Archive for category: ስብከት

ታኅሣሥ 5/2004 ዓ.ም

ሥልጠናው በኢትዮጵያ ኦርቶዶክስ ተዋሕዶ ቤተ ክርስቲያን በደቡብ ትግራይ ማይጨውና ደቡብ ምሥራቅ ትግራይ አህጉረ ስብከት እንዲሁም በሰንበት ትምህርት ቤቶች ማደራጃ መምሪያ ማኅበረ ቅዱሳን በዋናው ማእከል ምክክር የተዘጋጀው ነው፡፡

ከታኅሣሥ 2 ቀን 2004 ዓ.ም ጀምሮ በደቡብ ትግራይ ሀገረ ስብከት መንበረ ጵጵስና አዳራሽ በማይጨው ከተማ ከ 11 ወረዳዎች ለተወጣጡ 150 ሊቃውንተ ቤተ ክርስቲያንና ካህናት ሥልጠና እየተሰጠ መሆኑን የሀገረ ስብከቱ ሊቀ ጳጳስ ብፁዕ አቡነ ዲዮስቆሮስ አስታወቁ፡፡ ከታኅሣሥ 2 እስከ 6 ቀን 2004 ዓ.ም በሚቆየው በዚህ ሥልጠና የተገኙት የወረዳ ቤተ ክህነት ሊቃነ ካህናት፣ የአብነት መምህራን፣ የገዳማትና አድባራት አስተዳዳሪዎች መሆናቸውን ብፁዕነታቸው ገልጠዋል፡፡

ሥልጠናው በተሳካ መልኩ እንዲከናወን ሀገረ ስብከቱ የቅድሚያ ዝግጅት ማድረጉን ያስታወቁት ብፁዕነታቸው “ከአዲስ አበባ ተነሥታችሁ በማታውቁት መንገድ አስፋልቱን መሪ አድርጋችሁ ወደ ማይጨው ሀገረ ስብከት የመጣችሁ ልጆቻችን እንኳን ደኅና መጣችሁ፡፡ ማኅበረ ቅዱሳን የቤተ ክርስቲያን አባልና አካል የሆነ ማኅበር ነው፤ ስለ ማኅበረ ቅዱሳን በቂ ግንዛቤ የሌላቸው ወገኖቻችን የተለያየ አሉባልታ ሊያስወሩ ይችላሉ፣ እናንተ ግን በቤተ ክርስቲያን ላይ እየተከናወነ ያለውን ሤራ ለማስቆም እንደምትሮጡ ምስክሮቹ እኛ ነን፡፡ ቅን አገልግሎታችሁን ስለተገነዘብን ሓላፊነቱን ወስደን ይህን ሥልጠና በጋራ አዘጋጅተናል፡፡ የጤፍ ዘር ለመልቀም አልመቸው ያለ ዝንጀሮ ከዳር ላይ ቆሞ ‘ጤፍን የዘራ ገበሬ ገበሬ አይባልም’ አለ እንደሚባለው ማኅበረ ቅዱሳንም ሤራችንን ያውቅብናል ብለው የሚሠጉና የሚፈሩ ተሐድሶ መናፍቃን በኑፋቄ ትምህርታቸው ብዙዎችን ለማሰናከል የሚያደርጉትን የጥፋት ሥምሪት ከነላኪዎቻቸው ስለምታውቁባቸው ላትስማሟቸው ትችላላችሁ፡፡ እውነተኛ ዓላማ ያላቸው የቤተ ክርስቲያን አባቶች በጸሎት፣ በሃሳብና በቅን ምክራቸው እንደማይለዩዋችሁ ተስፋ አደርጋለሁ፡፡ እግዚአብሔር አምላካችን ጉባኤያችንን ይባርክልን” ሲሉ አባታዊ ቃለ ምዕዳናቸውን አስተላልፈዋል፡፡

በተጨማሪም የሀገረ ስብከቱ ሥራ አስኪያጅ መልአከ ምሕረት አባ ዘካርያስ ሕሉፍ ባስተላለፉት መልእክት «ካህናት የተሰጣችሁን አደራ በትክክል እንድትወጡና ዘመኑን በመዋጀት እንድታስተምሩ አሳስባለሁ፡፡ ይህ ሥልጠና የመመካከሪያ መርሐ ግብር በመሆኑ በንቃትና በትጋት ሥልጠናውን እንድትከታተሉ አደራዬ ጥብቅ ነው፡፡ መርሐ ግብሩን አመቻችቶ መምህራንን ከአዲስ አበባ በመላክ፣ መጻሕፍት፣ ደብተር፣ እስክሪቢቶ፣ የሠልጣኞችን የምሳ ወጪ እና የውሎ አበል በመሸፈን ማኅበረ ቅዱሳን ስላበረከተው መንፈሳዊ ድጋፍ ምስጋናዬን አቀርባለሁ» ብለዋል፡፡

ታኅሣሥ 2 ቀን የተጀመረው ሥልጠና በተያዘለት መርሐ ግብር መሠረት የተሐድሶ መናፍቃን እንቅስቃሴ፣ የነገረ ሃይማኖት መግቢያ፣ አእማደ ምሥጢራት፣ ነገረ ድኅነት፣ ነገረ ቅዱሳን እና የቤተ ክርስቲያን ታሪክ እንደሰጡ ተገልጧል፡፡

ሥልጠናው በተጀመረበት ዕለት ስለ ተሐድሶ መናፍቃን እንቅስቃሴ በስፋትና በጥልቀት ተዳስሷል፡፡ መናፍቃን በቤተ ክርስቲያን ላይ ያከናወኑት ሴራ ምን ያህል ከባድና አሳዛኝ እንደ ሆነ የተደረሰበት የጽሑፍ፣ የምስልና የድምጽ መረጃ ለካህናቱ ቀርቧል፡፡ ሠልጣኝ ካህናቱም መናፍቃን መልካቸውን እየቀያየሩ ሃይማኖታችንን ለማስነቀፍ የእኛን ቀሚስ ለብሰው፣ አስኬማችንን ደፍተው፣ መነኮሳትና ባሕታውያን እንዲሁም አጥማቂዎች መስለው በወርሐ ጾም በየሥጋ ቤቱ እየገቡ ሆን ብለው ሥጋ እየበሉ በአከባቢያችን የታዩ ተሐድሶ መናፍቃን ነበሩ ሲሉ ካህናቱ በዓይናቸው ያዩዋቸውንና በተግባር የገጠሟቸውን የተለያዩ ክሥተቶች በተጨባጭ መረጃ በቁጭት ተናግረዋል፡፡

በተሰጠው መረጃ የመናፍቃኑ ተልእኮ ለቤተ ክርስቲያን ፈተና መሆኑን በጥልቀት እንደ ተገነዘቡ የገለጡት ካህናቱ ክህነታዊ ሓላፊነታቸውን በአግባቡ በመወጣት ሕዝበ ክርስቲያኑን በማስተማር አደራቸውን እንደሚወጡ አስታውቀዋል፡፡

ሦስተኛ ቀኑን ያስቆጠረው ሥልጠና የፊታችን ዓርብ እንደሚጠናቀቅ ይጠበቃል፡፡

ኅዳር 22/2004 ዓ.ም

የማይዳሰሱ ባሕላዊ ቅርሶች አያያዝ /አተገባበር/ ስምምነት በሀገር አቀፍ ደረጃ /Implementation of the Intangible cultural Heritage convention at national level/ በሚል ርዕስ ዐውደ ጥናት ተካሔደ፡፡ ዐውደ ጥናቱ የባሕልና ቱሪዝም ሚኒስቴር የቅርስ ጥናትና ጥበቃ ባለስልጣን ከተባበሩት መንግሥታት የትምህርት፣ የሳይንስና የባህል ተቋም /UNESCO/ ጋር በመተባበር ያዘጋጀው ሲሆን፤ ከኅዳር 4-8/2004 ዓ.ም ድረስ ለአምስት ተከታታይ ቀናት ለመካሔድ ችሏል፡፡ በዐውደ ጥናቱ ላይ የዩኒስኮ ተወካይ በሆኑት በፕሮፌሰር አማርሰዋር ጋላ እና በቅርስና ጥበቃ ባለስልጣን ባለሙያዎች ጥናታዊ ጽሑፎች ቀርበው ሰፊ ውይይት ተደርጎባቸዋል፡፡

በዐውደ ጥናቱ ላይ የየክልሉ የቅርስና ጥበቃ መሥሪያ ቤት ተወካዮችና ባለሙያዎች የማኅበረ ቅዱሳን ጥናትና ምርምር ማእከልና የሚመለከታቸው አካላት የተገኙ ሲሆን፤ በሀገራችን ውስጥ የሚገኙ የማይዳሰሱ /Intangible/ ቅርሶችን ኅብረተሰቡ እንዲያውቃቸው እንዲጠብቃቸው፣ እንዲያስተዋውቃቸውና በዓለም ቅርስነት እንዲያስመዘግባቸው ከዓለም አቀፍ የቅርስና ጥበቃ ስምምነት ጋር በተጣጣመ መልኩ ለማራመድ እንዲቻል ግንዛቤ ለማስጨበጥ ታስቦ የተዘጋጀ ነው፡፡ የሌሎች ሀገራት ተሞክሮዎች በዐውደ ጥናቱ ላይ በሰፊው ተዳሰዋል፡፡

ዐውደ ጥናቱ ያተኮረባቸው መሠረታዊ ነጥቦችን ስንመለከት፣ ጥበቃ የሚያስፈልጋቸው የማይዳሰሱ /intangible/ ባሕላዊና ሃይማኖታዊ ቅርሶችን በተለይም የኢትዮጵያ ኦርቶዶክስ ተዋሕዶ ቤተ ክርስቲያን የምትጠቀምበትን የቅዳሴ፣ የያሬድ ዜማዎች፣ የአቋቋም፣ የቅኔ፣ እንዲሁም ሌሎች የብሔር ብሔረሰቦች ባህላዊ እሴቶቻችንን ለማየት ተሞክሯል፡፡ ለትውልድ ለማስተላለፍ በሀገር አቀፍ ደረጃ ማን ምን ያድርግ? ለሚለው ጥያቄ ማኅበረሰቡ፣ መንግሥታዊና መንግሥታዊ ያልሆኑ ድርጅቶች፣ ባለሙያዎችና የጥናትና ምርምር ተቋማት እንዲሁም ግለሰቦች ማከናወን ስለሚገባቸው ተግባራት በስፋት የተዳሰሱ ጉዳዮች ናቸው፡፡ በተጨማሪም የማይዳሰሱ በተሰኙ ቅርሶች ዙሪያ ለሚመለከታቸው አካላት ግንዛቤ ለማስጨበጥ መከናወን ስለሚገባቸው ተግባራት ለይቶ ማውጣትና መለካት፣ ማኅበረሰቡን ማሳተፍ፣ ቀጣይነት ያለው ጥበቃና ክትትል ማድረግ እንደሚያስፈልግ በጥናቱ ተጠቁሟል፡፡

የማይዳሰሱ /Intangible/ የሆኑ ሃይማኖታዊና ባህላዊ ቅርሶችን በተመለከተ የወጡ ፖሊሲዎችንና አዋጆችን ተግባራዊ ማድረግ፣ ጥናትና ጥበቃ የሚደረግላቸውን ቅርሶች ለመንከባከብ እንዲቻል የተለያዩ ተደራሽ አካላትን መምረጥ፣ ማደራጀትና ማዋቀር፣ ከዓለም አቀፍ ተቋማት ጋር በጋራ በመሥራት ድጋፎችን ማግኘት የሚቻልበት መንገድ ማመቻቸት እንደማገባ ተገልጿል፡፡

ዐውደ ጥናቱ በባህልና ቱሪዝም የቅርስ ጥበቃ ባለሙያዎችንና ሌሎች ባለድርሻ አካላትን ያካተተ እንደመሆኑ በቡድን በቡድን በመሆን አሉ የተባሉ ጠቃሚና ጎጂ ተጽዕኖዎች በማይዳሰሱ ሃይማኖታዊና ባህላዊ ቅርሶች ዙሪያ /positive and negative impacts to Implement Intangible cultural heritage/ በዝርዝር ውይይት ተደርጎባቸዋል፡፡

በዐውደ ጥናቱም ከተለያዩ የቅርስና ጥበቃ ባለሙያዎች ጥናቶች ቀርበዋል፡፡ በኢትዮጵያ ኦርቶዶክስ ተዋሕዶ ቤተ ክርስቲያን ሰንበት ትምህርት ቤቶች ማደራጃ መምሪያ ማኅበረ ቅዱሳን የጥናትና ምርምር ማዕከል የተለያዩ ተሞክሮዎችን ለታዳሚው ማካፈል የተቻለ ሲሆን በቀጣይነትም በጋራ ለመሥራት የሚያስችሉ በጎ ገጽታዎችን ለመፍጠር ጥረት ተደርጓል፡፡ ቅድስት ቤተ ክርስቲያን ያሏትን የማይዳሰሱ /Intangible/ ቅርሶች ሃይማኖታዊና ባህላዊ እሴቶችን ለትውልድ ለማስተላለፍ የሚረዳና መንገዶችንም ያመቻቸ ዐውደ ጥናት በመሆኑ ከባለድርሻ አካላት ብዙ ይጠበቃል፡፡ ለአምስት ተከታታይ ቀናት የተካሔደው ዐውደ ጥናት ኅዳር 8/2004 ዓ.ም ተጠናቋል፡፡

•    የብፁዕ አቡነ ቄርሎስ 25ኛ ዓመት የብር እዩቤልዩ በዓልም ተያይዞ ተከብሯል

{gallery count=1 width=350 height=300 counter=1 links=0 alignment=center animation=3000}abunekerilos{/gallery}

መልአከ ሐይል ስጦታው ሞላ በሰሜን ወሎ ሀገረ ስብከት የሰበካ ጉባኤ ማደራጃ ክፍል ኃላፊ  የአዳጎ ሕንፃ መሠራቱ ቤተ ክርስቲያኒቱ በስብከተ ወንጌል የምታደርገውን እንቅስቃሴ በጉልህ የሚደግፍ ነው ብለዋል ፡፡ የወልድያ ከተማ ከንቲባ አቶ ሓየሎም ጣውዬ በምረቃው ወቅት ‹‹ የሰሜን ወሎ ሀገረ ስብከት ሕዝቡን በእምነቱ የጸና፣ ሀገር ወዳድና በልማት ዋነኛ ተሳታፊ ለማድረግ እያከናወናቸው ያለው አበረታች የልማት ተግባራት መንግሥት ከያዛቸው የድኅነት ማስወገጃ ስትራቴጂዎች አንፃር የሚሄዱ ለመሆናቸው ምስክርነት የሚያሻው ጉዳይ አይደለም፡፡ ሀገረ ስብከቱ ከጀመራቸው የልማት ሥራዎች መካከል የወልድያ ከተማችን የኢንቬስትመንት እድገት የሚያሠራውን አዳጎ ላይ የተገነባው ሕንፃ ለሌሎችም አርአያ ከመሆን አልፎ ለብዙ ዜጎች የሥራ ዕድል ፈጥሮ ያለፈና አሁንም እየፈጠረ ያለነው ቢባል መጋነን አይሆንም ›› በማለት መልእክታቸውን አስተላልፈዋል፡፡

ቦታው የሀገረ ስብከቱ ይዞታ በመሆኑ፣ በመሐል ከተማ ያለ ሆኖ ሕንፃው መገንባት ስላለበት እንዲሁም በመንግሥት አካላት በሕንፃ እንድትሰሩ እድሉ የእናንተ ነው ስለተባለ፤ ሕንፃውን ልንሠራ ችለናል በማለት መልአከ ሐይል ስጦታው ሞላ ተናግረዋል፡፡ ማኅበረ ቅዱሳን የሕንፃውን ፕላን በነጻ ሠርቶ መስጠቱ የሚያስመሰግነው ነው በማለትም አክለዋል ፡፡

ሀገረ ስብከቱ ያስገነባው አዳጎ ሕንፃ ባለሁለት ዘመናዊ ፎቅ ሲሆን ስድስት ሱቆች፤ አንድ ካፍቴሪያና ሬስቶራንት ፣ አንድ መለስተኛ አዳራሽ እና ሃያ ስድስት ለጽ/ቤት አገልግሎት የሚሰጡ ክፍሎች ያሉት ነው ፡፡ ሕንፃውን ለመሥራት ሁለት ዓመት የወሰደ ሲሆን በአጠቃላይም በ3.8 ሚሊዮን ብር ተጠናቋል፡፡

ከዚህ በፊት ብፁዕ አቡነ ቄርሎስ ከበጎ አድራጊዎች ጠይቀው ባገኙት ከ300,000.00 ባላነሰ ወጪ የሀገረ ስብከቱ መንበረ ጵጵስና (ባለ አንድ ፎቅ ሕንፃ) እንዲሁም የካህናት ማሠልጠኛ በብር 260,000.00 መሠራቱ የሚታወስ ነው፡፡ ተያይዞም የብፁዕ አቡነ ቄርሎስ የሰሜን ወሎ ሀገረ ስብከት ሊቀ ጳጳስ፣ የቅዱስ ላሊበላ ደብር የበላይ ጠባቂና የቅዱስ ሲኖዶስ አባል 25ኛ ዓመት የብር ኢዩቤልዩ በዓልም በደማቅ ሁኔታ ተከብሯል ፡፡

በሰሜን ወሎ ሀገረ ስበከት ብፁዕ አቡነ ቄርሎስ ከመሾማቸው በፊት በወሎ ሀገረ ስብከት ሥር የነበረ መሆኑና ብፁዕነታቸው ከተሾሙ ጊዜ ጀምሮ ከህዳር ወር 1980 ዓ.ም ጀምሮ ከሀገረ ስብከቱ ባለመለየት በትጋት የወንጌል አገልግሎታቸውን እየተወጡ ያሉ አባት መሆናቸውን የሀገረ ስብከቱ ሥራ አስኪያጅ መልአከ ገነት ዓለሙ አስማረ በወልድያ ከተማ ባህል አዳራሽ በተካሄደው ዝግጅት ተናግረዋል፡፡ ሥራ አስኪያጁ አያይዘው ብፁዕነታቸው ሊቀ ጳጳስ ሆነው ከተመደቡ ከ1980 ዓ.ም ጀምሮ ቀድሞ አንድ ብቻ የነበረውን ሰ/ት/ቤት አሁን ላይ አራት መቶ ሦስት መሆናቸውን ፣ አራት መቶ ሠላሳ አንድ  መምህራን መሰልጠናቸው፣ ከመቶ 20% ከብር 70,220.41 ወደ ብር 3,236,486.48 ማደጉን፣ በወረዳ ቤተ ክህነት ሠራተኞች ከሠላሳ አራት ወደ ሠባ ስድስት፣ ሀገረ ስብከቱ ሲመሰረት አምስት ሠራተኞች የነበሩ ሲሆን አሁን ሃያ ሁለት ሠራተኞች መጨመሩን፣ አጎራባች አህጉረ ስብከቶችን ሳይጨምር ለሀገረ ስብከቱ አገልጋዮች 7,618 የዲቁናና የቅስና ማዕረግ መስጠታቸውን፣ በምዕመናን ቁጥር በ173,791 ዕድገት መታየቱን፣ በወረዳ ደረጃ፣ በልማትና ክርስቲያናዊ ተራድኦ ኮሚሽን በኩልና ሐዋርያዊ ጉዞ ያደረጉትን ግልጋሎት በሪፖርት አቅርበዋል፡፡

ከበዓሉ ታዳሚዎች ቅኔና መወድስ የቀረበ ሲሆን ምዕመናንም ለብፁዕነታቸው ረጅም የአገልግሎት ዕድሜን ከጤና ጋር እግዚአብሔር እንዲሰጣቸው ተመኝተዋል፡፡

ብፁዕነታቸው ያለባቸውን ከፍተኛ ሕመም በመቋቋም ለሠሩት ሥራም ከልዮ ልዮ አካላት ሽልማቶች የተበረከተላቸው ሲሆን የሀገረ ስብከቱ ሠራተኞችም ሙሉ መቀዳሻ አልባስ፣ ቆብና የእጅ መስቀል እንዲሁም ጥና ሲሸልሙ፤ የቅዱስ ላሊበላ ደብር በበኩሉ በትረ ሙሴ አበርክቶላቸዋል፡፡ ተያይዞም በአዳጎ ሕንፃ  አስተዋጽኦ ላደረጉ ልዩ ልዩ አካላት የሽልማትና የምስክር ወረቀት ተሰጥቷል፡፡

በዕለቱም የብፁዕነታቸውን ከልጅነታቸው ጀምሮ እስከአሁን ድረስ ያለውን ሐዋርያዊ አገልግሎት የያዘ መጽሔት ለንባብ በቅቷል፡፡

ብፁዕ አቡነ ቄርሎስ በብፁዕ አቡነ ተክለ ሃይማኖት እጅ ግንቦት 30/1979 ዓ.ም የበዓለ መንፈስ ቅዱስ ዕለት ከአምስት አባቶች ጋር ለጵጵስ  ሹመት የበቁ ሲሆን እንደተሾሙም የተመደቡት በሰሜን ወሎ ሀገረ ስብከት መሆኑ ይታወቃል፡፡ ብፁነታቸው በሰሜን ወሎና ዋግ ኽምራ አሁጉረ ሰብከት በዋናነት ያገለገሉና እያገለገሉ ያሉ ሲሆን በተጨማሪም የአሰብ፣ የደቡብ ወሎ እና የደቡብ ሸዋ ሀገረ ስብከትን በሊቀ ጵጵስና ደርበው እንዲሁም በ1986 ዓመተ ምሕረት በምሥራቅ ሸዋ ተዛውረው ለስምንት ወራት አገልግለዋል ፡፡