ገብረእግዚአብሔር ኪደ

ምኲራብ ማለት ቤተ ጸሎት ማለት ሲሆን ናቡከደነፆር ቤተ መቅደስን አፍርሶ አይሁድን ወደ ባቢሎን ማርኮ ከወሰዳቸው በኋላ ሕገ ኦሪትን ለመማርና ለጸሎት በየቦታው የሰሩት ቤት ነው፡፡ በኢየሩሳሌም ብቻ ይገኝ በነበረው ቤተ መቅደስ ማንም እስራኤላዊ በዓመት ሦስት ጊዜ አምልኮውን መፈጸም ግዴታው የነበረ ሲሆን፥ በምኵራብ ግን በየዕለቱ እየተገናኙ ቅዱሳት መጻሕፍትን ያነቡ፤ ይተረጕሙና ይሰሙም ነበር (ሕዝ.፲፩፥፲፮፣ ሐዋ.፲፭፥፳፩)፡፡

ኢትዮጵያዊው ሊቅ ቅዱስ ያሬድ ፥ በልብ መታሰቡ፣ በቃል መነገሩ፣ በቅዱሳት መጻሕፍትም መዘከሩ ከፍ ከፍ ይበልና፤ ጌታችን ኢየሱስ ክርስቶስ በምኵራበ አይሁድ እየተገኘ እንዳስተማረ፣ ድውያንን እንደ ፈወሰ፣ በዚያ ይነግዱ የነበሩትንም ማስወጣቱን አስመልክቶ በዐቢይ ጾም ከሚገኙት ሳምንታት መካከል ሦስተኛውን እሁድ ምኵራብ ብሎታል፡፡ “ኢየሱስ ወደ አይሁድ ምኵራብ ገባ፤ የሃይማኖትም ቃል አስተማረ፡፡ ከመሥዋዕት ይልቅ ምጽዋትን እወዳለሁ፡፡ የሰንበት ጌታዋ የምሕረት አባትዋ እኔ ነኝ አላቸው፡፡ የአባቴን ቤት የሸቀጥ ቦታ አታድርጉት፡፡ ቤቴ የጸሎት ቤት ተብሎ ይጠራል፡፡ ወደ ምኵራብ ገብቶ ተቈጣቸው፡፡ ዝም እንዲሉም ገሠጻቸው፡፡ እነርሱም ትምህርቱን፣ የቃሉን ግርማ፣ የአነጋገሩንም ጣዕም የንግግሩንም ርቱዕነት አደነቁ” በማለትም ይዘምራል – በጾመ ድጓው ! ከዚህም መረዳት እንደምንችለውም፡-

አንደኛ፥ ቅዱስ ያሬድ ምኲራብን “የአይሁድ ምኵራብ” ብሎ እንደ ጠራው እንመለከታለን፡፡ በዕለቱ በሚነበበው ወንጌል ላይም፥ ወንጌላዊ ቅዱስ ዮሐንስ ቀርቦ የነበረውን ፋሲካ “የእግዚአብሔር ፋሲካ” (ዘጸ.፲፪፡፥፲፩) ማለትን ትቶ “የአይሁድ ፋሲካ” ብሎ እንደ ጠራው እናያለን (ዮሐ.፪፥፲፪)፡፡ ሊቁ ራሱ ቀጥሎ እንደ ነገረን፥ አይሁድ ከፈቃደ እግዚአብሔር ፈቀቅ ብለው እንደ ነበረ፥ ጌታችን ግን የሰው ሥርዓትንና ወግን ሳይኾን “የሃይማኖትን ቃል” ወይም ወንጌልን እንዳስተማራቸው እንገነዘባለን፡፡

ምንም እንኳን ከላይ እንደ ተናገርነው አይሁድ በዚያ በምኵራብ በየዕለቱ ቅዱሳት መጻሕፍትን ያነበቡ የነበሩ ቢኾኑም፥ በገጸ ንባባቸው ብቻ ድኅነት የሚገኝ ይመስላቸው ስለ ነበረ ጌታችን “የሃይማኖትን ቃል” አስተማራቸው (ዮሐ.፭፡፥፴፱)፡፡ ዳሩ ግን ምን ያደርጋል፤ አብዛኞቹ ይህን አልተቀበሉትም፡፡ ይህን የተመለከተው አፈ ጳዝዮን ዮሐንስ አፈወርቅ በልደት ድርሳኑ ላይ እንዲህ አለ፡- “በአይሁድ ዘንድ ድንግል እንድትፀንስ ተነገረ፤ በእኛ ዘንድ ግን እውነት ኾነ፡፡ ትንቢት ለምኵራብ ሃይማኖት ለቤተ ክርስቲያን ነውና፡፡ ያቺ ትንቢትን ገንዘብ አደረገች፤ ይህችም ሃይማኖትን ገንዘብ አደረገች፡፡ ምኵራብ ምሳሌን ሰጠች፤ ቤተ ክርስቲያን አመነችበት፡፡ ምኵራብ ትንቢት አስገኘች፤ ቤተ ክርስቲያን ተቀበለችው፡፡ ምኵራብ ትንቢቱን በምሳሌ አስተማረች፤ ቤተ ክርስቲያን በሃይማኖት ጸናችበት፥ ረብሕ ጥቅም አደረገችው፡፡ ከዚያም የወይን ሐረግ (መስቀል) ተተከለ፤ በእኛ ዘንድ ግን የጽድቅ ፍሬ ተገኘ፡፡ ያቺ ወይንን በዐውድማ ረገጠች፤ አሕዛብ የምሥጢሩን ገፈታ ጠጡ፡፡ ያቺ የስንዴ ቅንጣትን ዘራች፤ አሕዛብ በሃይማኖት ሰበሰቡት፡፡ አሕዛብ ጽጌረዳን በቸርነቱ ሰበሰቡ (ሃይማኖትን ገንዘብ አደረጉ)፤ እሾኹ ግን በአይሁድ ዘንድ ቀረ፡፡ ይኸውም ክሕደት ኑፋቄ ነው፡፡ ትንሽ ወፍ ሰነፎች ተቀምጠው  ሳሉ  ጥላውን  ጥሎባቸው  ይኼዳል፡፡  አይሁድም በብራና የተጻፈውን መጽሐፍ ተረጎሙ፤ አሕዛብ ግን ምሥጢሩን ተረዱ” እያለ እንዳመሠጠረው (ሃይማኖተ አበው ዘዮሐ.አፈ.፣ ፷፮፥፳፩-፳፬)፡፡

ሁለተኛ፥ ቅዱስ ያሬድ “እግዚአብሔር ከመሥዋዕት ይልቅ ምጽዋትን” እንደሚወድ ነግሮናል፡፡ ይኸውም አብዛኛው አይሁድ ጌታችን እንደ ተናገረ ከአፍ ብቻ ሃይማኖታውያን የነበሩ በውስጣቸው ግን እንዳልነበሩ የሚያመለክት ነው (ማቴ.፳፫፡፳፯)፡፡ እግዚአብሔር ግን የሚፈልገው የልብ መታደስን፣ የሕይወት መዓዛ መለወጥን፥ በአጭሩ እግዚአብሔር መምሰልን ነው፡፡ ስለዚህ ጌታችን “የምሕረት አባትዋ እኔ ነኝ” እያለ ይህን ያስተምራቸው ዘንድ ወደ “አይሁድ ምኵራብ” እንደ ገባ እንመለከታለን፡፡ ምሕረት በሦስት መልኩ የምትፈጸም ስትሆን እነርሱም ምሕረት ሥጋዊ፣ ምሕረት መንፈሳዊና ምሕረት ነፍሳዊ ይባላሉ፡፡ ምሕረት ሥጋዊ የሚባለው ቀዶ ማልበስ ቈርሶ ማጉረስ ነው፡፡ ምሕረት መንፈሳዊም መክሮ አስተምሮ ክፉን ምግባር አስትቶ በጎ ምግባር ማሠራት ነው፡፡ ምሕረት ነፍሳዊ ደግሞ ክፉን ሃይማኖት አስትቶ በጎ ሃይማኖት ማስያዝ ነው፡፡ ስለዚህ እግዚአብሔር አምላካችን ከየትኛውም ዓይነት መሥዋዕት ይልቅ ደስ ብሎ የሚቀበለው ይህን እንደ ሆነ ከዚህ እንማራለን፡፡

ሦስተኛ፥ ቤተ መቅደሱ ቤተ ምሥያጥ ሆኖ እንደ ነበረ ሊቁ ቅዱስ ያሬድ ነግሮናል፡፡ ቤተ መቅደሱ ከተመሠረተበት ዓላማ ርቆ፣ የገበያና የንግድ ቦታ ሆኖ፣ “ተዉ” ብሎ የሚቈጣ ሰው ጠፍቶ፣ “ርግብ ሻጮች” በዝተው እንደ ነበረ በዕለቱ ከሚነበበው ወንጌልም እንመለከታለን (ዮሐ.፪፥፡፲፬)፡፡ ስለዚህ ጌታችን ይህን ያደርጉ የነበሩትን ሲገለባብጥባቸው፥ አንደኛ- ዓላማቸውን ስለ መሳታቸው ሲነግራቸው፣ ሁለተኛ- መሥዋዕተ ኦሪትን ሲያሳልፍ፣ ሦስተኛ- ዛሬም ጭምር ቅዱስ ሥጋውና ክቡር ደሙ በሚፈተትበት ሥፍራ ይህን የሚያደርጉትን “ከቶ አላውቃችሁም” እንደሚላቸው የሚያስገነዝብ ነው፡፡ ዳግመኛም “ርግብ ሻጮች” የተባሉት በተጠመቁ ጊዜም ሆነ ከዚያ በኋላ የተቀበሉትን መንፈሳዊ ሀብት ለምድራዊ ሥራ ለኃጢአት ንግድ የሚጠቀሙበትን “ከእኔ ወግዱ” እያለ በፍርድ ቃሉ ጅራፍ ወደ ውጭ ጨለማ እንደሚያወጣቸው የሚያስተምር ነው፡፡

ቅዱስ ያሬድ ሌላው የነገረንና በአራተኛ ደረጃ ልናየው የምንችለው፥ ክብር ይግባውና ጌታችን ሲያስተምራቸው ሁሉም እንደ ተደነቁ እንመለከታለን፡፡ ይኸውም እንደ ነቢያት “እግዚአብሔር እንዲህ አለ”፣ “ሙሴ እንዳዘዘ”፣ “ሳሙኤል እንደ ተናገረ” በማለት ሳይሆን እንደ ባለ ሥልጣን እንደ ሠራዔ ሕግ “እኔ ግን እላችኋለሁ” እያለ ያስተምራቸው ስለ ነበረ ነው፡፡ ይህም የባሕርይ አምላክነቱን የሚገልፅ ነው፡፡

እግዚአብሔርን የምትወዱት፥ ይልቁንም እግዚአብሔር አብልጦ የሚወድዳችሁ ሆይ ! እንግዲያውስ እኛም እንፍራ፡፡ ከፈቃደ እግዚአብሔር ፈቀቅ ብለን መቅደስ ሰውነታችን የእግዚአብሔር ሳይሆን “የአይሁድ ምኵራብ” እንዳይባል እንፍራ፡፡ ደገኛ ዘር ይኸውም የወንጌል ዘር ተዘርቶብን ሳለ የክፋት ፍሬ ተገኝቶብን ያን ጊዜ እንዳናፍር አሁን እንፍራ፡፡ ምሕረት ሥጋዊን፣ ምሕረት መንፈሳዊንና ምሕረት ነፍሳዊን በቃል ያይደለ፤ እንደ ዓቅማችን በተግባር እንፈጽም፡፡ በእውነት ያለ ሐሰት ብርሃናችን በሰዎች ሁሉ ፊት በርቶ በእኛ ምክንያት እግዚአብሔር የሚከብረው፥ እግዚአብሔርም እኛን የሚያከብረን ያን ጊዜ ነውና፡፡ ቤተ መቅደሱንና ቤተ መቅደስ ሰውነታችን ቤተ ምሥያጠ ኃጢአት አድርገነው እንደ ኾነ ወይም እንዳልኾነ ቆም ብለን እንይ፡፡ ርግብ ሻጮች ሆነን እንዳንገኝና ሥርየት የሌለው ኃጢአት እንዳያገኘን እንፍራ፡፡ ይህን ያደረግን እንደ ሆነም ጌታችን ዳግም በመጣ ጊዜ “ኑ እናንተ የአባቴ ብሩካን” ከሚላቸው ጋር አንድ እንሆናለን፡፡ዛሬም ዘወትርም እስከ ዘለዓለሙ ድረስ ክብርና ጌትነት የባሕርይ ገንዘቡ የሚሆን ጌታችን ኢየሱስ ክርስቶስ በለጋስነቱና ሰውን በመውደዱ ይህን ለማግኘት የበቃን ያድርገን፥ አሜን !

                                                                                                 ዲያቆን ዮሴፍ በቀለ 

ጸናጽል ድምፁ መልካም የሆነ የምስጋና መሳርያ በመሆኑ ከቀደሙት ሌዋውያን አሁን እስካሉት የሐዲስ ኪዳን ቤተ መቅደስ መዘምራን ፣ ከቀደመው የሙሴ ድንኳን ዛሬ ቤተ ክርስቲያን ድረስ በእግዚአብሔር ፊት ይዘነው የምንቆመው መሳርያ ነው፡፡ ምስጋናችንም ሆነ መዝሙራችን ያለከበሮና ጸናጽል ምን ውበት ሊኖረው ይችላል ብለን እንጀምራለን? አንጀምረውም፡፡ የሊቃውንቱ መዳፍ ያለ ጸናጽል አይንቀሳቀስም፣ ቅኔ ማኅሌቱም ያለ ከበሮ አይደምቅም ፤ እንደ ጾመ ኢየሱስ ያለ ቀን ካልገጠመው በስተቀር ቅኔ ማኅሌት ከነዚህ  ነገሮች አይለይም፤ ይገርማል! ዳሩ ግን አንድም ቀን ቢሆን በዚህ ሁሉ የአገልግሎት ዘመናቸው ወደ ቤተ መቅደስ ገብተው ለሥጋውና ለደሙ ክብር በሚደረገው አገልግሎት ተሳትፈው አይተናቸው አናውቅም፤ ጥንትም ሆነ ዛሬ አገልግሎታቸው ከውጭ ብቻ ነው፡፡

ቅዱስ ጳውሎስ የባዶ ሕይወት ተምሳሌት አድርጎ ተጠቅሞበታል፤ “የሰውን ሁሉ ልሳን ባውቅ፣ በመላእክትም ቋንቋ ብናገር ፍቅር ግን ከሌለኝ እንደሚጮኽ ነሐስ፤ እንደሚንሿሿም ጸናጽል ነኝ” (፩ቆሮ ፲፫÷፩) ይላል፡፡ ይህን ስመለከት ከልጅነቴ ጀምሮ በቤተ መቅደሱ ያደገች ነፍሴን አሰብኩና እስራኤል ሲማረኩ “ጽዮንን ባሰብናት ጊዜ አለቀስን” ብለው እንደተናገሩ እኔም ለተማረከችውና ባዶዋን ለቀረችው ጽዮን ሰውነቴ አለቀስኩላት፤ ከኔ በቀር ጽዮን ሰውነቴ ባለተስፋ ምድር መሆኗን ማን ያውቅላታል? የተገባላትንስ ቃል ኪዳን ከኔ በቀር ማን ያውቅላታል?

ስለዚህ ደጋግሜ በባቢሎን ወንዞች አጠገብ ሆኜ ምርር ብየ አለቀስኩላት፤ ደግሜ ደጋግሜም እንዲህ አልኳት፤ እንደሚጮኽ ነሐስ፣ እንደ ሚንሿሿም  ጸናጽል ነሽ አልኳት፡፡ እስኪ አስቡት! ያለኔ ማኅሌቱ አይጀመር፣ ዝማሬው አይደምቅ ፣ የሊቃውንቱ ጉሮሮ አይከፈት፣ ሽብሻቧቸው አያምርበት ፣ እጃቸው ያለኔ አይንቀሳቀስ፣ ቅኔው አይጸፋ፡፡ እስኪ ንገሩኝ! ምኑ ነው ያለኔ የሚያምረው፤ በየትኛው አገልግሎት ነው እኔ የማልገባው፤ የትኛውስ ሊቅ ነው ያለኔ በእግዚአብሔር ምስጋና ላይ የተገኘው ፤ ጥንትም ሆነ ዛሬ እኔ ለዚች ቤተ መቅደስ አገልግሎት አስፈልጋለሁ ፡፡

ያለበለዚያማ ማኅሌቱ ምን ውበት ሊኖረው፤ ማንስ ነው እኔ በሌለሁበት ያለ እንቅልፍ የሚያገለግለው፤ ከከበሮው ተስማምቶ በሚወጣው መልካሙ ድምፄ ብዙዎቹ ይመሰጣሉ፣ የድምፄን ውበት በውስጠኛው ጆሯቸው እየሰሙ እንዲህ አሳምሮ የፈጠረኝን “ድምፁ መልካም በሆነ ጸናጽል አመስግኑ” እያሉ ያመሰግናሉ፡፡ የድምፄን መልካምነት ብቻ እየተመለከቱ ወይ መታደል ብለው ያደንቃሉ፤ እኔ እስከማዜም ድረስ በጉጉት ይጠባባቃሉ ፤ሰው ሲዳር፤  ሲሞትም ሆነ ሲሾም ያለኔ ምኑ ያምራል፤ አምጡት፣ አምጡት ይባላል፡፡

ይህን ሁሉ ክብሬን አየሁና በሰዎች መካከል በኩራት ተቀምጨ ሳለሁ ከዕለታት አንድ ቀን የሥጋየን መጋረጃ ግልጥ አደረግሁና ነፍሴን ተመለከትኋት፤ ትጮኻለች! አዳመጥኳት፤ ላደርገው የሚገባኝን እንኳን ያለደረግሁ፤ የማልጠቅም ባሪያ ነኝ፡፡ እንደሚጮኽ ነሐስ፣ እንደሚንሿሿም ጸናጽል ሆኛለሁ እያለች ታንጎራጉራለች፡፡

የሚጎሰመው ነጋሪት፣ የሚመታው ከበሮ፣ የሚንሿሿው ጸናጽል ለራሳቸው ምን ተጠቅመዋል? ከነሱ በኋላ እየተነሣ ስንት ትውልድ ነው የእግዚአብሔርን መንግሥት የወረሰ፣ ከተስፋው  የደረሰ፤ ሌላው በነሱ ተጠቅሞ አድማሳትን በቅድስናው ሲያካልል፣ መላእክትን ሲያክል፤ እነሱ ግን አሁንም ምድራውያን ናቸው፡፡ በዚህኛው ትውልድም አልተለወጡም፤ ጌታ እስኪመጣ ከዚህ ዓይነት ሕይወት የሚወጡም አይመስሉም፤

እኔም እንደነሱ ነኝ! ቃሉን እሰብካለሁ፣ ዝማሬውን እዘምራለሁ፣መወድሱን እቀኛለሁ፣ሰዓታቱን አቆማለሁ፤ ኪዳኑን አደርሳለሁ፤ መጽሐፍ ቅዱስን ከዳር እስከዳር አንብቤአለሁ፡፡ ዳሩ ግን መች እኖርበታለሁ ፤ ሰዎቹ ከአፌ የሚወጣውን ቃሉን እየሰሙ የሕይወቴ ነጸብራቅ እየመሰላቸው ይገረማሉ፤ እንደኔ ለመሆን ይቀናሉ፤ እኔ ግን ሳላስበው እንደሚጮኽ ነሐስ፣ እንደሚንሿሿም ጸናጽል ሆኛለሁ፡፡  እጮኻለሁ እንጅ  ለምን እንደምጮኽ እንኳን አላውቅም፤ በምጮኸው ጩኸት ከቶ አልለወጥም፤ ከኔ በኋላ እየተነሱ ብዙዎቹ ከምሥራቅና ከምዕራብ እየመጡ ወደ እግዚአብሔር መንግሥት ገብተዋል ፤ ከኔ በኋላ ቃሉን የሰሙት በቃሉ ተለውጠው ንስሓ ገብተዋል፡፡ እኔ ግን ዛሬም ሳያውቅ እንደሚጮሕ ነሐስ፣ ሳይወድ እንደሚንሿሿውም ጸናጽል ሆኛለሁ፡፡

የምጮኸው ገብቶኝ ቢሆንኮ ከኔ የሚቀድም ማንም አልነበረም፡፡ ነገር ግን ይህ እንዳይሆን ሕይወት የሌለኝ ቆርቆሮ ነኝ፤ ድምፄ መልካም ነው፣ ትጋቴ ግሩም ነው፡፡ ከምስጋናው ጋር መስማማቴ፣ በሁሉም እጅ መግባቴ መልካም ነበር፤ ሆኖም ፍቅር የለኝምና ምን ይሆናል፡፡  ሥጋየን ለሰማይ አዕዋፍ ብሰጥ ፣ያለኝንም ለድሆች ባካፍል ፣ የድሆች አባት ብባል ፣አጥንቴም እስኪታይ ብጾም ብጸልይ ፍቅር ግን ከሌለኝ ያው እንደሚጮኸው ነሐስ እንደሚንሿሿውም ጸናጽል መሆኔ አይደለ? ሥጋውን ደሙን ካልተቀበልኩ የኔ መጮኽ ምን ሊጠቅም ! ለካ ለሥጋውና ለደሙ የሚያስፈልገው በበጎ ዝምታ ዝም ያላለው እንደኔ የሚንሿሿው ጸናጽል አይደለም ብላ ነፍሴ ስታለቅስ እኔንም አስለቀሰችኝ ፡፡

ኦ!አምላኬ ጸናጽልነቴን ለውጥልኝ፣ነሐስነቴን አርቅልኝ!

ዲያቆን ዮሴፍ በቀለ  

በገዳም ቆሮንቶስ ፵ ቀንና ለሊት የጾመው

ሀ/ ሕግን ሊፈጽም

የሕግ ሁሉ ባለቤት የሆነው አምላካችን እግዚአብሔር ጾምን ለአዳም የሰጠው ጥንታዊው ሕግ ከእግዚአብሔር ዘንድ ሰማያዊ ዋጋ የሚያገኝበት ጸንቶ እንዲቆም የሚያስችለውና ከክፉ የሚጠብቀው መንፈሳዊ መከላከያው መድኃኒት ሆኖ የተሰጠው ፤  ኦሪትም የተሰራችው በጾም ነበር፡፡ አባታችን ሙሴ ኦሪት ዘዳግም  ፱፥፱ ላይ “ሁለቱን የድንጋይ ጽላት እግዚአብሔር ከእናንተ ጋር የተማማለባቸውን የቃልኪዳን ጽላት እቀበል ዘንድ ወደ ተራራ በወጣሁ ጊዜ በተራራውም አርባ ቀንና አርባ ለሊት ተቀምጬ ነበር፤ እንጀራ አልበላሁም፤ ውሃም አልጠጣሁም”፤ አለ፡፡ በዚህም ሙሴ የኦሪትን ሕግ ተቀበለ፤ እናም ሕግን ለመቀበል በቅድሚያ መጾም ያስፈልጋል ፡፡ ኢየሱስ ክርስቶስ ሕግን ሲፈጽም በቅድሚያ የወንጌል መጀመሪያ ያደረገው ጾምን ነው፤ የማቴዎስ ወንጌል ፬፥፩-፲፩ ላይ “እኔ ሕግ ልሽር ሳይሆን ልፈጽም ወደ ምድር ወርጃለሁ”፤ አለ፡፡

ለ/ዕዳችንን ሊከፍል (ካሳ ሊሆነን)፤

እግዚአብሔር ለአባታችን አዳም “ይህንን ዕፀ በለስ አትብላ፤ የበላህ እንደሆነ ትሞታለህ”፤ ብሎት የነበረውን ትእዛዝ ተላልፎ በራሱ ፍቃዱ ተጠቅሞ የተከለከለችዋን ፍሬ በላ፤ ሕግንም ጣሰ፡፡ ስለዚህ አዳም በመብላት ያመጣውን ሞት ጌታችን ኢየሱስ ክርስቶስ ከተጠመቀ በኋላ  ለ፵ ቀን ለ፵ ለሊት ባለመብላት ባለመጠጣት ዕዳችንን ከፈለ፡፡ ደሙን አፍሶ፤ ሥጋውን ቆርሶ፤ በቀራንዮ አደባባይ ተሰቅሎ አዳምን ከሞት ወደ ሕይወት፤ ከሲኦል ወደ ገነት መለሰው፡፡

ሐ/ለአርያነት፤ የመንፈሳዊና የበጎ ምግባር ሁሉ መነሻው ጾም ነው፡፡  የዕለተ ዐርብ የማዳኑን ሥራ በጾም ጀመረ፤ የወንጌል ሥራ መጀመሪያም አደረጋት፡፡ ጌታችን መድኃኒታችን ኢየሱስ ክርስቶስ በዚህ ዓለም በዮርዳኖስ ከተጠመቀ በኋላ  ሥራውን በጾም እንደ ጀመረ ሐዋርያትም ስለተረዱ እርሱን በመምሰል ሥራቸውን በጾም ጀመሩት፡፡ አባቶቻችን ጾምን የትምህርት መጀመሪያ አደረጓት፤ በዚህም ለዘለዓለም ከእግዚአብሔር ጋር በመንግሥቱ እንዲኖሩ በር ስለከፈተላቸው ለአርአያነት ነው ብለን ተቀበልነው፡፡ ሆኖም ሳይጾም ጹሙ አላለንም፤ በምድር እስካለንና እርሱ አርአያ እስከሆነን ድረስ  ከመዓትና ከዘላለም እሳት ለመዳን በጾምና ጸሎት ልንኖር ያስፈልጋል፡፡፡

መ/ሊያስተምረን፤ የተፈቀደውን እየፈጸምን፤ የተከለከልነውን በመተው ሕግ እያከበርን በትምህርተ ወንጌል ድኅነትን እንድናገኝና የነፍሳችን ቁስል እንዲፈወስ ለክርስቶስ ሕይወታችንን መስጠት አለብን፡፡ እንዲሁም ለመጾም ድፍረት ያላት ነፍስ ቀጣይነት ባለው መንፈሳዊ ልምምድ ራስን መግዛት ለሥጋ ፈቃድ የሚያስፈልገውን ምግብና መጠጥ በመተው የሥጋ ፈቃድን ድል በመንሣት ለነፍስ ፈቃድ ማስገዛት ይቻላል ፡፡ ይህቺ ነፍስ ክርስቶስ ያስተማራትን ከተገበረች የሚመጣባትን ከባድ ነገር ሁሉ እስራቱንና ግርፋትን መቋቋም ይቻላታል፡፡ ስለዚህ መጾም በኃጢአታችን እንድንጸጸትና ወደ አግዚአብሔር እንድንመለስ (እንድንቀርብ )ብቻ ሳይሆን ለዘለዓለም ከእግዚአብሔር ጋር ለመኖር ያለንን ፍቅር ለመግለጽ እንድንችል ጌታችን መድኃኒታችን ኢየሱስ ክርስቶስ አስተምሮናል፡፡

ሠ/ ዲያብሎስን ድል ለመንሣት፤ ጌታችን ኢየሱስ ክርስቶስ በማቴዎስ ወንጌል ፬፥፩-፲፩ ላይ መዋዕለ ጾሙ ሲፈጸም ሰይጣን በሦስት ነገር ማለትም በስስት፣ በትዕቢትና በፍቅረ ንዋይ ተፈታተነው፡፡ በስስት ቢፈትነው በትዕግስት፣ በትዕቢት ቢቀርበው በትሕትና፤ በፍቅረ ንዋይ ሊያታልለው ቢሞክር በጸሊአ ንዋይ ድል ነሣው፡፡ ዛሬ እነዚህን ማሳቻ መንገዶች ለይተን ጠላታችንን ድል መንሣት እንችላለን፤ ክርስቶስ ሳጥናኤልን ስለ እኛም ተዋጋው፤ በገሃነም ጣለው፡፡ በዮሐዋንስ ወንጌል ፲፮፥፴፫ ላይ “ስለዚህ እኔ ዓለምን ድል ነስቼዋለኹና ድል ንሱ” ያለበት ምክንያትም ጾም ደዌ ነፍስን ትፈውሳለችና፡፡ የሥጋ ምኞትን አጥፍታ የነፍስን ረኃብ ታስታግሳለችና፤ ከዲያብሎስ ቁራኝነት በማላቀቅ ከክርስቶስ ጋር አንድ ታደርጋለች፡፡

እኛ ለምን እንጾማለን?

ጌታችን አምላካችን ኢየሱስ ክርስቶስ በመጾም ለነፍሳችን ካሳ እንደሆነን ሁሉ እየጾምን፤ ጠላታችን ሳጥናኤልን ድል ነሥተን አባቶቻችን የወረሱትን ርስት እንድንወርስ እንጾማለን፡፡ ጾም በመንፈሳዊ ሕይወት የመበልጸጊያና የሰውነት መሻትን ለእግዚአብሔር መሥዋዕት አድርጎ የማቅረቢያ መንገድ ነው፡፡ በዚህም ጾም የወንጌልና የበጎ ሥራ ሁሉ መጀመሪያና የትሩፋት ጌጥ እንደሆነ ሁሉ፤ መጀመሪያና መጨረሻ የሌለው፤ አልፋና ኦሜጋ ልዑል እግዚአብሔር ለአዳም የሰጠው የመጀመሪያ ትእዛዙ ነው፡፡ ዘፍጥረት ፪፡፲፯ ላይ “ነገር ግን መልካሙንና ክፉን ከሚያስታውቀው ዛፍ አትብላ፤ ከእርሱ በበላህ ቀን ሞትን ትሞታለህና”፤ ብሎ ያዘዘው ትእዛዝ ይህ ነውና፡፡

ጾም ስንል፤ ፩ኛ እግዚአብሔርን የምንፈራበትና ከእግዚአብሔር ምሕረት የምንለምንበት መንገድ ነው፡፡

ዕዝራ ፰፡፳፫ ላይ “ስለዚህም ነገር ጾምን ወደ እግዚአብሔር ለመንን፤ እርሱም ተለመነን”፤ በማለት ጾም እግዚአብሔርን መለመኛ እና ጸሎታችንን እንዲሰማን የምናደርግበት መሣሪያችን መሆኑን በተግባር እንዳገኙ እንረዳበታለን፡፡

፪ኛ ኀዘናችንን እና ችግራችንን ለእግዚአብሔር የምንነግርበትና  የምናቀርብበት መንገድ ነው፡፡

ነቢዩ ኢዩኤልም ሕዝበ እስራኤልን ሐዘን በገጠማቸው ጊዜ፤ በመከራም ሳሉ ትንቢተ ኢዩኤል ፩፥፲፬ ላይ የነገራቸው ቃል “ጾምን ቀድሱ፤ ጉባኤውንም አውጁ፤ ሽማግሌዎችንና በምድር የሚኖሩትን ሁሉ ወደ አምላካችሁ ወደ እግዚአብሔር ቤት ሰብስቡ፤ ወደ እግዚአብሔር ጩኹ”፤ በማለት ወደ እግዚአብሔር መጸለይ እንደሚገባ ነግሮናል፡፡ ትንቢተ ኢዩኤል ፪፡፲፪ ላይም “እግዚአብሔር በፍጹም ልባችሁ በጾምም፣በለቅሶና በዋይታ ወደ እኔ ተመለሱ፤ በጽዮን መለከትን ንፉ፤ ጾምንም ቀድሱ፤ ጉባኤውንም አውጁ”፤ በማለት ነግሮናል፡፡ ስለዚህ ለእግዚአብሔር በመብላት፣ በመጠጣትና በሥጋ ፍላጎት ሆነን የፍላጎታችን፣ የሰላማችንንና የአንድነታችን መሻት መጠየቅ የለብንም፡፡ መጀመሪያ እራሱ ክርስቶስ ማድረግ ያለብንን የተግባር ሥራ እንድንሰራ የነገረን ከችግራችንና ከሐዘናችን ለመላቀቅ በምድር ለምንኖር ሁሉ መጾም እንዳለብን እራሱ ባለቤቱ እግዚአብሔር በነቢያት አድሮ ነግሮናል፡፡

፫ኛ ስብራታችን የምንጠግንበትንና መልካም የሆነ ትውልድ የሚታነጽበት መሣሪያ ነው፤

ትንቢተ ኢሳያስ ፶፰፡፲፪ ላይ “ከድሮ ዘመን የፈረሱት ስፍራዎችህ ይሠራሉ፤ መሠረትህም ለልጅ ልጅ ዘመን ይሆናል፤ አንተም ሰባራውን ጠጋኝ የመኖሪያ መንገድንም አዳሽ ትባላለህ”፡፡ እንዲሁም በቁጥር ፭ ላይ “እኔ ይህንን ጾም የመረጥሁ አይደለሁም”፤ እንደዚችም ባለች ቀን ሰው ራሱን ማሳዘን እንደሌለበትና በዚህም ጾም ራሱን ቢያስገዛ በዚያን ጊዜ በእግዚአብሔር ይታመናል፤ በምድርም በረከት ላይ ይኖረዋል፤ እግዚአብሔርም በያዕቆብም ርስት ይመግበዋል፤ እርሱ እግዚአብሔር ተናግሯልና”፡፡

፬ኛ የአምልኮ መንገድ ነው፤

የሐዋርያት ሥራ ፲፫፡፩-፪ ላይ እንደተገለጸው መንፈስ ቅዱስ ለሥራ የጠራቸውን በርናባስንና ሳውልን ያሰናበቷቸውም በጾምና በጸሎት ነበር፡፡ በዚያም ጊዜም ከጾሙ፤ ከጸለዩ፤ እጃቸውንም ከጫኑ በኃላ አሰናበቷቸው፡፡ አንድ ሰው የአምልኮ መንገድ ሲጀምር መጾም መጸለይ እንዳለበት እራሱ ኢየሱስ ክርስቶስ እንዳስተማረን፤ ጾም የአምልኮ መንገድ ስለሆነች ነው፡፡ ሐዋርያትንም የጠፋውን ትውልድ ለመፈለግ ሐዋርያዊ ጉዞ ከማድረጋቸው በፊት ጾመዋል፡፡

፭ኛ አጋንትን የምናወጣበት እና ርኩሳን መናፍስትን የምንዋጋበት መሣሪያችን ነው፤ማር ፱፡፳፱  ጌታችን ደቀመዛሙርቱ ማውጣት አቅቷቸው የነበረውን ጋኔን እርሱ ካወጣው በኋላ ወደ እርሱ ቀርበው “እኛ ልናወጣው ያልቻልን ስለምን ነው?” ብለው በጠየቁት ጊዜ ስለ እምነታቸው ማነስ መሆኑን ነገራቸው:: “ይህ ወገን በጸሎትና በጾም ካልሆነ በምንም ሊወጣ አይችልም’ ነው ያላቸው፡፡ ስለሆነም ያለ ጾምና ጸሎት አጋንንት ማውጣት አይቻልም፡፡ ጾምን እየነቀፉና እያጥላሉ እንዲሁም በተግባር ሳይጾሙ አጋንንት እናወጣለን ማለት፤ የአጋንንት መዘባበቻና መጫወቻ እንደሆነ መረዳት ያስፈልጋል፡፡