mesa

ማኅበረ ቅዱሳን ከስደት ተመላሾችን ለመደገፍ እንደሚሠራ አስታወቀ

 ኅዳር 24 ቀን 2006 ዓ.ም.

በእንዳለ ደምስስ

ማኅበረ ቅዱሳን ከሳውዲ አረቢያ ተመላሽ ወኖቻችንን ለመደገፍ ቀጣይ ሥራዎችን እንደሚሠራ አስታወቀ፡፡

mesa ማኅበረ ቅዱሳን ከሳውዲ አረቢያ በመመለስ ላይ ለሚገኙ ከ2ሺሕ በላይ ኢትዮጵያዊያን ስደተኞች ኅዳር 23 ቀን 2006 ዓ.ም. ቦሌ በሚገኘው የስደተኞች ጊዜያዊ መቀበያ ጣቢያ በመገኘት የምሳ ግብዣ ባደረገበት ወቅት የማኅበረ ቅዱሳን ዋና ጸሐፊ አቶ ተስፋዬ ቢሆነኝ ማኅበሩ በዚህ በጎ አድራጎት ተግባር ላይ ለመሳተፍ የተነሣበትን ምክንያት ሲገልጹ “ማኅበረ ቅዱሳን እንደ ክርስትናም፤ እንደ ዜግነት የወገኖቻችን በዚህ ሁኔታ ላይ መገኘት ያስጨንቀዋል፡፡ ችግሩንም ለመፍታትና ወገኖቻችንን ለመደገፍ ማኅበራችን የበኩሉን ድርሻ መወጣት እንዳለበት በማመን በመንቀሳቀስ ላይ ይገኛል፡፡ ይህ የምሳ ግብዣ የመጀመሪያ ምዕራፍ ሲሆን ወንድሞቻችንና እኅቶቻችንን ለመደገፍ ምእመናንንና አባላትን በማስተባበር ቀጣይ ሥራዎችን እንሠራለን፡፡” ብለዋል፡፡

mesa 1አቶ ተስፋዬ አያይዘውም እነዚህ ወገኖቻችን ሠርተው በሚልኩት ገንዘብ በርካታ ቤተሰብ የሚተዳደር በመሆኑ ቤተሰብ እንዳይበተን፤ ተማሪዎች ከትምህርታቸው እንዳይደናቀፉ ከፍተኛ ሥራ መሠራት እንዳለበት ጠቁመዋል፡፡ ቤተ ክርስቲያናችንም ከቅዱስ ፓትርያርኩ ጀምሮ እስከ አጥቢያ አብያተ ክርስቲያናት ድረስ በዚህ ሀገራዊ በሆነ ችግር ላይ መፍትሔ ለመሻት እየተንቀሳቀሰች መሆኗንና፤ ማኅበረ ቅዱሳንም በጋራ ከሚመለከታቸው አካላት ጋር በመተባበር እንደሚሠራ በመግለጽ ምእመናንና አባላትም ማኅበሩ የሚያከናውነውን ተግባር እንዲደግፉ ጥሪያቸውን አስተላልፈዋል፡፡

አቶ ምሕረተአብ ሙሉጌታ በውጭ ጉዳይ ሚኒስቴር የፕሮቶኮል ጉዳዮች ዳይሬክተር ጀነራልና የጊዜያዊ ጣቢያው ከስደት ተመላሾች ጉዳይ አስተባባሪ ከስደት ተመላሾችን አቀባበል በተመለከተ ሲገልጹ “ከመንግሥት ጥረት ጎን ለጎን የተለያዩ የንግድ ማኅበረሰብ አባላት፤ ማኅበራትና በጎ አድራጊ ግለሰቦች ከስደት ተመላሽ ወገኖቻችንን ለመርዳት ድጋፍ እያደረጉ ይገኛሉ፡፡ እስከ ዛሬ ድረስ 79ሺህ ኢትዮጵያዊያን ወደ ሀገራቸው የተመለሱ ሲሆን ከእነዚህ ውስጥ 49 ሺሕ ወንዶች፤ 26ሺሕ ሴቶች እንዲሁም ከ3ሺሕ በላይ ሕፃናት ናቸው፡፡”በማለት ገልጸዋል፡፡ አስፈላጊውንም ምዝገባና መስተንግዶ እየተደረገላቸው ወደየትውልድ ቀዬአቸው የመመለስ ሥራዎች እየተሠሩ እንደሚገኙ የገለጹት አቶ ምሕረተአብ ማኅበረ ቅዱሳንና ሌሎችም ማኅበራት እያደረጉ ላሉት ወገኖቻችንን የመርዳትና የመደገፍ ተግባር ምስጋናቸውን አቅርበዋል፡፡

አቶ መስፍን መንግሥቱ “ኢትዮጵያዊያን ለኢትዮጵያዊያን” በሚል ከነጋዴው ኅብረተሰብ የተቋቋመ ማኅበር አስተባበሪ ሲሆኑ ቦሌ በሚገኘው ጊዜያዊ የስደተኞች መቀበያ ጣቢያ ሲያስተባብሩ አግኝተናቸው ላቀረብንላቸው ጥያቄ ምላሽ ሲሰጡ “የተፈጠረው ድንገተኛ ችግር እጅግ አስደንጋጭ ነው፡፡ ኢትዮጵያዊያን በዚህ ወቅት ተባብረን ፈጣን ምላሽ መስጠት ይጠበቅብናል፡፡ በዚህም መሠረት ወገኖቻችንን ለመርዳት ተሰባስበን ለውጭ ጉዳይ ሚኒስቴር ለዶክተር ቴዎድሮስ አድኀኖም ደብዳቤ በማስገባት ድጋፍ መስጠት እንደሚገባን ተወያተናል፡፡ የተቀደሰ ዓላማ በመሆኑም ወደ ተግባር መግባት ትችላላችሁ በማለት ፈቃድ ሰጥተውናል፡፡ ስደተኞቹ መግባት ከጀመሩበት ጊዜ አንስቶ በአጭር ሰዓት ከ7 ሚሊዮን ብር በላይ በማሰባሰብ ከመስተንግዶ ጀምሮ እየሠራን እንገኛለን” ብለዋል፡፡

mesa 2
ከስደት ከተመለሱት መካከል ስሟን መግለጽ ያልፈለገች አንዲት እኅት በሳውዲ አረቢያ ስለነበረው የሥራዋ ሁኔታ ስትገልጽ “ከሀገሬ ከወጣሁ ሁለት ዓመት ሆኖኛል፡፡ ሁለት ሕፃናት ልጆቼን ትቼ ያልፍልኛል ብዬ ነበር አወጣጤ፡፡ ነገር ግን እዚያ የገጠመኝ እጅግ አስከፊ ሁኔታ ነበር፡፡ ከአሰሪዬ ቤት ውጪ ለሦስት ቤቶች በነጻ እንድሠራ አድርጋኛለች፡፡ ለምን ብዬ በጠየቅሁበት ወቅት ደብድባኝ ጎኔን ኦፕራሲዮን እሰከመሆን ደርሻለሁ፡፡ ሃያ አራት ሰዓት ያለማቋረጥ እንድሠራ ስታደርገኝ ቆይታለች፡፡ ከዚህ ሥቃይ በሀገሬ ልሙት ብዬ ነው የመጣሁት” በማለት ተናግራለች፡፡

 

 

የኢትዮጵያ ኦርቶዶክስ ተዋሕዶ ቤተ ክርስቲያን በዝርወት ክፍል ሦስት

 

በዲ/ን ዶ/ር መርሻ አለኸኝ

ባለፈው ዕትማችን የኢትዮጵያ ኦርቶዶክስ ተዋሕዶ በዝርወት /ከኢትዮጵያ ውጪ/ ያደረገችውን ረዥም ሐዋርያዊ ጉዞ የሚዳስስ ጽሑፍ ማውጣታችን ይታወሳል፡፡ ቀጣዩን ደግሞ እንደሚከተለው አቅርበነዋል፡፡

1.1. ውስጣዊ ችግሮች

ቤተ ክርስቲያን በረጅሙ የታሪክ ጉዞዋ ያጋጠሟት ችግሮች ወደ ኋላ ሲቃኙ በብዛት ከልዩ ልዩ አረማውያንና አላውያን ነገሥታት የመጡባት ውጫዊ ፈተናዎች በርከት ብለው ይታያሉ፡፡ እሷን ለመፈተን የማይታክተው ዲያብሎስ በዚህ ዘመን ደግሞ ከውጫዊው ፈተና ባልተናነሰ መልኩ አንዳንድ ክፍተቶችን በመግቢያነት እየተጠቀመ ቤተ ክርስቲያኗ በተለያዩ ውስጣዊ ችግሮች እንድትፈተን በማድረግ ላይ ይገኛል፡፡ እነዚህን ችግሮች አንድ በአንድ እንደሚከተለው እንዳስሳለን፡፡

ሀ. አስተዳደራዊ ችግር

በዝርወት ያለችዋ ቤተ ክርስቲያናችን በስደት ካሉ ልጆቿና አካባቢው ከሚፈጥረው ምቹ ሁኔታ ሊገኝ የሚችል ኃይሏን በአግባቡ ተጠቅማ አገልግሎቷን እንዳታጠናክር በተለይ ከ1958 ዓ.ም ጀምሮ የገጠማት የአስተዳደር መለያየት ዕንቅፋት ሆኖባታል፡፡ ዛሬ በምንገኝበት ሰፋ ሰፋ ባለ ሁኔታ ብንከፍለው በውጭው ዓለም የኢትዮጵያ ኦርቶዶክስ ተዋሕዶ ቤተ ክርስቲያን ሦስት ዓይነት አስተዳደር አላት፡፡ የመጀመሪያው ቤተ ክርስቲያኗ በየአካባቢው ባቋቋመቻቸው አህጉረ ስብከት በኩል በማእከላዊው የቤተ ክርስቲያኗ አስተዳደር ታቅፎ /በእርግጥ ይህም ቢሆን ያለው አስተዳደራዊ ቁርኝት የሚያረካ አይደለም/ አገልግሎት የሚሰጠው ሲሆን ሁለተኛው ደግሞ በሀገራችን ከተከሠተው የመንግሥት ለውጥ ጋር ተያይዞ ወደ ሰሜን አሜሪካ የተሰደዱትን የኢትዮጵያ ኦርቶዶክስ ተዋሕዶ ቤተ ክርስቲያን አራተኛ ፖትርያርክ ብፁዕ ወቅዱስ አቡነ መርቆሬዎስን በመያዝ ዘግይተው እሳቸውን የተቀላቀሉት ሌሎች ብፁዓን አበው መሠረትነው ባሉት ስደተኛ ሲኖዶስ ሥር ያሉ አብያተ ክርስቲያናት ናቸው፡፡ ሦስተኛው ደግሞ ከሁለቱም አይደለንም ገለልተኛ ነን በማለት የተቀመጠው ክፍል ነው፡፡ ይህ የአስተዳደር ልዩነት ሌሎች ከጊዜ ወደ ጊዜ እየበረከቱ የመጡ ችግሮችን እየወለደ አንዲት ቤተ ክርስቲያን ተጠናክራ ሐዋርያዊ አገልግሎቷን እንዳትሰጥ ዕንቅፋት ሆኖባታል፡፡

ለ. የተቀመጠ ግብና ዓላማ አለመኖር

ዓለም ዛሬ በደረሰበት የአሠራር ደረጃ አንድ ተቋም በሰፊው መክሮና ተችቶ ያስቀመጣቸው ዓላማዎችና ግብ ሊኖረው ግድ ይላል፡፡ ምክንያቱም ተቋሙ የዕለትም ይሁን የዓመት እንቅስቃሴውን እየገመገመ የደከመውን የማጠናከር በጠነከረው የመቀጠል እርምጃ የሚወስደው አስቀድሞ ካስቀመጣቸው ዓላማዎችና ግብ አንጻር ነውና፡፡ ይህንን አጠቃላይ መርሕ በጥንቃቄ ተግባራዊ የሚያደርግ ሕዝብና መንግሥታት ባሉበት በውጭው ዓለም የምትንቀሳቀስ ቤተ ክርስቲያናችን ለምትሰጠው አገልግሎትና በሰው ዘንድም ይሁን በደሙ በመሠረታት ክርስቶስ ዘንድ ለሚጠበቅባት ሰማያዊ አገልግሎት መሪ የሚሆኑ በግልጽ የተቀመጡ ዓላማዎችና ግብ ሊኖራት ሲገባ እንቅስቃሴዎቿ ሁሉ በየጊዜው በሚፈጠሩ ሁኔታዎች መሠረትነት የሚመራ ሆኗል፡፡

ሐ. የአሠራር መመሪያ አለመኖር

አንድ ተቋም የቆመለትን ዓላማ ከግብ ለማድረስ እንዲችል ከሚያደርጉት መሠረታውያን ነገሮች አንዱ ግልጽና ለአሠራር የሚያመች አንድ መሠረታዊ መመሪያ መኖሩ ነው፡፡ ከዚህ መሠረታዊ መመሪያ በመነሣትም በየደረጃው እንዲያገለግሉ ሆነው የሚቀረጹ መመሪያዎች ሊኖሩት ያስፈልጋል፡፡ በእነዚህ መመሪያዎች አማካይነት ተቋሙ እየተንቀሳቀሰ ድካሙንና ጥንካሬዉን በየዕለቱ እየገመገመ ጉዞውን ይቀጥላል፡፡

በውጭው ዓለም የኢትዮጵያ ኦርቶዶክስ ተዋሕዶ ቤተ ክርስቲያን አገልግሎት መስጠት ከጀመረችበት ጊዜ ጀምሮ አገልግሎቷን በተቀላጠፈ መልኩ እንድትፈጽም የሚያስችላት የአገልግሎት ፖሊሲም ይሁን መመሪያ የላትም፡፡ ድንገት ከውስጥም ይሁን ከውጭ የሚመጡ የአገልግሎት አሳቦች ወዲያው በሚመነጩ ደግም ይሁኑ መጥፎ ዘዴዎች ይፈጸማሉ እንጂ ለዚህ ዓይነቱ አገልግሎት ቃለ ዐዋዲውን መሠረት በማድረግ ቤተ ክርስቲያን ያዘጋጀችው የውጭ ሀገር አገልግሎት መመሪያ የለም፡፡ ለማዘጋጀትም ፍላጎቱ ያለ መስሎ አይታይም፡፡

መ. በዕቅድና ሪፖርት አለመመራት

በውጭው ዓለም ያለችዋ ቤተ ክርስቲያን አገልግሎቷን በሚመሩ ዕቅዶችና አፈጻጸሟን በሚገመግሙ ሪፖርቶች አትመራም፡፡ በእርግጥ ይህ ችግር የማእከላዊው የቤተ ክርስቲያኗ አስተዳደር ነፀብራቅ መስሎ ይታያል፡፡ ይሁን እንጂ ሁሉም በሥርዓት በሚመራበት ሀገር ካለች ቤተ ክርስቲያን ተመሳሳይ ኋላ ቀርነት አይጠበቅም፡፡

ሠ. ወደ ባዕዳኑ ለመድረስ ያለው ጥረት አናሳ መሆን

ቅድስት ቤተ ክርስቲያን ባላት የተስተካከለ ትምህርተ ሃይማኖትና ሰማያዊ ሥርዓት ብዙዎች ባዕዳን ከማድነቅ አልፈው በጥምቀት የሥላሴን የጸጋ ልጅነት አግኝተው ወደሷ ለመጠቃለል ይማልላሉ፡፡ ነገር ግን በአንጻሩ በየደረጃው ያለው የቤተ ክርስቲያኗ አስተዳደር ይህንን ተረድቶ ለዘርፉ ትኩረት በመስጠት ሲንቀሳቀስ አይታይም፡፡

ረ. ራሷን ለሌሎች ያለማስተዋወቅ ችግር

ጥንታዊት ቤተ ክርስቲያን በረጅሙ የታሪክ ዘመኗ በመንፈሳውያን ልጆቿ የዳበሩ በቃልም በመጣፍም እየተወረሱ የቆዩ ልዩ ልዩ የሥነ ዜማ፣ የሥነ ጽሑፍ፣ የሥነ ሕንፃ፣ የሥነ ፍልስፍና ወ.ዘ.ተ. ዕውቀቶች አሏት፡፡ እነዚህ ዕውቀቶች በመልክ በመልኩ እየሆኑ ለማያውቀው ዓለም ቢቀርቡ ቤተ ክርስቲያኗን በማስተዋወቅና ገንዘብም በማስገኘት በኩል ቀላል የማይባል ሚና ይጫወታሉ፡፡ ነገር ግን በውጭው ዓለም ምናልባት አልፎ አልፎ እዚህና እዚያ ሊጠቀሱ የሚችሉ እንቅስቃሴዎች ካልሆነ በስተቀር በተጠናከረ መልኩ ሲፈጸም አይታይም፡፡ ይህንን ተግባር በማከናወን በኩል ሰፊ ሚና ሊጫወቱ በሚችሉ ኢንተርኔት ሬድዮ ቴሌቪዥን ፓልቶክ በመሳሰሉት መገናኛ ብዙኃን ቤተ ክርስቲያናችን ከሌሎች ኋላ ብትሰለፍ እንጂ ለውድድር የምትደርስ አትመስልም፡፡

ሰ. በአካባቢው ተወልደው የሚያድጉ ሕጻናትን ለማስተማር የሚያገለግል ወጥ የሆነ ሥርዓተ ትምህርት አለመኖር ምእመናን በስደት ሕይወት የሚወልዷቸውን ልጆች የሀገራቸውን ትምህርተ ሃይማኖትና ሥርዐተ እምነት እንዲሁም ቋንቋ ባሕልና ታሪክ ተምረው ያድጉ ዘንድ ከቤተሰባቸው ቀጥሎ ሐላፊነት ያለባት ተቋም ቤተ ክርስቲያናችን ናት፡፡ ነገር ግን ይህንን ሐላፊነቷን እንድትወጣ የሚያስችላት ወጥ የሆነ ሥርዓተ ትምህርት የላትም፡፡

 

1.2. ውጫዊ ችግሮች

ሀ. የቦታ እጥረት

በአካባቢው ከሚገኙ አጥቢያ አብያተ ክርስቲያናት ውስጥ በንብረትነት የኢትዮጵያ ኦርቶዶክስ ተዋሕዶ ቤተ ክርስቲያን የሆነ ሕንፃ ያለው አንድም የለም፡፡ ምንም እንኳን አንዳንዶቹ ስጦታ ሊባል በሚችል ሁናቴ በሀገሩ ከሚኖሩ የእምነት ድርጅቶች ሕንፃ ያገኙ ቢሆንም እንደራሳቸው ቆጥረው ሊገለገሉበት አልቻሉም፡፡ በመሆኑም በአካባቢው የምትገኘዋ የኢትዮጵያ ቤተ ክርስቲያን የቦታ ችግር አለባት ብሎ ማጠቃለል ይቻላል፡፡

ለ. የመናፍቃን ጥቃት

ወቅታዊው የቤተ ክርስቲያናችን በመናፍቃን የመጠቃት ችግር በሀገር ቤት ብቻ የተወሰነ አይደለም፡፡ በልዩ ልዩ ችግር የተነሣ ሀገሩን ለቆ በስደት በአውሮፓ የሚገኘው ምእመንም በመናፍቃኑ ልዩ ልዩ ሴራ እየተነጠቀና እየተደናገረ ይገኛል፡፡ በጥናቱ ሒደት ለመረዳት እንደተቻለው መናፍቃኑ በእናት ቤተ ክርስቲያኑ ጉያ ያለውን ምእመን ለመንጠቅ ከሚጠቀሙባቸው ዘዴዎች ውስጥ የምእመናኑን የማኅበራዊ ሕይወት ጉድለት፥ ሕመም፥ የገንዘብ እጦት፥ ትዳር ወ.ዘ.ተ. የመሳሰሉትን መጠቀም ዋናው ነው፡፡ እርስ በርስ በመረዳዳት በኩል ደግሞ በእኛ ምእመናን ዘንድ ድካም ይታያል፡፡

ሐ. ወቅታዊው የሀገራችን የፖለቲካ ሁኔታ

ምእመኑ በወቅቱ ፖለቲካ ክፉኛ በመናወጡ በቤተ ክርስቲያን አገልግሎት ላይ ተፅዕኖ አሳድሯል፡፡ ቤተ ክርስቲያኗን በአንድም በሌላ መንገድ በወቅቱ ፖለቲካ እጇ እንዳለባት በመቁጠር ምእመኑ አባቶቹን እንዲርቅና እንዲያወግዝ፥ አባቶችም የምእመኑን ጥያቄ በወግ እንዳይሰሙ አድርጓቸዋል፡፡

መ. የባሕል ተፅዕኖ

በአካባቢው ላለችዋ የኢትዮጵያ ቤተ ክርስቲያን እንቅስቃሴ ዕንቅፋት የሆነው ምእመናኑ በሚኖሩበት ሀገር ባሕልና ልማድ ተፅዕኖ ሥር መውደቃቸው ነው፡፡ ይህ ተፅዕኖ ደግሞ በምእመናኑ ብቻ የተወሰነ ሳይሆን በካህናቱም አካባቢ ይታያል፡፡

IV. መፍትሔዎች

የዚህ ጥናት ዓላማ የኢትዮጵያ ቤተ ክርስቲያን ያሉባትን ችግሮች ዘርዝሮ የሚፈቱባቸውን የመፍትሔ አሳቦች ማቅረብ ነው፡፡ ለችግሮች መፍትሔ ይሆናሉ የሚባሉ ነጥቦች በዝርዝር ይቀርባሉ፡፡ አንዳንዶቹ የመፍትሔ ሐሳቦች የራሳቸው የሆኑ ዝርዝር የስልት ጥናቶች የሚያስፈልጋቸው ይመስላሉ፡፡

ሀ. በአኅጉሩ አጠቃላይ የቤተ ክርስቲያኗ ምልዓተ ጉባኤ /ካህናትና ምእመናን/ ተወያይተው የሚያስቀምጧቸው ዓላማዎችና ግቦች ማዘጋጀት

በዚህ ጥናት ሒደት እንደታየው ቅድስት ቤተ ክርስቲያን በዚህ አካባቢ ልታከናውናቸው የሚችሉ በርካታ ተግባራት አሉ፡፡ ተግባራቱን ለማከናወንም የተለያዩ አካላት ትምህርተ ሃይማ ኖቷን፣ ሥርዓተ እምነቷንና ትውፊቷን አክብረው አብረዋት ሊሠሩ እንደሚፈልጉ ታይቷል፡፡ በመሆኑም በአኅጉሩ ያለችዋ ቤተ ክርስቲያን አካባቢው የሚጠይቀውን አገልግሎት በስደት ላለው ምእመንም ሆነ በትክክለኛው ትምህርቷና ሰማያዊ ሥርዓቷ ተማርኮ ወደ ዕቅፏ ለመግባት በደጅ ቆሞ ለሚጠባበቀው መንፈሳዊ ድጋፍ መስጠት እንድትችል በመሪ አሳብነት የሚያገለግሉ ዓላማዎችና ግቦች በአስቸኳይ ልታስቀምጥ ይገባል፡፡ ለዚህም አኅጉሩ ውስጥ ያሉትን ካህናትና ምእመናን ያሳተፈ አንድ አጠቃላይ ጉባኤ ማድረግ ይገባል፡፡

 

ለ. የአካባቢውን ሁሉን ዐቀፍ ሁኔታ ያገናዘበ ዝርዝር መመሪያ ማዘጋጀት

ዓለም አቀፋዊት የኢትዮጵያ ኦርቶዶክስ ተዋሕዶ ቤተ ክርስቲያን በምዕራቡ ዓለም በስደት ያሉ ልጆቿንና የሚፈልጓትን ለማገልገል በሐዋርያዊ እግሮቿ ገስግሳ ከተሻገረች በርካታ ዓመታት ተቆጥረዋል፡፡ ይሁን እንጂ ማዕከላዊው የቤተ ክርስቲያን አስተዳደር የቤተ ክርስቲያኗን በምዕራቡ ዓለም መስፋፋት አስፈላጊነት አምኖ ለተግባራዊነቱ ቢንቀሳቀስም እነዚህ አብያተ ክርስቲያናት ይተዳደሩባቸው ዘንድ የውጭውን ዓለም ነባራዊ ሁኔታ ያገናዘቡ ልዩ ልዩ መመሪያዎችን አውጥቶ አልሰጠም፡፡ በሀገር ቤቱ የቤተ ክርስቲያን ይዞታ መሠረት የተዘጋጁ መመሪያዎች ባሕር ተሻግረው እንዲያገለግሉ ይጠብቃል፡፡ ይህ የተሳሳተ ግንዛቤ የሕግና ሥርዓት ምንጭ የሆነች ቤተ ክርስቲያንን ከሚመራ አካል የሚጠበቅ አይደለም፡፡ በመሆኑም ይህ አስፈላጊ ግን የተረሳ ሳይሆን ጨርሶ ያልታሰበ ጉዳይ በአስቸኳይ ትኩረት ተሰጥቶት በውጭው ዓለም ያለች ቤተ ክርስቲያን አገልግሎቷን የምትፈጽምባቸው ዐቢይም ይሁን ዝርዝር መመሪያዎች ሊዘጋጁና በተግባር ሊውሉ ይገባል፡፡ ለዚህም የአኅጉረ ስብከቱ ጽ/ቤቶች በአስቸኳይ በአካባቢው ያለውን ነባራዊ ሁኔታ ያገናዘበ አጠቃላይ የአሠራር መመሪያ አርቅቆ ለውሳኔ የሚያቀርብ አንድ ኃይለ ግብር /Task Force/ ሊሰይሙ ያስፈልጋል፡፡ የዚህ መፍትሔ አሳብ ተግባራዊ መሆን ከታች ለሚዘረዘሩ አስተዳደራዊ የመፍትሔ አሳቦች እንደ መሠረት ሆኖ ሊያገለግል ይችላል፡፡

ሐ. አስተዳደራዊ አንድነትን መፍጠር

ቅድስት ቤተ ክርስቲያንን አሐቲ ከሚያሰኟት ነገሮች አንዱ ማዕከላዊ በሆነ አንድ መንፈሳዊ አስተዳደር መመራቷ ነው፡፡ በመሆኑም በማዕከላዊው የቤተ ክርስቲያን አስተዳደርና በአውሮፓ ባለችው ቤተ ክርስቲያን መካከል የጸና ግንኙነት እንዲኖር ያስፈልጋል፡፡ ይህ ተግባራዊ ይሆን ዘንድም ከሁለቱም አካላት ከፍተኛ ተግባር ይጠበቃል፡፡ ማዕከላዊው አስተዳደር በውጪው ዓለም ያለችዋን ቤተ ክርስቲያን መምራት እንዳለበት ተገንዝቦ ሊንከባከባት የአገልግሎት መመሪያም ሊሰጣት ይገባል፡፡ በየወቅቱ በሚያደርጋቸው ልዩ ልዩ ጉባኤያት ጠንካራ ውክልና ኖሯት እንቅስቃሴዎቿ ሁሉ እየተገመገሙ የደከመውን በማጠናከር የጎደለውን በመሙላት አገልግሎቷን በተጠናከረ መልኩ እንድትቀጥል ማድረግ ይገባዋል፡፡ አልፎ አልፎ በሚያደርጋቸው አስተዳደራዊ እንቅስቃሴዎችም በዝርወት ያለችዋን ቤተ ክርስቲያን የሚያገለግሉና የሚመሩ አባቶችን እና ምእመናንን ቅር የሚያሰኙ ተግባራት መፈጸም የለበትም፡፡ የሚወስዳቸውን አስተዳደራዊ እርምጃዎች ሁሉ በውጪው ካሉ አባቶች ጋር እየተመካከረ ሊሆን ይገባል፡፡

በውጪ ያሉ አባቶችና ምእመናንም አሐቲ በምትሆን ቤተ ክርስቲያን ከማዕከላዊው አስተዳደር ጋር አንድ መሆናቸውን ከልባቸው ሊያውቁት ይገባል፡፡ በመሆኑም ከላይ ለሚመጡ ትእዛዞችና የማስተካከያ አሳቦች ተገዥዎች መሆን አለባቸው፡፡ እነሱም አንዳንድ ውሳኔ የሚያስፈልጋቸውን ጉዳዮች ወደ ላይ እየላኩ የማስወሰን ልምድ ሊያዳብሩ ይገባል፡፡ ከዚህም በተጨማሪ እንደየ ደረጃው ከቅዱስ ፓትርያርኩ ጀምሮ ብፁዓን አበው ወደ አኅጉሩ እየሔዱ ምእመናንን እንዲባርኩና በመንፈሳዊ አባትነታቸው የምእመኑን ችግር በቅርብ እንዲያዩ ማድረግ ይጠበቅባቸዋል፡፡

ከላይ ለተባሉትም ሆነ ላልተባሉት ጉዳዮች ተግባራዊነት እያንዳንዱን የግንኙነት እንቅስቃሴ በግልጽ የሚያመላክት አጠቃላይና ዝርዝር መመሪያ ሊዘጋጅ ያስፈልጋል፡፡ ይኽ ዐቢይ ጉዳይ በሁለቱም አካላት ትኩረት ተሰጥቶት በአስቸኳይ ካልተተገበረ በትንሹም ቢሆን ብቅ እያለ የሚመስለውና በአሜሪካ የሚሰማው የቤተ ክርስቲያን ፈተና በዚህም መምጣቱ የሚቀር አይኾንም፡፡

መ. የዕቅድንና ሪፖርትን ጥቅም አስመልክቶ የተለየ ግንዛቤ መፍጠር

እንኳን የቤተ ክርስቲያን አገልግሎትን ያህል የተቀደሰ ተግባር የትኛውም ቀላል እንቅስቃሴ በዕቅድና በሪፖርት በሚመራበት በዚህ ዘመን ቅድስት ቤተ ክርስቲያን ሰማያዊ ተልእኮዋን ለማስፈጸም የሚረዷት ሁነኛ የሥራ ዕቅዶች አውጥታ የዕቅዶቹንም ተፈጻሚነት በየጊዜው ሪፖርት እያቀረበች አለመወያየቷ አሳፋሪ ነው፡፡ በጀርመን የኢትዮጵያ ኦርቶዶክስ ተዋሕዶ ቤተ ክርሰቲያን በዓመት አንድ ጊዜ በምታደርገው ጉባኤ ዕቅዶችና ሪፖርቶች ሲቀርቡ ይታያሉ፡፡ ነገር ግን የሚቀርቡት ዕቅዶችም ይሁኑ ሪፖርቶች ቤተ ክርስቲያኗ በዝርወት ላለው ሕዝብ ማድረግ የሚገባትን ያገናዘቡ ሳይሆኑ በቢሮ ሥራ የሚያልቁ በአመዛኙ ገንዘብ ነክ የሆኑ ጉዳዮች ናቸው፡፡ በመሆኑም ቤተ ክርስቲያኗ ልትንቀሳቀስባቸው የሚገቧትን ጉዳዮች በየጊዜው እያገናዘቡ የሚቀርቡ የአገልግሎት ዕቅዶች እየነደፈች ያንንም ለምእመናኗ በግልጽ እያሳወቀች ልትንቀሳቀስ ይገባል፡፡ የሚፈለጉት አገልግሎቶች በዕቅድነት እየተያዙ እንዲፈጸሙ አባቶችንም ሆነ ምእመናኑን የማንቃትና የማደራጀት ሥራ ሊሠራ ይገባል፡፡

ሠ. ከአስተዳደራዊ ጉዳዮች ነጻ የሆኑ ጉባኤያትን በማዘጋጀት አባቶች ስለሚሰጡት አገልግሎት እንዲወያዩና ልምድ እንዲለዋወጡ ማድረግ

በጀርመን የሚያገለግሉ ካህናት ልዩ ልዩ ዓመታዊ በዓላትን መሠረት እያደረጉ በዓሉን በሚያደርገው አጥቢያ እየተገናኙ ይወያያሉ፡፡ ነገር ግን በጥናቱ ሒደት እንደታየው ብዙ ጊዜ የሚወያዩት በጥቃቅን አስተዳደራዊ ጉዳዮች እንጂ ስለ አገልግሎታቸውና የመሳሰሉት ላይ አይደለም፡፡ ከዚህም በተጨማሪ ሁሉም ካህናት የሚንቀሳቀሱት የሳምንቱን መጨረሻ የትራንስፖርት ቲኬት በመግዛት ስለሆነ በዓሉ ካለቀ በኋላ በሩጫ ወደየመጡበት ይመለሳሉ፡፡ በመሆኑም ካህናቱ ስለ አገልግሎታቸው የሚወያዩባቸውና አዳዲስ ሥልቶች የሚቀ ይሱባቸው ራሳቸውን የቻሉ ጉባኤያት ማዕከላዊ በሆኑ ቦታዎች ማዘጋጀት ያስፈልጋል፡፡ በእነዚህ ጉባኤያት አማካይነት በአገልግሎት ጉዟቸው ስላጋጠሟቸው ችግሮች ይወያያሉ፤ ምእመናኑን የበለጠ የሚያገለግሉባቸውን መንገዶች ይተልማሉ ወ.ዘ.ተ.

ረ. አካባቢ ተኮር የሆኑ ትምህርቶችን መስጠት

ሰዎች በምግባራቸው ጎልብተው በእምነታቸው እንዳይጸኑ ከሚያደርጓቸው ነገሮች አንዱ አካባቢያዊ ተጽእኖ ነው፡፡ ይህ እውነታ በአውሮፓ በሚኖሩ ምእመናን ሕይወት ላይ በግልጽ ይታያል፡፡ በመሆኑም ወጣቶችም ይሁኑ ታላላቆቹ ምእመናን በእምነታቸው እንዲጸኑ ችግራቸውን ያገናዘቡ ትምህርቶች በልዩ ልዩ መንገድ ሊሰጣቸው ያስፈልጋል፡፡ በዚህ ረገድ በዚሁ ተወልደው ለሚያድጉ ሕፃናት ልዩ ትኩረት ሊሰጥ ይገባል፡፡

ሰ. ከተለያዩ የእምነት ድርጅቶችና የመንግሥት አካላት ጋር በመነጋገር ቦታዎች የሚገኙበትን መንገድ መፈለግ

በተደጋጋሚ ሲገለጽ እንደተሰማው አውሮፓና አውሮፓውያን ብዙ ገንዘብ አፍስሰው የገነቧቸው የጸሎት ቤቶች የቀደመ አገልግሎት ተቀይሮ የልዩ ልዩ ሥጋዊ ተግባራት ማከናወኛዎች ሆነዋል፡፡ ያ ዕጣና ፈንታ ያልደረሳቸውም ተዘግተው ይገኛሉ፡፡ በመሆኑም ቅድስት ቤተ ክርስቲያን የሀገሩን ሕጋዊ ሒደት ጠብቃ እነዚህን ቦታዎች ማግኘት እንድትችል መንቀሳቀስ ይገባታል፡፡

ቀ. ስለ መናፍቃን እንቅስቃሴ መግለጽ

ምእመናኑ ከመናፍቃኑ ቅሰጣ ራሳቸውንና ቤተሰቦቻቸውን እንዲጠብቁ በልዩ ልዩ መንገዶች መናፍቃን የሚያደርጓቸውን እንቅስቃሴዎች በመግለጽ ግንዛቤ ማስጨበጥ ያስፈልጋል፡፡ በተመሳሳይም መናፍቃኑ ምእመናንን ለመንጠቅ የሚጠቀሙባቸውን እርዳታ መሰል ዘዴዎች በማጥናት በቤተ ክርስቲያን በኩል አገልግሎቱ እንዲሰጥ ማድረግ ይገባል፡፡

በ. የፖለቲካ አመለካከቶች ከቤተ ክርስቲያንና አካባቢዋ እንዲጠፉ ማድረግ

በምዕራቡ ዓለም ቤተ ክርስቲያናችን ካሉባት ችግሮች አንዱ የፖለቲካ ዓላማ ያላቸው ግለሰቦች ምእመንነታቸውን ተገን በማድረግ ወደ ቤተ ክርስቲያኗ ልዩ ልዩ አስተዳደራዊ መዋቅሮች በመግባት ቤተ ክርስቲያኗን የግል ዓላማቸው ማራመጃ ማድረጋቸው ነው፡፡ ይህ ድርጊት ምእመኑን ከእናት ቤተ ክርስቲያኑ ይለያል፡፡ በመሆኑም በቤተ ክርስቲያኗ በልዩ ልዩ መዋቅር ያሉትን ፖለቲካዊ አመለካከቶች ከቤተ ክርስቲያኗ እየነቀሉ የማውጣት ሥራ መሠራት አለበት፡፡ ይህንንም ለማድረግ ምእመናንን በግልጽ ስለጉዳዩ እያነሡ ማስተማር፣ አመለካከቱ ያላቸውን አባቶችም ይሁን ግለሰቦች መምከርና ማስመከር እንቢ ያሉትንም በምእመናን ትብብር ከቤተ ክርስቲያኗ ማኅበር እንዲለዩ ማድረግ መቻል ይኖርበታል፡፡

ተ. የገጽታ ግንባታ ሥራ መሥራት

ከላይ እንደቀረበው በአውሮፓ ያለው ምእመን በብዛት ለአባቶች ክብር አይሰጥም፡፡ ይህም ከቤተ ክርስቲያን ምስጢራት ሱታፌ እንዲርቅ አድርጎታል፡፡ በመሆኑም ምእመኑ ለአባቶቹ ፍቅር ባጣበት በዚህ ዘመን የአባቶችን ገጽታ የማድመቁና ጥብቅና የመቆሙ ሥራ በእጅጉ ያስፈልጋል፡፡ በመሆኑም ሰባክያንም ሆኑ የሰንበት ትምህርት ቤቶች አባላት በአገልግሎታቸው ሒደት ከምእመናን ጋር በሚያደርጉት ግንኙነት ሁሉ ስለ ካህናት ማንነትና ስለ አገልግሎታቸው አስፈላጊነት መልካሙን በመግለጽ የሕዝብ ግንኙነት ሥራቸውን ሊሠሩ ግድ ይላል፡፡

ቸ. አካባቢውን ያገናዘቡ የቃለ እግዚአብሔር ማስተላለፊያ መንገዶችን መጠቀም

ዛሬ ዓለም በደረሰበት የቴክኖሎጂ ዕድገት ደረጃ ዕውቀትን በቀላል ወጪና የሰው ኃይል ከአንዱ የዓለም ጫፍ ወደ ሌላው ለማስተላለፍ የሚያስችሉ መንገዶች አሉ፡፡ ለምሳሌ መረጃ መረብ፣ የርቀት ትምህርት፣ ፓልቶክ፣ የቴሌፎን ጉባኤ፣ ሬድዮና ቴሌቪዥን በዋናነት ሊጠቀሱ የሚችሉት ናቸው፡፡ እነዚህ መገናኛ ዘዴዎች በስፋት አገልግሎት ላይ በሚውሉባቸው ሀገራት አገልግሎት የምትሰጥ ቤተ ክርስቲያናን ለዓላማዋ ማስፈጸሚያ መጠቀም የውዴታ ግዴታዋ ነው፡፡ ለዚህ ደግሞ በየዘርፉ የሠለጠኑ ምእመናንን መመልመልና ወደ አገልግሎቱ ማሰማራት ይጠበቅባታል፡፡

ነ. ራሷን የምታስተዋውቅባቸው ልዩ ልዩ መንገዶችን መቀየስ

በአካባቢው ቤተ ክርስቲያኗ ራሷን ለማስተዋወቅ ከላይ የተዘረዘሩትን መንገዶች ከመጠቀም በተጨማሪ ልዩ ልዩ ዐውደ ርእያትን፣ ሲምፖዝየሞችን፣ የባሕል ማስተዋወቂያ ዝግጅቶችን ወዘተ. ማዘጋጀት ትችላለች፡፡

ወስብሐት ለእግዚአብሔር

  • ምንጭ፡- ስምዐ ጽድቅ ጋዜጣ

 

የማይስማሙትን እንዲስማሙ አድርጎ ፈጠራቸው

ሊቀ ሊቃውንት ስምዐኮነ መልአክ

እግዚአብሔር ሰውን ሲፈጥረው ከሰባት እርስ በርሳቸው ከማይስማሙ ነገሮች ፈጥሮታል:: አራቱ ባሕርያት እግዚአብሔር በጥበቡ ካላስማማቸው በቀር መቼም የማይስማሙ ባላንጣዎች ናቸው፡፡ ምን አልባት ተስማምተው ከተገኙም በጽርሐ አርያም ባለው የእግዚአብሔር ማደሪያ ብቻ ሊሆን ይችላል፡፡ በዚያ ግን ባለጠጋው እግዚአብሔር የውኃ ጣራ፤ የእሳት ግድግዳ ያለው አዳራሽ ሠርቷል፤ ዓለም ከተፈጠረ እስከ ዛሬ ተስማምተው ይኖራሉ እንጂ አንዱ ባንዱ ላይ በክፋት ተነሳስቶ ውኃው እሳቱን አሙቆት፤ እሳቱም ውኃውን አጥፍቶት አያውቅም፡፡ ይህ ትዕግስታቸው በፍጥረት ሁሉ አንደበት ሠሪያቸውን እንዲመሰገን አድርጎታል::

በታች ባለው ምድራዊ ዓለምም ያለው ብቸኛው የእግዚአብሔር ቤተ መቅደስ የሰው ልጅ ነውና እነዚህ እርስ በእርስ የማይስማሙ መስተጻርራን ነገሮች ተስማምተው የሚኖሩበት ዓለም ሆኗል፡፡ እሳት ከውኃ፤ ነፋስ ከመሬት ጋር የሚያጣብቃቸውን የፍቅር ሰንሰለት የሰው አዕምሮ ተመራምሮ ሊደርስበት የማይችል ታላቅ ምሥጢር ነው፡፡ ግን እንዴት ይሆናል? ነፋስ መሬትን ሳይጠርገው፤ መሬትም ነፋስን ገድቦ ይዞ መላወሻ መንቀሳቀሻ ሳያሳጣው፤ ተስማምተው እንዲኖሩ ያደረገ እግዚአብሔር ታላቅ ነው፡፡ ውኃና እሳት ተቻችለው አንድ ቤት ውስጥ መኖር ችለዋል፤ የጥንት ጠላትነታቸውን በጥበበ እግዚአብሔር አስታራቂነት እርግፍ አድርገው ትተው ከሞት በቀር ማንም ላይለያቸው በቃል ኪዳን ተሳስረዋል፡፡

አሁን እሳት ውኃን በቁጣ ቃል አይናገረውም ውኃም በእሳት ፊት ሲደነግጥ አይታይም እንዲያው ሰው በሚባለው ዓለም ውስጥ በሰላም ይኖራሉ እንጂ፡፡ የነቢዩ ዳዊት ቃል ለነርሱ ያለፈ ታሪክ ማስታወሻ ቃል ነው፡፡ “ከመጸበል ዘይግህፎ ነፋስ እምገጸ ምድር፤ ከምድር ገጽ ላይ ነፋስ እንደሚበትነው አፈር…..” ይባል ነበር አባቶቻችንም ስለ ወንጌላዊው ማቴዎስ ሲተርኩልን “ሶቤሃኬ ተንሥአ ማቴዎስ ወንጌላዊ ከመ ተንሥኦተ ማይ ላዕለ እሳት፤ ውኃ በእሳት ላይ በጠላትነት እንዲነሣ ወንጌላዊው ማቴዎስም ተናዶ ተነሣ” በማለት ወንጌልን ለመጻፍ የተነሣበትን ምሥጢር አጫውተውናል፡፡ ማንኛውም ነገር አጥፊና ጠፊ ሆኖ ከተነሣ በእሳትና በውኃ መመሰል የተለመደ ጉዳይ ነው፡፡ የእግዚአብሔር ልዩ ሥነ ተፈጥሮ ባረፈበት የሰው ሕይወት ግን እንዲህ አይደለም፡፡ እሳትና ውኃ እስከ መቃብር የሚዘልቅ የፍቅር መንገድ ጀምረዋል ነፋስና መሬትም እስከ ፀኣተ ነፍስ ላይለያዩ ወስነዋል፡፡ ይህ የፍቅር ኑሯቸው ደግሞ ሌላ አዲስ ነገር ፈጠረላቸው ለመላእክት እንኳን ያልተደረገ አዲስ ነገር እግዚአብሔር በሰው ሕይወት ላይ እንዲያደርግ አስገድዶታል፤ የማትሞትና የማትበሰብስ ነፍስን በሥጋ ውስጥ አኖራት፡፡ ሌላ አስደናቂ ነገር ነው፡፡ የአራቱ መስተጻርራን መዋሐድ የፈጠረው ሌላ አስደናቂ መዋሐድ፡፡

በጥቂቱም ቢሆን ከመላእክት ጋር ዝምድና ያላት ነፍስ በእጅጉ ከማይስማማት የሥጋ ባህርይ ጋር ተስማምታ መኖሯ አስደናቂ ነገር ነው፡፡ አራቱ ባህርያት ልዩነታቸውን አጥፍተው በፍቅር ተስማምተው ብታይ እሷም ሁሉን ረስታ ከሥጋ ጋር ተስማምታ ለመኖር ወሰነች እናም ሥጋ ብዙ ድካሞች እንዳሉበት ብታውቅም ከነድካሙ ታግሳው አብራው ትኖራለች፡፡ ሥጋ ይተኛል ያንቀለፋል፤ እሷ ግን በድካሙ ሳትነቅፈው እንዲያውም ተኝቶም በሕልም ሌሎችን የሕልም ዓለማት እንዲጎበኝ በተሰጣት ጸጋ ይዛው ትዞራለች፡፡ በሕልም ሠረገላ ተጭኖ በነፍስ መነጽርነት አነጣጥሮ የተመለከተውን አንዳንዱን ሲደርስበት ሌላውንም በሩቅ አይቶ ተሳልሞ ሲተወው ይኖራል፡፡

ያዕቆብ እንዳየው የተጻፈው ሕልም አስገራሚ ከሚባሉት ሕልሞች ዋናው ነው፡፡ ምክንያቱም በምድር ያለ ሰው የእግዚአብሔርን ዙፋን በሕልም ያየበትና የሰማይ መላእክትን የአገልግሎት ሕይወት የተካፈለበት ሕልም ስለሆነ ነው ዘፍ28÷10፡፡ ያዕቆብ በነፍሱ ያየው ይህ አስደናቂ ሕልም ከሦስት ሺህ የሚበዙ ዓመታትን አሳልፎ ፍጻሜውን በክርስቶስ ልደት አይተናል ዮሐ1÷50፡፡ ታዲያ ነፍሳችን በዘመን መጋረጃ የተጋረዱ ምሥጢራትን ሳይቀር አሾልካ መመልከት የምትችል ኃይል ናት ማለት ነው፤ እሷም የፍቅር ውጤት ናት፡፡ ተፈጥሮአችን ከምታስተምረን ነገሮች አንዱ ትዕግስት ነው፡፡ ሁልጊዜ ትዕግስት ፍቅርን፤ ፍቅር ደግሞ ሁሉን ሲገዛ ይኖራል ሰማያዊም ሆነ መሬታዊ ኃይል ለነዚህ ነገሮች ይሸነፋል ምን አልባት ሰው ሁሉን አሸንፎ የመኖሩ ምሥጢር ይህ ሊሆን ይችላል፡፡ ተፈጥሮው ትዕግስትን፤ ትግስት ደግሞ ፍቅርን ወልዳለታለች ከዚህ የተነሣ ተፈጥሮን መቆጣጠር የቻለ እንደሰው ያለ ማንም የለም፡፡ እስኪ ልብ በሉት ሞትን በቃሉ የሚገስጽ፣ ደመናትን በእጆቹ የሚጠቅስ፣ የሰማይን መስኮቶች የሚመልስ፤ እስከ ሰባተኛው ሰማይ ወጥቶ የሚቀድስ የሰው ልጅ አይደል? ባንድም ሆነ በሌላ መንገድ ሁሉም ነገር ለሰው አገልግሎት ሲባል የተፈጠረ ነው፡፡ የማይስማሙትን አስማምቶ ባንድ ላይ ማኖር መቻል ትልቅ ጥበብ ከመሆኑም በላይ ትዕግስት ካለ ሁሉም ፍጥረት ተቻችሎ ባንድነት መኖር እንደሚችልም አመላካች ነው፡፡

ተቻችለው የመኖራቸው ምሥጢር፡-
እያንዳንዳቸውን ብንመለከት አራቱም ባህርያት ለያንዳንዳቸው ሁለት ሁለት ባሕርያት አሏቸው፡- የእሳት ባህርይ ውእየትና /ማቃጠል/ ይብሰት /ደረቅነት/ ሲሆን፤ የውኃ ደግሞ ቆሪርነትና /ቀዝቃዛ/ ርጡብነት /ርጥብነት/ ናቸው፡፡ እነዚህ ሁለቱም ባህርያት በምንም ይሁን በምን መስማማት አይቻላቸውም እግዚአብሔር ግን በሌላ በኩል የእርቅ መንገድ ፈልጎ ሲያስታርቃቸው እንመለከታለን፡፡ ይሄውም በነፋስና በመሬት በኩል ነው፤ የነፋስ ባህርያት ውእየትና ቆሪርነት ሲሆን የመሬት ባህርያት ደግሞ ይቡስነትና ርጡብነት ናቸው፡፡ አሁን ዝምድናውንና ማንን በማን እንዳስታረቀ ስንመለከት እሳትና ውኃን በነፋስ አስታርቋቸዋል፡፡ ነፋስ በውዕየቱ ከእሳት፤ በቆሪርነቱ ከውኃ ጋር ተዘምዶ አለው፤ በመካከል ለሁለቱም ዘመድ ሆኖ በመገኘቱ እሳትን ከውኃ ጋር አንገቱን ደፍቶ እንዲኖር አድርጎታል፡፡ የመሐል ዳኛ ባይኖራቸው ኖሮ እሳቱ ውኃውን እንደ ክረምት ነጎድጓድ አስጩሆት ውኃውም እሳቱን እንደ መብረቅ ሳይታሰብ በላዩ ላይ ወርዶበት ተያይዘው በተላለቁ ነበር፡፡

ነፋስና መሬትን ደግሞ ውኃን ሽማግሌ አድርጎ ሲገላግላቸው እናያለን ውኃ በቀዝቃዛነቱ፤ ነፋስን በርጥበቱ መሬትን ይዘመዳቸዋል ይህን ዝምድናውን ተጠቅሞ ሁለቱን መስተጻርራን በትዕግስት አቻችሏቸው ይኖራል፡፡ አብረው በመኖራቸው ደግሞ ነፋስ ከመሬት ትእግስትን ተምሯል አብሮ መኖር ከሰይጣን ጋር ካልሆነ ከማንኛውም ፍጥረት ጋር ካወቁበት ጠቃሚ ነው፤ አብሮነት የለወጣቸው ህይወቶች ብዙ ናቸው፡፡ ዐስራ ሦስቱን ሽፍቶች ያስመነነው አንድ ቀን ከናፍርና ከሚስቱ ጋር የተደረገ ውሎ ነው፤ ያውም ገንዘብ ሊዘርፉና አስካፍን ሊማርኩ ሄደው ህይወታቸውን አስማረኩ፤ የጦር መሣሪያ ታጥቀው ሄደው ላልታጠቀው ተንበረከኩ፡፡ ክርስትና እንዲህ ሲሆን የእውነተኛነቱ ማረጋገጫ ነው ምክንያቱም ክርስትና ማለት አንዱ ብዙዎችን የሚያሸንፍበት፤ ወታደሩ ንጉሡን የሚማርክበት፤ ገረድ እመቤቷን የምታንበረክክበት ያሸናፊዎች ሕይወት ነውና፡፡ ሳይታኮሱ ደም ሳያፈሱ አብሮ በመዋል ብቻ ከህይወታቸው በሚወጣው የሕይወት መዓዛ ብቻ የሰውን አካሉን ብቻ ሳይሆን ልቡን ጭምር መማረክ ያስችላል፡፡ ዐስራ ሦስት ሰው ባንድ ጊዜ እጅ የሰጠውም ከዚህ የተነሣ ነው እናም አብሮነት የሚጎዳው ከሰይጣን ጋር ብቻ ከሆነ ነው፡፡ ከዚያ ውጭ ግን የአትናስያን ሕይወት የለወጠ፤ ኃጢአቷን ከልቧ እንደ ሰም ያቀለጠ፤ ላንዲት ሰዓት ከዮሐንስ ሐጺር ጋር የነበራት ቆይታ ነው፡፡ እነ ማርያም ግብፃዊትን ከዘማዊነት ወደ ድንግልና ሕይወት የለወጠስ ላንድ ቀን ብቻ ወደ ኢየሩሳሌም ከሚሄዱ ሰዎች ጋር የተደረገ ውሎም አይደል? ያን የመሰለ የቅድስና ሕይወት ባንድ ጀንበር የገነባ አብሮነት በመሆኑ የሕይወት ትምህርት ቤት ነው፡፡

በእርግጥ እግዚአብሔር ያልባረካት ሕይወት ከማንም ጋር ብትውል ለውጥ እንደሌላት በይሁዳ፣ በዴማስ፣ በግያዝ ሕይወት ማወቅ ይቻላል፡፡ ይህ ማለት ግን የተሰበረ መንፈስ ለሌላቸው ቅንነት ለጎደለባቸው ማለት እንጅ አብሮ በመኖር የሚገኘውን ጥቅም የሚተካ ሌላ ነገር አለ ማለት አይደለም፡፡ ነፋስን በቅጽበት ዓለማትን መዞሩን ትቶ ባህሩን የብሱን መቆጣቱን ረስቶ ተረጋግቶ እንዲኖር ያደረገው ከመሬት ጋር አብሮ መኖሩ እኮ ነው ፡፡

መሬትም በአንጻሩ ከነፋስ ጋር በመኖሩ ፈጣን ደቀ መዝሙር ሆኗል፡፡ መሬትን የምናውቀው የማይንቀሳቀስ ፅኑ ፍጥረት መሆኑን እንጂ መሬት ሲንቀሳቀስ የምናውቀው አይደለምን? በሰው ባህርይ ውስጥ የመሬትን ባህርይ ተንቀሳቃሽ ያደረገው ከነፋስ ጋር አብሮ መሠራቱ ነው እንጂ ሌላ ምን አለው መጽሐፍ ስለ መሬት ሲናገር የተናገረው እንዲህ ነበር፡፡ ”ዘአጽንኣ ለምድር ዲበ ማይ፤ ምድርን በውኃ ላይ ያጸናት” መዝ 135÷6 በማለት የምድርን ፅናት ይመሰክራል፡፡ ሰውን ስንመለከተው ሌላ አዲስ ፍጥረት ይመስለን ይሆናል እንጂ በመጀመሪያ እግዚአብሔር ከፈጠራቸው ሁለት ፍጡራን አንዷ ከሆነቸው ምድር የተገኘ ምድራዊ ፍጥረት ነው፡፡ ነገር ግን የሚንቀሳቀስ ምድር መሆኑ አስገራሚ ፍጥረት ያደርገዋል የዚህ ምሥጢር ደግሞ የተሠራበትን ምድር በነፋስ ሠረገላ ላይ ጭኖ የፈጠረው መሆኑ ነው የተጫነበት ሠረገላ ፈጣን ከመሆኑ የተነሣ የማይንቀሳቀሰውን እንዲንቀሳቀስ ያደርገዋል፡፡

መሬትም ለፈጣኑ የነፋስ እግሮች ጭምትነትን ያስተምርለታል፡፡ ባጭር ጊዜ አድማሳትን ማካለል የሚቻለው ነፋስ ጭምትነትን ገንዘብ ሲያደርግ ትዕግስትን ለብሶ ሲመላለስ ማየት ምንኛ ድንቅ ነው፡፡ ከዚያም በላይ አራቱንም በሌላ ሁለት ነገር እንከፍለዋለን፡- ቀሊልና ክቡድ ብለን፡፡ ቀሊላኑ እሳትና ነፋስ ሲሆኑ ክቡዳኑ መሬትና ውኃ ናቸው፡፡ እንደ ውኃና ነፋስ ምን ቀላል ነገር ይኖራል? እንደ መሬትና ውኃስ ማን ይከብዳል? ቢሆንም ግን አብረው ይኖራሉ እንዲያውም ክቡዳኑ መሬትና ውኃ ከላይ የተቀመጡ ሲሆን ቀሊላኑ እሳትና ነፋስ ግን ከስር ሆነው ክቡዳኑን ሊሸከሙ ከእግዚአብሔር ተወስኖባቸዋል፤ ሁለቱም እርስ በእርስ ተጠባብቀው ይኖራሉ፡፡ ነፋስና እሳት ቀላል ከመሆናቸው የተነሣ ወደ ላይ እንዳይወጡ መሬትና ውኃ ከላይ ሆነው ይጠብቃሉ፤ መሬትና ውኃ ደግሞ ከባዶቹ ናቸውና ወደታች እንውረድ ሲሉ ነፋስና እሳት ሓላፊነቱን ወስደው ከመውደቅ ይታደጓቸዋል፡፡ ይህ የተፈጥሮ ስጦታ ሰውን ወደታች ወርዶ እንጦርጦስ እንዳይገባ፤ ወደ ላይም ወጥቶ እንዳይታበይ ማእከላዊ ፍጡር አድርጎ ሲጠብቀው ይኖራል፡፡ ፈጡራንን ሲፈጥር በመካከላቸው መረዳዳትን የግድ ባያደርገው ኖሮ ማንኛውም ፍጡር አብሮ ለመኖር ባልተስማማ ነበር፡፡ ምንም ላንጠቅመው የሚወደንና የሚጠብቀን የሰማዩ አምላክ ብቻ ይሆናል፡፡ ፍጥረታት ግን እርስ በእርስ ተጠባብቀው የሚኖሩት አንዱ ያለ አንዱ መኖር ስለማይችል ብቻ ነው፡፡

እንደዚያማ ባይሆን ኖሮ ነፋስ እሳቱን አግለብልቦ አንድዶት እሳቱም በፋንታው ውኃውን አንተክትኮት ውኃም መሬትን ሰነጣጥቆ ጥሎት አልነበረምን? ግን ይህ ሁሉ ከመሆኑ አስቀድሞ ከእግዚአብሔር የተሰወረ አልነበረምና አራቱንም ኑሯቸውን እርስ በእርስ የተሳሰረ አድርጎታል፡፡ መሬትና በውስጧ የሚኖሩ አራቱ ባህርያት ተስማምተው መኖራቸው ከመሬት በላይ የሚኖሩ ፍጥረታት ተስማምተው እንዲኖሩ አድርጓቸዋል፡፡ አንዱ ሌላውን በመታገሱ የተከሰተ ነውና ለሁሉም ነገር መሠረቱ ትዕግስት መሆኑ የማይካድ ሀቅ ነው፡፡

ከዕለታት አንዳንድ ቀናት አሉ አራቱ ባህርያት የማይስማሙባቸው፡፡ ታዲያ በነዚህ ቀናት ሰው ተኝቶም እንኳን አይተኛም፤ የነፋስ ባህርይ የበረታ እንደሆነ ሲያስሮጠው ከቦታ ቦታ ሲያንከራትተው ያድራል፤ የመሬት ባህርይ ቢጸና ደግሞ ከገደል ሲጥለው፤ ተራራ ተንዶ ሲጫነው ያያል፤ እሳታዊ ባህርይም በእሳት ተከበን፤ እሳት ቤታችንን በልቶ ሲያስለቅሰን ያሳያል፤ ውኃም እንደሌሎቹ ሁሉ ሰውን በባህሩ ሲያጠልቀው ውኃ ለውኃ ሲያመላልሰው ያድራል፡፡ እያንዳንዳቸው ተስማምተው እንዲኖሩ ባያደርጋቸው ሰው በመኝታው እንኳን እረፍት ማግኘት እማይችል ፍጡር ነበር ማለት ነው፡፡ ስለዚህ ትዕግስት ለማንኛውም ነገር መሠረት ነው፡፡

ሁሉም በጎ ነገሮች በሰማይም በምድርም የሚገኙት የትዕግስት ውጤቶች መሆናቸውን ልብ ይሏል፡፡ ሰው በራሱ የትዕግስት ውጤት መሆኑን ካየን የምንጠብቀው አዲሱ ዓለም መንግሥተ ሰማይ የትዕግስት ስጦታ ነው፤ ምክንያቱም መጽሐፍ የሚለው “እስከ መጨረሻው የታገሰ ይድናል” ነውና፡፡ ሞታችንን የገደለው፤ ጨለማን የሳቀየው ማነው? ክርስቶስ በዕለተ አርብ በህማሙ ወቅት ያሳየው ትእግስትም አይደል! ይሄ ትዕግስት ፍጥረቱን ሁሉ ያስደነቀ ትዕግስት ነበር፡፡ ከቤተ ክርስቲያን ሊቃውንት አንዱ “ኦ! ትዕግስት ዘኢከሠተ አፉሁ በሕማሙ በቅድመ እለ ይረግዝዎ፤ በመከራው ወቅት በሚወጉት ሰዎች ፊት የማይናገር ትዕግስት” ሲል በቅዳሴው ያደንቃል፡፡ በዚህ አስደናቂ ትዕግስቱ እኮ ነው ኃይለኛውን እስከ ወዲያው ጠርቆ ያሰረው ማቴ12÷29፡፡ ኃይለኛውን አስሮ ቤቱ ሲዖልን በርብሮ አወጣን፡፡ እንግዲያውስ ትዕግስት ጉልበት ነው፤ ትዕግስት ውበት ነው፡፡ በዓለም ላይ በጦርነት ከተሸነፉት በትዕግስት የተሸነፉት ይበዛሉ፤ ባለ መቶ ሰማንያ አምስት ሺህ ጦር የነበረው ሰናክሬም በሕዝቅያስ ትዕግስት መሸነፉን አንዘነጋውም፡፡

 

books 26

“አትሮንስ” የመጻሕፍት ውይይት መርሐ ግብር ሊጀመር ነው

 ጥቅምት 26 ቀን 2006 ዓ.ም. 

በእንዳለ ደምስስ

books 26ማኅበረ ቅዱሳን የቅዱሳት መጻሕፍት የንባብ ባሕልን ለማዳበር በየደረጃው ከሚሠራቸው ተግባራት በተጨማሪ “አትሮንስ” የተሰኘ በመጻሕፍት ላይ የሚደረግ የውይይት መርሐ ግብር ኅዳር 1 ቀን 2006 ዓ. ም. በማኅበሩ ኤዲቶሪያል ቦርድ አስተባባሪነት ይጀመራል፡፡

ንባብ ዕውቀትን ለማዳበር፤ አስተሳሰብን ለማስፋት፤ ሚዛናዊ ብያኔን ለመሥጠት፤ የአባቶችን ሕይወትና ትምህርት ለማወቅ ያለው አስተዋጽኦ ከፍተኛ መሆኑን የሚገልጸው የኤዲቶሪያል ቦርድ ክፍል፤ መንፈሳዊ መጻሕፍትን ማንበብ ዘላለማዊ ሕይወት ማግኛ መንገድን የሚጠርግና ጠቀሜታው የላቀ መሆኑን በመገንዘብ ተግባራዊ እንደሚደረግ አስታውቋል፡፡

የመርሐ ግብሩ ዋነኛ ዓላማም የኢትዮጵያ ኦርቶዶክስ ተዋሕዶ ቤተ ክርስቲያንን የሚመለከቱ የነገረ ሃይማኖት፤ የታሪክና የአስተዳደር መጻሕፍትን ማስተዋወቅ፤ የመንፈሳዊ መጻሕፍት የንባብ ባሕልን ማዳበር፤ በንባብ ባሕል ላይ የላቀ ልምድ ያላቸውን ሊቃውንት ልምዳቸውን እንዲያካፍሉ ማድረግ፤ በመንፈሳዊ መጻሕፍት ላይ የውይይት ባሕልን ማሳደግና የልምድ ልውውጥን ማጠናከር ላይ ትኩረት አድርጎ የተዘጋጀ መርሐ ግብር መሆኑን ከማኅበሩ ኤዲቶሪል ቦርድ ክፍል ያገኘነው መረጃ ያመለክታል፡፡

መርሐ ግብሩ ሳይቋረጥ እንዲቀጥል በኤዲቶሪያል ቦርድ የመጻሕፍት አርትዖት ክፍል ሥር ራሱን የቻለ ማስተባበሪያ ሆኖ እንደሚደራጅ የተገለጸ ሲሆን ዕቅድና ሪፖርት፤ አስፈላጊው በጀትም እንደሚኖረው ተጠቅሷል፡፡

“አትሮንስ” የመጻሕፍት ውይይት መርሐ ግብር ወር በገባ በመጀመሪያው እሑድ ከቀኑ 8፡00 ሰዓት እስከ 11፡00 ሰዓት በማኅበሩ ሕንፃ ላይ በየወሩ እንደሚዘጋጅ ክፍሉ አስታውቋል፡፡ ኅዳር 1 ቀን 2006 ዓ.ም. በሚካሄደው መርሐ ግብርም “የኢትጵያ ኦርቶዶክስ ተዋሕዶ ቤተ ክርስቲያን ታሪክ” የተሰኘውና በረዳት ፕሮፌሰር ሉሌ መላኩ የተጻፈው መጽሐፍ ውይይት ይካሄድበታል፡፡

ምእመናን በተጠቀሰው ቀን፤ ሰዓትና ቦታ በመገኘት መርሐ ግብሩን መከታተል እንደሚችሉም የማኅበረ ቅዱሳን የኤዲቶሪያል ቦርድ ክፍል ጥሪውን አስተላልፏል፡፡

 

ትኩረት ለፊደላት

 

ጥቅምት 25 ቀን 2006 ዓ.ም. 

በዳዊት ደስታ

የኢትዮጵያ ኦርቶዶክስ ተዋሕዶ ቤተ ክርስቲያን ለሀገራችን በርካታ ነገሮችን አበርክታለች፡፡ ከዚህም ካበረከተቻቸው ነገሮች ውስጥ አንዱ ኢትዮጵያ የራሷ ፊደል እንዲኖራት በማድረግ ነው፡፡ የቅርሳቅርስ ጥናት ሊቃውንትና ታሪክ ጸሐፊዎች እንደሚያረጋግጡት የአጻጻፍ ስልት በኢትዮጵያ የተጀመረው ከጌታ ልደት በፊት እንደነበር ነው፡፡ የኢትዮጵያ ኦርቶዶክስ ተዋሕዶ ቤተ ክርስቲያን አጭር የታሪክ የሃይማኖትና የሥርዐት መጽሐፍ ይገልጻል፡፡ /ገጽ. 9-11/

በአክሱም ዘመነ መንግሥት የሳባውያንና የአግዓዝያን ፊደላት በኅብረት ይሠራባቸው ነበር፡፡ በአክሱም ዘመነ መንግሥት ግን የግእዝ ፊደልና የግእዝ ቋንቋ እያደገ ስለመጣ በክርስቲያን ነገሥታት በአክሱም ዘመነ መንግሥት በሐውልቶችና በሌላም መዛግብት የተጻፉ ጽሑፎች በግእዝ ፊደልና በግእዝ ቋንቋ ተጽፈው እናገኛለን፡፡ የጽሑፍ መሠረት የሆነው ፊደልና የጽሑፍ ስልት በደንብ የታወቀው የክርስትና ሃይማኖት ማለት የኦርቶዶክስ ተዋሕዶ እምነት በኢትዮጵያ መስፋፋት በጀመረበት ወቅት መሆኑ ግልጽ ነው፡፡

የፊደል መነሻ
የግእዝ ፊደል መነሻ መልክእንና ቅርፅን በመስጠት እንዲስፋፋ ያደረጉት በአክሱም ዘመነ መንግሥት የነበሩ የቤተ ክርስቲያን /የቤተ ክህነት/ ሰዎች መሆናቸው የታመነ ነው፡፡ በሥነ ጽሑፍ የምትታወቀው ሀገራችን ኢትዮጵያ መሠረቷና መነሻዋ ፊደል ነው፡፡ ፊደል ያልተቀረፀለት ፣ጽሑፍ ያልተሰጠው ማንኛውም ቋንቋ ሁሉ መሠረት ስለሌለው የሚሰጠው አገልግሎት ያልተሟላ ነው፡፡ መሠረታዊ ቋንቋ ታሪካዊ ቋንቋ ተብሎ የሚሰየመው ፊደል ተቀርጾለት የምርምርና የሥነ ጽሑፍ መሠረት በመሆን ለትውልድ ሲተላለፍ ነው፡፡ ቤተ ክርስቲያናችን የታሪክ ማኅደር እንደመሆኗ ለግእዝና ለአማርኛ ቋንቋ መሠረትና መነሻ የሆነውን ፊደል ቅርጽና መልክ ሰጥታ ሕዝቡ እንዲጠቀምበት፣ ሥነ ጽሑፍ እንዲስፋፋና ታሪክ እንዲመዘገብ፣ ያለፈውን የማንነት አሻራ እንድናውቅ፣ አሁን ያለንበትን እንድንረዳና ወደፊት ስለሚሆነውም ዝግጅት እንድናደርግ በፊደል አማካኝነት ድርሳናትን ጽፈን እንጠቀም ዘንድ ፊደል መጠቀም ተጀመረ፡፡

ምክንያተ ጽሕፈት
ለዚህ ጽሑፍ መነሻ የሆነኝ በመስከረም ወር ስለ ኢትዮጵያ ፊደል መሻሻል በሚዩዚክ ሜይዴይ አዘጋጅነት ለውይይት የሚረዳ መነሻ ጽሑፍ ቀርቦ ነበር፡፡ የዚህ ጽሑፍ አቅራቢ አማርኛ ፊደል ለመሻሻሉ መነሻ ያሉትን ምክንያትና የሌሎች ሀገራትን ተሞክሮ በማንሳት አሁን ያለው እየተገለገልንበት ያለው ፊደል ችግር አለው ያሉበትን ምክንያት አቅርበዋል፡፡ ፊደላቱ ተመሳሳይነት ድምጽ ስላላቸው ሊቀነሱ ይገባል በማለት ጽሑፋቸውን አቅርበዋል፡፡በዕለቱ የተለያዩ ምሑራን በመርሐ ግብሩ ላይ ተገኝተው ስለነበር ጽሑፍ አቅራቢውን ሞግተዋቸዋል፡፡ የእኛም ዝግጅት ክፍል ፊደላት መቀነሳቸው/መሻሻላቸው/ የሚያመጣው ችግር ምን እንደሆነ ሊቃውንተ ቤተ ክርስቲያንን በመጠየቅ ምላሻቸውን አአስነብበናችሁ ነበር፡፡ ከዚህም በተለጨማሪ የቋንቋ ባለሙያዎች በእንደዚሁ ዓይነት የውይይት መድረኮች በመገኘት ምላሽ ሰጥተው በጽድፎቻቸውም በመጽሐፋቻቸውም ትክክለኛውን ለንባብ አብቅተውልናል፡፡

ይኼ ጽሑፍ የግእዝ ፊደል አመጣጥን የሚተርክ ሳይሆን ፊደላቱ ይሻሻሉ የተባለበትን መንገድ መሠረት አድርገን ምላሽ ብለን የምናስበውን የመፍትሔ ሐሳብ ለመጠቆም ነው፡፡ ተመሳሳይነት ያላቸውን ፊደላት ይቀነሱ፣ ይሻሻሉ…ወዘተ የሚሉ አሳቦች መቅረብ ከጀመሩ ቆይተዋል፡፡ ለዚህም እነ ዶ/ር ሐዲስ አለማየሁ “ፍቅር እስከ መቃብር” በሚል መጽሐፋቸው የተወጠነው፣ በኢትዮጵያ ቋንቋዎች ጥናትና ምርምር ማእከል የተዋሀደው ፊደላትን የመቀነስ ዘመቻ በመጽሔቶችና ጋዜጦች ብቻ ሳይሆን በጥናታዊ ጽሑፎችና በፈጠራ ድርሰቶች ሳይቀር ይዞታውን እያስፋፋ እንደመጣ /ሊቀ ኅሩያን በላይ መኮንን ሥዩም፣ ትንሣኤ አማርኛ፣ ግእዝ መዝገበ ቃላት/ በሚለው መጽሐፋቸው ላይ ገልጸዋል፡፡

የዚህ ፊደል የማሻሻል ዘመቻ የፊደል ገበታችን አካል የሆኑት “ሀ፣ ሐ፣ ኀ፣ ሠ፣ሰ፣አ፣ዐ እና ጸ” ፊደላቱ ከትውልዱ አእምሮ ውስጥ መፋቅ /መጥፋት/አለባቸው የሚል አሳብ የያዘ ይመስላል፡፡ ይህን ዘመቻ በመቃወም ብዙ ሊቃውንት ብዕራቸውን አንስተዋል፣ አስተያየታቸውን ሰጥተዋል፡፡ ማኅበረ ቅዱሳንም በኅትመት ውጤቶቹ በሆኑት ሐመርና ስምዐ ጽድቅ ላይ የቋንቋ ምሁራንና የቤተ ክርስቲያናችንን ሊቃውንት በማናገር ምላሽ ብሎ ያሰበውን በተከታታይ ኅትመቶች አስነብቦናል፡፡

እነዚህ ፊደላት ተመሳሳይነት አላቸው የተባሉት የ“ሀ፣ ሐ፣ ኀ፤ ሠ፣ ሰ፤ አ፣ ዐ እና ጸ፣ ፀ” ፊደላት ቀደም ባለው ጊዜ በግእዝ፣ በተለይ ደግሞ በትግርኛ ቋንቋዎች የየራሳቸው መካነ ንባብና ድምፀት ስላላቸውና እልፍ አእላፋት የሥነ ጽሑፍ ሥራዎችም ስለተሠሩባቸው ፊደላቱን መቀነስ ኪሣራ እንጂ ትርፍ የለውም የሚል አስተያየት ከብዙ ምሁራን ተሰጥቶበጣል ፡፡

ከዚህ በመነሣት የፊደል ይቀነሱ፣ይሻሻሉ የሚሉት ጥያቄዎች ስናጤነው አንድን ፊደል በሌላ ፊደል ማጣፋት፣ ከቃላት ወይም ሐረጋት ፍቺ እንዲያጡ ወይም የተዛባ ፍቺ እንዲሰጡ ማድረጉ አይቀሬ ነው፡፡ ለዚህም አንድ ቀላል ምሳሌ ማንሳት እንችላለን፡፡ በግእዝ ቋንቋ “ሠረቀ” ማለት ወጣ፣ ታየ፣ ተገለጠ ማለት ሲሆን፣ “ሰረቀ” ማለት ደግሞ ሰረቀ፣ ቀጠፈ፣ አበላሸ ማለት ነው፡፡ የቃሉ ማእከላዊ ድምፅ “ረ” በሁለቱም አይጠብቀም፡፡ ጠብቆ ከተነበበ ስድብ ይሆናል፡፡ “ሠረቀ” የሚለውን ቃል የተወሰኑ ሰዎች ሲጠሩበት እናውቃለን፡፡ የአባት ስም ብርሃን፣ ፀሐይ ሕይወት ወዘተ ቢሆንና ሙሉ ስም አድርገን ስንጠራቸው ሠረቀ ብርሃን፣ ሠረቀ ፀሐይ፣ ሠረቀ ሕይወት እንላቸዋለን፡፡ ነገር ግን ንጉሡን “ሠ” በእሳቱ “ሰ” ቀይረን ብንጽፍ “ሌባው ብርሃን፣ ሌባው ፀሐይ. . .” እያልን የስድብ ቃል/ትርጉም/ ስለሚያመጣ ፊደላቱን አገባባቸውን የሚሰጡትን ትርጉም ካላወቅን ችግሮች ይፈጠራሉ፡፡

ሌላው ግእዝ “ሀ” በራብዕ “ሃ” አና “አ” በ”ኣ” መተካቱ ደግሞ “ሳይቸግር ጨው ብድር” የሚለውን የሀገራችንን አባባል የሚያስታውሰን ይመስለኛል፡፡ ሌላም እንመልከት ሀብታም ስንል ባለፀጋ ማለት ሲሆን ‹‹ሐብታም›› ካልን ደግሞ ዘማዊ ይሆናል፡፡ሰገል ጥበብ ማለት ሲሆን ሠገል ጥንቆላ ማለት ነው፡፡ ሰብዓ ፸ ቁጥር ሲሆን ሰብአ ሰዎች ማለት ነው፡፡ ሰአለ ለመነ ማለት ሲሆን ሠዓለ ሲሆን ደግሞ ሥዕል ሳለ ማለት ነው፡፡ ፊደላቱ አንዱ ባንዱ መቀየራቸው ወይም መተካታቸው ችግሮች እንደሚፈጥሩ ከላይ ያየነው ምሳሌ ጥሩ አድርጎ ያስረዳናል፡፡

ለዚህም አንዱ ከሌላው የሚሰጠውን የተለየ ትርጉም አለማወቅ የሚያመጣውን ችግርን አስመልክቶ ወጣቱ ገጣሚ ኤፍሬም ሥዩም “ሶልያና” በተሰኘው የግጥም የድምፅ መድብሉ በቅኔ መልክ ያቀረበውን ማንሳት ያስፈልጋል፡፡ የግጥሙ ርእስ “እሳቱ ሰ” የሚል ነው፡፡

“ይኼው በጉብዝናም በፈቃድ ስተት
ትርጓሜው አይደለም አንድ ነው ማለት
እጽፋለሁ ጽፈት እስታለሁ ስተት
እሳት ስባል ንጉሥ፣ ንጉሥ ስባል እሳት”

እያለ ገጣሚው ፊደላት ያለ አገባባቸው ቢገቡ፣ የሚፈጥረውን የአሳብና የትርጉም ስሕተት እንደሚያመጣ ከፊደል ገበታ እንዲሠረዙ መደረጉ ያሳደረበትን የቁጭት ስሜት አሰምቶናል፡፡ ፊደላችን ይቀነስ፣ ይሻሻል የሚሉ አሳቦችን ከማንሳት በፊት ቀድሞ ሊነሣ የሚገባው ፊደላቱ የሚሰጡትን ድምጽና ትርጉም ማወቅ ከዚያም መቀነሳቸው ወይም መሻሻላቸው በኢትዮጵያ ሥነ ጽሑፍ ውስጥ የሚያመጣውን ተፅዕኖ ማየት ያስፈልጋል፡፡ከዚህም በተጨማሪ የታሪክና የቅርስ ማጥፋት ሥራ እንደሆነ መረዳት ያስፈልጋል፡፡

ፊደላቱ የሚሰጡትን ድምጽና ትርጉም አውቆ የአንዱ ፊደል መውጣት መሻሻል ለረጅም ዘመናት የተጻፉ መጻሕፍት የአሳብ፣ የትርጉም፣ የቅርስ ጥፋት እንደሚያመጣ ማወቅ ይሻል፡፡ጉዳዩ የሚመለከታቸው ሊቃውንተ ቤተ ክርስቲያን፣ የአዲስ አበባ ዩኒቨርሲቲ ምሁራን ዳግም ጥያቄ በማያስነሳ መልኩ ትክክለኛውን ነገር ሊያስቀምጡና ጥናት በማጥናት ምላሻቸውን ሊሰጡ ይገባል፡፡ ከዚህም በላይ ደግሞ ባለድርሻ የሆነችው ቅደስት ቤተ ክርስትያን ምላሿን ማሳወቅ እንደሚገባት የጥያቄው መብዛት አፋጣኝ እንደሆነ ያመላክታል፡፡

 

ማእከሉ Tewahedo/ተዋሕዶ /የተሰኘ የስልክ አፕ አዘጋጀ

 

ጥቅምት 22 ቀን 2006 ዓ.ም.

በዳዊት ደስታ

 

የማኅበረ ቅዱሳን የሰሜን አሜሪካ ማእከል የቤተ ክርስቲያን አገልግሎት ዘመኑን የዋጀ እንዲሆን Tewahedo /ተዋሕዶ የተሰኘ የስልክ አፕ/ በአይቲ ክፍል አዘጋጀ፡፡

 

በማእከሉ የተዘጋጀው አፕ የኢትዮጵያና የጎርጎሮሳዊያንን የዘመን አቆጣጠር አጣምሮ የያዘ ነው፡፡ የፈለጉትን ዓመት የበዓላት እና አጽዋማት ቀናት በቀላሉ ማየት ያስችላል፡፡ የየቀናቱን የቅዳሴ ምንባብ በመጽሐፈ ግጻዌ መሠረት ያሳያል፡፡ በመቶዎች የሚቆጠሩ የቤተ ክርስቲያኒቱን ሥርዓት የጠበቁ መዝሙራት፣ ስብከቶች፣ ትረካዎች እና የሬዲዮ ስርጭቶች ለአድማጭ እንዲመቹ በዓይነት ከፋፍሎ ያቀርባል፡፡ አፑን በመጠቆም የቤተ ክርስቲያንን ድምጽ በየትኛውም ጊዜና ቦታ /በመንገድ ላይ ሥራዎችን እያከናወኑ፣ በእረፍትና በመዝናኛ ቦታዎች/ ሆነው በስልክ እነዚህን መረጃዎች እንደሚያገኙ ማእከሉ በላከልን መረጃ ለማወቅ ተችሏል፡፡

 

ሌላው በሰሜን አሜሪካ የሚገኙ የኢትዮጵያ ኦርቶዶክስ ተዋሕዶ ቤተ ክርስቲያን መረጃ እንዲያገኙ የሚያግዝ ሲሆን በቀጣይ በሀገር ውስጥና በውጭ ላሉ የቤተ ክርስቲያን ልጆች በቀላል መንገድ ቤተ ክርስቲያንን የሚያውቁበትና ትምህርቷን የሚከታተሉበት የቴክኖሎጂ ውጤቶች በስፋት እንደሚሠሩ ማእከሉ አሳውቋል፡፡

 

1 abune mathias

የቅዱስ ሲኖዶስ ምልዐተ ጉባኤ ልዩ ልዩ ውሳኔዎችን በማሳለፍ አጠናቀቀ፡፡

 

1 abune mathias
ጉባኤው ከጥቅምት 11 ቀን 2006 ዓ.ም. ጀምሮ ላለፉት 10 ቀናት ተወያይቶ ያሳለፋቸውን ውሳኔዎች አስመልክቶ ዛሬ ከሰዓት በኋላ ቅዱስ ሲኖዶስ አባላት በተገኙበት በብፁዕ ወቅዱስ ፓትርያርኩ ጋዜጣዊ መግለጫ ተሰጥቷል፡፡ የመግለጫውን ሙሉ ቃል እንደሚከተለው አቅርበነዋል፡፡

 01 sts02 sts03 sts04 sts

 

የሐዊረ ሕይወት መርሐ ግብር እንደሚካሔድ ተገለጸ

 ጥቅምት 19 ቀን 2006 ዓ.ም. 

በእንዳለ ደምስስ

 

ማኅበረ ቅዱሳን ሐዊረ ሕይወት /የሕይት ጉዞ/ የተሠኘውንና ምእመናንን በማሳተፍ በተመረጡ ቅዱሳት መካናት የሚያካሒደውን መርሐ ግብር ታኅሣሥ 6 ቀን 2006 ዓ.ም. በደብረ ዘይት ደብረ መድኀኒት ኢየሱስ ክርስቶስ ቤተ ክርስቲያን እንዳዘጋጀ የመርሐ ግብሩ አስተባባሪ ኮሚቴ ገለጸ፡፡

አቶ ግርማ ተሾመ የማኅበረ ቅዱሳን ምክትል ዋና ጸሐፊና የሐዊረ ሕይወት መርሐ ግብር አስተባባሪ ኮሚቴ ሰብሳቢ ዝግጅቱን አስመልክቶ በሰጡት ማብራሪያ በመርሐ ግብሩ ላይ ከ5000 በላይ ምእመናን ይሳተፋሉ ተብሎ እንደሚጠበቅና የቲኬት ሽያጩንም በማሰራጨት ላይ እንደሚገኙ ገልጸዋል፡፡ ምእመናን ቲኬቱን በማኅበረ ቅዱሳን ዋናው ማእከል ጽ/ቤት፤ በማኅበሩ የንዋያተ ቅዱሳት ማከፋፈያና መሸጫ ሱቆች እንደሚያገኙ የተናገሩት አቶ ግርማ የቲኬት ሽያጩም ኅዳር 25 ቀን 2006 ዓ.ም. እንደሚጠናቀቅ አሳውቀዋል፡፡

በእለቱም ሰባኪያንና ዘማሪያን የሚገኙ ሲሆን ከምእመናን ለሚቀርቡ በመንፈሳዊ ሕይወት ዙሪያ ያተኮሩ ጥያቄዎች በሊቃውንተ ቤተ ክርስቲያን ምላሽ ይሰጥባቸዋል፡፡
የትራንስፖርት ክፍያን ከግምት ውስጥ በማስገባትና ከዚህ በፊት ከተካሔዱት የሐዊረ ሕይወት መርሐ ግብራት ተሞክሮዎች በመነሳት የተሻለ አገልግሎት ለምእመናን ለመሥጠት ጥረት እየተደረገ መሆኑን የሚገልጹት አቶ ግርማ የምሣ መስተንግዶን ጨምሮ የቲኬት ዋጋው 195.00 /አንድ መቶ ዘጠና አምስት ብር መሆኑን አስታውቀዋል፡፡

 

የቲኬት ሽያጩ ከተጠናቀቀ በኋላ ምእመናን ቱኬቱን ለመግዛት ጥያቄ በማቅረብ በአገልግሎት ላይ ከፍተኛ ጫና እየተፈጠረ እንደሚገኝ ካለፉት ተሞክሮዎች ኮሚቴው የተረዳ በመሆኑ በተያዘለት መርሐ ግብር መሠረት ምእመናን ቲኬቱን እንዲገዙ ኮሚቴው አሳስቧል፡፡

 

የሐዊረ ሕይወት መርሐ ግብር ከ2003 ዓ.ም. ጀምሮ ለአራት ጊዜያት መከናወኑ ይታወሳል፡፡

 

meglecha 11

ቅዱስ ሲኖዶስ ችግሮችን በውይይት መፍታት እንዳለበት ተገለጸ

 ጥቅምት 12 ቀን 2006 ዓ.ም. 

በእንዳለ ደምስስ

meglecha 11
ቅዱስ ሲኖዶስ ችግሮችን በውይይትና በውይይት ብቻ በጋራ የመፍታት ባሕልን መደገፍና ማጎልበት እንደሚገባው ተገለጸ፡፡

በዛሬው ዕለት ጥቅምት 12 ቀን 2006 ዓ.ም. ጠዋት የቅዱስ ሲኖዶስ ምልዐተ ጉባኤ ከመጀመሩ በፊት ብፁዕ ወቅዱስ አቡነ ማትያስ ርዕሰ ሊቃነ ጳጳሳት ዘኢትዮጵያ ሊቀ ጳጳስ ዘአክሱም ወእጨጌ ዘመንበረ ተክለ ሃይማኖት በሰጡት ጋዜጣዊ መግለጫ በአሁኑ ጊዜ በጥልቀት፣ በማስተዋልና የሓላፊነት መንፈስ በተላበሰ ወኔ፣ አጥብቆ ሊወያይባቸውና ሊወስንባቸው፤ ከውሳኔ በኋላም ለተግባራዊነታቸው ሊረባረብባቸው የሚገቡ በርከት ያሉ ጉዳዮች እንዳሉ አመልክተዋል፡፡

ቤተ ክርስቲያን ልጆቿን ከጉያዋ እየተነጠቁ ወደ ሌላ ካምፕ ሲወሰዱ የወላድ መካን መሆን እንደሌለባት ያወሱት ቅዱስነታቸው የታሪክ ተወቃሽ ከመሆን ለመዳን አስተማማኝና ዘላቂ መፍትሔ ሊፈለግለት እንደሚገባ ገልጸዋል፡፡ ከአስተዳደር ጋር በተያያዘም “ከአድልዎና ከወገንተኝነት ሙሉ በሙሉ ያልተላቀቀው አስተዳደራችን የቤተ ክርስቲያናችን ታላቅነትና ተሰሚነትን ክፉኛ እየጎዳው መሆኑ አሌ ልንለው አይገባም” ብለዋል፡፡

ቤተ ክርስቲያኗ የተማረና የሰለጠነ የሰው ኃይል ከማፍራት አንጻርም የአብነት ትምህርት ቤቶች፤ የማሠለጠኛና የከፍተኛ ትምህርት ተቋሞቿን በብዛትም፤በጥራትና በአደረጃጀት ተማሪውን ለመለወጥና ለመቅረጽ በሚያስችል አዲስ አሠራር ማስተካከልና ማብቃት እንደሚገባም ጠቁመዋል፡፡

የመግለጫው ሙሉ ቃል እንደሚከተለው ይቀርባል፡፡

 

 meglecha 12

abatoch

የቅዱስ ሲኖዶስ ጉባኤ መክፈቻ በምሕላ ጸሎት ተጀመረ

 

 

ጥቅምት 11 ቀን 2006 ዓ.ም. 

በእንዳለ ደምስስ

የጥቅምት 2006 ዓ.ም. የቅዱስ ሲኖዶስ ምልዓተ ጉባኤ በዛሬው እለት ጥቅምት 11 ቀን 2006 ዓ.ም. ከቀኑ ዐሥር ሰዓት ጀምሮ ቅዱስ ፓትርያርኩና ብፁዓን አበው ሊቃነ ጳጳሳት በተገኙበት በመንበረ ፓትርያርክ ቅድስተ ቅዱሳን ማርያም ገዳምabatoch በምሕላ ጸሎት ተጀመረ፡፡

 

የቅዱስ ሲኖዶስ ምልዓተ ጉባኤ ከጥቅምት 12 ቀን 2006 ዓ.ም. ጀምሮ በሚያካሒደው ስብሰባ ለቤተ ክርስቲያን የሚጠቅሙ ውሳኔዎችን ያሳልፋል ተብሎ ይጠበቃል፡፡