Archive for category: ስብከት

ኅዳር 19 ቀን 2005 ዓ.ም.

በስመ አብ ወወልድ ወመንፈስ ቅዱስ አሐዱ አምላክ

በቤተ እስራኤል ስም ጠባይን፣ ግብርን፣ ሁኔታን እንደሚገልጥ ሁኖ ይሰየማል፡፡ ስለ እመቤታችን ቅድስት ድንግል ማርያም “ማርያም” የሚለውን ስያሜ ከማየታችን በፊት ስለ ድንግል ማርያም አባቶቻችን በነገረ ማርያም ያሉትን ጥቂት እንመለከታለን፡፡ “ነቢዩ ኢሳይያስ በትንቢቱ በም.1፥9 ላይ እንደተናገረ የሠራዊት ጌታ እግዚአብሔር ዘርን ባያስቀርልን ኖሮ እንደ ሰዶም በሆንን ገሞራንም በመሰልን ነበር፡፡” እንዳለ በኦ.ዘፍ.ም.19፥1 ጀምሮ እንደተጻፈ የሰዶምና የገሞራ ሰዎች በበደላቸው ምክንያት እንደተደመሰሱ /እንደጠፉ/ እናነባለን፡፡ አዳምና ልጆቹ በሲዖል ባህር ሰጥመን እንዳንቀር እግዚአብሔር በቸርነቱ ንጽህት የሆነች ዘር መርገመ ሥጋ መርገመ ነፍስ የሌለባት በረከተ ሥጋ በረከተ ነፍስ እያማለደች የምታሰጥ እመቤታችን ቅድስት ድንግል ማርያምን ባያስቀርልን ከእርሷም መርገመ ሥጋ መርገመ ነፍስን የሚያርቅ በረከተ ሥጋ በረከተ ነፍስ የሚያድል የባሕርይ አምላክ ኢየሱስ ክርስቶስ ተወልዶ በሞቱ ሞታችንን ባይደመስስ ወደ ሕይወት ባይመልሰን ኖሮ መኖሪያችን ሲዖል ነበር፡፡

ለፍጥረት ሁሉ መዳን ምክንያት ያደረጋት ንጽሕት ዘር እመቤታችን ቅድስት ድንግል ማርያም ትውልዷ በአባቷ በኩል ከንጉሡ ከዳዊት ወገን ነው፡፡ በእናቷ በኩል ከሊቀ ካህናቱ ከአሮን ወገን ነው፡፡ የአባቷ ስም ቅዱስ ኢያቄም የእናቷ ስም ቅድስት ሐና  ይባላል፡፡ ሁለቱም በሕግ በሆነ ቅዱስ ጋብቻ ሲኖሩ ለብዙ ዘመን ልጅ አልነበራቸውም፡፡ ልጅ ይሰጠናል በማለት ተስፋ እግዚአብሔርን በጾም በጸሎት ደጅ እየጸኑ ኖሩ እንጂ፡፡ በዘመኑ ልጅ ያልወለደ ኀጢአተኛ፣ እግዚአብሔር የተጣላው ተደርጎ ይወሰድ ስለነበረ ወደ ቤተ እግዚአብሔር የሚያመጡትን መብዓ አይቀበሏቸውም፤ ይሰድቧቸው፣ ያሽሟጥጧቸውም ነበር፡፡ ይህንን ሁሉ ታግሰው ሲኖሩ እግዚአብሔር ትእግሥታቸውን ተመልክቶ የሚወልዷትን የድንግል ማርያምን ነገር በህልም ገለጸላቸው የእግዚአብሔርን ፈቃድ ሲጠብቁ እመቤታችን ነሐሴ 7 ቀን ተፀንሳለች፡፡ በተፀነሰች ጊዜ ብዙ ተአምራት ተደርጓል፡፡ የሃናን ማሕፀን እየዳሰሱ፡- ብዙ እውራን አይተዋል፣ ድውያን ተፈውሰዋል፣ ምውታን ተነሥተዋል፡፡ ይህንን የተመለከቱ አይሁድ ቅዱስ ኢያቄምን እና ቅድስት ሐናን በድንጋይ ወግረው በእሳት አቃጥለው ሊገድሏቸው በጠላትነት ሲነሡ የእግዚአብሔር መልአክ ቅዱስ ገብርኤል ሊባኖስ ወደ ሚባል ተራራ ይዟቸው ወጣ፡፡ በዚያ ሳሉ በግንቦት 1 ቀን ከፀሐይ 7 እጅ የምታበራ እመቤታችን ቅድስት ድንግል ማርያም ተወለደች፡፡ ጠቢቡ ሰሎሞን በመኀልይ በም.4፥8 ላይ እንደተናገረ “ሙሽራዬ ሆይ ከሊባኖስ ነይ…. ከአንበሶች ጉድጓድ ከነብሮችም ተራራ ተመልከች፡፡” እንዳለ ይህ ትንቢት ተፈጸመ በተወለደች በ8ኛው ቀን ስሟን “ማርያም” ብለው አወጡላት ለመሆኑ ማርያም ማለት ምን ማለት ነው?

ሀ. ማርያም ማለት ጸጋ ወሀብት ማለት ነው፡፡ ቅዱስ ዳዊት በመዝ.126፥3 ላይ ልጆች የእግዚአብሔር ስጦታ ናቸው፡፡” ብሎ እንደተናገረ አባቷ ቅዱስ ኢያቄም እናቷ ቅድስት ሐና ከእግዚአብሔር የተሰጠችን ስጦታችን፣ ሀብታችን ናት ብለው “ማርያም” አሏት፡፡ ለጊዜው ለእናት እና ለአባቷ ስጦታ ሁና ትሰጥ እንጂ ለፍፃሜው ለፍጥረት ሁሉ እናት አማላጅ ሆና ከእግዚአብሔር የተሰጠች ናት በተለይ ለክርስቲያኖች በእምነት እናትነቷን እና አማላጅነቷን ለሚቀበሉ በዮሐንስ ወንጌላዊ አማካኝነት እናት ሁና የተሰጠች ልዩ ስጦታ ናት አምላካችን ክርስቶስ በቀራኒዮ አደባባይ በመስቀል ተሰቅሎ ቅዱስ ሥጋውን ቆርሶ ክቡር ደሙን አፍስሶ ለድኅነታችን እንደሰጠን ሁሉ እናቱንም እናት ትሁናችሁ ብሎ ሰጥቶናል፡፡” ዮሐንስ ወንጌላዊ ወደ ቤቱ እንደወሰዳት እኛም ወደ ቤተ ልቦናችን ልናስገባት ጣዕሟን በአንደበታችን ፍቅሯን በልቦናችን ልናሳድረው ያስፈልጋል፡፡ ዮሐ.19፥26 የድንግል ማርያም ጣዕሟ በአንደበታችን ፍቅሯ በልቦናችን ይደር፡፡ መልአኩ ቅዱስ ገብርኤልም ከእግዚአብሔር ተልኮ ወደ እመቤታችን ቅድስት ድንግል ማርያም መጥቶ እያመሰገናት እየተሳለማት የነገራት ነገር ቢኖር እርሷ “ምልዕተ ጸጋ ወክብር” እንደሆነች ነው፡፡ ሉቃ.1፥28 እንግዲህ መልአኩ ከእግዚአብሔር አግኝቶ የእመቤታችንን ነገር እንደነገረን የጐደለባት ጸጋ የሌለ እመቤት ናት እና እኛ ደግሞ ብዙ ነገር ጐድሎብናልና ከተትረፈረፈ ጸጋዋ እንድታድለን ምልዕተ ጸጋ ምልዕተ ውዳሴ እመቤታችን ቅድስት ድንግል ማርያምን ልንማፀናት ይገባል፡፡ እመቤታችን ጸጋ በረከት ታድለን፡፡

ለ. ማርያም ማለት ፍፅምት ማለት ነው፡ “ፍፅምት” ማለት እንከንና ጉድለት የሌለባት ማለት ነው፡፡ እመቤታችን ለጊዜው መልክ ከደምግባት ጋር አስተባብራ በመገኘቷ ፍፅምት ተብላለች፡፡ እግዚአብሔር አምላክ በባሕርይው ቅዱስ ነው፡፡ ዘሌ.19፥2 ቅዱስ እና ንፁሐ ባሕርይ የሆነ እግዚአብሔር ዓለምን ለማዳን በወደደ ጊዜ አባ ሕርያቆስ በቅዳሴው እንደተናገረ “እግዚአብሔር በሰማይ ሁኖ ምሥራቁን እና ምዕራቡን ሰሜኑን እና ደቡቡን ዳርቻዎችን ሁሉ ተመለከተ እንዳንቺ ያለ አላገኝም የአንቺን መዓዛ ወደደ፤ ደምግባትሽን ወደደ፤ የሚወደውን ልጁን ወደ አንቺ ሰደደ” እንዲል፡፡ ንፁሐ ባሕርይ እግዚአብሔር ለማደሪያነት /ለተዋሕዶ/ እመቤታችንን መረጠ እርሷም ፍፅምት ናት የአዳም መርገም ያልወደቀባት /ጥንተ አብሶ/ የሌለባት ጠቢቡ ሰሎሞን በመኀል.4፥7 ላይ እንደተናገረ እንዲህ ብሎ “ወዳጄ ሆይ ሁለንተናሽ ውብ ነው ነውር የለብሽም፡፡” እንዲል እንኳን የአምላክ እናት እመቤታችን ቅድስት ድንግል ማርያም ቀርቶ ወዳጆቹ ቅዱሳን እንኳን አካሄዳቸውን ከእግዚአብሔር ጋር ሲያደርጉ ከፍፁምነት ማዕረግ ይደርሳሉ ይህንንም ቅዱስ መጽሐፍ ይመሰክርላቸዋል፡፡ ለምሳሌ ኖኅ በትውልዱ ጻድቅ ፍፁምም ሰው ነበር  ዘፍ.6፥9፡፡ ኢዮብም ፍጹምና ቅን እግዚአበሔርንም የሚፈራ ከክፋትም የራቀ ነበር ኢዮብ 1፥1፡፡ ይላል፡፡ የኖኅን እና የኢዮብን አምላክ የወለደች እመቤታችን ቅድስት ድንግል ማርያም ፍፅምትነቷ አያጠራጥርም፡፡ የድንግል ማርያም ጸጋ በረክት ይደርብን፡፡

ሐ. ማርያም ማለት የሕያዋን እናት ማለት ነው፡፡ ዘፍ.3፥20 ላይ “አዳምም ለሚስቱ ሔዋን” ብሎ ስም አወጣ የሕያዋን ሁሉ እናት ናትና፡፡ ይላል በእርግጥ ሔዋን ለሕያዋን ሁሉ ማለትም ለፍጥረት ሁሉ እናት ናት ግን ፍጥረትን ሁሉ አስጐድታለች ማለትም አትብሉ ተብሎ ከእግዚአብሔር የታዘዘውን ዕፀ በለስን በልታ ለባሏ ለአዳም በማብላቷ በሰው ልጆች ላይ የሞት ሞት እንዲመጣ /እንዲፈርድባቸው/ ምክንያት ሁናለች ከእርሷ ምክንያተ ስህተትነት የተነሣ የገነት ደጃፎች ተዘጉ በምትገለባበጥ የኪሩብ ሰይፍ እንድትጠበቅ ሆነ፡፡ ዘፍ.3፥24 በዚህ የተነሣ በሰው ልጆች ላይ 5500 ዘመን ሞት ሰለጠነ፡፡ አዳም ግን “ሔዋንን” የሕያዎን ሁሉ እናት ብሎ በትንቢት የተናገረላት ሔዋንን ሳይሆን እመቤታችን ቅድስት ድንግል ማርያምን ነው፡፡ ሊቁ ቅዱስ ኤፍሬም በውዳሴ ማርያም ዘሐሙስ “በእንተ ሔዋን ተዐፅወ ኆኅተ ገነት ወበእንተ ማርያም ድንግል ተርኀወ ለነ” ይላል ትርጉሙም “ስለ ሔዋን የገነት ደጅ ተዘጋ ዳግመኛ ስለ ድንግል ማርያም ተከፈተልን” ማለት ነው፡፡ ሔዋን ሕያዋንን ሁሉ አስጐዳች ዳግማዊት ሔዋን እመቤታችን ቅድስት ድንግል ማርያም ደግሞ ለሕያዋን ሁሉ እናት ሆና ፍጥረቱን ሁሉ ለማዳን ምክንያት ሆነች፡፡

ሕያዋን የሚባሉት ጥምቀተ ክርስትና ያላቸውን ወልድ ዋሕድ ብለው በልጇ በኢየሱስ ክርስቶስ የባሕርይ አምላክነት የሚያምኑትን ክርስቲያኖችን ነው፡፡ እነዚህ ሕያዋን  ናቸው፡፡ ጌታ በቅዱስ ወንጌሉ “በወልድ ያመነ የዘለዓለም ሕይወት አለው ያላመነ ግን አሁን ተፈርዶበታል፡፡” እንዲል ዮሐ.3፥37 ደግሞም ሰው ሰው ተብሎ በሕይወት ለመኖር ከእናት ከአባቱ መወለድ ግድ እንዲሆንበት ክርስቲያንም ክርስቲያን ይባል ዘንድ ከውኃና ከመንፈስ ቅዱስ በጥምቀት መወለድ አለበት ዮሐ.3፥5፡፡ የእነዚህ እናታቸው እመቤታችን ቅድስት ድንግል ማርያም ናት፡፡ አንድም ሕያዋን የሚላቸው ለገነት ለመንግሥተ ሰማያት የሚያበቃቸውን የነፍስ ሥራ ሠርተው በጽድቅ የተሸለሙ ቅዱሳን ጻድቃን ሰማዕታት ናቸው የእነዚህ እናታቸው እመቤታችን ቅድስት ድንግል ማርያም ናትና ስማን “ማርያም” አሉት፡፡

መ. ማርያም ማለት ከፍጡራን ሁሉ በላይ ከፈጣሪ በታች የከበረች ደግ ፍጥረት ማለት ነው፡፡ እግዚአብሔር አምላክ የሚታየውንና የማይታየውን ብዙ ፍጥረት ፈጥሯል ከእነዚህ ፍጥረታት መካከል ግን ሰው እና መላእክት ክብሩን እንዲወርሱ ስሙን እንዲቀድሱ ለይቶ ፈጥሮአቸዋል፡፡ ከሰው መላእክት በቅድስና ለእግዚአብሔር የቀረቡ ናቸው፡፡ ከእነዚህ መላእክት መካከል ስድስት ክንፍ ያላቸው ብዙ ዐይኖች ያሏቸው የእግዚአብሔርን ዙፋን የሚሸከሙ እግዚአብሔርም በዘፈቀደ ለወዳጆቹ ሲገለጽ የሚታይባቸው ክብር ያላቸው ናቸው፡፡ በፈጣሪያቸው ፊት ግን ሲታዩ ትእምርተ ፍርሐት አላቸው ከዙፋኑ የሚወጣው እሳት እንዳያቃጥላቸው በሁለት ክንፋቸው ፊታቸውን ይሸፍናሉ፤ ገጽህን ማየት አይቻለንም ሲሉ፤ በሁለት ክንፋቸው ከዳርቻ እስከ ዓለም ዳርቻ ይወጣሉ ይወርዳሉ ባህርይህን ተመራምሮ መድረስ አይቻልም ሲሉ፡፡ እንዲህ ባለ ፍርሐት ፈጣሪያቸውን “ቅዱስ ቅዱስ ቅዱስ እግዚአብሔር ጸባዖት ፍጹም ምሉዕ ሰማያተ ወምድረ ቅድሳተ ስብሐቲከ” እያሉ ያመሰግናሉ፡፡ ራዕ.4፣ ኢሳ.6 እነዚህ ከፍጡራን ሁሉ የከበሩ ለእግዚአብሔርም የቀረቡ ናቸው ከእነዚህ ግን እመቤታችን ቅድስት ድንግል ማርያም ትበልጣለች፡፡ ምክንያቱም እነርሱ እንዲህ ከሚንቀጠቀጡለት ከሦስቱ ቅዱስ አንዱን ቅዱስ ወልደ እግዚአብሔርን ዘጠኝ ወር ከ5 ቀን በማሕፀኗ የተሸከመች አዝላ የተሰደደች በማስተማር ዘመኑ ያልተለየች እስከ እግረ መስቀል ድረስ የነበረች የአምላክ እናት ናትና ስለዚህም ቅዱስ ኤፍሬም ሲናገር “ይእቲ ተዓቢ እም ኪሩቤል ወትፈደፍድ እም ሱራፌል እስመ ኮነት ታቦተ ለአሐዱ ዘእም ቅድስት ሥላሴ” ብሏል በእውነትም ከኪሩቤል እና ከሱራፌል ትበልጣለች ከቅድስት ሥላሴ አንዱን ወልደ እግዚአብሔርን በሕቱም ድንግልና ፀንሳ በሕቱም ድንግልና ወልዳዋለችና ይህ ጸጋ ለእመቤታችን እንጂ ከፍጡራን መካከል ለሌላ ለማንም አልተሰጠምና ከነገደ መላእክት ከደቂቀ አዳም በክብር የሚመስላት በጸጋ የሚተካከላት የለም፤ ከፍጡራን በላይ ያሰኛታል፡፡ “ከሴቶች ተለይተሽ የተባረክሽ ነሽ….. ካንቺ የሚወለደው ቅዱስ ነው፡፡ የልዑል እግዚአብሔርም ልጅ ይባላል፡፡” ሉቃ.1፥28፣ ሉቃ.1፥35 እንዲል፡፡

ሠ. ማርያም ማለት መርሕ ለመንግሥተ ሰማያት ማለት ነው /መንግሥተ ሰማያት መርታ የምታስገባ/ ማለት ነው፡፡ የቀደመው ፍጥረት የታደሰባት ወደ ቀደመ ርስቱ ወደ መንግሥተ ሰማያት ለመግባት ምክንያተ ድሂን የሆነችው እመቤታችን ድንግል ማርያም ናት ዛሬም ያለው ፍጥረት ወደ መንግሥተ ሰማያት ለመግባት የድንግል ማርያም ምልጃ ያስፈልገዋል፡፡ ቤተ ክርስቲያን የእመቤታችንን መርቶ መንግሥተ ሰማያት የምታስገባ የመሆኗን ነገር በምሳሌ እንዲህ ስትል ታስተምራለች፡፡ በዘፀ.ም.32 እና 34 ላይ ተጽፎ እንደምናገኘው ሙሴ በደብረ ሲና 40 መዓልት 40 ሌሊት ከጾመ ከጸለየ በኋላ እግዚአብሔር ተቀብሎ ከተራራው ሲወርድ እስራኤል ጣዖት አቁመው ሲሰግዱ ተመለከተ በዚህ ጊዜ ፍቅረ እግዚአብሔር ቢያቃጥለው በፅላቱ ጣዖቱን መታው ፅላቱ ተሰበረ ጣዖቱ ደቀቀ፡፡ ወደ እግዚአብሔር ሲያመለክት ከማይነቅዝ እንጨት ሠርቶ ወደ ተራራው እንዲወጣ በዚያም እንደ ቀድሞው እንዲጾም እንዲጸልይ እግዚአብሔር አዘዘው እርሱም እንደታዘዘው አደረገ እግዚአብሔርም በተሰወረች ጣት ትዕዛዛቱን ጻፈበት ለሙሴም ሰጠው ሙሴም ይህንን ይዞ ከተራራው ሲወርድ ብርሃን ተሳለበት እስራኤል በዚች ፅላት እየተመሩ የዮርዳኖስን ባህር ከፈሉ ኢያሱ.3፥14-17 የኢያሪኮን ቅፅር ናዱ /አፈረሱ/ ኢያ.6፥8 ምድረ ርስት ከነዓን ገብተው ርስት ተካፈሉ፡፡ በዚህ ምሳሌ የቀደመው ከእግዚአብሔር ዘንድ ለሙሴ የተሰጠው የእንቁ ፅላት የአዳም የፅላቱ መገኛ ከእግዚአብሔር እንደሆነ ሁሉ ለአዳምም እናትና አባት መገኛ የሚሆን የለውም ወድቆ መሰበሩ ሕግ ትዕዛዝ በመተላለፉ ከፈጣሪው መለየቱን ያመለክታል፡፡ ፅላቱ እንደተሰበረ ይቅር እንዳላለ አዳምም እንደወጣ ይቅር አላለም በንስሓው ተቀብሎታልና፡፡ ሁለተኛይቱ ፅላት እመቤታችን ሙሴ ሠርቶ መውሰዱ እመቤታችን በዘር መገኘቷን ከቅድስት ሐና ከቅዱስ ኢያቄም መወለዷን ያመለክታል፡፡ ከማይነቅዝ እንጨት መሥራቱ እመቤታችን በሐልዮ /በማሰብ/ በነቢብ /በመናገር/ በገቢር /መሥራት/ ኀጢአት እንዳልፈጸመች ንፅናናዋን ቅድስናዋን ያመለክታል፡፡ በፅላቱ ላይ በእግዚአብሔር ጣት የተጻፈ የእግዚአብሔር ቃል ነው፡፡ በማሕፀነ ድንግል የተቀረጸው የአብ አካላዊ ቃል ኢየሱስ ክርስቶስ እንደሆነ ያመለክታል፡፡ ዮሐ.1፥1 “በመጀመሪያ ቃል ነበረ ቃልም እግዚአብሔር ነው” ዮሐ.1፥14 የቃል ሥጋ ሆነ በእኛም አደረ” እንዳለ፡፡ በዚያች ፅላት እስራኤል ባህር እንደተከፈለላቸው፣ ቅፅር እንደተናደላቸው ተመርተው ርስት እንዲወርሱ ጥንተ ጠላታትን ዲያብሎስ ተሸንፎ በእመቤታችን በተሰጣት ቃል ኪዳን አማላጅነት ከገቡ መውጣት ካገኙ ማጣት የሌለባት መንግሥተ ሰማያትን ለመውረስ እድል አገኘን፡፡ ከብዙ በጥቂቱ ከላይ የተጠቀሰውን አልን እንጂ ስለ እመቤታችንስ የተነገረው ብዙ ነው፡፡ የድንግል ማርያም ጣዕሟ በአንደበታችን ፍቅሯ በልቡናችን ይደርብን በአማላጅነቷ ለርሥተ መንግሥተ ሰማያት ታብቃን አሜን፡፡

ኅዳር 15 ቀን 2005 ዓ.ም.

የአዲስ አበባ ከተማ ትራንስፖርት ችግርን ለመቅረፍ እንዲያስችል በሚዘረጋው የቀላል ባቡር መሥመር ዝርጋታ ምክንያት የብፁዕ አቡነ ጴጥሮስ ሐውልት እንደሚነሣ የኢትዮጵያ ምድር ባቡር ኮርፖሬሽን አስታወቀ፡፡

አቶ አበበ ምሕረቱ የኢትዮጵያ ምድር ባቡር ኮርፖሬሽን የኮምኒኬሽን አገልግሎት ክፍል ሓላፊ የሐውልቱ መነሣት ያስፈለገበት ዋነኛ ምክንያት ምን እንደሆነ ሲገልጹ “በቀላል ባቡር መስመር ዝርጋታ ምክንያት መንገዱ ከዳግማዊ አፄ ምኒልክ አደባባይ ጀምሮ ወደ አውቶቡስ ተራ የሚወስደው መንገድ አትክልት ተራ ድረስ ባቡሩ በዋሻ ውስጥ ነው የሚያልፈው፡፡ በተጨማሪም የባቡሩ መስመር  ከምኒልክ አደባባይ ወደ ሽሮ ሜዳ ይዘረጋል፡፡ እንደሁም ከአውቶቡስ ተራ ወደ ቅድስት ልደታ ለማርያም የሚታጠፈው መስመር መነሻም ነው፡፡ ስለዚህ በአሁኑ ወቅት ከማዘጋጃ ቤት አጥር ጀምሮ ወደ ትግበራ የተገባበት ሁኔታ ላይ እንገኛለን፡፡ ሥራው ብፁዕ አቡነ ጴጥሮስ ሀውልት ሲደርስ ስዊድን አገር የሚገኘውና ከፍተኛ ልምድ ያለው ዓለም አቀፍ አማካሪ ድርጅት ሥራውን በበላይነት የሚቆጣጠረው ሲሆን በሚያስመጣቸው ባለሙያዎች አማካይነት በክብርና በጥንቃቄ ሐውልቱን አንሥቶ የዋሻው ግንባታ እንደተጠናቀቀ አንዲትም ሣ/ሜትር ሳይዛነፍ እንደነበረ በቦታው ላይ በክብር እንዲያስቀምጥ ይደረጋል፡፡ ሐውልቱ የሀገር ቅርስና ሀብት ነው፤ ለዚህም ከፍተኛ ጥንቃቄ የተሞላበት ሥራ ይሠራል፡፡” ብለዋል፡፡

ፕሮጀክቱ የኢትዮጵያ ምድር ባቡር ኮርፖሬሽን ብቻውን የሚያከናውነው ሳይሆን የአዲስ አበባ የጽዳትና ውበት ኤጀንሲ፤ የአዲስ አበባ ቅርስ ጥናትና ጥበቃ ባለስልጣን፤ ባሕልና ቱሪዝም ቢሮዎች፤ የአዲስ አበባ ከተማ አስተዳደር እንዲሁም የሃይማኖት አባቶች ጋር በመሆን እንደሚከናወን የገለጹት የኮርፖሬሽኑ የኮምኒኬሽን አገልግሎት ክፍል ሓላፊው  በጉዳዩ ላይ ሰፊ ውይይት በማድረግ ወደ ትግበራ እንደተገባ አጽንኦት ሰጥተው ተናግረዋል፡፡

“ሐውልቱ ተነሥቶ የት ነው የሚቆየው?” በማለት ላቀረብንላቸው ጥያቄ ምላሽ ሲሰጡም “ሐውልቱ በክብር ከተነሣ በኋላ ባለሙያዎቹ በሚያቀርቡት ጥናት መሠረት ባለ ድርሻ አካላት ተወያይተው በሚዘጋጀው አስተማማኝና ምቹ ሥፍራ ላይ እንዲቀመጥ ይደረጋል፡፡ በመጨረሻም በክብር ወደ ቦታው ይመለሳል” ብለዋል ፡፡

የዳግማዊ አፄ ምኒልክ ሐውልት በተመለከተም ”አሁን ባለው ዲዛይን መሠረት ሐውልቱን ስለማይነካው አይነሣም” በማለት ምላሻቸውን ሰጥተዋል፡፡

“ይህንን ጉዳይ ለኢትዮጵያ ኦርቶዶክስ ተዋሕዶ ቤተ ክርስቲያን አሳውቃችኋል?” ብለናቸውም “ፕሮጀክቱ የሁላችንም ነው፡፡ የሀገር ነው፡፡ ጉዳዩ ይመለከታቸዋል ለተባሉት አካላት ሁሉ አሳውቀናል፡፡” በማለት የመለሱ ሲሆን ወደፊትም ተቀራርበው እንደሚሠሩ ገልጸዋል፡፡

“ሌላ ዲዛይን ለመሥራት ለምን አልተሞከረም?” ላልናቸው ሲመልሱም “ዲዛይኑ ማእከላዊውን መንገድ ይዞ ነው የተሠራው፡፡ ይህንኑ ተከትሎ ይከናወናል፡፡”በማለት መልሰዋል፡፡

በመጨረሻም “ሐውልቱ ከተነሣ በኋላ ወደ ቦታው ለመመለሱ ሓላፊነቱን ማነው የሚወስደው?” ብለን ለጠየቅናቸው  “መንግሥት የህዝብን ችግር ለመፍታት በሚያደርገው ጥረት ውስጥ ሁሉም ሀላፊነቱን ወስዶ የሚሰራ ይሆናል፡፡ ባለ ድርሻ አካላቱም የመንግሥትን ሥራ የሚያስፈጽሙ በመሆናቸው ሓላፊነት አለባቸው፡፡ ስለዚህ ሁሉም ሓላፊነት አለበት” ብለዋል፡፡

ጥቅምት 29 ቀን 2005 ዓ.ም.

በመምህር ሳሙኤል ተስፋዬ

• ‹‹መስቀሉ በአዳል ሜዳ በር  እንዲገባ ያመላከተው ቅ/ ዑራኤል ነው››

• ‹‹ጥር 22 ቀን ቤተ ክርስቲያኑ ይመረቃል››

ቅዱስ ተብለው የሚጠሩት ደገኛው ንጉሠ ነገሥት ዐፄ ካሌብ የሀገረ ናግራን ክርስቲያኖችን ለመታደግ ዘምተው የአሕዛቡን ንጉሥ ፊንሀስን ድል አድርገው ሲመለሱ በነበራቸው መንፈሳዊ ፀጋ እንዲሁም በአበ ነፍሳቸው ፈቃደ ክርስቶስ  ምክር የግሸን ደብረ ከርቤን ክብር በመረዳት ፤በ517 ዓ.ም ታቦተ እግዚአብሔር አብንና ታቦተ ማርያምን ከሀገረ ናግራን ወደ ኢትዮጵያ በማምጣት በግሸን አምባ ላይ ቤተ መቅደስ ሠርተው ቀዳሽና አወዳሽ መድበው ደብረዋታል፡፡ በወቅቱም አምባው መግቢያ ካለመኖሩ የተነሣ ተራራውን ሲዞሩ የንብ መንጋ በማየታቸው “አምባ አሰል” ብለውታል፡፡ ትርጓሜውም የማር አምባ ማለት ነው፡፡ በዚህ ምክንያት አካባቢው አምባ ሰል ሲባል ይኖራል፡፡

የግሸን አምባ ቀደሞ በቅዱሳን ስትገለገል የነበረች በመሆኗ በተለያዩ ጊዜያት ነገሥታት፣ የነገሥታት ቤተሰቦች ጎብኝተዋታል፡፡ ሥርዓተ ቤተክርስቲያንና ሥርዓተ ንግሥና ተምረውባታል፡፡ ከዚህም የተነሣ ስመ ታፍልሶ ገጥሟታል፡፡ በዐፄ ድልነአድ ዘመነ መንግሥት በ866 ዓ.ም ደብረ ነጎድጓድ በ11ኛው ክፍለ ዘመን በኢትዮጵያ ነግሦ የነበረውና በሕንፃ ቤተ ክርስቲያን አናፂነቱ የሚታወቀው ንጉሥ ላልይበላ ከቦታው ደርሶ ቤተመቅደስ ለመሥራት ሲጀምር ‹‹ከዚህ ቦታ ላይ ቤተ ክርስቲያን የምታነጸው አንተ ሳትሆን ዐፄ ዘርዓ ያዕቆብ ነው፡፡›› ተብሎ በህልሙ ስለተነገረው፤ በሀገሩ በላልይበላ የእግዚብሔር አብ ቤተመቅደስን ሠርቶ ስለነበር ‹‹ደብረ እግዚአብሔር›› ብሎ ሰየመው፡፡ ብዙም ሳይቆይ ነገሥታቱ ይማጸኑበት የክብርና የማዕረግ ዕቃዎችን ያስቀምጡበትና ይማሩበት ስለነበር ‹‹ደብረ ነገሥት›› ተባለች፡፡

በ1446 ዓ.ም ዕቅበተ እምነትን ከንግሥና አስተባብረው የያዙት ዐፄ ዘርዓ ያዕቆብ ከአባታቸው ዐፄ ዳዊት ድንገተኛ ዕረፍት በኋላ ኢትዮጵያን እንዲያስተዳድሩ ሥልጣነ መንበሩን በመያዛቸው ቀድሞ ለአባታቸው ተሰጥቶ የነበረውን የአምላካችን የኢየሱስ ክርስቶስ ክቡር መስቀል ተረከበው ‹‹መስቀሌን በመስቀለኛ ቦታ አኑር›› ተብለው በተሰጣቸው ትእዛዝ መሠረት መስቀሉን በመስቀለኛ ቦታ ለማሳረፍ ሱባኤ በመያዝ ጸሎተ ምህላ በማድረግ መስቀሉን ይዘው ኢትዮጵያን መዞር ጀመሩ ኋላም ፤ የመስቀሉን ማረፊያ መስቀለኛውን ቦታ ግሸን አምባን  አገኙ፡፡ ነገር ግን ወደ አምባው መግቢያ በር ባለማግኘታቸው ወደፈጣሪያቸው ጸሎት ማድረሱን ቀጠሉ በዚህ ጊዜ በቀራንዮ አደባባይ አምላካችን ኢየሱስ ክርስቶስ በመስቀል ላይ ሆኖ ሥጋውን ሲቆርስ ደሙን ሲያፈስ በጽዋዕ ብርሃን ተቀበሎ ደሙን ቤተ ክርስቲያን በሚሠራበት ቦታ ሁሉ የረጨው ሊቀ መላእክት ቅዱስ ዑራኤል  ዐፄ ዘርዓ ያዕቆብንና ሠራዊታቸውን መስቀሉን ይዘው በሚጓዙበት ሁሉ እየባረከና እየረዳቸው ግሸን አምባ ተራራን ሦስት ጊዜ ዞረው ጸሎት ካደረጉ በኋላ አዳል ሜዳ በሚባለው ቦታ ‹‹በዚህ በኩል መስቀሉን ይዘህ ውጣ›› ብሎ ገለጸላቸው፡፡ ዐፄ ዘርዓ ያዕቆብም በጣም ተደስተው በአዳል ሜዳ በኩል ባለው ገደል እየተንጠላጠሉ መስቀሉን ወደ ተራራው አውጥተው መስከረም 21 ቀን 1449 ዓ.ም  የእግዚአብሔር አብ ቤተመቅደስን በጥሩ ሁኔታ አሳንጸው መስቀሉንና በርካታ ንዋያተ ቅዱሳትን በብልሃትና በጥንቃቄ እንዲቀመጥ አደረጉ የእመቤታችንን ቤተመቅደስም ንግሥት እሌኒ አሳንጹ።

ከዘመናት በኋላ በ1940 ዓ.ም አካባቢ የተራራው እግረ መስቀሉ  በሆነው እና ደላንታ ሜዳ በተበለው ቦታ ላይ ብጹዕ አቡነ ሚካኤል የቅዱስ ሚካኤል ቤተክርስቲያን አሰሩ፡፡ ኋላም ቀድሞ የነገሥታት ልጆች ይማሩበት በነበረው ቦታ ላይ ከአዳል ሜዳ ከፍ ብሎ በሚገኘው ቦታ ላይ በ1979 ዓ.ም የቅዱስ ገብርኤል ቤተ ክርስቲያን ተሠራ፡፡

በስተምሥራቅ አቅጣጫ በቅዱስ ዑራኤል መሪነት መስቀሉ የገባበትና ቀድሞ ያረፈበት አዳል ሜዳ ከግሸን ተራራ መስቀለኛ አቀማመጥ አንፃር ሲታይ ሰፊና ማራኪ የመሬት አቀማመጥ አለው፡፡ ነገር ግን ከ500 ዓመታት በላይ በቦታው ቤተ ክርስቲያን ሳይሠራ ቆይቷል፡፡ ‹‹ጊዜ ሲደርስ አምባ ይፈርስ›› እንዲሉ አበው፤ አዳል ሜዳ ቅዱስ ዑራኤል መስቀሉ ወደ ተራራው እንዲገባ የመራበት፤ መስቀሉ ያረፈበት ቦታ በቅዱስ ዑራኤል ስም ቤተ ክርስቲያኑ እንዲታነጽ መስከረም 1994 ዓ.ም በአንድ ምእመን ሊሠራ ታስቦ የደቡብ ወሎ ሀገረ ስብከት ሊቀ ጳጳስ በሆኑት በአቡነ አትናቴዎስ ተባርኮ ሥራው ሊጀመር ቻለ፡፡ ሆኖም ግን የሕንፃ ሥራው ቢጀመርም በተለያዩ ምክንያቶች ሥራው ሊቀጠል አልቻለም፡፡ ለዓመታትም ባለበት ሁኔታ ቆመ፡፡  ኋላም በ2004 ዓ.ም ስማቸው እንዲጠቀስ ባልፈለጉ አንድ ምእመን የቅ.ዑራኤል ቤተ ክርስቲያን ተሠርቶ ለአገልግሎት ዝግጁ ሆነ፡፡

ቤተ ክርስቲያኑን በገንዘባቸው ያሠሩት ምእመን  ስለ ቤተ ክርስቲያኑ አጀማመርና የሥራውን መፋጠን ሲገልጹ “የቤተ ክርስቲያኑ ሥራ ተጀምሮ በመቆሙ ሁሌ ያሳስበኝ ነበር፡፡ ግሸን በመጣሁ ቁጥር ጅምሩን ቤተ ክርስቲያን ተሳልሜ ጸሎት አድርጌ እመለሳለሁ፡፡ ለምን እኛ አንሠራውም የሚል ሀሳብ መጣልኝ ጉዳዩንም ከጓደኞቼ ጋር ተወያየን፡፡ ከሰበካ ጉባኤው አባላት ጋር ውይይቶች አድርገን  ፈቃዳቸውን ገለጹልን፡፡  በዚህ መሰረት ኅዳር 17 ቀን 2004 ዓ.ም ቤተ ክርስቲያኑን እንድንሠራ ተስማማን፡፡ ተፈራረምን፡፡ ”በማለት ገልጸው በአጭር ጊዜ ተሠርቶ ማለቁን ሲያብራሩ አሰሪው  ‹‹ይገርመኛል የግሸን ተራራ መንገድ ለትራንስፖርት አይመችም ያውም በክረምት ግን በስድስት ወር መጠናቀቁ  ሊቀ መልአኩ የሠራው መሆኑን ነው የሚረዳኝ›› ለወጣቶች ምን ምክር አለዎት? ብለን ላቀረብንላቸው ጥያቄ ‹‹ቤተ ክርስቲያንን የሚሠራው እግዚአብሔር ነው፡፡ ትልቁ ነገር መልካም ልቦና መያዝና  የእግዚአብሔርን ፈቃድ መጠየቅ ነው፡፡ ›› በማለት ገልጸውልናል፡፡

ሕንፃውን ለማሠራት በአሰሪው ምእመን የተወከሉት መምሬ እሸቱ ስለ ቤተ ክርስቲያኑ ሕንፃ ሥራ መፋጠን ሲገልጹ ኅዳር 17 ቀን 2004ዓ.ም፡፡ ቤተ ክርስቲያኑን ለመሥራት ቢወሰንም ሥራው የተጀመረው ታኅሣሥ 5 ቀን 2004 ዓ.ም ነው ፡፡  በስድስት ወር ጊዜ ውስጥ ግን ከዚህ  መድረሱ የመልአኩ ርዳታ ታክሎበት ነው፡፡ እኔ ያደኩበት ያገለገልኩበት ቦታ ነው ፡፡በተለይ ይህንን ቤተ ክርስቲያን ተወክዬ ማሠራቴ በጣም አስደስቶኛል፡፡ የቦታውን ክብርና ታሪክ አውቃለሁና፡፡

የደቡብ ወሎ ሀገረ ስብከት ዋና ሥራ አስኪያጅ አባ ገ/ሥላሴ የቅዱስ ዑራኤል ቤተ ክርስቲያን መሥራትን አስመልክተው ሲገልጹልን ‹‹የቅዱስ ዑራኤል ቤተ ክርስቲያን በዚህ ቦታ (አዳል ሜዳ) መሥራት የግሸን አምባን ሃይማኖታዊና ታሪካዊነት ማጉላት ነው፡፡ እያንዳንዱ ክንፍ ስያሜ አለው ይህ ክንፍ አዳልሜዳ ይባላል፡፡  የቅዱስ ሚካኤል ቤተክርስቲያን ያለበት ቦታ ደላንታ ሜዳ ፣ዋናው በር፣ በግራ ክንፍ ያለው ቦታ መሳቢያ ወይም ጋሻውድም ይባላሉ፡፡ ዐፄ ዘርዓ ያዕቆብ መስቀሉን በኢትጵያ ምድር ለሦስት ዓመታት ይዘው ከዞሩ በኋላ፤ ከመስቀሉ ጋር ከፍተኛ ግንኙነት ያለው ቅዱስ ዑራኤል  ንጉሡ የግሸን አምባ ተራራ መግቢያ በቸገራቸው ሰዓት ‹‹በዚህ በኩል መስቀሉን ይዘህ ግባ›› በማለት አዳል ሜዳ በተባለው በኩል እንዲገቡ አድርጓቸዋል፡፡ በዚህ ምክንያት የቅዱስ ዑራኤልን ቤተ ክርስቲያን በግሸን ተራራ ላይ መሥራት፣ ማሠራት፣ መተባበር መታደል ነው፡፡ ባለታሪክ መሆን ነው፡፡ የሃይማኖቱ ዋጋ ተካፋይም ነው፡፡ ” በማለት ገልጸዋል።

የቅዱስ ዑራኤልን ቤተ ክርስቲያን ህንጻ ሥራ ተጠናቆ አገልግሎት መስጠቱን የሚናፍቁት የግሸን ደብረ ከርቤ ማርያም አስተዳደሪ ሊቀ ሊቃውንት ቆሞስ አባ  ተክለማርቆስ ከደስታቸው ብዛት የተነሣ ንግግራቸውን ከምርቃት ይጀምራሉ፡፡ ‹‹መልአኩ አይለያችሁ ለሥጋም ለነብስም ዋስ ጠበቃ ይሁናችሁ፡፡ ቦታውን እንዳሰባችሁት እሱ ያሰበላችሁ፡፡” ብለው ንግግራቸውን ይጀምራሉ ‹‹አሁን ቤተልሔሙን ከሠራን አገልግሎቱን መቀጠል እንችላለን፡፡ እስካሁንም የመንገዱ ሁኔታ ባለመመቸቱ እንጂ ይጠናቀቅ ነበር፡፡ ተመስገን ነው ፈቃዱ ከሆነ ጥር 22 ቀን 2005 ዓም.ቤተ ክርስቲያኑ ተመርቆ አገልግሎት መስጠት ይጀምራል፡፡” በማለት መልእክታቸውን አስተላልፈዋል ፡፡

እኛም ጥር 22 ቀን 2005ዓ.ም በግሸን አምባ ተራራ የቀድሞ መግቢያ(አዳልሜዳ) ላይ የተሠራውን የቅ.ዑራኤል ቤተ ክርስቲያን ምረቃ ላይ እንድንገናኝ እግዚአብሔር ይርዳን እንላለን፡፡