የዐዋጅ አጽዋማት

በተክለሐዋርያት

የዐዋጅ አጽዋማት በቤተክርስቲያን ለምእመናን ሁሉ አሳውቆ በአንድነት የሚጾም ጾም ነው፤ በሰባትም ይከፈላል፤ እነርሱም የነቢያት  ጾም፤ ጾመ ገሃድ ወይም ጋድ፤ ጾመ ነነዌ፤ የዐብይ ጾም፤ጾመ ድኅነት፤ የሐዋርያት ጾም እና ጾመ ፍልሰታ ናቸው፡፡ በጾም ወቅት ከአንድ ምእመን የሚጠበቁ ምግባራት ደግሞ የሚከተሉት ናቸው፡፡

ሀ. ዕለት ዕለት አብዝቶ መጸለይ

በጾም ወቅት ልናዘወትራቸው ከሚገቡን ምግባራት መካከል ጸሎት አንዱ ነው፤ በጸሎት ያልታገዘ ጾም ከንቱ ነው፤ ኦርቶዶክሳዊ ምእመን በጾም ወቅትና ከጾም ወቅት ውጪ በጸሎት ትጉ መሆን ክርስቲያናዊ ግዴታው ነው፡፡ ጸሎት ከፈጣሪ የምንገኛኝበት ክርስቲያናዊ ምግባር ነው፡፡ ጸሎት ወደ ፈተና እንዳንገባ የሚረዳን የጽድቅ መሥመር ነው፡፡ ‹‹እግዚአብሔርን በጠራሁት ጊዜ ጽድቄን ሰማኝ ጭንቀቴንም አራቀልኝ ይቅር አለኝ ጸሎቴንም ሰማኝ››(መዝ.፬፥፩)

ለ. ከዝሙት መከልከል

ዝሙት ነፍስና ሥጋን ይጎዳል፤ በሰማይም በምድርም ከፍተኛ ቅጣትና ሥቃይን ያመጣል፡፡ ሴሰኝነት መልካም ስምን ያጠፋል፤ ክብርን ያሳጣል፤ ኅሊናን ይበጠብጣል፤ ከዚህ የሚከፋው ደግሞ ከእግዚአብሔር አንድነት የሚለይ መሆኑ ነው፡፡ ሴሰኞችና አመንዝራዎች ከእግዚአብሔር ዘንድ ፍርድ ይደረግባቸዋል፡፡ ነቢዩ ‹‹ወንዶችም ደግሞ ከአመንዝሮች ጋር ይጫወታሉና፥ ከጋለሞቶችም ጋር ይሠዋሉና ሴቶች ልጆቻችሁ በሰሰኑ ጊዜ፥ ሙሽሮቻችሁ በአመነዘሩ ጊዜ አልቀጣኋቸውም፤ የማያስተውልም ሕዝብ ከአመንዝራ ጋር ይቀላቀላል፡፡ (ሆሴ.፬፥፲፬)

ሐ. የስሜት ሕዋሳትን ማስገዛት

በጾም ወቅት ሁሉንም የስሜት ሕዋሳቶችን መግዛት መቻል አለብን፡፡ የስሜት ሕዋሳትን መግዛት ካልቻልን በምኞትና በፍትወት ገመድ እየጎተቱ ወደ ኃጢአት ይወስዱናል፡፡ ለዚህም ነው ሊቁ ቅዱስ ያሬድ በድጓው ይጹም ዓይን (ዓይን ይጹም) ፤ ይጹም ልሳን(አንደበት ይጹም)፤ዕዝንኒ ይጹም እምሰሚዐ ሕሱም (ጆሮም ክፉን ከመስማት ይጹም)፤ በማለት ያስተማረን ዓይን የሚያየውን ጆሮም የሚሰማውን አንደበትም የሚናገረውን ክፉ ነገር አእምሮ ወደ ሐሳብ በመቀየር ወደ ኃጢአት ሊያመራን ይችላል፡፡ በመሆኑም በጾማችን ወይም በክርስትናችን ዓይናችንን ክፉ ነገርን ከማየት አንደበታችንን ክፉን ከመናገር ጆሮአችንንም ክፉን ከመስማት ልንከለክል ይገባናል፡፡ ‹‹ኃጢአትን ወደ መውደድ አንተን ከሚስቡህ ከማየት ከመስማት ተጠበቅ›› (ማር ይስሐቅ)፡፡ ዓለሙንና በዓለም ያለውን አትውደዱ ዓለሙን የሚወድ ግን የአብ ፍቅር በእርሱ የለም በዓለም ያለው ሁሉ እርሱም የሥጋ ምኞትና የዓይን አምሮት ስለገንዘብም መመካት ከዓለም እንጂ ከአብ አይደለም፡፡ (፩ዮሐ.፪፥፲፭‐፲፮)

መ. ቅዱሳት መጻሕፍትን መመርመር ፤ መመልከት

ቅዱሳት መጻሕፍት የሰው ልጅ የፈጣሪውን የእግዚአብሔርን ሕግና ሥርዓት ይማርባቸው ዘንድ የተሰጡትና ከአለማወቅ ወደ ማወቅ ከሞትም ወደ ሕይወት የሚወስዱት የሚያደርሱት ከፈጣሪው ጋርም እንዴት መኖር እንደሚገባው የሚያስተምሩት የቅድስናው መሠረቶች የክርስትና ሕይወት መመሪያዎች ናቸው፡፡ ለዚህም ነው የእግዚአብሔር ቃል ‹‹መጻሕፍትን ካለማወቃችሁ የተነሣ ትስታላችሁ›› በማለት ያስተማረን ቅዱሳት መጻሕፍት እንዴት መጾም እንዳለብን በጾማችን ወቅት ምን ምን ተግባራትን ማድረግ እንዳለብንና እንደሌለብንም ጭምር ያስተምሩናል በጾም የተጠቀሙ የቅዱሳን አባቶቻችንንም ታሪክ እየነገሩን እኛም እንድንጾም ያደርጉናል፡፡

በመሆኑም ኦርቶዶክሳውያን  ምእመናን በጾም ወቅት እነዚህን ቅዱሳት መጻሕፍትን አብዝቶ በማንበብ ወደ ቅድስና ሕይወት የሚወስዱ የእግዚአብሔርን ሕግና ትእዛዛትን መረዳትና መፈፀም ተገቢ ነው፡፡

ሠ. ምጽዋትን ማዘውተር

ምጽዋት ማለት መስጠት፤መለገስ ማለት ነው፡፡ ይህም ከጾም ጋር ከሚተባበሩ ክርስቲያናዊ ምግባራት አንዱ ነው፡፡ ቅዱስ ጳውሎስ ‹‹ድሆችን እናስብ ዘንድ ብቻ ለመኑን ይህንም ላደርግ ደግሞ ተጋሁ›› በማለት እንዳስተማረን ምጽዋት ለምእመናን ትጋት ናት፡፡ (ገላ.፪፥፲)

ምጽዋት መስጠት ከገንዘብ ከዕውቀት ከንብረት…ላይ ለእግዚአብሔር ቤት መለገስ ነው፡፡ መድኃኒታችን ኢየሱስ ክርስቶስ በአንቀጸ ብፁዓን ትምህርቱ “ብፁዓን መሐርያን የሚምሩ ብፁዓን” ናቸው ያለውን ሊቃውንት ለምጽዋት ሰጥተው ሲተረጉሙት በሦስት መንገድ ያስቀምጡታል፡፡ እነዚህም፡-

.ምሕረት ሥጋዊ፡ ይህ የሚያስረዳው ለሥጋ የሚኾን ነገርን መለገስን ሲኾን
. ምሕረት መንፈሳዊ፡ በምክር በትምህርት ሥነ ልቡናን የሚያንጽ (የሚያበረታታ) ማድረግን ነው፡፡

. ምሕረት ነፍሳዊ፡ ደግሞ «መጥወተ ርእስ» ወይም ራስን እስከ መስጠት መድረስን ነው፡፡ (ማቴ.፭፥፯ትርጓሜ ወንጌል)

ምጽዋት ካለን ነገር ላይ ማካፈልን ያመለክታል፡፡ ለፍጹምነትም የሚያበቃ ምግባር መኾኑ የተመሰከረለት ነው፡፡ «ፍጹም እንድትኾን ለድኻ ስጥ» እንዲል (ማቴ.፲፱፥፳፩) እንደዚሁም «የሚሰጥ ብፁዕ ነው» የሚለው ኃይለ ቃል የሚያስረዳን ይህንኑ ነው፡፡ (ሐዋ.፳፥፴፭) በዕለተ ምጽአትም ከሕይወት ቃል አንዱ በምጽዋት የሚገኝ መኾኑ እሙን ነው፡፡ (ማቴ.፳፭፥፴፭) ምጽዋት በልብስ በገንዘብ እንጀራ በመቁረስ የመሳሰሉትን ለደኃ በመስጠት ለድሆችና ለጦም አዳሪዎች ማካፈል ነው፡፡ በኢየሩሳሌም የሚኖሩ ምእመናን ሀብታቸውን ለደኃ ያካፍሉ ነበር፡፡ (ሐዋ.፬፥፴፪፣፮፥፩) እንደዚሁም ዕውቀትን ማካፈል ምክር መለገስ ከምጽዋት የሚቈጠር ሲኾን ለእግዚአብሔር ቤትም በገንዘብ በጉልበትና በስጦታችን ማገልገል የምጽዋትን ዋጋ ያስገኛል (ዘዳ. ፲፭፥፲፩‐፲፭፤ኢሳ.፶፰፥፯፤፯፤ምሳ.፫፥፳፯፤ሮሜ.፲፪፥፰) እንግዲህ በጾማችን ለኃጢአታችን ሥርየትን፤ ምሕረትና ይቅርታን የምናገኝባቸውን የሥጋና የነፍስ በረከትንም የምንታደልባቸውን እነዚህን ክርስቲያናዊ ምግባራት በሕይወታችን አዘውትረን ልንፈጽማቸው ይገባናል፡፡

ወስብሐት ለእግዚአብሔር!

 

የዘመናችን የቤተ ክርስቲያን ፈተና

የተከበራችሁ አንባብያን በዘመናችን ቤተ ክርስቲያን ያለችበትን ሁኔታና በየአካባቢው እና በየክልሉ በቤተ ክርስቲያንና በክርስቲያኖች ላይ እየተፈጸመ ያለውን ጥቃት አስመልክቶ  ክፍል አንድ፤ክፍል ሁለት እና ክፍል ሦስት ጽሑፍ ማቅረባችን ይታወቃል፡፡ክፍል አራትን እነሆ ብለናል፡፡

አሁን እየተፈጸመ ያለውም አስቀድሞ ሲፈጸም ለኖረው ቀጣይ ይመስላል፡፡ በቤተ ክርስቲያን ላይ እየተፈጸመ ያለውን ውድመት፤ ዜና ቤተ ክርስቲያን፡- የግራኝ አህመድ ዘመን ተመልሶ እንዳይመጣ እንዲህ በማለት አሳስቧል፡፡ «አሁን በቅርቡ ባሳለፍነው በ፳፻፲ ዓ.ም መገባደጃ ላይ አገር የሆነችውን ወይም ሁለንተናዊ ጠቀሜታዋና ትሩፋቷ ለመላው የኢትዮጵያ ሕዝብ ባለውለታ የሆነችውን አንጋፋዋን ቤተ ክርስቲያን ከሌላው ነጠሎ ለመምታትና የተከታዮቿን የምዕመናንን አሻራ ከገጸ ምድር ለማጥፋት ወይም አሳምኖ የራሱ ተከታዮች ለማድረግ የረጅም ጊዜ ዕቅድ ባለው የሱማሌ ክልል ፀረ ክርስትና ቡድን በፈጸመው ጥቃት በክልሉ ውስጥ የሚገኙ አብያተ ክርስቲያንን በሙሉ አውድሟቸዋል፤ ሀብታቸውን፣ ንብረታቸውንና ቅርሶቻቸውንም ዘርፏቸዋል፤ አገልጋዮቿንም እንደ ካህኑ ዘካርያስ በየቤተ መቅደሳቸው ውስጥ አርዷቸዋል»፡፡ ይህ የሚያሳየው በቤተ ክርስቲያን ላይ እየተፈጸመ ያለው ጥፋት ጊዜያዊ ጥቃትና ተራ ጥፋት አለመሆኑን ነው፡፡ በ፳፻፱ ዓ.ም በለገጣፎ የሚገኘውን የመጥምቀ መለኮት ቅዱስ ዮሐንስ ቤተ ክርስቲያን የንግሥ በዓል በሚያከብሩበት ወቅት የከተማው ማዘጋጃ ቤት የላካቸው አፍራሽ ግብረ ኃይል ሰኔ ፴ ቀን በግሬደር አፍርሶታል፡፡ ሰላምን ማስፈን፣ ዜጎቹን በእኩል አይን ማየት የማገባው የሕዝብ አስተዳደር አካል ይህን ማድረጉ የሚያስገርም ነበር፡፡ በያዝነው ዓመትም በዚያው አካባቢ ቤታቸው የፈረሰባቸው ዜጋዎች ቤተ ክርስቲያን ውስጥ ሲጠለሉ ቤተ ክርስቲያን ለምን ለችግረኞች መጠጊያ ሆነች የሚሉ ወገኖች ካህናትን ማስፈራራታቸው በመገናኛ ብዙኃን ተገልጧል፡፡

«መጋቢት ፲፫ ቀን ፳፻፲፩ ዓ.ም በሂደቡ አቦቴ ወረዳ ኤጄሬ ከተማ የመጥምቀ መለኮት ትዱስ ዮሐንስ ቤተ ክርስቲያንን ቁልፍ ሰብረው በመግባት ታቦቱንና ንዋያተ ቅድሳቱን ዘርፈው ንዋያተ ቅዱሳቱን ሹንቁራ በሚባለው ተራራ ላይ አቃጥለውታል፡፡ መጋቢት ፲፮ ቀን ፳፻፲፩ ዓ.ም በዚሁ ወረዳ የሚገኘውን የአድዓ ቅዱስ በዓለወልድ ቤተ ክርስቲያን ቀን ላይ በእሳት አቃጥለውት ንዋያተ ቅዱሳቱ ሲቃጠል ሕንፃ ቤተ ክርስቲያኑ በምእመናን ርብርብ ተርፏል»፡፡ ቤተ ክርስቲያን በዚህ ሁሉ መከራ መካከል ሳትጠፋ የምትኖር ቢሆንም፣ አብረውን የሚኖሩ ወገኖቻችን እንዲህ ዓይነት የጭካኔ ተግባር የሚያሳዝንም የሚያስገርምም ነው፡፡

 ለ. የቤተ ክርስቲያን ይዞታ መነጠቅና ደን መቃጠል፣ ቤተ ክርስቲያን የዓደባባይ በዓላትን የምታከብርባቸው የመስቀል ደመራና የጥምቀት ማክበሪያ ቦታዎቿ ችግር እየገጠማቸው ነው፡፡ ከጥቂት ዓመታት ወዲህ ይዞታዋን እየነጠቁ ለባለሀብቶች መስጠት፣ ለሌለ እምነት ተቋም ማሸጋገር የተለመደ ሆኗል፡፡ በጎንደር፣ በባሕርዳር፣ በአርባምንጭ፣ እና በሌሎችም ለጥምቀተ ባሕር የሚሆኑ ቦታዎች ለባለሀብቶች ተሰጥተው በተፈጠረ ብጥብጥ ብዙ ሰው ሞቷል፤ ብዙዎች ለእስር ተዳርገዋል፡፡ የአየር ጤና ኪዳነ ምሕረት የጥምቀተ ባሕር ማክበሪያ ቦታ በወቅቱ የከተማዋ ከንቲባ በነበረው ግለሰብ ትእዛዝ ለሌላ ቤተ ዕምነት ተሰጥቷል፡፡ መንግሥት በሰጣቸው ሥልጣን እምነታቸውን የሚያስፋፉ፣ በተገኘው አጋጣሚ የቤተ ክርስቲያን የነበረውን ቦታ ሁሉ ለራሳቸው በማድረግ እንቅልፍ የሌላቸው ምእመናን ይዞታቸውን ለማስመለስ ሲነሡ ለእስር የሚዳርጉ፤ በጥይትና በዱላ እንዲደበደቡ የሚያደርጉ ወገኖች ብዙ ናቸው፡፡

 «የካቲት ፳፻፭ ዓ.ም በምሥራቅ ሸዋ ሀገረ ስብከት ሊበን ዝቋላ ወረዳ አዱላላ ከተማ በሚገኘው የዝቋላ ደብረ ከዋክብት አቡነ ገብረ መንፈስ ቅዱስ ገዳም መንሥኤው ያልታወቀ እሳት ተነሥቶ በከባድ የነፋስ ኃይል እየተገዛ ወደ ገዳሙ እንዳይስፋፋ ተሰግቶ ነበር፡፡ ገዳሙ ከዚህ በፊትም መጋቢት ፲ ቀን ፳፻፩ ዓ.ም በደረሰው የእሳት ቃጠሎ አርዘሊባኖስ፣ የሐበሻ ጥድ እና መሰል ሀገር በቀል ዛፎች ወድመዋል፡፡ መጋቢት ፰ ቀን ፳፻፬ ዓ.ም በተቀሰቀሰ ቃጠሎ ገዳሙ ጉዳት ደርሶበታል፡፡» ቃጠሎውን የፈጸመው ባይታወቅም የእኛ ጥያቄ የሀገር ሀብት የሆነው ደን ሲወድም የቤተ ክርስቲያን በመባል ብቻ ትኩረት ሳይሰጠው መቅረቱ ተገቢ አለመሆኑን ለመግለጽም ነው፡፡ የቤተ ክርስቲያን ስለሆነ ብቻ ትኲረት ሳይሰጠው መቅረቱ ተገቢ አለመሆኑን መረዳት ተገቢ ነው፡፡ በአንድ አካባቢ በቤተ ክርስቲያን ላይ ችግር ሲፈጠር በወቅቱ መረጃው እንዳይወጣ ይደረግ የነበረው ጫና ቀላል አልነበረም፡፡

ምእመናን የተናገሩትን፣ መነኮሳት የተሰማቸውን አካቶ ዜና ለመሥራት የነበረው ችግር ቀላል አልነበረም፡፡ ሀገራችን ዘመናዊ የእሳት ማጥፊያ እንደሌላት ይታወቃል፡፡ በሚችሉት መርዳት፣ በአሳብ መደገፍ፣ ለጉዳዩ ትኩረት ሰጥቶ በምንችለው ሁሉ ተረባርበን እናጠፋለን፡፡ ይህ የቤተ ክርስቲያንና የሀገር ሀብት የሆነው ቋሚ ቅርስ ለጉዳት ሲጋለጥ ሃይማኖት ዘርና ቀለም ሳንለይ ችላ አላልንም በማለት የባለቤትነት ስሜት እንዳን ሁላችንም ማሳወቅ ይኖርብናል፡፡ ይህ ጉዳት በታላቁና በጥንታዊው የአሰቦት ደብረ ወገግ ሥላሴ ገዳምም ተፈጽሟል፡፡ የገዳሙን ደን አክራሪዎች ባስነሡት እሳት መቃጠሉ በወቅቱ ተዘግቧል፡፡ በቤተ ክርስቲያን ላይ፣ ችግር ሲፈጠር ከክርስቲያኖቹ ያላነሰ ልባቸው የሚያዝን፣ አቅማቸው የፈቀደውን ሁሉ የሚያደርጉ የሌላ ከክርስትና ውጪ ያሉ ዕምነት ተከታዮት እንዳሉ አንክድም፡፡ ቤተ ክርስቲያንን ማየት የማይፈልጉ በሐሰት መረጃ የተሞሉ ጥፋት አድራሾችም እንደዚሁ፡፡ እየተፈጸመ ያለው ጥፋት በንፁህ ኅሊና መለስ ብለን ማየት ካልቻልን፣ ትኩረት አለመስጠታችንና ጆሮ ዳባ ለበስ ማለታችን የበለጠ ጥፋት ያስከትላል፡፡

ከታሪክ ምሁራን፣ ከቤተ ክርስቲያን፣ ከመገናኛ ብዙኀንና ከመንግሥት አካላት ስለ ቤተ ክርስቲያን በስሕተት ሲዘራ የኖረውን ታሪክ ማስተካከልና ትክክለኛውን መረጃ መስጠት ያስፈልጋል፡፡ ለምን ገዳማት በዙ፣ ለምን ቱሪስቶችን የሚስቡት የክርስቲያኖች የተጋድሎ ውጤቶች ሆኑ የሚሉ ወገኖች በቅናት ታሪክ ለመቀየር እየሠሩ መሆኑ ይታወቃል፡፡ ምሁራን ለሚጻፉ የሐሰት ጽሑፎች መልስ መስጠት፣ የመረጃቸውን ፍሬ ቢስነት ማጋለጥ ይኖርባቸዋል፡፡ እንደፈለጋቸው ሲሳደቡ ቤተ ክርስቲያን ከዛሬ ነገ ይታረማሉ በማለት በትዕግሥተ ስላለፈችው፡፡ ስታልፈው በጥሞና የራስን ምግባር ማየት ይገባል እንጂ በጥፋት ላይ ጥፋት መፈፀም ሰብዓዊነት አይደለም፡፡ ይህ መሰተካከል ይኖርበታል፡፡ የራሳቸው እምነት ተከታይ ሆነው ሚዛናዊ ጽሑፍ ያቀረቡትን የሚያጣጥሉ፣ ምንጭ የሌለው የጥላቻ ጽሑፍ የሚጽፉትን ታላቅ ነገር እንዳገኙ ሁሉ እየጠቀሱ ሲያሞካሹ ሕሊናቸውን እይቆጠቁጠውም፡፡ ኦርቶዶክሳውያንም ብቻ ሳይሆኑ ሌሎች ምሁራንም ምርቱን ከገለባው፣ እውነቱን ከሐሰት በመለየት ለአንባብያን ማድረስ አለባቸው፡፡

በየጊዜው እነዚህ ጥፋቶች ተፈፀሙ ስንል፣ በጥፋቱ ላይ የተሠማሩ ሰዎች ወደ ኅሊናቸው እንዲመለሱ እንጂ እሳትን በእሳት አጥፉ ለማለት አይደለም፡፡ በቤተ ክርስቲያን ላይ በዚህ አምሳ ዓመት የተፈጸመው በዓላማ መሆኑን የሚያሳየው በአንድ ወቅት በሀገሪቱ ከፍተኛ የሥልጣን ርከን ላይ የነበሩ ሰው «ሥልጣኑን ከአማራና ከኦርቶዶክስ አርቀነዋል» በማለት ጠቅላይ ሚኒስቴር ኃይለ ማርያም የተመረጡ ሰሞን መናገራቸው ማሳያ ነው፡፡ እንደዚያ ማለት መብታቸው ቢሆንም፣ በመንግሥት ኃላፊነት ላይ ሆኖ ለሀገር ባለውለታ የሆነችን፣ ቅርሶቿ በዓለም የምርምር መድረክ ግንባር ቀደም ሚና የምትጫወትን ቤተ ክርስቲያን ማጥፋት ወይም አጥፊዎች ሲያወድሟት ቆሞ ማየት ተገቢ ነው ብለን አናምንም፡፡ በመሆኑም እንዲህ ዓይነት ሰዎችና አካላት ቤተ ክርስቲያን ለማጥፋት ብለው ሲሠሩ ኦርቶዶክሳውያን እና የሚያመዛዝኑ ወገኖች ደግሞ ቢችሉ በመገሠጽና በማረም ቢይችሉ የጥፋት ተባባሪ ባለመሆን የቤተ ክርስቲያን እና የሀገር ሀብት እንዳይጠፋ ማስጠበቅ ይኖርባቸዋል፡፡ በህዝብ አስተዳደር ላይ የሚገኙ አካላትም በታሪክ ላለመጠየቅ ከሕሊና ፍርድም ነፃ ለመሆን ቤተ ክርስቲያን ሲቃጠል ምእመናን ሲሳደዱና ሲገደሉ ሕጋዊ ርምጃ መውሰድ ይኖርባቸዋል፡፡ የራሳቸው በሆነ ስሜት ውስጥ ሆነው የሚነጐዱ ሰዎች ለከፋና ዕውነታውን ከመቀበል ይልቅ፣ ለበለጠ ነገር በእልክ መሔድን የሚመረጡ ስለሆነ ‹‹ጨርሰን ባንበገር›› ቢቀር?

 ማንኛውም የዕምነት ተቋም ተከታዮች ሲሞቱ የሚያሳርፍበት ቦታ ሕጋዊ በሆነ መንገድ ጠይቆ ማግኘት መብቱ ቢሆንም፤ በሲዳሣ ሀገረ ስብከት የወንዶ ገነት አቡነ ገብረ መንፈስ ቅዱስ ቤተ ክርስቲያንን የቀብር ቦታ ፕሮቴስታንቶች ሕገ ወጥ በሆነ መንገድ ወስደው የራሳቸው የቀብር ቦታ አድርገውታል፡፡ ቤተ ክርስቲያን ይዞታዋን ለማስመለስ እስከ ሰበር ሰሚ ችሎት ተከራክራ ይዞታዋ ቢወሰንላትም የፍርድ ቤቱን ውሳኔ የሚያስተገብር በመጥፋቱ ጉዳዩ ወደ ፌደራል ጉዳዮች ሚኒስቴር ተሸጋግሮ ይገኛል፡፡ በደቡብ ወሎ ሀገረ ስብከት ለቤተ ክርስቲያን መሥሪያ ቦታ ሲጠየቅ በጎ ምላሽ አለመገኘቱ የልማት ቦታም በሊዝ ካልሆነ ማግኘት አለመቻሉ ተገልጧል፡፡»ክርስቲያኖችም ከስሜታዊነት ወጥተን በማስተዋል እንመላለስ፡፡ አካባቢያችንንም እንጠበቀ፣ ለመንግሥት አካላትም ትክክለኛውን መረጃ እናድርስ፡፡ የሚፈጸሙ ጥፋቶች እንዲቆሙ ድምፃችንን እናሰማ ጥፋቶችንም መዝግበን እንያዝ፡፡

ይቆየን

ምንጭ ፤ስምዐ ጽድቅ ጋዜጣ ከሰኔ ፩-፲፭ ቀን ፳፻፲፩ ዓ.ም

የዘመናችን የቤተ ክርስቲያን ፈተና

 

የተከበራችሁ አንባብያን በዘመናችን ቤተ ክርስቲያን ያለችበትን ሁኔታና በየአካባቢው እና በየክልሉ በቤተ ክርስቲያንና በክርስቲያኖች ላይ እየተፈጸመ ያለውን ጥቃት አስመልክቶ ክፍል አንድና ሁለትን  ጽሑፍ ማቅረባችን ይታወቃል፡ ፡ከፍል ሦስት እነሆ ብለናል፡፡

ቤተ ክርስቲያንን ለማጥፋት የተነሡ አካላት ለጥፋታቸው የሚጠቅሱትን የፈጠራ ታሪክ ቤተ ክርስቲያን ከክርስቶስ ልደት እስከ አሁን ያበረከተችውን አስተዋጽኦ በመጠኑ አሳይተናል፡፡ የገጠማትን ፈተና፣ ሊወጓት የመጡትን ያለዘበችበትን መንፈሳዊ ጥበብ ባለፈው ዝግጅት አቅርበናል፡፡ በተለይ ከ፲፱፻፹፫ ዓ.ም ጀምሮ በቤተ ክርስቲያን ላይ እየደረሰ ያለውን ጥፋትና የመንግሥት አካላትን ምላሽ ፍርድ ቤትን ጨምሮ ማቅረብ ጀምረናል፡፡ ባለፈው የጀመርነውን ቤተ ክርስቲያንን የማቃጠል ጥፋት መረጃዎችን በመጨመር ወደ ቀጣዩ እናልፋለን፡፡

በየቦታው ቤተ ክርስቲያን ትቃጠላለች፡፡ መቃጠሉ በዓላማ መሆኑ የሚታወቀው አሻራው እንዳይገኝ ወዲያውኑ የሌላ ዕምነት ቤት፣ የሌላ ዕምነት ቤት አዳራሽና ሌላም እንዲሠራበት መደረጉ ነው፡፡ «በደቡብ ወሎ ሀገረ ስብከት ቤተ ክርስቲያኖች ተቃጥለው ወደ መስጊድነት የተቀየሩ መሆናቸውን የአካባቢው ምዕመናን ይህ እኮ ቤተ ክርስቲያን የነበረበት ነው» እያሉ ቦታውን የሚያመለክቱት በቁጭት ነው፡፡ የሚፈጸመው ጥፋት የራስን ዓላማ ለማሳካት የሌላውን መብት መጋፋት ትክክለኛ ተደርጐ ሲፈጸም እየታየ መሆኑን መረዳት ይገባል፡፡ ዓላማን ማሳካት አንድ ነገር ነው፡፡ የሌላውን መብት እየተጋፉ ዓላማን ማሳካት ግን ተገቢነት የሌለው ነው፡፡ የሌላውን ተደራጅቶ ማጥፋት በጥንታዊት ማሌ፣ በሴኔጋል፣ በጥንታዊት ግብፅና ሜርዋ፣ በርበሮችና አክራሪዎች ነባር የሥልጣኔ አሻራዎችን ማጥፋታቸውን አስታውሰን ነቅተን እንድንጠብቅ ያደርገናል፡፡ ነባሮቹና ተረጋግተው በመኖር ላይ የሚገኙ ሙስሊሞች በዕምነታቸው ስም ተገቢ ያልሆኑ ተግባራትን የሚፈፅሙ ወገኖቻቸውን ማስታገስ ይኖርባቸዋል፡፡ መንግሥትም ምንም እንዳልተፈጠረ አድርጐ ሳይመለከት ሌሎችን የሚያስተምር ርምጃ መውሰድ ይኖርበታል፡፡

በዚህ ሀገር እስላሙም፣ ክርስቲያኑም፣ ፕሮቴስታንቱም የመኖር መብት አለው፡፡ አንዱ ገፊ ሌላው ተገፊ፣ አንዱ ባለ አገር ሌላው አገር የሌለው መምሰል የለበትም፡፡ ይህ ሃይማኖት የእነ እገሌ ነው ያንተ ሃይማኖት ይህ ነው ማለትም ፖለቲካ እንጂ ሃይማኖት አይደለም፡፡ ሃይማኖት የሚሰበከው የሃይማኖት ትምህርት ባላቸው ወገኖች እንጂ፣ የፖለቲካ ዓላማ ባላቸው  የጥፋት ኃይሎች አይደለም፡፡ የምናመልከውን በሚመርጡልን ወገኖች ሃይማኖተኛ መሆን የለብንም፡፡ ሰሞኑን በሊሙ ኮሳ በዕምነታቸው ሽፋን አክራሪነትን የሚያራምዱ ሰዎችና ቡድኖች ክርስቲያኖችን ከማጥፋት አልፈው ‹‹ክርስትና የአማራ ነው የኦሮሞ ክርስቲያን የለውም›› በማለት ይቀሰቅሱ እንደነበር ተሰምቷል፡፡ የኦሮሞ ክርስቲያን እንዳይኖር ከክርስትና ውጪ ሌሎች የኦሮሞ ሃይማኖት እንዲኖር የፈቀደው ማን ነው? አክራሪነት ሥሩ የት ሆኖ ነው የኦሮሞ ሃይማኖት መስሎ የሚሰበከው፡፡ ይህ አብረን እንዳንኖር የሚያደርግ ተባብሮ ለማጥፋት የተደረገ ሴራ መሆኑን መረዳት ይገባል፡፡ የሚያምነው ሃይማኖት መምረጥ ያለበት ራሱ ምእመኑ እንጂ በኋላቸው ፖለቲካ አንግበው የግል ጥቅማቸውን የሚያሳድዱ ወገኖች መሆን የለባቸውም፡፡ ማኅበረ ቅዱሳን ይህን የሚለው ሰላም የሚገኘው ሰላማውያንን በመግፋት ባለመሆኑ የበለጠ ጥፋት እንዳይፈጠር ነው፡፡ ይህ የእኔ ነው አትድረሱብኝ ማለትና ነባር ገዳማት ያለባቸውን ሁሉ ይጥፉ ማለት ሰላም አያመጣም፡፡

በጀጁ ወረዳ አቦምሳ ቅዱስ እግዚአብሔር አብ፣ አቡሌ ቅዱስ ጊዮርጊስ፣ አብሸራ መድኃኔዓለም በጉና ወረዳ አንድሬ ቅዱስ ጊዮርጊስ፣ ተራም ቅዱስ ገብርኤልና መሶ ቅዱስ ገብርኤል አብያተ ክርስቲያናት ሙሉ በሙሉ በእሳት ሲወድሙ ሁለት አብያተ ክርስቲያናት ፈርሰው፣ ጽላቱን ጨምሮ ሌሎች ንዋያተ ቅድሳት መዘረፋቸው ከዓመታት በፊት ተዘግቧል፡፡ ይህን የምናቀርበው መንግሥት ባለበት ሀገር እንዲህ ዓይነት ጥፋት መፈጸሙን በማሳሰብ ዳግም እንዳይፈጸም እንዲከላከል ነው፡፡ ቤተ ክርስቲያን በክርስቶስ የተመሠረተች ዘለዓለማዊት እንደሆነች ብናምንም በጥፋታችን እግዚአብሔር እንዳይቀጣን፣ ከኃጢዓት እንድንርቅ፣ እንደ ዘመነ ሰማዕታት አጥፊዎችን የሚማርክ ክርስትና የሚነበብ ክርስትና እንዲኖረን ጭምር ነው፡፡

ቤተ ክርስቲያን በሰማይ አለች፣ በምድርም ትኖራለች፣ በገሀድ የሚኖሩትና የተሰወሩት አንደነት መሆኗን እየመሰከርን እኛ ግን በስንፍናችን እንዳንቀጣ መንቃት ይኖርብናል፡፡ ቤተ ክርስቲያን እንደማትጠፋ መረዳትና በእምነት መጽናት ይኖርብናል፡፡ ዲያብሎስ ዓላማየን ያሳኩልኛል ያላቸውን አካላት ጦር እያስመዘዘ፣ ገጀራ እያስጨበጠ፣ እሳት እያስለኮሰ፣ ቃታ እያሳበ ጥፋታቸውን ጽድቅ አስመስሎ እያሳያቸው በማጥፋት ለመርካት ቢፈልጉም ደስታን እንደማያገኟት መረዳት ይገባል፡፡ ከአጥፊዎች ወገንም የዲያብሎስን ሽንገላ አልፈው የእግዚአብሔር ጥሪ ደርሷቸው የሚመጡ እንዳሉ ግልጽ ነው፡፡ ቅዱስ ዮሐንስ አፈወርቅ «ሰውን ብትታገለው ያሸንፍሀል ወይም ታሸንፈዋለህ፤ ቤተ ክርስቲያን ሁል ጊዜ ትዋጋለች፤ ተሸንፋ ግን አታውቅም፡፡ ዲያብሎስ ቤተ ክርስቲያንን ለመውጋት ዝናሩን አራገፈ፤ ቀስቱንም ጨረሰ፤ ቤተ ክርስቲያንን ግን አልጐዳትም» በማለት ያስተማረውን ክርስቲያኖች በተግባር ተፈጽሞ፣ ያዩት ነው፡፡ ይህንን እያመንንም ቤተ ክርስቲያን ሲቃጠልና ምእመናን ቦታችሁ አይደለም ተብለው ሀብት ያፈሩበትን፣ ወልደው ከብደው የኖሩበትን ቦታ ሲለቁ ችግሩ እየተባባሰ ሔዶ ልንቋቋመው ከማንችልበት ደረጃ እንዳይደርስ እንደ እባብ ልባሞች እንደ ርግብ የዋሆች በመሆን ማሰብ አለብን፡፡ የግል ፍላጐታቸውንና ዓላማቸውን ለማስፈጸም ሀገራችንን በተፅዕኖአቸው ሥር ማድረግ የሚናፍቁ ወገኖች እርስ በርስ ስንፋጅ ዓላማቸውን እንዳያስፈጽሙብን፣ መሬታችንን እንጂ እኛን ስለማይፈልጉ የሩቅ ተመልካች ሆነው ሰንጫረስ ቆመው አይተው ሀገራችንን እንዳይወሰዱብን ጭምር ነው፡፡

በሥልጣኔ ሰበብ፣ በሉላዊነት ስም እየተፈጸመ ያለውን ድሀ ሀገሮችን የማዳከምና በጠንካራው የመዋጥ መጥፎ አካሔድ እንዳይደርስብን ዘመኑን የሚዋጅ ተግባር መፈጸም ግድ ይላል፡፡ በጦርነት አልሳካ ያላቸውን በማዘናጋትና በተናጥል በሚፈጽሙት ጥፋት ከእስከ አሁኑ የበለጠ እንዳንጐዳ እየተፈጸመ ያለውን እኩይ ተግባር መረዳት ይገባል፡፡ በሌሎች ሀገራት ከተፈጸሙ የሀገርን ቅርስ አጥፍቶ በአዲስ የመተካት ድርጊት ልንማርበት ይገባል፡፡ ቤተ ክርስቲያንን የሚያቃጥሉ፣ ምእመናንን የሚያሳድዱ፣ ይዞታዋን የሚቀሙ ወገኖች በአፅራረ ቤተ ክርስቲያን ቤተ ክርስቲያንንና ሀገራቸውን የሚያስጠላ ትምህርት ሲጋቱ የነበሩ ናቸው፡፡ በዚህም የምዕራባውያን አድናቂዎች፣ የራሳቸውን ግን አናናቂዎች ሆነዋል፡፡ የጻፏቸውን የጥላቻ መጻሕፍት እየጠቀሱ ቤተ ክርስቲያንን ሲያብጠለጥሏት ኖረዋል፡፡ እነዚህ ወገኖች ሥልጣን ሲይዙም ቤተ ክርስቲያንን ለሀገሪቱ ኋላ መቅረት አስተዋጽኦ ያደረገች አስመስለው ከመሳል አልፈው በክርስቲያኖች ላይም ጥላቻና ጥርጣሬ አሳድረዋል፡፡ ይህን ጉዳይ ዮሐንስ አድገህ የተባሉ ተመሪማሪ «ከዚያ በኋላ (ከንጉሡ ቀጠሎ) የመጣው መንግሥትም ዓላማዊነት (secularism) በሚል ከንቱ ፍልስፍና ተጀቡኖ ለሃይማኖት ቦታ የማይሰጥ፣ ይልቁንም ቤተ ክርስቲያኒቱን የነገሥታት መጨቆኛ መሣሪያ እንደነበረች አድርጐ በመሳል በሕዝብ ዘንድ ያላትን ተቀባይነት ለመቀነስ ይሞክር ነበር» ብለዋል፡፡

ይቆየን

ምንጭ ፤ ስምዐ ጽድቅ ጋዜጣ ከሰኔ!  ፩ -፲፭ ቀን ፳፻፲፩ ዓ.ም

 

ዕረፍት ያጣች ነፍስ!

በሕይወት ሳልለው

እግዚአብሔር አምላካችን በአርአያውና በአምሳሉ ሲፈጥረን በክብር ነውና ከአለመኖር ወደ መኖር ያመጣንም በእስትንፋሱ ነበር፡፡ «እግዚአብሔር አምላክም ሰውን ከምድር አፈር ፈጠረው፤ በአፍንጫውም የሕይወት እስትንፋስን እፍ አለበት፤ሰውም ሕያው ነፍስ ያለው ሆነ»፤ (ዘፍ ፪፥፯)፤

አባታችን አዳም ባደረገው ስሕተት ከገነት ተባሮ ወደ ምድር ከወረደ በኋላ ኑሮው የከፋ ነበር፤ ብዙም ተፈትኗል፤ ገነት ሳለ ደስታን እንጂ መከራን አላወቀም፤ ነገር ግን እዚህ ምድር ላይ በፍርሃትና በጭንቀት ይኖር ነበር፡፡ ከልብሰ ብርሃንም ተራቆተ፤ ተበረደ፤ የበለስ ቅጠል ቆርጦም ለበሰ፤ በመከራውም ጊዜ የፈጣሪውን ትእዛዝ በመተላለፉ የሠራውን ኃጢአቱን በማሰብ ያለማቋረጥ ያለቅስ ነበር፡፡ ከብዙ ዘመናት በኋላም በተገባለት ቃልኪዳን መሠረት ጌታችን መድኃኒታችን ኢየሱስ ክርስቶስ ከልጅ ልጁ ተወልዶ እስኪያድነው ድረስ በምድር ብዙ ተሠቃይቷል፡፡

ሰው ድኅነትን የሚያገኘው በክርስትና ሕይወቱ ውስጥ ለእምነትና ለሃይማኖቱ መሥዋዕትነት በመክፈል፤ ዘወትር በክርስቲያናዊ ሥርዓት፤ በምስጋናና በሕገ እግዚአብሔር ሲኖር ነው፡፡ ነገር ግን ዓለማችን በአሁኑ ጊዜ በኃጢአት ማዕበል ውስጥ ተዘፍቃለች፤ መከራ፤ ሥቃይ፤ ችግር፤ እንዲሁም ጦርነት በየሀገሩ በዝቷል፡፡ ትንቢቱም እንደሚገልጸው «ሕዝብ በሕዝብ ላይ፤ መንግሥትም በመንግሥት ላይ ይነሣሉ፤ በየሀገሩም ረኃብ፤ ቸነፈርም፤ የምድር መናወጥም ይሆናል፤ እነዚህም ሁሉ የምጥ ጣር መጀመሪያ ናቸው፡፡ ያንጊዜም ለመከራ አሳልፈው ይሰጡአችኋል፤ ይገድሉአችኋልም፤ ስለ ስሜም በሰዎች ሁሉ ዘንድ የተጠላችሁ ትሆናላችሁ፡፡ ያን ጊዜም ብዙዎች ሃይማኖታቸውን ይለውጣሉ፤ እርስ በእርሳቸውም አሳልፈው ይሰጣጣሉ፤ እርስ በእርሳቸውም ይጣላሉ» (ማቴ. ፳፬፥፯-፲)፡፡

በዚህች ምድር ላይ ስንኖር ልንፈተን እንችላለን፤ በዕለት ክንዋኔያችን ውስጥ ብዙ ውጣ ውረድ ሊገጥመን ይችላል፡፡ ከጥንት ጀምሮ አእምሮአችንን ለመቆጣጠርና ትዕግስትን አስጨርሶ ተስፋ ለማስቆረጥ የሚፈታተነን ጠላት ዲያብሎስ የማሳቻ መንገዱ ብዙ ነውና በእምነት ጸንተን ልንኖር ይገባል፡፡ ተስፋ የቆረጠ ሰው ለውድቀትና ለጥፋት የቀረበ ይሆናል፤ ዕረፍትን የሚሻ ሰው ግን በተስፋ ውስጥ ለእያንዳንዱ ችግር መፍትሔ እንዳለው፤ ለእያንዳንዱ ለተቆለፈ መዝጊያ አንድ ወይም ብዙ ቁልፎች እንዳሉትና ለእያንዳንዱ ውድቀትም መነሻ እንዳለው ይታወቃል::

ሰላምና ፍቅር ከእኛ ሲርቅ ማንነታችንን መጥላት፤ የእኛ ያልሆነውን ባዕድ ጠባይ መቀበል እንጀምራለን፤ ነፍስ ግን ሁሌም ፈጣሪዋን ትፈልጋለች፤ እናም ትጨነቃለች፡፡

ዛሬም ያለው ትውልድ ከነፍሱ ይልቅ ለምድራዊ ሕይወቱ ይለፋል፤ ነገር ግን ከንቱ ልፋት ነው፡፡ «ከፀሐይ በታች የተሠራውን ሥራ ሁሉ አየሁ፤ እነሆም፥ ሁሉ ከንቱ ነው፥ነፋስንም እንደመከተል ነው»መጽሐፈ መክብብ ፩፥፲፬፡፡የሰው ልጅ ኅሊናውን ሳይክድ ለእምነቱ ተገዝቶ ሲኖር ወደ ፈጣሪው መቅረብ ይቻለዋል፤ ሁል ጊዜም አምላኩን ሲያስብ፤ በተስፋም ሲኖር፤ ወደ ክብር ቦታው እንደሚመለስ በማመን በጎ ሥራን አዘውትሮ ይተገብራል፡፡ ፈሪሀ እግዚአብሔር ያለው ሰው ፈጣሪውን ያስባል፤ ይፈራል፤ ያከብራል እንዲሁም በሕጉ ይመራል፤ ከራሱም አልፎ ለሌሎች ጥሩ ማድረግን ይመኛል፤ ያደርጋልም፡፡

እርግጥ ነው ጠባያችን እንደመልካችን ይለያያል፤ እግዚአብሔር አምላካችን በቃሉ «ብዙ ተባዙ፤ ምድርንም ሙሉአት» እንዳለው (ዘፍ. ፩፥፮)፤ በዓለማችን በቢሊዮን የምንቆጠር ሰዎች አለን፡፡ እናም ተከባብሮ የመኖር ውዴታና ግዴታ የእኛ ቢሆንም ኃላፊነትን ከመወጣት ይልቅ ክፋት፤ ተንኮል፤ በደል፤ ጥላቻ፤ ግድያ ከዛም አልፎ  ባዕድ አምላኪም በዝቷል፡፡ ፈውስና በረከት ማጣት፤ በምሬትና በሰቆቃ ውስጥ ለመኖር መንስኤው የኃጢአት መብዛት ነው፤ ክፉውም ሆነ ደጉ የሥራችን ውጤት ነው፡፡

በዚህ ምድር ስንኖር ሥጋችንንም ዋጋ በማሳጣት ለነፍሳችን ልንኖርላት እንደሚገባ ጌታችን መድኃኒታችን ኢየሱስ ክርስቶስ በወንጌል አስተምሮናል፤ «ሰው ዓለሙን ሁሉ ቢገዛ፤ ነፍሱንም ቢያጣ፤ ለሰው ምን ይረባዋል? ሰውስ ለነፍሱ ቤዛ ምን በሰጠ ነበር?» (ማቴ. ፲፮፥፳፮)፡፡

ሰላም ፍቅር ማጣት

የባዶነት ስሜት

ማንነትን መጥላት

በምሬት አንደበት

ክፉ ነገር ማውጣት

ርኩሰት በኃጢአት

ነፃነትን መሻት

  ነፍስ ስታጣ ዕረፍት

የተጨነቀች ዕለት

«እናንተ ደካሞች ሸክማችሁ የከበደ ሁሉ ወደ እኔ ኑ፤ እኔም አሳርፋችኋለሁ፤» (ማቴ.፲፩፥፳፰) ይለናልና ፈጣሪያችንን አብዝተን እንለምነው፤ እንጸልይ እንጹም፤ ዕረፍት ያጣች ነፍሳችንን እናሳርፋት፡፡

በዘመናችን የቤተ ክርስቲያን ፈተና

የተከበራችሁ አንባብያን በዘመናችን ቤተ ክርስቲያን ያለችበትን ሁኔታና በየአካባቢው እና በየክልሉ በቤተ ክርስቲያንና በክርስቲያኖች ላይ እየተፈጸመ ያለውን ጥቃት አስመልክቶ ክፍል አንድን  ማቅረባችን ይታወቃል ክፍል ሁለትን እነሆ ብለናል፡፡

ምዕራባውያንና የእነሱ ጉዳይ አስፈጻሚዎች ቤተ ክርስቲያንን ለማዳከም ይጠቅመናል ብለው ያሰቡትን ሁሉ ፈጽመዋል፡፡ የአሳባቸው አቀንቃኝ ኢትዮጵያዊ “ፈረንጆችንም” አግኝተዋል፡፡ ቤተ ክርስቲያንንም ሊቃውንቷንም ለመተቸት ያለ ስማቸው ስም ያለ ግብራቸው ግብር በመስጠት ጥላቻውን በመግለጽ አልሜዳ የተባለ ሚሲዮናዊ የፈጠራ ታሪክ ጽፏል፡፡ የእሱን ጥላቻ እየጠቀሱ ቤተ ክርስቲያንን የሚተቹት የግብር ልጆቹ ናቸው፡፡ የእሱን ጥፋት ዳንኤል ክብረት «አልሜዳ የኢትዮጵያ ቤተ ክርስቲያንን አምርሮ የሚጠላ ኋላ ቀርና በኑፋቄ የተሞላች አድርጎ የሚፈርጅ ኢየሱሳዊ /ሚስዮናዊ/ ነበር፡፡ በጽሑፎቹ ላይ ይህን ነው ሲያንጸባርቅ የኖረው፡፡ ከዚህ ጠባዩ አንጻርም አቡነ ተክለ ሃይማኖትን ቢተች የሚጠበቅ እንጂ የሚገርም አይደለም» (ዳንኤል፣ ፳፻፲፩፣፫‐፬) በማለት ገልጦታል፡፡ አለቃ ኪዳነ ወልድ ክፍሌም ሆነ ተሐድሶአውያን አቡነ ተክለ ሃይማኖትን የሚተቹት የእሱን አሳብ እየጠቀሱ ነው፡፡ አቡነ ተክለ ሃይማኖትን መንቀፍና ያለ ግብራቸው ግብር መስጠት ቤተ ክርስቲያንን ለማዳከም ይጠቅመናል ብለው ያስባሉ፡፡ ለኋለኞቹ የቤተ ክርስቲያን ተችዎች ጀማሪና ፊታውራሪያቸው አልሜዳ ነው፡፡ የውጭ ጸሐፊዎች የኢትዮጵያውያንን አእምሮ በመበረዝ ቤተ ክርስቲያን ላይ ትችት እንዲያዘንቡ ምክንያት መሆናቸውን ከአልሜዳ ጽሑፍ መረዳት ይቻላል፡፡ ለመነሻ ያህል ይህን ካቀረብን በየዘርፉ የደረሱትን ችግሮች እንደሚከተለው እናቀርባለን፡፡

ሀ. የቤተ ክርስቲያን መቃጠል፡- በየዘመናቱ፣ በየቦታው አብያተ ክርስቲያናት በአክራሪ ሙስሊሞች፣ በግለኝነት በታወሩ የፕሮቴስታንት እምነት ተከታዮችና በአጽራረ ቤተ ክርስቲያን ሲቃጠሉ ቆይተዋል፡፡ ይህን የሚያደርጉት የግል ጥላቻና የተለየ ፍላጎት ያላቸው ግለሰቦች ወይም ቡድኖች እንጂ ሁሉም የሌሎች እምነቶች ተከታዮች እንዳልሆኑ ግልጽ ነው፡፡ ቤተ ክርስቲያን ስትቃጠል አብረው የሚያዝኑና የሚያለቅሱ፣ ክርስቲያኖች ሲሳደዱና መከራ ሲደርስባቸው በቤታቸው የሚሸሽጉ ብሎም አብረው መከራ የሚቀበሉ፣ ክርስቲያኖች ኃይላቸውን እያሰባሰቡ አቅማቸውን እያጠናከሩ መልሰው ለመገንባት ሲደክሙ ከገንዘብ እስከ አሳብ ድጋፍ የሚያደርጉ የሌላ እምነት ተከታዮች አሁንም በየቦታው መኖራቸው የሚካድ አይደለም፡፡ በዘመናችንም ክርስቲያኖች በጥብዐት መከራውን ተቋቁመው ክርስትና በሞት፣ በስድት፣ በእሳትና በመከራ የማይፈታ መሆኑን አስመስክረዋል፡፡ በዚሁ አንጻር ግን በመገናኛ ብዙኃን በተለያዩ ቦታዎች የሚቃጠሉትን አብያተ ክርስቲያናት ያልታወቁ ግለሰቦች ያቃጠሏቸው እንደሆነ ቢነገርም ታስቦበት፣ ተጠንቶ፣ ምን ለማግኘትና ምን መልስ ለመስጠት አስቀድሞ እየታሰበ ቃጠሎው መፈጸሙን የሚጠቁሙ ማሳያዎች አሉ፡፡ ፲፱፻፺፫ዓ.ም ሚያዝያ ፲፪ ቀን በአርሲ ሀገረ ስብከት ኮፈሌ ወረዳ ጉች ቀበሌ ገበሬ ማኅበር የሚገኘው የመድኃኔዓለም ቤተ ክርስቲያን በአክራሪ እስላሞች ለመቃጠል የቻለው ከተማ ላይ ሊያደርሱት የነበረው አደጋ በመከላከያ ሠሪዊትና በፖሊስ ስለተደናቀፈባቸው ነው፡፡ ገጠር በመግባት የክርስቲያኖችን ቤት እየመረጡ ማቃጠላቸው የታቀደና የተደራጀ ጥቃት መሆኑን ለመረዳት ይቻላል፡፡ እንዲህ ዓይነቱ ሃይማኖታዊ ትንኮሳ ከትላንት እስከ ዛሬ መቀጠሉ ታስቦበት እየተሠራ መሆኑን የሚያሳይ ነው፡፡ ይህ ድርጊት በአንድ በኩል አጥፊዎች ልብ እንዲገዙ፣ በሌላ በኩል ደግሞ መንግሥት ከትላንት እስከ ዛሬ እየደረሰ ያለውን ጥፋት በመረዳት ለእምነት ቤቶችና ለክርስቲያኖች ልዩ ጥበቃ እንዲያደርግ ሊያነቁ፣ ምእመናንም ራሳቸውን እንዲጠብቁ፣ እንዲደራጁና አዲስ ነገር ሲገጥማቸው ለፍትሕ አካላት እንዲያቀርቡ ትምህርት ሊሆን ይገባል፡፡ ክርስቲያኖች የሚማሩት ከመከራ፣ ቅድስናቸው የሚገለጠው በፈተና መሆኑ የተጻፈ፣ ክርስቲያኖች በተግባር ፈጽመው ያሳዩት ሕይወት ነው፡፡

በጅማ ሀገረ ስብከት ከመስከረም ፲፮ እስከ ጥቅምት ፬ ቀን ፲፱፻፺፱ ዓ.ም ጨጉ ቅዱስ ገብርኤል፣ ቦሬ ቅዱስ ገብርኤልና በሻሻ አቡነ ገብረ መንፈስ ቅዱስ አብያተ ክርስቲያናት በአክራሪ እስላሞች ተቃጥለዋል፡፡ ንዋያተ ቅድሳት ተዘርፈዋል፡፡ ከዚህ በተጨማሪም በጅማ፣ በምዕራብ በወለጋና በኢሉባቡር ከ፲፫ በላይ አብያተ ክርስቲያን ንዋያተ ቅድሳት ተዘርፈዋል፡፡ ኅዳር ፮ ቀን ፲፱፻፺፰ዓ.ም በአርሲ ሀገረ ስብከት በኮፈሌ ወረዳ የምትገኘው የአይሻ ቅድስት ማርያም ቤተ ክርስቲያን ፀረ ክርስትና አቋም ባለው ቡድን ተቃጥላለች፡፡ አገልጋይ ካህናት በቤተ መቅደስ ውስጥ ታርደዋል፣ አሥር ክርስቲያኖች በገጀራ ተገድለው፣ አብያተ ክርስቲያናትና የክርስቲያኖች መኖሪያ ቤቶች ተቃጥለዋል፡፡ ብዙ ንብረት ወድሟል፤ ነዋሪዎች ከቀያቸው ተፈናቅለዋል፡፡ ይህ የሚያሳየው በሀገራችን ሰላም እንዳይሰፍን ሆን ብለው ግጭት የሚፈጥሩ አካላት መኖራቸውን ነው፡፡

በወቅቱ አጥፊዎችን ሊያስተምር የሚችል እርምጃ መወሰድ ሲገባ ጉዳዩ ለሕዝብ ይፋ እንዳይሆን ከመንግሥት አካላት ተጽዕኖ ይደረግ ነበር፡፡ አጥፊዎችን ማስታገስ ሲገባ ጉዳት የደረሰባቸው ክርስቲያኖች ጉዳታቸውን እንዳይናገሩ መከልከል ላይ ያተኮረ እንቅስቃሴ ሲፈጸም መፈጸም በሕግም በሞራልም የሚያስወቅስ ነው፡፡ ይህ በምንም ዓይነት መንገድ ፍትሐዊ ሊሆን አይችልም፡፡ ይህ ለአጥፊዎች ከለላ መስጠትን እንጂ ለፍትሕ መቆምን አያሳይም፡፡ አጥፊዎች ሲያጠፋና ክርስቲያኖችና አብያተ ክርስቲያናት ሲቃጠሉ ዝም ብሎ ማየት ትዕግሥትን ሳይሆን የጥፋት ተባባሪ መሆንን የሚያሳይ ነው፡፡

በወቅቱ የመንግሥት አካላትን ያሳስብ የነበረው የገደሉትንና አደጋ ያደረሱትን አካላት ለመያዝ ሳይሆን አደጋው በተፈጸመበት ወቅት ከቦታው ተገኝተው የዘገቡትን አካላት ለመያዝ ነበር፡፡ ይህ ተግባር አሁንም ስለቀጠለ ቤተ ክስስቲያን እየተገፋች ድምፅ የሚያሰማላት አካል እያጣች ነው፡፡ አጥፊዎች ለስንት ሺህ ዘመናት የኖረ የሀገር ሀብት ሲያወድሙ እንደ ቀልድ እየታለፈ መሆኑ ለዚህ ጥሩ ማሳያ ነው፡፡ በየካቲት ወር መጨረሻና በመጋቢት ወር መጀመሪያ በድሬደዋ ከተማ አጠገብ የሚገኘውን ደን በመመንጠር የቤተ ክርስቲያንን መሬት በመከፋፈል ላይ ሳሉ ሕግ አስከባሪ አካላት ቢደርሱም አልታዘዝንም በማለት ቆመው ሲመለከቱ አጥፊዎች ከቦታው እንዲሸሹ ሲያደርጉ እንደነበር የዐይን እማኞች ገልጠዋል፡፡ በሊሙ ኮሳ ወረዳ በያዝነው ዓመት በተፈጸመው ጥፋት ከወረዳ አመራር ጀምሮ ሥልጣን ላይ የሚገኙ ወገኖች ጥፋቱን ያደረሱት አካላት በእምነት ስለሚመስሏቸው ወደ ሕግ ለማቅረብ አለመቻላቸውን ወረዳ ቤተ ክህነቱ ለሀገረ ስብከቱ የጻፈው የድረሱልኝ ደብዳቤ ያስረዳል፡፡ ምክንያት ተፈልጐ የሚያዙትና ካለ ፍርድ እስር ቤት እንዲቆዩ የሚደረጉትም ክርስቲያኖች ናቸው፡፡ ይህም ክርስቲያኖች እንዲሞቱ የተፈረደባቸው፣ ለሚደረስባቸው  አደጋ ሁሉ ከለላ የሌላቸው መሆኑን ሲያመለክት አጥፊዎች ደግሞ ሽፋን የሚሰጣቸው ይመስላል፡፡ ይህንም በሐረር ከተማ ጥር ፲፩ ቀን ፲፱፻፺፫ ዓ.ም ለጥምቀት በዓል በወጡ ምእመናን ላይ ለጁምአ ስግደት በአንድ መስጊድ ተሰብስበው የነበሩ ሙስሊሞች በፈጸሙት ትንኮሳ ግጭት ተፈጥሮ የአራት ሰዎች ሕይወት ሲያልፍ በፖሊስ ቊጥጥር ሥር የዋሉት ፲፮ ምእመናን ያለ ምንም ውሳኔ ከስድስት ወራት በላይ መቆየታቸው ማሳያ ነው፡፡ ግጭቱን ማን እንደጀመረው? ዓላማው ምን እንደነበር? አጣርቶ አስቸኳይ ውሳኔ መስጠት፣ አጥፊም በጥፋቱ እንዳይቀጥል ማስተማር ሲገባ ክርስቲያኖችን መርጦ ማሰር መፍትሔ አይሆንም፡፡ ወንጀል የፈጸመ ሰው አይያዝ ባይባልም ክርስቲያኖች ብቻ ተይዘው የሚታሰሩበት፣ ቢታሰሩም ቶሎ ለፍርድ የማይቀርቡበት ምክንያት ሌላ ዓላማ ያለ ያስመስላል፡፡

በአጥፊዎች ላይ ውሳኔ ቢሰጥበትም ቤተ ክርስቲያንን ላቃጠሉ፣ ንዋያተ ቅድሳትን ለዘረፉ አካላት የሚሰጠው ፍርድ አንድ በግ ከሰረቀ ሌባ ጋር ልዩነት የሌለው በነፃ ከማሰናበት ያልተሻለ መሆኑ ለክርስቲያኖችና ለቤተ ክርስቲያን ትኩረት መነፈጉን የሚያሳይ ነው፡፡ መረዳት የሚገባው ቤተ ክርስቲያንን አቃጥለው፣ ቅርሱን አውድመው እስከሚጨርሱ ዝም ከተባለ “ኢትዮጵያን የጎብኝዎች መዳረሻ እናደርጋለን” የሚለው አሳብ የሕልም እንጀራ መሆኑን ነው፡፡ የሚነገረው ቃልም ተፈጻሚነት ሳይኖረው ክርስቲያኖችን በማይሆን ነገር ለማዘናጋት የሚፈጸም መሆኑን የሚያሰገነዝብ ነው፡፡ ይህም በቤተ ክርስቲያን ላይ የተነሡት አፅራረ ቤተ ክርስቲያን ብቻቸውን ሳይሆኑ በጀርባቸው ሌላ አይዞህ ባይ እንዳላቸው የሚያመለክት ነው፡፡ የክርስቲያኖችና የቤተ ክርስቲያን ጉዳይ ትኩረት እንዳይሰጠው፣ በመገናኛ ብዙኃን ሽፋን እንዳያገኝና ሽፋን የሚያገኘውም ዘግይቶ መሆኑ ሌላ ችግር ይዞ እንዳይመጣ መጠንቀቅ ያስፈልጋል፡፡ የሚሰጠው አስተያየት እውነት የሚመስለው አጽራረ ቤተ ክርስቲያን የሚፈጽሙት እንዲሸፈን መደረጉ ነው፡፡

 በምዕራብ ሐረርጌ ሀገረ ስብከት ሜኤሶን ወረዳ በሚገኘው የአሰቦት ደብረ ወገግ ቅድስት ሥላሴና አቡነ ሳሙኤል ገዳም የካቲት ፳ ቀን ፳፻፬ ዓ.ም ከረፋዱ አራት ሰዓት አካባቢ ለከብት ዘረፋ ወደ ገዳሙ ክልል የገቡ የኢሳ ጎሳ አባላትን ለመከላከል የተደረገውን የተኩስ ልውውጥ ተከትሎ ሰደድ እሳት ተቀሰቀሰ፡፡ በወቀቱ የተቀሰቀሰው ሰደድ እሳት ከ፳፻፩ ዓ.ም በኋላ ለሁለተኛ ጊዜ ነበር፡፡ ከአሥራ አምስት ዓመት በፊት ተቀስቅሶ ለ፲፭ ቀናት የቆየው ሰደድ እሳት ከ፲፩ ሺህ ሄክታር በላይ ደን አውድሟል፡፡ እሳቱ በቊጥጥር ሥር የዋለው ከዋናው የገዳሙ ግቢ ለመድረስ ፭፻ ሜትር ያህል ሲቀረው ነበር፡፡ በወቅቱ ከ፴፰ ያላነሱ ከሰል አክሳዮች ለሰደድ እሳቱ መነሣት ምክንያት ናቸው በሚል ተጠርጥረው በቊጥጥር ሥር ቢውሉም ወዲያው በዋስ ተለቀዋል፡፡ ክስ ይመሥረትባቸው አይመሥረትባቸውም የታወቀ ነገር የለም፡፡ ይህ ሁሉ የሚያሳየው በቤተ ክርስቲያንና በክርስቲያኖች ላይ ለሚደርሰው ጥፋት ማስተካከያ የሚሰጥ አለመኖሩን ያሳያል፡፡

ይቆየን!

ምንጭ ፤ስምዐ ጽድቅ ጋዜጣ ከግንቦት ፲፮-፴ቀን ፳፻፲፩ ዓ.ም

በዘመናችን የቤተ ክርስቲያን ፈተና

በተለያዩ መድረኮች ቤተ ክርስቲያን ከእምነት ውጭ የሆኑትን ለማሰቃየት የክፉ አድራጊዎች ጠበቃ የሆነች የሚያስመስሉ ጽሑፎች ይቀርባሉ፡፡ ድብቅ ዓላማ ያላቸው ወገኖች ቤተ ክርስቲያንንና ክርስቲያኖችን ለማጥፋት ሰበብ በመፈለግ ጥፋተኛ እያስመሰሉ ያቀርባሉ፡፡ በመሠረቱ ይህ አስተሳሰብ ሁለት መሠረታዊ ችግሮች አሉበት፡፡ የመጀመሪያው ታሪክ በመሰነድ፣ ትውልድ በምግባር ኮትኩታ ያቆየች ባለውለታ፣ ቅርሶቿ ለሀገር ልዩ መታወቂያ ጐብኝዎችን ማርኮ የሚያመጣ ሆኖ ሳለ ያለ ስሟ ስም መስጠቱ ነው፡፡ ሁለተኛው ደግሞ ከእውነት የራቀ ሐሳብ ይዘው ጥፋተኛ ሳትሆን፤ ጥፋተኛ ስለሆነችና ከአጥፊዎች ስለተባበረች መጥፋት ይገባታል እንበቀላት የሚለው ነው፡፡ እነዚህ ለማጥፋት ምክንያት ፈላጊ ወገኖች ቤተ ክርስቲያንን እያቃጠሉና ምእመናንን እየገደሉ ለምን ሲባሉ ጥፋተኛ ስለሆነች ይላሉ፡፡ መቼ፣ የት፣ በማን፣ እነማንን ተብለው ሲየጠቁ መልስ የላቸውም፡፡ ቤተ ክርስቲያንን ማቃጠልና ምእመናንን መግደል የእምነቱ ተከታዮች ራሳቸውን ወደ መከላከል ከዚያም ወደ መጉዳት ሊሸጋገሩ እንደሚችሉ መረዳት ይገባል፡፡ ለተፈጸመው ጥፋት አጸፋውን ቤተ ክርስቲያን ብትመልስ በሀገር ላይ ሊከሠት የሚችለውን ጥፋት አስቀድሞ መረዳትም ይጠቅማል፡፡ ጥናትን ሽፋን አድርጎ ለአጥፊዎች ዱላ የሚያቀብሉ አካላትም ከድርጊታቸው መቆጠብ ይኖርባቸዋል፡፡ መንግሥት አጥፊዎችን ለሕግ ከማቅረብ በተጨማሪ ለክርስቲያኖችና ለቤተ ክርስቲያን ከለላ መስጠት ይኖርበታል፡፡ አጥፊዎችም ክርስቲያኖችን ለማጥፋት የመዘዙት ሰይፍ ወደ ራሳቸው እንዳይዞር እና የእርስ በእርስ መጠፋፋት ሊያስከትል እንደሚችል ደጋግመው ሊያስቡበት ይገባል፡፡ በሃይማኖትና በዘር ምክንያት የተቀሰቀሰ ግጭት መብረጃ እንደሌለው በየሀገራቱ የተፈጸሙትን ጥፋቶች ማየት ይገባል፡፡ ታሪክ መጥቀስ ብቻውን የዕውቀት ባለቤት አያደርግም ከታሪክ መማር እንጂ፡፡

ከ፲፱፻፷፮ ዓ.ም ወዲህ በቤተ ክርስቲያን ላይ የደረሰውንና ከዛሬ ነገ እርምት ይወስድበታል በማለት በትዕግሥት ስትጠብቅ መኖሯን ከመግለጻችን በፊት ቤተ ክርስቲያን ለሀገር ያበረከተችውን አስተዋጽኦ በመጠኑ ለመዳሰስ እንሞክራለን፡፡

ቅድስት ቤተ ክርስቲያን ሰዎችን ለመንግሥተ ሰማያት ስታዘጋጅ፣ በፍቅር ስባ፣ በትምህርት አለዝባ በእምነትም በምግባርም እንዲስተካከሉ በማድረግ ነው፡፡ ከአፍሪካ ሀገራት መካከል ሀገራችን ብቸኛ የራሷ ፊደል ያላት፣ ዘመን ተሻግሮ ከዘመናችን የደረሰ ቅርስ አበርክታ ሀገራችን በመላው ዓለም እንድትታወቅ ያደረች ባለውለታ ናት፡፡ አፍሪካውያን በቅኝ ግዛት ሲማቅቁ ኢትዮጵያውያን የቅኝ ግዛት ቀንበርን ሰብረው ጥለው፣ የነጭን ትምክተኛነት አስተንፍሰው ልጆቻቸው ቀና ብለን እንድንሔድ የመሪነቱን ሚና የተጫወተች ቤተ ክርስቲያን ናት፡፡ በውጭ ሀገራት በልዩ ልዩ ቋንቋዎች ተጽፈው እምነት፣ ዕውቀት፣ ሥነ ምግባር የሚያስተምሩ መጻሕፍት ኢትዮጵያዊ በሆነ ብሂል ተተርጒመው ትውልድ እንዲማርባቸው፣ ሊቃውንቶቿ በአፍሪካ፣ በመካከለኛው ምሥራቅና በአውሮፓ የኢትዮጵያን ባህል፣ ሃይማኖት፣ ታሪክ በማስተዋወቅ የአምባሳደርነት ሚና እንዲጫወቱ ያደረገችው ቤተ ክርስቲያን ናት፡፡ ይህን የቤተ ክርስቲያን አስተዋጽኦ ዶክተር አክሊሉ ሀብቴ ‹‹የኢትዮጵያ ምሁራን መነኮሳት በኢትዮጵያ መልክዓ ምድር ክልል ውስጥ ብቻ ሳይሆን ከዚያም ውጭ በመሔድ በታሪክ ሊታወስና ሊጠና የሚገባ አስተዋጽኦ አበርክተዋል፡፡ በኢትዮጵያ አካባቢ በሱዳንና በግብፅ፣ በየመንና በኢየሩሳሌም፣ በአውሮፓ በመሔድ እነሱም እየተማሩ፣ የውጭውንም ሕዝብ ስለ ኢትዮጵያ ቋንቋና ታሪክ፣ ሃይማኖትና ባህል እንዲያውቅና እንዲፅፍ አድርገዋል›› (አክሊሉ፤፹፩) በማለት ገልጠውታል፡፡

እውነተኞቹ ተመራማሪዎች ያለ ኢትዮጵያ ቤተ ክርስቲያን ኢትዮጵያን ማሰብ እንደሚከብድ በምርምራቸው አረጋግጠው እውነቱን ከሐሰት፣ ብስሉን ከጥሬ፣ የሚጠቅመውን ከሚጐዳው፣ የተፈጸመውን ካልተፈጸመው ለይተው ከጥንካሬያችን እንድንማር ከስሕተታችን እንድንጠበቅ ያደረጋሉ፡፡ ቤተ ክርስቲያንን ማዳከም ዓላማችንን ያሳካልናል ብለው የሚያስቡ ወገኖች ደግሞ ኢትዮጵያን ቅኝ ለመግዛት ፈልገው ቅስማቸው ተሰብሮ እንዲመለስ ያደረገችው ቤተ ክርስቲያን መሆኗን ስለተረዱ ስሟን ለማጥፋት፣ ታሪኳን ለመበከል የጻፉትን አሉባልታ እውነት አድርገው በመውሰድ ታሪክ ሲያበላሹ፣ በተቀመጡበት የኃላፊነት ቦታ ጥፋት ሲፈጽሙ ይታያሉ፡፡ ሰውን በሰውነቱ እኩል ማገልገል ሲገባቸው በጎሳ፣ በቋንቋ፣ በጎጥ፣ በቡድንና በባህል በመከፋፈል ሥልጣንን ለክፉ ተግባር ይጠቀማሉ፡፡ ሕዝብን ለማገልገል የተሰጣቸውን ሥልጣን ተጠቅመው ቤተ ክርስቲያንንና ምእመናንን የማሳደድ ተልእኮ ይፈጽማሉ፡፡ ሀገር ሰላም ካልሆነችና ዜጎቿ በሰላም ወጥተው ካለገቡ አጥፊዎችም ችግር እንደሚገጥማቸው አልተረዱትም፡፡

በካናዳ፣ በቫቲካን፣ በጀርመንና በሌሎችም ሀገሮች የኢትዮጵያ ጥናት ተቋማት እንዲከፈቱ፣ ተመርምሮ የማያልቅ ዕውቀት የያዙት የብራና መጻሕፍት ለዓለም እንዲተዋወቁ ያደረጉት ቤተ ክርስቲያናችን አስተምራ «ሑሩ ወመሀሩ» ብላ ያሰማራቻቸው ሊቃውንት ናቸው፡፡ በሌላ በኩልም ሀገራችን እንግዳ ተቀባይ የሆነችውና ዓለም ፊቱን ያዞረባቸውን የመሐመድ ተከታዮች ሳይቀር መጠጊያ እንድትሆን ያደረጋት ቤተ ክርስቲያን በእምነት ኮትኩታ፣ በምግባር አንፃ ያስተማረቻቸው እነ ንጉሥ አርማህ ርኅሩኆች ብቻ ሳይሆኑ አስጠጉኝ ብሎ የመጣባቸውን አሳልፈው ለመስጠት ሰብአዊነት የተለያቸው ስላልነበሩ ጭምር ነው፡፡

ወርቅ ላበደረ ጠጠር፣ እህል ላበደረ አፈር እንዲሉ ይህን ውሉ ውለታ ለዋለች ቅድስት ቤተ ክርስቲያን የተሰጠው መልስ ነው፡፡ የደረሱበት መረጃ ካለ ማስረጃን መሠረት አድርጎ እውነት ማሳወቅ አንድ ነገር ነው፣ ሐሰትን እውነት እያስመሰሉ ማቅረብና ሰውን ለብጥብጥ መጋበዝ ግን ጤነኛ አእምሮ ያለው፣ በእግዚአብሔር የሚያምን ሰው የሚፈጽመው አይደለም፡፡ በየጊዜው ቤተ ክርስቲያንን የሚያቃጥሉት፣ ክርስቲያኖችን የሚገድሉት፣ ንብረታቸውን የሚቀሙትና የሚያሳድዱት ከመጥፎ ድርጊታቸው እንዲታቀቡ መንግሥት እርምት ይወስዳል ቢባልም ምንም ነገር እንዳልተፈጸመ እየታለፈ፣ የማዘናጊያና የማረሳሻ ተግባር እየተፈጸመ ነው፡፡

ከምዕራባውያን የተኮረጀው ሥርዐተ ትምህርት ባልነበረበት ዘመን የሀገራቸው አምባሳደር የነበሩ፣ የውጭ ዲፕሎማት ሲመጣ አስተርጓሚ ሆነው ሲያገለግሉ የኖሩ ሊቃውንትን ያፈራችን ቤተ ክርስቲያን ከዋለችበት ላለማሳደር፣ ካደረችበት ላለማዋል እየተፈጸመ ያለው ግፍ መቆም አለበት፡፡ የሊቃውንቱን አስተዋጽኦ አክሊሉ ሀብቴ ‹‹ሆኖም እዚያ (ኢየሩሳሌም) የተደራጀው የመነኮሳት ማኅበር ኢትዮጵያን በመወከል ወደ ኢጣሊያም፣ ወደ አርመንም፣ ወደ ቊስጥንጥንያም፣ በመሔድ ግንኙነት ፈጥሮ እንደነበርና ምን አልባትም ከአርመኖች ጋር በነበረው የቅርብ ግንኙነት አርመኖች ፊደላቸውን ሊቀረፁ የቻሉት ከኢትዮጵያ ፊደል እንደሆነም ይነገራል፡፡ ወደ ኢየሩሳሌም በሚመላለሱበት ዘመን እግረ መንገዳቸውንም ከሱዳንና ከግብፅ ክርስቲያኖች ጋር የቅርብ ግንኙነት መፍጠራቸው ይታመናል፡፡ የቀድሞዎቹ የኢትዮጵያ ምሁራን መነኮሳት ፈር ቀዳጅ አስተዋጽኦ እንዲሁ መጠናት የሚገባው ነው›› (አክሊሉ፣ ፷፪) በማለት ገልጠውታል፡፡

ቤተ ክርስቲያን ልጆቿ ሰው አክባሪ፣ ሀገር ወዳድ፣ የሥራ ፍቅር ያላቸው፣ የራሳቸውን የማያስነኩ፣ የሌላውን የማይፈልጉ አድርጋ ስታሳድጋቸው ጠብ አጫሪነትን፣ በጉልበታቸው የሚመኩ መሆንን እንዲጸየፉ በማድረግ ነው፡፡ ጠላታቸውን በጽናትና በትዕግሥት እንዲቋቋሙ፣ ሀገርና ሃይማኖት ሊያጠፋ የመጣውን የጥፋት ኃይል እንዳያሸንፍ ያደረገች ቤተ ክርስቲያን ናት፡፡ ይህ ድርጊቷ ያበሳጫቸው ምዕራባውያን በዘመናዊ ትምህርት ሰበብ በየሴሚናሪዎቻቸውና ኮሌጆቻቸው አስተምረው የላኳቸው ወገኖቻችን ነባሩን የኢትዮጵያ ሃይማኖትና፣ የክርስቲያኖች ተጋድሎ የሚያናንቅ፣ መልኩ የእኛ ቢሆንም የነጭ ጉዳይ አስፈጻሚ ሀገሪቱን ለባዕድ አሳልፎ ለመስጠት የባለቤትነት ስሜት የሚያድርበት እንዳይሆን አእምሮውን ለውጠው ሲልኩት ኖረዋል፡፡ በመመረቂያ ጽሑፍ ሰበብ ቤተ ክርስቲያንን ያለ ስሟ ስም፣ ያለ ግብሯ ግብር እየሰጡ የዘመናችን ተመራማሪ ነን ባዮች የግብር አባት ሆኑ፡፡ በዚህ ተግባራቸውም ትውልዱ በሰላም ውሎ እንዳይገባ እንቅልፍ ላጡ ወገኖች መንገድ መሪ የጥፋት ተባባሪ ሆነው አልፈዋል፡፡ ይህን ለማረጋገጥ ራሳቸውን ተሐድሶ ብለው የሠየሙ አካላት በተለያዩ የኅትመትና የብሮድካስት ሚዲያዎች በቤተ ክርስቲያን ላይ የሚያወርዱትን የስድብ ዶፍ መመልከት ይቻላል፡፡ በአካል መግዛት ያልተቻላቸውን ኢትዮጵያውያንን በአእምሮ ለመግዛት መሰሎቻችንንና በሥጋ የሚዛመዱንን አእምሮ እየለወጡ የሚልኩልንንና እነሱም አልፎ ሒያጅ መንገደኞችና ለቤተ ክርስቲያን ጥላቻ ያደረባቸውን ወገኖች እየጠየቁ የጻፉትን አሉባልታ በትክክለኛ ማስረጃ በመሞገት፣ የዕውቀታቸውን ግልብነት፣ የመረጃቸውን ተራነት፣ የትነታኔያቸውን አመክንዮ አልባነት ማሳየት ይኖርብናል፡፡ አጥፊዎች ታጥቀው ሲዘምቱብን ዝም ብሎ ማየት እሳት መቃጠሉን የሰማ የዋህ እኔስ ሣር ውስጥ ተደብቄያለሁ በማለት የመለሰውን የሚያስታውስ ይሆናል፡፡

ቱሪስቶች ሊጐበኙ የሚመጡት የኢትዮጵያ ኦርቶዶክስ ተዋሕዶ ቤተ ክርስቲያንን ገዳማት፣ አድባራት፣ ሥዕላት፣ የብራና መጻሕፍትና ንዋያተ ቅድሳት እንዲሁም ክርስቲያን ነገሥታት የገነቧቸውን አብያተ ክርስቲያናት፣ ሐውልቶችና አብያተ መንግሥታት ለመጎብኘት ነው፡፡ ይህን አስተዋጽኦ ያደረገችልን ቤተ ክርስቲያን መደገፍና መጠበቅ ሲገባ ስትጠቃ ዝም ብሎ ማየት ማሯን እንጂ ንቧን አልፈልግም እንደ ማለት ይቈጠራል፡፡ ለጥፋት የተሰለፉ ወገኖች በቤተ ክርስቲያንና በምእመናን ላይ አደጋ ሲያደርሱ የግለሰቦች ጉዳይ እየመሰለ ይቀርባል፡፡ በመገናኛ ብዙኃን ይነገራል፡፡ በሌሎች እምነቶች ላይ የሚፈጸመው ወይም ራሳቸው ፈጽመው ጅራፍ ራሱ ገርፎ ራሱ ይጮሃል የተባለውን ለሚፈጽሙት ግን ከመገናኛ ብዙኃን ጀምሮ የሚሰጠው ሽፋን የሚገርም ነው፡፡ ይህም ክርስቲያኖች ሲገደሉ፣ አብያተ ክርስቲያናት ሲቃጠሉ መረጃው በቶሎ እንዳይነገር ከተቻለም ተዳፍኖ እንዲቀር ለማድረግ እየተሠራ መሆኑን እንድንጠረጥር የሚያደርግ ነው፡፡ ለምሳሌ በቡኖ በደሌ የተፈጸመውን ሰቆቃ በሥልጣን ላይ የተቀመጡ አካላት ወንጀሉን የፈጸሙት አካላት በእምነት ስለሚመስሏቸው ለማዳፈን ሞክረዋል፡፡ በሰሜን ሸዋና በኬሚሴ በክርስቲያኖችና በአብያተ ክርስቲያን ላይ የደረሰው ጥፋት በመገናኛ ብዙኃን የተነገረው ጥፋቱ ከተፈጸመ ከአራት ቀናት በኋላ መሆኑን ኢትዮጲስ ጋዜጣ በሚያዝያ ፮ ዕትሙ አስነብቧል፡፡ በበሻሻ አቡነ ገብረ መንፈስ ቅዱስ እና አካባቢው አብያተ ክርስቲያን ተቃጥለውና ምእመናን ተገድለው አጥፊዎችን መያዝ ሲገባ መረጃው ያላቸውን ክርስቲያኖች ለመያዝ ይደረግ የነበረው ወከባ የቅርብ ጊዜ ትዝታ ነው፡፡

ይቆየን!

ምንጭ ፤ስምዐ ጽድቅ ጋዜጣ ከግንቦት ፲፮-፴ቀን ፳፻፲፩ ዓ.ም

ሰሙነ ሕማማት (ከዕለተ ሰኑይ እስከ ቀዳሚት ሰንበት)

በመምህር ቸርነት አበበ

መጋቢት ፳፬ ቀን ፳፻፲ ዓ.ም

መግቢያ

ከአባታችን አዳም በደል ወይም ስሕተት በኋላ በሕማማት፣ በደዌያት፣ በመቅሠፍታት፣ ወዘተ በብዙ መከራ የሰው ልጅ ሊኖርባቸው ግድ የኾነባቸው ዘመናት ጥቂቶች አልነበሩም፡፡ የሰው ልጅ ቢያጠፋ፣ ቢበድል፣ ከሕገ እግዚአብሔር ቢወጣ እንኳን የዋህ፣ ታጋሽ፣ ቸር፣ አዛኝ የኾነው አምላክ የጠፋውን ሊፈልግ፣ የተራበውን ሊያጠግብ የታረዘውን ሊያለብስ፣ ፍቅር ላጣው ፍጹም ፍቅር ሊለግስ፣ ሰላም ለሌለው ፍጹም ሰላም ሊሰጥ፣ ተስፋ ለሌለው ተስፋ ሊያጐናጽፍ ከሰማይ ወረደ፤ ከቅድስት ድንግል ማርያም ተወለደ፤ በገዳመ ቆሮንቶስ ዐርባ ቀንና ሌሊት ጾመ፡፡ በጾሙም የኀጢአት ሥሮች ወይም ራሶች የተባሉትን ስስትን፣ ትዕቢትንና ፍቅረ ንዋይን ድል አደረገልን፡፡ እኛ እርሱ የጾመውን ጾም እንድናከብር እንድንጾም ምሳሌ ኾነን፡፡ ዲያብሎስን ድል አድርጐ ድል እንድንነሣው ኃይልና ምሳሌ ኾነን፡፡

ሰሙነ ሕማማት ምንድን ነው?

‹ሰሙን› – ‹‹ሰመነ ስምንት (ሳምንት) አደረገ›› ማለት ነው፡፡ ይኸውም ከዕለተ ሆሣዕና ሠርክ እስከ ትንሣኤ ሌሊት ያለውን ጊዜ ወይም ቀናት የሚያመለክት ነው፡፡ ‹ሕማም (ሕማማት)› – ‹ሐመ ታመመ› ከሚለው የግእዝ ግስ የተገኘ ሲኾን ይህም የሰውን ዘር ዂሉ ከዲያብሎስ ባርነት ነጻ ለማውጣት ጌታችን አምላካችን መድኀኒታችን ኢየሱስ ክርስቶስ በፈቃዱ የተቀበላቸውን ጸዋትወ መከራዎች የሚያሳስብ ነው፡፡ ዕለታቱ የዓመተ ኵነኔ ወይም የዓመተ ፍዳ ምሳሌዎች ናቸው፡፡ ክርስቲያኖች የክርስቶስን ውለታ እያሰቡ እጅግ የሚያዝኑበት፣ የሚያለቅሱበት፣ የሚሰግዱበት ቤት ንብረታቸውን ትተው ከሌላው ቀናትና ጊዜያት በተለየ መልኩ ቤተ ክርስቲያናቸውን የሚማጸኑበት፤ ጧት ማታ ደጅ የሚጠኑበት፤ ኀጢአታቸውን በቤተ ክርስቲያን አደባባይ ለካህኑ የሚናዘዙበት በዓመት አንድ ጊዜ ብቻ የሚገኝ ሳምንት ነው፡፡

በዚህ ሳምንት ብዙ አዝማደ መባልዕት አይበሉም፤ ይልቁን በመራብ በመጠማት በመውጣት በመውረድ በመስገድ በመጸለይ በመጾም በየሰዓቱ የጌታችን የኢየሱስ ክርስቶስን ጸዋትወ መከራዎች በማሰብ አብዝቶ ይሰገዳል፡፡ መከራውን፣ ሕማሙን፣ ድካሙን የሚያስታውሱ ከቅዱሳት መጻሕፍት ኢሳይያስ፣ ኤርምያስ መዝሙረ ዳዊት፣ ግብረ ሕማማት ወዘተ በየሰዓቱ ይነበባል፡፡ መስቀል መሳለም የለም፡፡ ካህናትም ‹‹እግዚአብሔር ይፍታህ›› አይሉም፡፡ ሥርዓተ ፍትሐት አይፈጸምም፡፡ ይኸውም ይህ ሳምንት ከሞት ወደ ሕይወት የተሸጋገርንበት ከጨለማ ወደ ብርሃን የተጓዝንበት የመሸጋገሪያ ወቅት ምሳሌ በመኾኑ ነው፡፡ በዕለተ ምጽአት መላእክት የመለከት ድምፅ በማሰማት የዳግም ምጽአትን ዕለት ለማሳሰብ ምእመናን ጥሪውን ሰምተው ለዚህም አስቀድመው ተዘጋጅተው የበዓሉ ታዳሚዎች መኾናቸውን በማጠየቅ በዚህ ሳምንት ዲያቆኑ ቃጭል እየመታ በየሰዓቱ ምእመናኑን ያሳስባል፡፡ Read more

‹‹ሰላም ለኒቆዲሞስ ለወልደ ማርያም ዘአምኖ››

በዲያቆን ኤፍሬም የኔሰው

ሚያዚያ 5/2011 ዓ.ም.
በቅድስት ቤተ ክርስቲያናችን ሥርዓት፣ ከዐቢይ ጾም ሳምንታት መካከል ሰባተኛው ሳምንት በኒቆዲሞስ ተሰይሟል፡፡ ሳምንቱ በስሙ ከመጠራቱም ባሻገር በቤተ ክርስቲያን የሚቀርበው ትምህርትም ኒቆዲሞስ ከጌታ የተማረዉን ምሥጢረ ጥምቀት መሠረት ያደረገ ነው፡፡ ይኸውም የሰው ልጅ የእግዚአብሔርን መንግሥት ለመውረስ ከውኃ እና ከመንፈስ ቅዱስ መወለድ እንደሚገባው ያትታትል፡፡ ቅዱስ ማርቆስ በወንጌሉ ምዕራፍ ፲፮ ቍጥር ፲፮ ላይ ‹‹ያመነ፣ የተጠመቀ ይድናል፤ ያላመነ፣ ያልተጠመቀ ግን ይፈረድበታል፤›› በማለት ያስተማረው ትምህርትም ከዚህ መልእክት ጋር የሚስማማ ነው፡፡ Read more

ወርኃ ጥርና የወጣቶች ሕይወት

ዲ/ን ወልደ ቂርቆስ ደሳለኝ

የወጣትነት ምንነትና ፈተናዎቹ

በዚህ ጽሑፍ የወጣትነት ምንነት፣ መገለጫዎች እና ተግዳሮቶቹ ላይ ትኩረት አድርገን እንመለከታለን፡፡ ወጣትነት ፈጣን፣ አካላዊ፣ ስሜታዊና ማኅበራዊ ለውጦች የሚሰተናገዱበት ከልጅነት ወደ ጎልማሳነት፣ ከጥገኝነት ራስን ወደ መቻል መሸጋገሪያ ድልድይ የሆነ የዕድሜ ክልል ነው፡፡ እነዚህን ለውጦች ተክትሎ በወጣቶች ጠባይ (ባሕርይ) ላይ የሚከሠቱ ብዙ ጉዳዮች አሉ፡፡ ከእነዚህም መካከል፡- ከፍተኛ የሆነ የአቻ ግፊት ተጋላጭነት፣ የሥጋዊ ፍትወት ፍላጎትና ግፊት፣ ከመጠን ያለፈ ግትርነትና ግልፍተኝነት፣ የስሜት መለዋወጥ፣ ቀድሞ ለመረዳት፣ አስቸጋሪ የሆኑ አስተሳሰቦች እና አመለካከቶች፣ ወላዋይነትና ውሳኔ ለመወሰን መቸገር፣ ለፍልስፍና ብሎም ለማኅበራዊና ፖለቲካዊ ጉዳዮች ትልቅ ትኩረት መስጠት፣ ራስን ከሌሎች የዕድሜ አቻዎች ጋር ማወዳደርና ማነጻጸር፣ ከቤተሰብ ብሎም ከሌሎች በዙሪያቸዉ ካሉ ታላላቆች ቊጥጥር ተላቆ ነጻ የመውጣት ፍላጎት፣ ራስን የመቻል ከፍተኛ ፍላጎት ወዘተ ናቸው፡፡
ከላይ በተዘረዘሩት ማለትም ወጣትነት በራሱ ከሚያመጣቸው ፈተናዎች ወይም ተግዳሮቶች ምክንያት የዕድሜ ክልሉን ፈታኝ ያደርገዋል፡፡ ለዚህም ነው አበው ወጣትነት ከዐራቱ ባሕርያት መካከል የእሳትነት ባሕርይ የሚያይልበት ነው ብለው የሚያሰተምሩን፡፡ ከዚህ በላቀ ደግሞ የወጣቶች አካባቢያዊና ቤተሰባዊ ተፅዕኖ ችግሮቹን የበለጠ አባብሶ የወጣቶችን ቀጣይ ሕይወት አደጋ ላይ ይጥላል፡፡
ወርኃ ጥር በሀገራችንና በቤተ ክርስቲያናችን
ቅድስት ቤተ ክርስቲያን ከመፍቀሬ ጥበብ ሰሎሞን “ለሁሉም ጊዜ አለው፤ ከፀሐይ በታችም ለሆነው ነገር ሁሉ ጊዜ አለው፡፡” (መክ.፫፥፩) የሚለውን መሠረት አድርጋ ዘመናትን በተለያዩ አዕዋዳት እና አቅማራት ከፋፍላ ከማስቀመጥና ከማሳወቅ ባለፈ የሀገራችንን የተፈጥሮ ሁኔታ ባገናዘበ መልኩ በየክፍለ ዓመቱ (ወቅቶች) ሊከናወን የሚገባውን ተግባር በመዘርዘር በአበው ሊቃውንት አማካይነት በቃልና በጽሑፍ ትመክራለች፤ ታስተምራለችም፡፡ ምእመናንም ይህንን ድንቅ ትምህርት ተከትለው ለመንፈሳዊ እና ማኅበራዊ ጉዳዮች ማከናወኛ የሚሆኑትን ጊዜያት በወቅት በወቅት ከፍለው ይጠቀሙበታል፡፡
በአብዛኛው የሀገራችን ክፍል በወርኃ ጥር ክብረ በዓላት በደመቀ ሁኔታ የሚከበሩበት (ከበዓለ ልደት ጀምሮ ጥር ፲፩ በዓለ ጥምቀት፣ በበርካታ አድባራትና ገዳማት ዓመታዊ ክብረ በዓላት በተለያዩ ቀናት በአማረና በደመቀ ሁኔታ መከናወኑ)፣ እንዲሁም በርከት ያሉ የማኅበራዊ ጉዳዮች በስፋት የሚከናወኑበት ወራት ነው፡፡
በእነዚህም ምክንያት በወርኃ ጥር ወጣቶች መንፈሳውያን ነን የሚሉትም ሳይቀሩ ለተለያዩ ፈተናዎች ተጋላጭ ይሆናሉ፡፡ ይህ ደግሞ ብርሃነ ዓለም ቅዱስ ጳውሎስ “አንተ የዕውሮች መሪ በጨለማም ላሉት ብርሃን እንደሆንህ በራስህ የምትተማመን ከሆንህ ሰነፎችን ልባሞች የምታደርግ፣ ሕፃናትን የምታስተምር፣ ጻድቅና የምትከብርበትን የኦሪትን ሕግ የምታውቅ የምትመስል እንግዲህ ሌላውን የምታስተምር ራስህን ለምን አታስተምርም” (ሮሜ፪፥፲፱-፳፩) በማለት እንዳስተማረን አስቀድመን ራሳችንን በፈተና ከመውደቅ ልንጠብቅ ይገባናል፡፡
በዚህ ጽሑፍ መንፈሳውያን ወጣቶች ከሌላው ጊዜ በበለጠ በጥር ወር ከሚከበሩ በዓላት ጋር ተያይዞ ጥንቃቄ ሊያደርጉባቸውና ራሳቸውን በፈተና ተሰናክለው ከመውደቅ ይጠነቀቁ ዘንድ መሠረታዊ ጉዳዮችንና የመፍትሔ ሐሳቦችን ጠቅለል አድርገን እንመለከታለን፡፡
ችግሮቹ
፩. ከሥርዓተ ቤተ ክርስቲያን ማፈንገጥ
ቤተ ክርስቲያን በውስጧ ለሚከናወን ማንኛውም ተግባር ቅዱስ መጽሐፍን፣ ትምህርተ አበውን እና መንፈሳዊውን ትውፊት አብነት በማድረግ ሕገ ደንብና ሥርዓትን በዝርዝር አስቀምጣለች፡፡ ለዚህም ነው ሊቃውንት ቤተ ክርስቲያንን ስንዱ እመቤት በማለት የሚጠሯት፡፡ ቤተ ክርስቲያንን ምሉዕ እና ስንዱ እመቤት ከሚያሰኟት ሀብቶቿ አንዱና ዋነኛው ደግሞ ስለ በዓላት አከባበር ያስቀመጠችው ዝርዝር ሥርዓት ነው፡፡ ዛሬ ዛሬ ወጣቶች በአፍላ ስሜታዊነት እና በሉላዊነት (ዘመናዊነት) ተጽእኖ ምክንያት በታላላቅ መንፈሳውያን በዓላት ከሥርዓተ ቤተ ክርስቲያን ብሎም ከሀገር ባሕልና ወግ ያፈነገጡ መጥፎ ድርጊቶች በዓላትን በማሳመርና በማድመቅ ሰበብ ሲያከናውኑ እንታዘባለን፡፡ በዓላት በቤተ ክርስቲያን የራሳቸው ነገረ ሃይማኖታዊ ትርጓሜና ትውፊታዊ ሥርዓት አላቸው፡፡ ነገር ግን ከቅርብ ጊዜያት ወዲህ ወጣቶች ከበዓላቱ ምንነትና ትርጓሜ ይልቅ በማወቅም ይሁን ባለማወቅ ወደ ስሕተት እየወሰዱና መንፈሳዊና ማኅበራዊ ሕይወታቸውን ፈተና ላይ የሚጥሉ ጉዳዮቸ ላይ ትኩረት ሲያደርጉ እንመለከታለን፡፡
ከእነዚህም መጥፎ ልማዶች መካከል፡- ያልተገባና ከሥርዓተ ቤተ ክርስቲያን ከዚያም አልፎ ከሀገር ባሕል ያፈነገጡ አለባበሶች፣ የበዓላቱን ሃይማኖታዊና መንፈሳዊ ጥቅም ከመመልከት ይልቅ ምድራዊና ባሕላዊ ጠቀሜታቸው ላይ ብቻ ትኩረት ማድረግ ላይ ያዘነብላሉ፡፡ ለመንፈሳዊ ሱታፌ እና ለሰማያዊ በረከት ከመትጋት ይልቅ በዓይነ ሥጋ ብቻ አይቶ መደሰትን፣ በልቶ፣ ጠጥቶና ጨፍሮ መዝናናትን ዓላማ አድርጎ ወደ ክብረ በዓላቱ መምጣት፣ ሕገ ቤተ ክርስቲያንን የሚከተሉ ምእመናንን ከመንፈሳዊ ተመስጦ ማስወጣት፣ እንዲሁም ራሳቸውን ወደ ሥጋዊ ሐሳብና ዝሙት የሚመሩ ብሎም ለኃጢአት የሚያነሳሱ ዘፈንና ጭፈራዎች መብዛት ዋና ዋናዎቹ ናቸው፡፡
ከዚህ በተጨማሪ ሌላው በወርኃ ጥር በወጣቶች መንፈሳዊ ሕይወት ላይ የምንመለከተዉ ፈታኝ ችግር የአንዳንድ ወጣቶች “የድሮውን ዘመን አስብ፤ የልጅ ልጅንም ዓመታት አስተውል፤ አባትህን ጠይቅ ይነግርህማል፤ ሽማግሌዎችህን ጠይቅ፤ ይተርኩልህማል፡፡” (ዘዳ.፴፪፥፯) እንዲል መጽሐፍ የአበው መምህራንን ምክረ ቃልና ትእዛዝ በማዳመጥ በመንፈሳዊ ብስለትና ቀናዒነት ከማገልገል ይልቅ በስሜት፣ በማን አለብኝነትና በግልፍተኝነት ለማገልገል መነሳት ነው፡፡ ይህም ሕገ ቤተ ክርስቲያንን ወደ ማፍረስና እና እኔ ብቻ ያልኩት ካልሆነ በሚል አኩራፊነት ስሜት ብዙ ወጣቶችን ከቤተ ክርስቲያን እያሸሸ ይገኛል፡፡ ከዚህ ይልቅ “የሰው ወርቅ አያደምቅ” እንዲሉ አበው የሌላውን ከመናፈቅ ለራስ ሀብትና ሥርዓት ትኩረት መስጠት ያስፈልጋል፡፡
፪. ከመጠን ያለፈ ምግብና መጠጥ
ሊቀ ሐዋርያት ቅዱስ ጴጥሮስ በመልእክቱ ደጋግሞ ካነሳችው ምክር አዘል ጉዳዮች አንዱ በመጠን ስለ መኖር ነው፡፡ “ዳሩ ግን የነገር ሁሉ መጨረሻ ቀርቧል፤ እንግዲህ እንደ ባለ አእምሮ አስቡ ትጸልዩም ዘንድ በመጠን ኑሩ” (፩ኛ ጴጥ ፬፥፯፤፰፥፭) እንዲል፡፡ ቤተ ክርስቲያናችን ነገር ሁሉ በአግባቡና በመጠኑ ይሆን ዘንድ ዘወትር ትመክራለች፤ ታስተምራለች፡፡ እርግጥ ነው የሰው ልጅ ለቁመተ ሥጋ ምግብ ይመገብ ዘንድ ግድ ነው፡፡ ነገር ግን መብላት፣ መጠጣት ከመጠን ባለፈ ጊዜ በመጀመሪያ ድኃ ወገናችንን ያስረሳል፤ ከዚያም ከፍ ሲል ራስን ያስረሳል፤ ከሁሉም በላይ ግን በመጠን አለመኖር የእግዚአብሔርን ሀልዎት ያስዘነጋል፡፡ ሕዝበ እስራኤል ከዚያ ሁሉ ውለታና ስጦታ በኋላ የሊቀ ነቢያት ሙሴን ወደ ደብረ ሲና መውጣት ተከትሎ ከፈርኦን የባርነት ቀንበር ያወጣቸውን፣ ባሕር ከፍሎ ያሻገራቸውን አምላክ ረስተው ጣዖት አስቀርጾ ወደ ማምለክ የወሰዳቸው ከመጠን ያለፈ ምግብና መጠጥ መሆኑን መጽሐፍ መዝግቦልናል፡፡ (ዘፀ. ፴፪፥፩-፮)፡፡
በዘመናችን በተለይም በወርኃ ጥር ለክብረ በዓላት፣ ለጋብቻና ለሌሎች ማኅበራዊ ጉዳዮች የሚዘጋጁ ግብዣና ድግሶችን ተከትሎ አንዳንድ ምእመናን በተለይም ወጣቶች በመጠን ኑሩ ያለውን የሐዋርውን ምክረ ቃል በመዘንጋት ራሳቸውን ለዓለም ፈተና አሳልፈዉ ሲሰጡ ይስተዋላል፡፡ እንዲያውም “ዐሥር ጊዜ ካልበሉ፣ ጠጥተውስ ካልሰከሩ የት አለ ዓመት በዓሉ” የሚል ብሂልም ያለማቋረጥ ይጠቀሳል፡፡ ከዚህ ይልቅ “እጅግ ለሰበሰበ አልተረፈውም፣ ጥቂትም ለሰበሰበ አልጎደለበትም፡፡” (ዘፀ፲፮፥፲፯) ተብሎ እንደተጻፈ አብዝተን በልተን ከእግዚአብሔር ጋር ከመጣላት ሁሉንም በመጠን ማድረግ አንዱ የክርስትና መገለጫ ነው፡፡
፫.ለባዕድ ልማዶችና ሱሶች ተጋላጭነት
በወርኃ ጥር ለወጣቶች ፈተና ከሚሆኑ ታላላቅ ጉዳዩች መካከል አንዱና ዋነኛው ደግሞ ለባዕድ ልማዶችና ሱሰኝነት መጋለጥ ነው፡፡ የተለያዩ ጥናቶች እንደሚጠቁሙት ወጣቶች መጤ ልማዶችንና ሱሰኝነትን የሚቀላቀሉት ወይም የሚጀምሩት በማኅበራዊ ጉዳዮች ምክንያት የሚዘጋጁ እንደ ሠርግ ያሉ የበዓላት ግብዣና ድግሶች ላይ ነው፡፡ በአቅራቢያችን ያሉ በሱስ የተጠመዱ ወጣቶችን ወደ አልኮል፣ ጫት፣ ሺሻ ወይም ሐሺሽ መጠቀምን እንዴት እንደገቡ ብንጠይቅ የምናገኘው ምላሽ ይኸው ነው፡፡
በዘመናችን ከማኅበራዊ ሚድያ ማደግና ከቴክኖሎጂ መዘመን ጋር ተያይዞ የዓለም ሀገራት አንድ መሆንና ልማዶች መወራረስ መጀመራቸውን መመልከት ይቻላል፡፡ ለዚህም ከጋብቻና ከወሊድ ጋር በተያያዘ የሚወራረሱ ልማዶች ትልቅ ማሳያ ናቸው፡፡ በሀገራችንም ነባሩ ባሕላዊው፣ መንፈሳዊውና ትውፊታዊው የጋብቻ ሥርዓት (ሠርግ) እየተዘነጋ አልያም እየተበረዘ የጥንት ማንነትና ትርጉሙን እያጣ ይገኛል፡፡ በተለይ ወጣቶች ከመንፈሳዊውና ባሕላዊው ሥርዓት ይልቅ ለምዕራባውያን የሠርግ ሥርዓቶች ትኩረት በመስጠት መንፈሳዊ፣ ማኅበራዊና ኢኮኖሚያዊ ቀውስ ውስጥ ራሳቸውን ሲከቱ ይስተዋላል፡፡ በዚህም ምክንያት ወጣቶች ለጊዜው ነፃነትና ዘመናዊነት የሚመስሉ፤ ነገር ግን ሙሉ ሕይወታቸውን አሰናክለው፣ ንጽሕናቸውንም አጉድፈው ለከባድ ውድቀት ለሚዳርጉ ጎጂ ሱሶችና ልማዶች ተጠጋላጭ ይሆናሉ፡፡
፬.መጠጥ፣ ጭፈራ፣ ስካርና ዝሙት
ከላይ የተጠቀሱት ከሥርዓተ ቤተ ክርስቲያን ያፈነገጡ ልማዶች ባስከተሉት ተጽዕኖ ምክንያት ብዙ ወጣቶች በወርኃ ጥር በሚደረጉ መርሐ ግብሮች ወደ መጠጥ፣ ጭፈራ ብሎም ለስካርና ዝሙት ኃጢያት ይጋለጣሉ፡፡ በሉላዊነት ተፅዕኖ ምክንያት ሠርግን ከመሰሉ ታላላቅ ግብዣዎች አልኮል አለመጠጣት ጠጥቶም አለመስከርና ራስን አለመሳት፣ ከዚያም ከፍ ሲል ዝሙት አለመፈጸም በወጣቶች ዘንድ ያለመዘመንና የኋላ ቀርነት መገለጫ ተደርገው መወሰድ ጀምረዋል፡፡ በዚህም ምክንያት አንዳንድ ጠንካራ መንፈሳውያን ወጣቶች ሳይቀር ከዕድሜ እኩዮቻቸው ጋር ለመመሳሰል በሚል ሰበብ ሕይወታቸውን ወዳልተገባ አቅጣጫ ሲመሩና ተሰናከለው ሲወድቁ መመልከት የዘወትር ገጠመኛችን ከሆነ ሰነባብቷል፡፡
፭.ግጭትና ጠብ
በሌላ በኩል በወርኃ ጥር በሚከናወኑት ተደጋጋሚ የአደባባይ በዓላትና የሠርግ መርሐ ግብሮች መነሻነት ወጣቶችን የሚፈትነው ተግዳሮት ድንገታዊ ግጭት እና ጠብ ነው፡፡ በተለይም በአሁኑ ወቅት ባለው የሀገራችን የሰላምና የፖለቲካ አለመረጋጋት ወጣቶች በጭፍን ጥላቻ፣ በአፍላ ስሜታዊነትና በተዛባ መረጃ ተገፋፍተው ወደ ጠብ፣ ግርግር እና ግጭት የመግባት ዕድላቸው ከሌላው ጊዜ እጅግ የሰፋ ነው፡፡
ከዚህ ጋር በተያያዘ አንዳድ ወጣቶች ለበዓለ ጥምቀት በሚወጡበት ጊዜ አስበውና ተዘጋጅተው ስለታም ነገሮችንና ባልንጀራቸውን የሚቀጠቅጡበት በትር (ዱላ) ይዘው ሲወጡ ስናይ በእውነቱ ታቦተ ሕጉን አጅበውና አክብረው በረከተ ሥጋ ወነፍስ ለማግኘት ሳይሆን ጦር ሜዳ ወርደው የሀገርን ዳር ድንበር የደፈረ ጠላትን ለማውደም ቆርጦ የተነሣ የጦር ሠራዊት ይመስላሉ፡፡ ይህ የጠብና ግርግር አጫሪነት ልማድ የሚለበሱ ቲሸርቶች ላይ ከሚያስቀምጡት ኃይለ ቃል ይጀምርና በሚጨፈረው የባህል ጭፈራ ዓይነትና የግጥም ይዘት ይቀጥላል፡፡ እነዚህ ጉዳዮች ሲታዩ ቀላል ቢመስሉም በጽሑፋችን መግቢያ ላይ ያነሳናቸውን የወጣትነት መገለጫዎች ጋር አያይዘን ለመረዳት ከሞከርን ከደረቅ ሣር ላይ ቤንዚን አርከፍክፎ እሳት ከመልቀቅ ይልቅ የከፋ ነው፡፡
መፍትሔዎች
ሀ/ ሥርዓተ ቤተ ክርስቲያን በአግባቡ መረዳት
ወጣትነት ከተጠቀምንበት ብዙ ኃይል፣ ትልቅ ተስፋ የአገልግሎት ትጋት ያለበት የዕድሜ ክልል ነው፡፡ ቤተ ክርስቲያንም ይህንን ለማስገንዘብ “በጉብዝናህ ወራት ፈጣሪህን አስብ” (መክ.፲፪፥፩) እያለች ዘወትር ታስተምራለች፡፡ ብዙ ወጣቶች ይህንኑ የጠቢቡን ምክር በመከተል የወጣትነት ዘመናቸውን ለቤተ ክርስቲያን በመስጠትና በሰ/ት/ቤቶች በጽዋና የጉዞ ማኅበራት በመሰባሰብ ለቤተ ክርስቲያን በጎ ስጦታ ሲያበረክቱ ይስተዋላል፡፡
ነገር ግን በዘመናችን አንዳንድ ወጣቶች በቀናዒነት ተነሣስተው የሚያደርጓቸው ድርጊቶች ከቤተ ክርስቲያን አስተምህሮ(ዶግማ) እና ሥርዓት (ቀኖና) የሚጣረሱና አንዳንዴም ከጥቀማቸው ጉዳታቸው የሚያይል ይሆናል፡፡ ይህም የሚመጣው በዋነኛነት ሥርዓተ ቤተ ክርስቲያንን በሚገባ ተምሮና መርምሮ ካለማወቅ ነው፡፡ ስለዚህ አገልግሎታችን “ያላዋቂ ሳሚ …” እንደሚሉት ተረት እንዳይሆንብን ጥረታችንም እግዚአብሔርን የሚያስደስት ቤተ ክርስቲያንንም የሚጠቅምና ራስንም የሚያንጽ እንዲሆን አካሄዳችንን ሁሉ በሥርዓተ ቤተ ክርስቲያን የተቃኘ ማድረግ ይገባናል፡፡ ወጣቶች ሥርዓተ ቤተ ክርስቲያንን በልማድና በወሬ ሳይሆን መጻሕፍትን በማንበብና መምህራንን በመጠየቅ ራሳቸውን ከጥፋት መታደግ ይኖርባቸዋል፡፡
ለ/ ከስሜታዊነት ወጥቶ በመንፈሳዊ ብስለት ማገልገል
ወጣትነት ስሜታዊነትና ችኩልነት የሚጨምርበት እርጋታና ማገናዘብ የማይታይበት ወቅት ነው፡፡ ብዙ የቤተ ክርስቲያን ወጣቶች ለአገልግሎት ወደ ቤተ ክርስቲያን ሲመጡ ከሚገጥማቸው ትልቅ ፈተና አንዱ ስሜትን ተቈጣጥሮ ራስን ገዝቶ ዝቅ ብሎ በትሕትናና በታዛዥነት ማገልገል አለመቻል ነው፡፡ መንፈሳዊ አገልግሎት ውጤታማ የሚሆነው መንፈሳዊ በሆነ አገልጋይ ሲከናወን ነው፡፡ መንፈሳዊ አገልጋይ ደግሞ አርምሞን፣ አስተዋይነትንና ታዛዥነትን ገንዘብ ያደረገ እንጂ በአጋጣሚዎች ሁሉ በስሜት ተገፋፍቶ ወደ ግጭትና ግርግር የሚያመራ አይደለም፡፡ ስለዚህ ወጣቶች በተለይ በዚህ በወርኃ ጥር በሚኖራቸው መንፈሳዊ ሱታፌ ቤተ ክርስቲያንን እንጥቀም:: እኛም ለበረከት እንብቃ ካሉ አገልግሎታቸውን በስሜትና በችኮላ ሳይሆን በመንፈሳዊ ብስለት፣ በትሕትናና በታዛዥነት የተዋጀ ሊያደርጉት ይገባል፡፡
ሐ/ ከመጥፎ የአቻ ግፊት መጠበቅ
የወጣትነት የዕድሜ ክልል የአቻ ግፊት የሚያይልበት፣ ከቤተሰብ የነበረን ቅርበትና ቁርኝት እየላላ ለዕድሜ አቻዎቻችን ያለን ቅርበት የሚጨምርበት ነው፡፡ በዚህ የዕድሜ ክልል ስንሆን ምሥጢሮቻችንና ወሳኝ የምንላቸውን ጉዳዮች ለቤተሰብ ከመንገርና ከማማከር ይልቅ ለዕድሜ ጓደኞቻችን ማጋራት ትልቅ ደስታ ይሰጠናል፡፡ ስለሆነም በዚህ ወቅት ወጣቶች በራሳቸው አስበውና አገናዝበው ከሚወስኗቸው ውሳኔዎች ይልቅ በጓደኞቻቸው ቀጥተኛና ተዘዋዋሪ ግፊት(ጫና) ተገፋፈተው የሚያሳልፏቸው ውሳኔዎች እጅግ ብዙ ናቸው፡፡ በዘመናችን የሀገራችን በርካታ ወጣቶች በዕድሜ እኩያቸው ግፊት ከቤተ ክርስቲያን እየሸሹ፣ ከመንፈሳዊነት እየወጡ ወደ ዝሙትና ሱሰኝነት ሲወሰዱ እንመለከታለን፡፡ በዚህ በወርኃ ጥር ከላይ በዘረዘርናቸው ነገሮች ምክንያት ወጣቶች ከቤተሰብ ተለይተው በጋራ ሆነው የሚዝናኑባቸውና ለኃጢአት የሚጋለጡባቸው አጋጣሚዎች የበዙ ናቸው፡፡
ወጣቶች በቅድሚያ አብረዋቸው የሚውሉ ጓደኞቻቸውን ከመንፈሳዊና ትምህርታዊ ዓላማቸው አንጻር ሊፈትሹና ሊመርጡ ይገባል፡፡ በቅዱስ መጽሐፍ በባልንጀራቸው ምክንያት የተጠቀሙ እንደተገለጹት ሁሉ በመጥፎ ባልንጀራቸው ምክንያት ወደ ክሕደትና ኃጢአት ያመሩ ሰዎች ጉዳይም በስፋት ተጠቅሶ እናገኛለን፡፡ ስለዚህ ወጣቶች ባልንጀራዬ ማነው? ብለው ራሳቸውን መጠየቅ ይገባቸዋል፡፡ በተለያዩ አጋጣሚዎች ጓደኞቻቸውን መምረጥ እንኳን ቢከብዳቸው መጥፎ የአቻ ግፊትን በመከላከል ለፈቃደ እግዚአብሔር እና ለሕይወት ግባቸው ቅድሚያ በመስጠት በንቃትና በቆራጥነት ለመጥፎ ተጽዕኖዎች አይሆንም እምቢ ማለትን ሊለማመዱ ይገባል፡፡
ነቢየ እግዚአብሔር ቅዱስ ዳዊት በመዝሙሩ “ምስለ ጻድቅ ትጸድቅ ወምስለ ብእሲ ንጹሕ ንጹሐ ትከውን ወምስለ ጠዋይ ትጠዊ፤ ከጻድቅ ሰው ጋር ጻድቅ ትሆናለህ፤ ከቅን ሰው ጋርም ቅን ትሆናለህ፤ ከንጹሕ ሰው ጋር ንጹሕ ትሆናለህ፤ ከጠማማም ጋር ጠማማ ትሆናለህ፡፡” (መዝ፲፯፥፳፬) በማለት እንዳስረዳን ማንኛውም ሰው ውሎውን ካላስተካከለ አወዳደቁ የከፋ ይሆናልና ጓደኞቻችንን መምረጥ ያስፈልጋል፡፡ በጓደኛ ተጽዕኖ ሕይወታቸው የተበላሸባቸው በርካታ ምሳሌዎችን ከመጽሐፍ ቅዱስ መጥቀስ ይቻላል፡፡ ከነዚህም መካከል አምኖን ከኢዮናዳብ ጋር፣ ሶምሶን ከደሊላ ጋር ያደረጉት ጓደኝነት ሕይወታቸውን እንደጎዳው ተጠቃሽ ነው፡፡
መ/ ምን አለበት ከሚል አስተሳሰብ መጠንቀቅ
ሌላው ወጣቶች በወርኃ ጥር ፈታኝ የሆኑ ተግዳሮቶችን በድል ለመወጣትና ከውድቀት ለመዳን ሊያደርጉት የሚገባ የአስተሳሰብና የአመለካከት ለውጥ ማምጣት ነው፡፡ ብዙ ወጣቶች ወደ ጥፋት ጎዳና የሚመራቸው የውሳኔ አሰጣጥ ክህሎት ማነስ ወይም መዳከም ነው፡፡ ይህ ክህሎት ከአስተዳደጋችን፣ ከትምህርት ግብዓት ብሎም ከንባብ ሕይወታችን ጋር የተያያዘ ነው ፡፡ ከሁሉም በላይ ግን አስተሳሰባችንና አመለካከታችን በዚህ ጉዳይ ላይ ትልቅ አስተዋጽኦ አላቸው፡፡ በድኅረ-ሥልጣኔ ማኅበረሰብ አስተሳሰብ ላይ ጎልተው የሚታዩት ”ምን አለበት” ምን “ችግር አለው” እና “ልሞክረው” ዓይነት አመለካከቶች ውሳኔዎችን ከራሳችን ይልቅ ሌሎች ሰዎች በተጽዕኖ እንዲወስኑ ትልቅ መንገድ ከፋች ናቸው፡፡ እንደዚህ ዓይነት አመለካከቶች የአፍላ ወጣትነት ዕድሜም ላይ ያሉ የቤተ ክርስቲያን ልጆችን ወደ ጥፋትና ውድቀት ሲወስዱ ይስተዋላል፡፡ ስለዚህ ምን አለበት፣ ሞት አለበት ነውና ወጣቶች ራሳቸውን ከዚህ ዓይነት አመለካከት ሊጠብቁ ይገባል፡፡
በአጠቃላይ ወጣቶች በዚህ በወርኃ ጥር ራሳቸውን ለጽድቅና ለመንፈሳዊ በረከት የሚያበቁባቸው አጋጣሚዎች ብዙ ቢሆኑም ፈተናዎችም የሚበዙበት ወቅት ነው፡፡ ስለሆነም በዚህ ወቅት ወጣቶች በመንፈሳዊ ብስለትና በማስተዋል ከተጓዙ የወጣትነት ዘመናቸውን እንደ ዮሴፍና ሰማዕቱ ቅዱስ ጊዮርጊስ ለድል አክሊል ለመንግሥተ ሰማያት የሚያበቃ ማድረግ ይችላሉ፡፡ ነገር ግን በስሜትና በትዕቢት እንዲሁም ባለማስተዋል ከተጓዙ ወጣትነታቸው በሕይወታቸውን ለጉዳት አሳልፎ ይሰጣቸዋል፡፡ ወጣቶች ከእንደዚህ ዓይነት ጥፋት ይድኑ ዘንድም የቤተ ክርስቲያን አባቶች መምህራን የሰ/ት/ቤት አባላትና አመራሮች እንዲሁም ቤተሰብ ድርሻቸውን ሊወጡ ይገባል፡፡

ወስብሐት ለእግዚአብሔር፡፡

ምንጭ ሐመር መጽሔት 26ኛ ዓመት ቁ.9 ጥር 2011 ዓ.ም.

በአፋን ኦሮሞ የተዘጋጁ ሦስት የኮርስ መጻሕፍት ታትመው በሥርጭት ላይ የሚገኙት

 

– Barattootni Yaa’iiwwan Mooraa Afaan Oromoon barattan Baga Gammaddan! Kitaaboleen koorsii sadii Afaan Oromootiin, adeemsa barnoota isa haaraatiin qophaa’anii isiniif dhiyaataniiru! Kanneen kaanis dhiyootti isin harka gahu!

 

በአፋን ኦሮሞ የምትማሩ የግቢ ጉባኤያት ተማሪዎች፡- እንኳን ደስ አላችሁ!

በአዲሱ ሥርዓተ ትምህርት መሠረት በአፋን ኦሮሞ የተዘጋጁ ሦስት የኮርስ መጻሕፍት ታትመው ቀርበውላችኋል! ሌሎቹም መጻሕፍት በቅርቡ ታተመው በእጃችሁ ይገባሉ!!!