታ ዓመታትን አሳልፈው ከ1971 ዓ.ም. ጀምሮ አዲስ አበባ ሽሮ ሜዳ በሚገኘው መንበረ ስብሐት ቅድስት ሥላሴ ቤተ ክርስቲያን እስከ እለተ እረፍታቸው ድረስ በመሪ ጌታነት ሲያገለግሉ ቆይተዋል፡፡አለቃ ወልደ ሰንበት ለስምዐ ጽድቅ ጋዜጣ 19ኛ ዓመት፤ ቁጥር 22/ ቅጽ 19፤ ቁጥር 254 ከነሐሴ 1- 15 ቀን 2004 ዓ.ም. እትም ለአብርሐም ቤት ዓምድ የሰጡትን ቃለ ምልልስ እንደሚከተለው አቀናብረነዋል፡፡

ሰኔ 16 ቀን 2004 ዓ.ም. “ዝክረ አቡነ ጎርጎርዮስ ካልእ” የተሰኘ መርሐ ግብር በማኅበረ ቅዱሳን የጥናትና ምርምር ማእከል አስተባባሪነት በቀሲስ ሰሎሞን ወንድሙ ጥናት አቅራቢነት በኢትዮጵያ ቅርስ ጥናትና ጥበቃ ባለሥልጣን አዳራሽ ተካሒዶ ነበር፡፡ በመርሐ ግብሩ ላይ ከተገኙት ተጋባዥ እንግዶች መካከል አንድ አባት ላይ ዐይኖቼ አረፉ፡፡ የሀገር ባሕል ሙሉ ነጭ ልብስ ለብሰው፤ከላይ ጥቁር ካባ ደርበዋል፡፡ ጥቁር መነጽር አጥልቀው፤ ከዘራቸውን ተመርኩዘው በዕድሜ የበለጸገውን ሰውነታቸውን በጥንቃቄ እየተቆጣጠሩ፤ በቀስታ እግሮቻችን አንስተው እየጣሉ ወደ አዳራሹ ዘለቁ፡፡

ውስጤ ማነታቸውን በማወቅ ጉጉት ተወረረ፡፡ ይዟቸው የመጣው ወንድም ከመድረኩ ፊት ለፊት ካለው የመጀመሪያ ረድፍ ወንበር ላይ እንዲቀመጡ ረዳቸው፡፡ ተከትያቸው በመግባት ሲረዳቸው የነበረውን ወንድም ማንነታቸውን ጠየቅሁት፡፡ አንዲት ቁራጭ ወረቀት ከኪሱ አውጥቶ ሰጥቶኝ ወደ እንክብካቤው ተመለሰ፡፡

አነበብኩት፤ በአግራሞት እንደተሞላሁ ደጋግሜ ተመለከትኳቸው፡፡ በዕድሜ ገፍተዋል፤ በዝምታ ተውጠው የመርሐ ግብሩን መጀመር በትእግስት ይጠባበቃሉ፡፡ በአዕምሯቸው የተሸከሙት የዕውቀት ዶሴ ማን ገልጦ አንብቦት ይሆን? ለዘመናት ሲጨልፉት ከኖሩበት ከቤተ ክርስቲያን የዕውቀት ባሕር ለስንቱ አጠጥተው አርክተው ይሆን? ከሕሊናዬ ጋር ተሟገትኩ፡፡ ከዚህ በፊት ታላላቅ ቤተ መጻሕፍቶቻችን የተባሉት አባቶች ለገለጣቸው ሁሉ ተነበዋል፡፡ ለትውልድ ዕውቀታቸው ተላልፏል፤ በመተላለፍም ላይ ይገኛል፡፡ እኚህ አባት ከደቂቃዎች በኋላ የማጣቸው ስለመሰለኝ ውስጤን ስጋት ናጠው፡፡

መርሐ ግብሩ እንደተጠናቀቀ ቀረብ ብዬ ላናግራቸው ብሞክርም ለረጅም ስዓት ከመድረኩ የሚተላለፉ መልእክቶች ሲከታተሉ በመቆየታቸው ተዳክመዋል፡፡ ማነጋር አልቻልኩም፡፡ ነገር ግን የሚገኙበትን ደብር ማንነታቸው ከሚገልጸው ወረቀት ላይ ስላገኘሁ ተረጋጋሁ፡፡

ከቀናት በኋላ ታላቁን ሊቅ ሽሮ ሜዳ ከሚገኘው መንበረ ስብሐት ቅድስት ሥላሴ ቤተ ክርስቲያን አጠገብ ከሚገኘው መኖሪያ ቤታቸው አገኘኋቸው፡፡ በሕይወት ተሚክሯቸው ዙሪያም ቆይታ አደረግን፡-

ስምዐ ጽድቅ፡- ስለ ሕጻንነት ዘመንዎ ቢያጫውቱን?

አለቃ ወልደ ሰንበት፡- የተወለድኩት ዋድላ ደላንታ ሸደሆ ቅዱስ ሚካኤል አጥቢያ በዐፄ ምኒልክ ዘመን በ1907 ዓ.ም ነው፡፡ አባቴ ተገኝ፤ እናቴ ደግሞ እንደሀብትሽ ትባላለች፡፡ የሕፃንነት ዘመኔ አስቸጋሪ ነበር ማለት ይቻላል፡፡ በሕፃንነቴ ገና ዳዴ እያልኩ ነው ሁለቱም ዓይኖቼ ባልታወቀ ምክንያት የጠፉት፡፡ እናቴ እያለቀሰች ወደ እግዚአብሔር ከመጮኽ ሌላ ምርጫ አልነበራትም፡፡ አዝላኝ ትውላለች፤ ከጀርባዋ አታወርደኝም ነበር፡፡ በሀገራችን ታቦቱ ሰሚ የሆነ የቅዱስ ጊዮርጊስ ቤተ ክርስቲያን አለ፡፡ እዚያ ይዘሽው ሔደሽ ለምን አታስጠምቂውም፤ ከዳነልሽ የታቦቱ አገልጋይ ይሆናል ተብላ ወሰደችኝ፡፡ ወዲያውኑ አንደኛው ዓይኔ በራልኝ፡፡ ሌላኛው ግን በድንግዝግዝ ነበር የሚያይልኝ፡፡ እናቴም በተደረገላት ተዓምራት በመደሰት ከከብቶቿ መካከል አንዱን ወይፈን ወስዳ ለቅዱስ ጊዮርጊስ ቤተ ክርስቲያን ስዕለቷን ሰጠች፡፡ ብዙም ሳይቆይ ኩፍኝ ያዘኝና በድንግዝግዝ የነበረው አንዱ ዓይኔ ሙሉ ለሙሉ ጠፋ፡፡ አንዱ ብቻ ቀረ፡፡

ስምዐ ጽድቅ፡– የቤተ ክርስቲያን ትምህርት አጀማመርዎ እንዴት ነበር?

አለቃ ወልደ ሰንበት፡- ለቤተ ክርስቲያን የተለየ ፍቅር በውስጤ ያደረው ገና በሕፃንነቴ ነው፤ ወደ ትምህርቱም አደላሁ፡፡ የተማርኩት ብዙ ቦታ ነው፡፡ ዙር አምባ ቅዱስ ያሬድ ካስተማረበት ቦታ ጀምሮ ከብዙ መምህራንም እውቀት ቀስሜአለሁ፡፡ ከየኔታ ክፍሌና ከየኔታ ተካልኝ ጽጌ ምዕራፍ፤ ድጓ፤ ጾመ ድጓ፤ ዝማሬ መዋዕስት ተምሬአለሁ፤ አቋቋምም ከእነሱ ሞካክሬአለሁ፡፡ ለአቋቋም ልዩ ፍቅር ነበረኝ፡፡

ስምዐ ጽድቅ፡– አቋቋምን ከማን ተማሩ?

አለቃ ወልደ ሰንበት፡- አቋቋም የነፍሴ ምግብ ሆኖ ይሰማኛል፡፡ ከዜማ ይልቅ ወደ አቋቋም አዘነበልኩ፡፡ ደብረ ታቦር መልአከ ገነት ጥሩነህ ዘንድ አምስት ሆነን አቋቋም ለመማር ገባን፡፡ እሳቸው በየቦታው የሚያገኟቸውን የአቋቋም አይነቶችን ተምረዋል፡፡ የጎንደር ቀለም ግን እዚያ አይቆምም፡፡ እኔም ሁሉንም ለመማር ጥረት አድርጌአለሁ፡፡ ነገር ግን ሲያስተምሩን የጎንደርን የታች ቤትንና የተክሌን አደበላለቁብን፡፡ ለምን እንዲህ ይሆናል ብዬ አምስት ዓመት ከእሳቸው ጋር ከቆየሁበት ጥዬ በመውጣት አለቃ መንገሻ ዘንድ ሔድኩ፡፡

አለቃ መንገሻ ዘንድ ለሁለት ወራት ደጅ ስጠና ቆየሁ፡፡ ከሁለት ወራት ቆይታ በኋላ አስጠርተውኝ ከየት እንደመጣሁ፤ የት እንደተማርኩ ጠይቀውኝ ሁሉንም ነገርኳቸው፡፡ በመጨረሻም ፈቅደውልኝ የአቋቋም ትምህርቴን ቀጠልኩ፡፡ በተለይም የላይ ቤት፤ የተክሌ አቋቀቋም ላይ ትኩረት ሰጥቼ ተማርኩ፡፡ ከአለቃ መንገሻ ዘንድ ለአስራ ሰባት ዓመታት ተቀምጫለሁ፡፡ ዝማሬ መዋስዕት፤ ድጓ፤ ጾመ ድጓንና ሌሎችንም ለተማሪዎች አስተምር ነበር፡፡ ቅኔ ከሦስት ሊቃውንት ነው የተማርኩት፡፡ ከአለቃ ብሩ፤ ከአለቃ መጽሔትና የአቋቋም ተማሪዬ ከነበረው ሊቀ ጠበብት ወልደ ሰንበት ተምሬአለሁ፡፡እኔ አቋቋም እያስተማርኩት እሱ ደግሞ ቅኔ አስተምሮኝ ተመረቅሁ፡፡

ስምዐ ጽድቅ፡- ወንበር ዘርግተው ማስተማሩን እንዴት ጀመሩ?

አለቃ ወልደ ሰንበት፡- መምህሬ አለቃ መንገሻ ከአዲስ አበባ ከሚገኘው በዓታ ለማርያም እንዲመጡ ጥሪ ተደርጎላቸው ስለነበር አብረን እንድንሔድ ቢጠይቁኝም እምቢ በማለት ጸናሁ፡፡ የሚቀረኝን ትምህርት ለመማር ስለፈለግሁ ዙር አምባ ወፋሻ ኪዳነ ምሕረት የእድሜ ባለጸጋ ከነበሩት አባት ዘንድ ሃያ አምስት ሆነን ለመሔድ ተስማምተን መልእክት ሰደድንላቸው፡፡ እሳቸውም ጥያቄአችንን ተቀበሉን፡፡

አለቃ መንገሻ በድምጼ በጣም ይገረሙ ስለነበር ጨጨሆ ላይ ብታዜም ዋድላ ደላንታ ይሰማል ይሉኝ ስለነበር “መድፉ”፤ “ወልደ ነጎድጓድ” በማለት ይጠሩኛል፡፡ በአቋሜ እንደጸናሁ ስለተረዱም “ልጄ አብረን ብንሆን መልካም ነበር፤ ይቅናህ” በማለት ግንባሬን ስመው አሰናበቱኝ፡፡ ዙር አምባ ኪዳነ ምሕረት የተወሰነ ጊዜ ከቆየሁ በኋላ በደብረ ታቦር አጋጥ ኪዳነ ምሕረት ወንበር ዘርግቼ አቋቋም ማስተማር ጀመርኩ፡፡

ደብረ ታቦር እያለሁ ዐሥራ ሦስት የሚደርሱ አብያተ ክርስቲያናት መምህር ስላልነበራቸው እየተዟዟርኩ አገልግያለሁ፡፡ ነገር ግን ከተወሰኑ ጊዜያት በኋላ ያንን አካባቢ ተውኩና ጋይንት ልዳ ጊዮርጊስ ለማስተማር ወረድኩ፡፡ እልም ያለ በረሃ ነው፡፡ ጥቂት እያስተማርኩ ቆይቼ ተማሪዎቹ በረሃውን መቋቋም እየተሳናቸው ጥለውኝ ሔዱ፡፡ በዚህ ሁኔታ መቀጠል ባለመቻሌ በ1941 ዓ.ም. ወደ ዳውንት ሔድኩ፡፡ ዳውንት ቅዱስ ጊዮርጊስ ቤተ ክርስቲያን እስከ 1945 ዓ.ም. ተማሪዎችን ሰብስቤ ወንበር በመዘርጋት አቋቋም፤ ዝማሬ መዋስዕት፤ ድጓ፤ ጾመ ድጓ ማስተማሬን ቀጠልኩ፡፡

ስምዐ ጽድቅ፡- ከብፁዕ አቡነ ጎርጎርዮስ ካልእ ጋር እንዴት ተገናኛችሁ?

አለቃ ወልደ ሰንበት፡– በ1943 ዓ.ም. ተከስተ ብርሃን /ተከስተ ብርሃን የሚለው ስያሜ አለቃ ወልደ ሰንበት ያወጡላቸው ስም ነው፡፡ መምህራን ተማሪዎቻቸውን በምግባራቸውና በትምህርት አቀባበላቸው ተነስተው ስም ማውጣት የተለመደ ነው፡፡/ ዳውንት ቅዱስ ጊዮርጊስ ከማስተምርበት መጣ፡፡ ታዲያ እርሱና የአሁኑ ዝዋይ ሐመረ ብርሃን ቅዱስ ገብርኤል ገዳም አበምኔት አባ ሐረገ ወይን ጸናጽሉ ቢቀላቸውም ዘንጉ ይከብዳቸው ነበር፡፡ ተከስተ ብርሃን የሚለውን ስያሜ ያወጣሁለት በወቅቱ በነበረው የትምህርት አቀባበል ፍጥነቱንና ኃይለኛነቱን ተመልክቼ ነው፡፡በትምህርት እርሱ ዘንድ ቀልድ የለም፡፡ ተማሪዎቼ ሲያለምጡ የሚገስጻቸው እርሱ ነበር፡፡

ተከስተ ብርሃን ለትምህርትና ለሥራ ልዩ ፍቅር ነበረው፡፡ ፈቀደ /መቂ የደብረ አለቃ ሆኖ ነበር አሁን ግን አርፏል/ ከሚባል ተማሪ ጋር ሆነው “ተማሪው በትርፍ ጊዜው እየተንጫጫ ለምን ያስቸግራል፤ ለምን እርሻ አናርስም፤ በማለት ሃሳብ አቅርበው ዶማና መጥረቢያ ፈልገው ተማሪውን ሰብስበው ጫካውን እየመነጠሩ በበሬ አረሱት፡፡ ምሥር ዘርተውበት ሃምሳ ቁምጣ አስገብተዋል፡፡

በተጨማሪ ከቤተ ክርስቲያኑ በላይ በኩል ዳገታማ ሥፍራ ላይ ተማሪውን አስቆፍረው ገብስ ዘሩበት፡፡ “እባካችሁ ተማሪውን በሥራ እያማረራችሁ አታፈናቅሉብኝ” እላቸዋለሁ፡፡ እነሱ ግን ሦስት ኩንታል ገብስ አምርተው አስገቡ፡፡ ከትምህርታቸው በተጓዳኝ ጥጥ ገዝተው እያመጡ ለአካባቢው ሴቶች እያስፈተሉ ጋቢና ኩታ ያሰሩ ነበር፡፡ ተዉ ብላቸውም አሸነፉኝ፡፡ ተማሪ ሥራ ሲፈታ ስለማይወዱ ነበር ይህንን የሚያደርጉት፡፡

በተለይ ተከስተ ብርሃን ተማሪዎቹን ስለሚገስጽ ተማሪዎቹ “ይኼ ጥቁር ፈጀን እኮ” እያሉ ስሞታ ያቀርባሉ፡፡ እኔም ጠባዩን ስላወቅሁት “አንድ ስህተት አግኝቶባችሁ ይሆናል እንጂ ያለ ምክንያት አይቆጣችሁም” እያልኩ ፊት አልሰጣቸውም ነበር፡፡

ስምዐ ጽድቅ፡- እርስዎ ምን አይነት መምህር ነበሩ?

አለቃ ወልደ ሰንበት፡- እኔም ኃይለኛ ነበርኩ፡፡ ተማሪዎቼ ሲያጠፉ በኃይል ነበር የምገርፋቸው፡፡ አስቸጋሪ ተማሪ ካጋጠመኝም አባርራለሁ፡፡ ይህን የማደርገው ለእውቀት ከፍተኛ ፍቅር ስለነበረኝ የእኔን አርአያነት እንዲከተሉ ለማድረግ እንጂ በክፋት አልነበረም እርምጃውን የምወስደው፡፡

ስምዐ ጽድቅ፡- ለተማሪውና ለእርስዎ ድርጎ ከየት ያገኙ ነበር?

አለቃ ወልደ ሰንበት፡- ቀዳማዊ ዐፄ ኃይለ ሥላሴ ለተማሪዎች አቡጀዲና ለቀለብ የሚሆን ገንዘብ ይልኩልኛል፡፡ “የኢትዮጵያ መድፏና መትረየሷ ጸሎት ነው” በማለት በጸሎት እንድንበረታ መልእክት ይሰዱልኛል፡፡ እኔም በታማኝነት የቻልኩትን ሁሉ አደርግ ነበር፡፡ በተጨማሪም ዋድላ ደላንታ ላይ የተሰጠኝ እስከ ሠላሳ ጥማድ የሚያሳርስ የእርሻ መሬት ነበረኝ፤ የተመረተውን አስመጥቼ ለተማሪዎቼ ቀለብ አደርገው ነበር፡፡ ተማሪዎቼም የለመኑትን ያመጣሉ፤ በዚህ ሁኔታ ችግራችንን እንወጣ ነበር፡፡
ስምዐ ጽድቅ ፡- ብፁዕ አቡነ ጎርጎርዮስ እርስዎ ዘንድ ለምን ያህል ጊዜ ቆይተዋል?

አለቃ ወልደ ሰንበት፡– ተከስተ ብርሃን ለሁለት ዓመታት አቋቋም ካስተማርኩት በኋላ ነው የተለያየነው፡፡ ከዚያ በኋላ የት እንዳለ ሳላውቅ በደርግ ዘመን ጵጵስና መሾማቸውን ሰማሁ፡፡

ስምዐ ጽድቅ፡- ስለ ቤተሰብዎ ጥቂት ቢያጫውቱን

አለቃ ወልደ ሰንበት፡– በ1947 ዓ.ም. ነው ትዳር የመሠረትኩት፡፡ ስምንት ልጆችን ወልጃለሁ፡፡ አራቱ አርፈዋል፡፡ የልጅ ልጆችም አሉኝ፡፡ አንዱ የልጅ ልጄ ደሴ መድኃኔዓለም ቤተ ክርስቲያን ቅኔ ቤት ገብቶ እየተማረ ነው፡፡ ለአባቱ ያሉኝን መጻሕፍት ልስደድለት እለዋለሁ፡፡ እሱ ደግሞ ቆይ ይደርሳል እያለኝ ነው፡፡ አያቴ ገብረ ተክሌ የታወቁ የድጓ መምህር ነበሩ፤ እኔም የእሳቸውን ፈለግ ተከትያለሁ፡፡ በተራዬ እኔን የሚተካ ከልጅ ልጆቼ መካከል በመገኘቱ ተደስቻለሁ፡፡ የቤተ ክርስቲያንን ሓላፊነት ይሸከም ዘንድ ተገኘልኝ፡፡ እግዚአብሔር መጨረሻውን ያሳምርለት፡፡

ስምዐ ጽድቅ፡- አዲስ አበባ እንዴት መጡ?

አለቃ ወልደ ሰንበት፡- ባለቤቴም አረፈች፡፡ እመነኩሳለሁ ብዬ ደብረ ሊባኖስ ገብቼ ነበር፡፡ የእግዚአብሔር ፈቃድ ስላልነበር አልተሳካልኝም፡፡ ሔኖክ የሚባል አቋቋም ያስተማርኩት ልጅ ደብረ ሊባኖስ አግኝቶኝ በ1971 ዓ.ም. አዲስ አበባ ሽሮ ሜዳ መንበረ ስብሐት ቅድስት ሥላሴ ቤተ ክርስቲያን ወስዶ በመሪ ጌትነት እንዳገለግል አደረገ፡፡ እስከ ዛሬ ድረስ በዚሁ ቤተ ክርስቲያን እያገለገልኩ ቆይቻለሁ፡፡

ስምዐ ጽድቅ፡– በቅርብ የሚረዳዎት ሰው አለ?

አለቃ ወልደ ሰንበት፡- የመጨረሻዋ ልጄ ከእኔው ጋር ናት፤ እግዚአብሔር እሷን አጠገቤ አኖረልኝ፡፡ እኔም ሰውም እየመረቅናት ነው፡፡

ስምዐ ጽድቅ፡– ካስተማሯቸው ተማሪዎችዎ ማንን ያስታውሳሉ?

አለቃ ወልደ ሰንበት፡- ብፁዕ አቡነ ጎርጎርዮስ ካልዕ፤ ብፁዕ አቡነ ሳሙኤል /የቀድሞው/ ዝዋይ የነበሩት፤ ብፁዕ አቡነ አትናቴዎስ /አሁን የወልዲያ ሀገረ ስብከት ሊቀ ጳጳስ፤ በርካታ የደብር አለቃ የሆኑ ሊቃውንትን አፍርቻለሁ፡፡

ስምዐ ጽድቅ፡– የሚያስተላልፉት መልእክት ካለዎት?

አለቃ ወልደ ሰንበት፡- እኔ የጋን ውስጥ መብራት ሆኜ ነው የኖርኩት፡፡ ተደብቄ ነው ያለሁት፡፡ ቅንነት መልካም ነገር ነው፤ ለሰው ልጅ እጅግ ያስፈልጉታል፤ ኖሬበታለሁም፡፡ ዕድሜና የሰው ፍቅር ሰጥቶኛል፤ ለእናንተም ይስጣችሁ፡፡ ከተደበቅሁበት አስታውሳችሁኛልና አምላከ ጎርጎርዮስ የማኅበሩን አገልግሎት ይባርክ፡፡ አሜን፡፡