Archive for category: Uncategorized

በእንዳለ ደምስስ

ቅድስት ኦርቶዶክሳዊት ተዋሕዶ ቤተ ክርስቲያናችን በየዓመቱ ከመስከረም ፳፮ እስከ ኅዳር ፮ ቀን ድረስ ዐርባውን ቀናት እመቤታችን ቅድስት ድንግል ማርያም ልጇን ጌታችን መድኃኒታችን መድኃኒታችን ኢየሱስ ክርስቶስን ታቅፋ፣ ይረዷት ዘንድ ሰሎሜንና አረጋዊው ዮሴፍን አስከትላ ወደ ግብፅ የተሰደደችበትን፣ የተመለሰችበትን የመከራ ወቅት የምታስብበት ጊዜ ነው፡፡

እመቤታችን ልጇን ይዛ ለምን ተሰደደች ስንል፡- በሄሮድስ ዘመን በይሁዳ ክፍል በቤተልሔም ጌታችን መድኃኒታችን ኢየሱስ ክርስቶስ በተወለደ ጊዜ ሰብአ ሰገል ይሰግዱለት ዘንድ ከምሥራቅ ወደ ኢየሩሳሌም በመጡ ጊዜ ንጉሡ ሄሮድስ አግኝቷቸዋል፡፡ “ኮከቡን በምሥራቅ ዐይተን እንሰግድለት ዘንድ መጥተናልና የተወለደው የአይሁድ ንጉሥ ወዴት ነው?” ሲሉ ጠየቁ፡፡ ሄሮድስ ይህንን በሰማ ጊዜም እጅግ ደነገጠ፡፡ ሄሮድስ ብቻ አይደለም መላዋ ኢየሩሳሌም መደንገጧን ወንጌላዊው ቅዱስ ማቴዎስ በወንጌሉ ይነግረናል፡፡ ሄሮድስ የካህናት አለቆችንና ጻፎችን ሰብስቦም “ክርስቶስ በየት ይወለዳል?” ሲል ጠይቋቸዋል፡፡ እነርሱም በይሁዳ ክፍል በቤተልሔም እንደሚወለድ በነቢይ እንዲህ ተብሎ ተጽፏልና አሉት፡- “የይሁዳ ምድር አንቺ ቤተልሔም ከይሁዳ አለቆች ከቶ አታንሺም፣ ሕዝቤን እስራኤልን የሚጠብቅ ከአንቺ ይወጣልና” የሚለውን በኢሳይያስ የተነገረውን የትንቢት ቃል ነገሩት፡፡ በዞህም ምክንያት ይገድለው ዘንድ ፈለገ፡፡ ዓመት፣ ዓመት ከመንፈቅ፣ ሁለት ዓመት የሞላቸው ሕፃናትንም አስገደለ፡፡

በዚህ ወቅት ነበር የእግዚአብሔር መልአክ ወደ አረጋዊው ዮሴፍ በሕልም መጥቶ “ሄሮድስ ሕፃኑን ሊገድለው ይሻዋልና ተነሣ፣ እናቱንና ሕፃኑን ይዘህ ወደ ግብፅ ሽሽ፣ እስክነግርህም ድረስ በዚያ ኑር” ያለው፡፡ ወደ ምድረ ግብጽም ተሰደዱ፡፡ በዚያም ለሦስት ዓመት ከስድስት ወራት ያህል ረኀብ፣ ጥሙንና እንግልቱን ሁሉ ታግሰው አልፈዋል፡፡ (ማቴ.2.፩-፲፭)፡፡

በዚህም ምክንያት የእመቤታችንን ስደት፣ የደረሰባትን እንግልትና መከራ በማሰብ በረከት ለማግኘት በርካቶች በፍቅር ይጾሙታል፡፡ በቤተ ክርስቲያንም ሊቃውንትና ምእመናን በ፲፬ኛው መቶ ክፍለ ዘመን የተነሡት ኢትዮጵያዊው የቅድስት ቤተ ክርስቲያናችን ሊቅ አባ ጽጌ ድንግል በደረሱት “ማኅሌተ ጽጌ” በተባለው የምስጋና ክፍል እመቤታችንን ያመሰግኑዋታል፡፡

በዘመነ ጽጌ እመቤታችን የምትመሰገንበት ምስጋና የመጀመሪያው ማኅሌተ ጽጌ ሲሆን ሁለተኛው ሰቆቃወ ድንግል ይባላል፡፡ ሰቆቃወ ድንግል የተጻፈው በግጥም ሲሆን ብዛቱ $፮ ነው፡፡ የእመቤታችንን ሰቆቃና ዋይታ በስፋት ይናገራል፡፡

ሊቁ አባ ጽጌ ድንግል እመቤታችን ጌታችን መድኃኒታችን ኢየሱስ ክርስቶስን ይዛ መሰደዷን፣ በስደቷም ያጋጠማት መከራ እጅግ ለመራራ ሐዘን ስለዳረገው ድርሰቱን በቀለም ሳይሆን ዕንባውን እያፈሰሰ መጻፉን “የድንግልን ልቅሶ ታሪክ የምጽፈው በዕንባ ቀለም ነው፣ የሚያነበውም ዕንባና ዕዥ ነው ይበል” ይላል/ሰቆቃወ ድንግል/፡፡
ሰዎች መሪር የሆነ ሐዘን ሲገጥማቸው ከዐይናቸው ውኃ መሳይ ዕንባ ብቻ ሳይሆን ደም የተቀላቀለበት ዕንባ የሚያፈሱበት ወቅት አለ፡፡ ውኃ ከደም ጋር ሲቀላቀል ዕዥ ይሆናል፡፡ እስራኤላዊቷ ራሔል ሁለቱን ልጆቿ ከጭቃው ጋር እርገጫቸው ስትባል ሳትወድ በግድ የማሕፀኗን ክፋዮች ከረገጠቻቸው በኋላ ከዐይኖቿ ዕንባና ደም ተቀላቅለው ፈሰዋል፡፡ ደም የተቀላቀለበት ዕንባዋን ወደ ሰማይ ብትረጨው ከመንበረ ጸባኦት ደርሳል፡፡ “በግብፅ ያለውን ሕዝቤን መከራ በእውነት አየሁ፡- ከአሠሪዎቻቸውም የተነሣ ጩኸታቸውን ሰማሁ፣ ሥቃያቸውንም ዐውቄያለሁ” (ዘፀ.፫.7) እንዲል፡፡

ድንግል ማርያም ሕፃናት እንዲገደሉ የሚለውን አዋጅ ስትሰማ ከልጇ ሞት ይልቅ የእርሷ ሞት እንዲቀድም መመኘቷን ሊቁ እንዲህ ሲል ያስረዳል፡፡ “የልጄ ደሙ ሲፈስ ከምመለከት እኔን አስቀድመው ይግደሉኝ አለች” እያለ የሐዘኗን ጥልቀት ይገልጸዋል፡፡ የሄሮድስ ጭካኔ የተሞላበት አዋጅ ድንግል ማርያምን ከልጇ ሞት ይልቅ የራሷን ሞት እንድትመርጥ አድርጓታል፡፡/ማኅሌተ ጽጌ/

አባ ጽጌ ድንግል በማኅሌተ ጽጌ ድርሰቱ ድንግል ማርያም የተሰማትን ጥልቅ ሐዘን ስለተሰማው እንደ ልብ ወዳጅ በሐዘን ስሜት በድርሰቱ እንዲህ ሲል ይጠይቃል፡፡ “ድንግል ማርያም ወዴት ሄደች? በቤተልሔም ፈልግኋት ግን አላገኘኋትም፣ እናንተ የገሊላ ሰዎች ዐይታችኋት እንደሆነ እጠይቃችኋለሁ ወሬዋን ንገሩኝ፣ ወደሄደችበትም በልቅሶ እከተላት ዘንድ መንገዱን አሳዩኝ” እያለ ድንግል ማርያምን በእግረ ሕሊናው ሊከተላት ይፈልጋል፡፡

ስለ ግብፅ ስደቷና የደረሰባት መከራ ሲገልጽም “ልጅሽን አንድ ጊዜ በጀርባሽ፣ አንድ ጊዜ በጎንሽ ስትይዢ ብዙ ደከምሽ፡፡ በእግሩ ድክድክ እያለ ይሄድና እንድታዝይው ደግሞ ያለቅሳል፣ ከሰሎሜ በቀር የሚያግዝሽ፣ ከዮሴፍ በቀር ስንቅሽን የሚሸከም ረዳት አልነበረሽም” ይላል የግብፁ በረሃ ክብደት፣ የአሸዋው ግለት፣ የፀሐዩ ሙቀትበዓነ ኅሊና እየታየው፡፡

እመቤታችን ቅድስት ድንግል ማርያም በግብፅ በረሃ ያልደረሰባት ጸዋትወ መከራ የለም፡፡ የውቅያኖስ ውኃ በመዳፉ የያዘውን አምላክ አዝላ ተጠምታለች፡፡ ገበሬ በማያርስበት ምድረ በዳ ከሰማይ መና አውርዶ የመገበውን አምላክ ይዛ ተርባለች፡፡

ጌታችን በዚያን ክፉ ጊዜ እንደ ሰውነቱ በግእዘ ሕፃናት ይጠማ ይራብ እንጂ እንደ አምላክነቱ ደግሞ ድንቅ ተአምራቱንም አድርጓል፡፡ ሊቁም በዘመድ እጦት ምክንያት በሐዘን ትንገላታ የነበረችውን የድንግል ማርያምን መሪር ሐዘን ከገለጠ በኋላ በልጇ ሁሉን ቻይነት ለሐዘኗ መጽናናትን ለጥሟ ቀዝቃዛ ውኃ እንዳዘጋጀላት ይነግረናል፡፡

አባ ጽጌ ድንግል በመጀመሪያው ክፍለ ዘመን የተከናወነውን ታላቅ መሥዋዕትነት የተከፈለበትን የድንግል ማርያምን ሐዘን፣ ስደትና መከራ ቀጥተኛ ተካፋይ ባይሆንም በመንፈሰ ኅሊና ግን ሰቆቃወ ድንግል ብሎ በደረሰው ድርሰት ሐዘኑን ገልጿል፣ አብሯት እንደነበረ ሁኖ አልቅሷል፣ አብሯት እንደነበረ ሁኖም ተሰዷል፣ በዚህም የመከራዋ ተካፋይ ሆኗል፡፡

ምእመናንም የእመቤታችንን ስደት ለማስታወስ የፈቃድ ጾም በመጾም፣ በቤተ ክርስቲያን ተገኝተው ማሕሌተ ጸጌን ከሊቃውንቱ ጋር በመሆን እየዘመሩ የደረሰባትን መከራና እንግልት ያስባሉ፡፡ በማኅበር በመሆንም ዝክር እየዘከሩ፣ በንስሓ አባቶቻቸው አማካይነት ሌሊቱን ያለ ዕረፍት በያሬዳዊ ዝማሬ ሲያመሰግኑ ያደሩትን ሊቃውንቱንና ካህናቱን በማብላት በማጠጣት የትሩፋት ሥራ ይሠራሉ፡፡

ጌታችን መድኃኒታችን ኢየሱስ ክርስቶስ ከጽንሰቱ እስከ ዳግም ምጽአቱ ስለሚሠራው ሥራ አስቀድሞ በነቢያቱ አድሮ ትንቢት አናግሯል፡፡ ስለምን ወደ ግብፅ ተሰደደ ስንል በርካታ ምክንያቶችን ማንሳት እንችላለን፡፡ ከእነዚህም ውስጥ፡- ለፍቅሩ ይሳሱለት ስለነበር፣ ኪዳነ መልከ ጼዴቅን ለመፈጸም፣ አጋንንትን ከግብጽና ከሰው ልቡና አስወጥቶ ለመስደድ፣ አዳም ከዚህ ዓለም አፍኣ በምትሆን ከገነት ተሰዶ ነበርና ለመካስ፣ ለሰማዕታት ስደትን ለመባረክ እንደሆነ ቅዱሳት መጻሕፍት ያብራራሉ፡፡ በተጨማሪም ግንቦት ፳፬ ቀን በሚነበበው ስንክሳር “ሔሮድስ ቢያገኘው ሊገድለው እንዳይችል፣ ሌሎች ሰዎች ትስብእቱ ምትሐት ነው ብለው እንዳያስቡ፣ የግብፅ ሰዎች በመካከላቸው በመመላለሱ ጸጋውን እንዲያገኙ፣ ጣዖትንም ቀጥቅጦ ለማጥፋት፡፡ ‘እነሆ እግዚአብሔር በፈጣን ደመና ተቀምጦ ወደ ግብፅ ይወርዳል፣ ጣዖታትም በፊቱ ይወድቃሉ’ ያለው ይፈጸም ዘንድ” የሚሉት በዋናነት ይጠቀሳሉ፡፡

አባ ጽጌ ድንግል በዘመኑ ቢኖር ኖሮ የስደቷና የመከራዋ ተፋካይ ይሆን እንደነበረ በገለጸበት አንቀጹም “እመቤቴ ሆይ በመንገድ ያገኘሽን የቀኑን የፀሐይ ቃጠሎና የሌሊቱን የዱር ቅዝቃዜ ሁሉ ስንቱን እናገራለሁ፡፡ ከዚህ ሁሉ ጋር ሽፍቶች አስቸገሩሽ፣ እኔ ባሪያሽ በእነዚያ ዓመታት ብኖር ከአንቺ ጋር እንድሰደድ በፈለግሁ ነበር፡፡ ሲድህም በድንጋይ የተፈገፈገውን የእጁን አሠር በአፌ በሳምኩት ነበር፣ በማርያም ልጅ ፍቅር ልቤ ቆሰለ” በማለት ፍቅሩን ይገልጻል፡፡/ማኅሌተ ጽጌ/፡፡
በመሆኑም በዚህ በወርኃ ጽጌ የድንግል ማርያምን የስደትና የመከራ ወራት ስናስታውስ ስደተኞችን፣ የሚበሉት፣ የሚጠጡት አጥተው የሚሰቃዩትን፣ ዘመድ ጠያቂ የሌላቸውን በየጸበል ቦታ የወደቁትን በመደገፍ፣ በማብላትና በማጠጣት ሊሆን ይገባል፡፡ ከእመቤታችን ስደት በረከት ይከፍለን ዘንድ የአምላካችን ቅዱስ ፈቃዱ ይሁን፡፡ አሜን፡፡

ምንጭ፡- መጽሐፍ ቅዱስ፣፳፻
ስንክሳር፣ ግንቦት ፳፬፣ ገጽ ፫፻፳፯
ሐመር መጽሔት ጥቅምት ፳፻፲፩ ዓ.ም
ስምዐ ጽድቅ ጋዜጣ ከጥቅምት ፩-፲፭ ቀን ፳፻፭ ዓ.ም

በእንዳለ ደምስስ

መከራ የሚለውን ቃል አለቃ ደስታ ተክለ ወልድ “ፈተና፣ ጭንቅ፣ ለተቀባዩ ምክር የሚሰጥ” በማለት ዐዲስ የአማርኛ መዝገበ ቃላት በተሰኘው መጽሐፋቸው ይፈቱታል፡፡ (ገጽ 7፻፸፡፡ መከራ በሁለት ዓይነት መንገድ ሊደርስብን ይችላል፡፡ በሥጋም በነፍስም፡፡

በሥጋ ሊደርስ የሚችለውን መከራ “ረኀብ፣ ጥም፣ ሕመም፣ እስራት፣ ግርፋት፣ ስቅላት”፣ መከራ ነፍስን ደግም “ኵነኔ፣ ሲኦል፣ ገሃነም” በማለት ይገልጹታል፡፡ የሰው ልጅ በተለያየ ምክንያት መከራ ሊገጥመው ይችላል፡፡ ቅዱስ ዳዊት “ዓይኖቼ በመከራ ፈዘዙ፣ አቤቱ ሁልጊዜ ወደ አንተ ጮኽሁ፣ እጆቼም ወደ አንተ ዘረጋሁ” (መዝ.7.9) እንዲል መከራ በገጠመው ጊዜ እግዚአብሔር ያስወግድለት ዘንድ ይማጸናል፡፡ ስለዚህ ሰው መከራ ሲደርስበት በሥጋዊ ጥበቡ ላይ ብቻ ተመሥርቶ ማስወገድ የሚችለው ሳይሆን በእግዚአብሔር ርዳታና ፈቃድ እንደሚከናወን ያመለክተናል፡፡

ቅዱስ ዳዊት በዘመኑ ከታናሽነቱ አንሥቶ እስራኤልን ይመራ ዘንድ የመረጠው፣ በክብር ዙፋን ላይ ያስቀመጠው ሆኖ ሳለ እግዚአብሔርን በደለ፤ በበደሉ ምክንያትም ለመከራ ተላልፎ መሰጠቱን መጽሐፍ ቅዱስ ይነግረናል፡፡ ነገር ግን ከዙፋኑ ወርዶ፣ ትቢያ ለብሶ፣ አመድ ነስንሶ በልቀሶና በዋይታ በትዕግሥት እግዚአብሔርን ተስፋ አድርጎ በተማጸነ ጊዜ የልቡናው መሻት ተፈጽሞለታል፡፡ መከራውም አልፎ ተስፋ ያደረገውን የሕሊና ሰላም እንዲያገኝ አስችሎታል፡፡

ለመሆኑ ተስፋ ምንድነው?

ተስፋ “አለኝታ፣ ወደፊት አገኛለሁ የማለት ጽኑዕ እምነት” በማለት አለቃ ደስታ ተክለ ወልድ ይገልጹታል፡፡ ይህንንም ጽኑ እምነት ለአባታችን አብርሃም እንደተፈጸመለት ቅዱሳት መጻሕፍት ይመሰክራሉ፡፡ ቃል ኪዳኑን በሁለቱ መካካል እንደሚያደርግና እጅግም እንደሚያበዛው ለአሕዛብም አባት እንደሚሆን ተስፋ ሰጥቶታል፡፡ “አብርሃም “ዘርህ እንዲህ ይሆናል” ብሎ እግዚአብሔር ተስፋ እንደሰጠው ተስፋ ባልነበረ ጊዜ የብዙዎች አሕዛብ አባት እንደሚሆን አመነ፡፡” (ሮሜ ፬.፳-፩) እንዲል፡፡

መከራ ለምን እንቀበላለን?

አዳም ምድርን ይንከባከባት፣ በውስጥዋም ያሉትን ሁሉ ይገዛ፣ ይነዳ ዘንድ እግዚአብሔር ሁሉን አመቻችቶ ቢሰጠውም ከሰባት ዓመታት ቆይታ በኋላ ግን ፈጣሪውን እግዚአብሔርን በበደለ ጊዜ ከገነት ተባረረ፡፡ ነገር ግን አዳም ተጸጽቶ ወደ እግዚአብሔር ባለቀሰ ጊዜ አዘነለት፡፡ ቃል ኪዳንም ገባለት፣ እንዲህ ሲል “ከአምስት ቀን ተኩል በኋላ እምርሃለሁ፣ ይቅርታም አደርግልሃለሁ፣ በወገንህም ከርሥ አድራለሁ፣ ይህ ሁሉ ስለ አንተ ድኅነት ይሆናል” (ቀሌ.፫..፲9) እንዲል፡፡ ቅዱሳን ነቢያት ይህንን ተስፋ በማድረግ፣ የክርስቶስን መወለድ ሲጠባበቁ ኖሩ፡፡ የነገሥታቱን ክሕደትና ጨካኝነት ተቃውመው ተስፋ የሚያደርጉትን እግዚአብሔርን አምነው፣ የሚደርስባቸውንም መከራ ታግሠው እስከ ሞት ድረስ የታመኑ ሆኑ፡፡

አምስት ሺህ አምስት መቶ ዘመንም ሲፈጸም፣ “እግዚአብሔር ተስፋ እንደሰጣቸው ከዳዊት ዘር ለእስራኤል መድኃኒት አድርጎ ኢየሱስን ሰጣቸው” እንዲል (ሐዋ.፫.፳፫) ጊዜው ሲደርስ ከእመቤታችን ቅድስት ድንግል ማርያም ከሥጋዋ ሥጋ ከነፍሷ ነስቶ ተወለደ፡፡ በዲያብሎስ ተፈትኖ ድል ነሳ፣ በአይሁዳውያን በሐሰት ተከሰሰ፣ ተገረፈ፣ ተሰለቀ፣ ሞተ፣ በሞቱ ሞትን ሻረ፣ ሲኦልንም በዘበዛት በሲኦል ያሉትን ነፍሳት ሁሉ ነፃ አወጣ፡፡ ሞትንም ድል አድርጎ በሦስተኛው ቀን ተነሣ፣ ትንሣኤውንም አወጀ፡፡ መጥምቀ መለኮት ቅዱስ ዮሐንስ “እነሆ የዓለሙን ኃጢአት የሚያስወግድ የእግዚአብሔር በግ” እንዳለው ነቢያት ተስፋ ሲያደርጉት የነበረውን ድኅነት ተፈጸመላቸው፣ ለሚመጣውም ትውልድ እስከ ዓለም ፍጻሜ በስሙ ቢታመኑ፣ በሃይማኖታቸው ምክንያት የሚደርስባቸውን መከራ ሁሉ ታግሠው በጽናት ወደ እርሱ ለሚጮኹት ርስት መንግሥተ ሰማያትን ሰጣቸው፡፡

ሐዋርያው ቅዱስ ጳውሎስ “መልካሙን ገድል ተጋድያለሁ፣ ሩጫዬንም ጨርሻለሁ፣ ሃይማኖቴንም ጠብቄያለሁ፣ እንግዲህስ የጽድቅ አክሊል ይቆየኛል” (2ጢሞ.፬.7) በማለት እንደተናገረው በሃይማኖት ብንጸና፣ የሚደርስብንን፣ ዲያብሎስ ያዘጋጀውን መከራና ፈተና ሁሉ እስከ ሞትም በመታገሥ ተስፋ ያደረግነውን የእግዚአብሔርን መንግሥት፣ ተስፋ መንግሥተ ሰማያትን እንወርሳለን፡፡ መከራን ብንታገሥ፣ እግዚአብሔርንም በማመን በተስፋ ብንጸና ይህ ሁሉ ይሰጠናል፡፡ ስለዚህ መከራ ለምን እንቀበላልን ስንል “በተጨነቁ ጊዜም ወደ እግዚአብሔር ጮኹ፣ ከመከራቸውም አዳናቸው” እንዲል መዝሙረኛው ቅዱስ ዳዊት (መዝ.፻፮.፲9) ተስፋ ያደረግነውን መንግሥተ ሰማያትን እንወርስ ዘንድ እንደሆነ ያመለክተናል፡፡

ቅዱሳን መከራ ሲቀበሉ ለምን ደስ ይላቸዋል?

ቅዱሳን ስለ ሰማያዊው ክብር ሲሉ በምድር እያሉ የሚደርስባቸውን መከራ ሁሉ ደስ እያላቸው ሳይሳቀቁ በተጋድሎ በመጽናት ይቀበላሉ፡፡ ግባቸው መንግሥተ ሰማያት ስለሆነ በዓለም እያሉ ዲያብሎስ ሥጋቸውን እንጂ ነፍሳቸውን መውሰድ አይቻለውምና ደስ እያላቸው እግዚአብሔርን ያመሰግናሉ፡፡ ሐዋርያው ቅዱስ ጳውሎስ እና ሲላስ ወደ ወኅኒ በተወረወሩ ጊዜ በዝማሬ ማመስገናቸውን ቅዱስ ሉቃስ በሐዋርያት ሥራ ላይ እንዲህ ሲል ገልጾታል፡፡ “በመንፈቀ ሌሊትም ጳውሎስና ሲላስ ጸለዩ፣ እግዚአብሔርንም በዜማ አመሰገኑት” እንዲል (ሐዋ.፲፮.፳፭)፡፡ በሥጋ ሥቃይ እየደረሰባቸው፣ ዓይናቸው እየፈረጠ፣ አንገታቸው በሰይፍ እየተቀላ፣ ቆዳቸው እየተገፈፈ፣ እጅ እግራቸው እየተቆረጠ፣ በድንጋይ እየተወገሩ በጽናት ስለ ሃይማኖታቸው መስክረው ደስ እያላቸው በሰማዕትነት ለማረፍ ይቸኩላሉ፡፡ “በዓለም ግን መከራን ትቀበላላችሁ፣ ነገር ግን ጽኑ፣ እኔ ዓለሙን ድል ነስቼዋለሁና” በማለት ጌታችን መድኃኒታችን ኢየሱስ ክርስቶስ ለደቀ መዛሙርቱ እንዳስተማራቸው በተግባር መስክረው አልፈዋል፡፡

ቅዱስ ዳዊት “ቃልህ ሕያው አድርጎኛልና፤ ይህች በመከራዬ ደስ አሰኘችኝ” በማለት እንደተናገረው መከራ ሲመጣ በፍርሃትና በክሕደት መሸሽ ሳይሆን ለእግዚአብሔር በመታመን እንደ ቃሉም መኖር ይገባል፡፡ አበው መከራ በራቀላቸው ጊዜ ‘ምነው አምላኬ ሆይ ረሳኸኝ’ እያሉ መከራን ሲናፍቁ እንመለከታለን፡፡ በሃይማኖት ምክንያት የሚደርስ መከራ የጽድቅ መንገድ ነውና፡፡ (መዝ.፻፲፰.$)፡፡ በሀገራችንም በዐፄ ሱስንዮስ የንግሥና ዘመን ሃይማኖቱን ለውጦ እናንተም ለውጡ በማለት ባወጀው አዋጅ ምክንያት በኦርቶዶክሳውያን ላይ በተደረገ ዘመቻ አባቶቻችን “ሃይማኖታችንን አንክድም፣ ሰማዕትነት አያምልጣችሁ” እያሉ ወደ እሳት እየዘለሉ በመግባት ዓለምን ድል እንደነሱ የታሪክ ድርሳናት ያስረዳሉ፡፡ “በመከራ መካከል እንኳ ብሔድ አንተ ሕያው ታደርገኛለህ፣ በጠላቶቼ ቁጣ ላይ እጆቼን ትዘረጋለህ፣ ቀኝህም ታድነኛለች” እንዳለው (መዝ.፻፴፯.7)፡፡

ነቢየ እግዚአብሔር ዳንኤል ተማርኮ ወደ ባቢሎን በተወሰደና በጉድጓድ ውስጥ ለተራቡ አንበሶች በተጣለ ጊዜ እግዚአብሔርን እያመሰገነ በመገኘቱ የተራቡ አንበሶች የእግሩ ትቢያ ምግብ ሆኗቸው በምላሳቸው እየላሱ፣ በትንፋሻቸው እያሞቁት ተገኝተዋል እንጂ ሊበሉት አልተዳፈሩም፡፡ ናቡከደነጾር ሠለስቱ ደቂቅን ወደሚነደው እሳት እንዲጣሉ ሲያደርግ እግዚአብሔርን ታምነው “እግዚአብሔር ከሚነደው እሳት ያድነናል፣ ባያድነንም አንተ ላቆምከው ምስል አንሰግድም” በማለት በመጽናታቸው የፀጉራቸው ጫፍ እንኳን ሳይነካ ከእሳቱ ወጥተዋል፡፡ ሐዋርያው ቅዱስ ቶማስ ቆዳው ተገፎ፣ ሥጋውን እንዲቆራርጠው ጨው ነስንሰው ቆዳውን እንደ ስልቻ አሸክመው አሠቃይተውታል፡፡ ነገር ግን መከራውን ሳይሳቀቅ ተጋድሏል፡፡ በሥጋም በነፍስም ታምኖ መገኘት በተስፋ ለምንናፍቀው መንግሥተ ሰማያት ያበቃልና፡፡

ሊቀ ሐዋርያት ቅዱስ ጴጥሮስና ሐዋርያው ቅዱስ ጳውሎስ፣ ቅዱስ አግናጥዮስ ምጥው ለአንበሳ ዘመናቸውን በተጋድሎ አሳልፈው የእግዚአብሔር ፈቃድ ሲሆን ዓለም ያደረሳባቸውን መከራ ታግሠው በሰማዕትነት ወደማያልፈው ዘለዓለማዊ መንግሥተ ሰማያት ተሸጋግረዋል፡፡ ስለዚህ ቅዱሳን መከራን መታገሣቸው ለዘለዓለማዊው የእግዚአብሔር መንግሥት ለመብቃታቸው ድልድይ ሆኗቸዋልና መከራውን በደስታ ተቀብለውታል፡፡

ወደ ሀገራችን ኢትዮጵያ ስንመለስም ቅድስት ኦርቶዶክሳዊት ተዋሕዶ ቤተ ክርስቲያናችን ሥፍር ቁጥር የሌላቸው በስም የምናውቃቸውና የማናውቃቸው ቅዱሳን ፃድቃን ሰማዕታትን አፍርታለች፡፡ በቅዱሳን ጸሎትና ቃል ኪዳን ተጠብቃ ያለች፣ ወደፊትም የምትኖር ናት፡፡

በየዘመናቱ በተለይም በታሪክ ከሚታወቁት ውስጥ ዮዲት ጉዲት፣ ዐፄ ሱስንዮስ፣ አሕመድ ግራኝ እና ሌሎችም በቤተ ክርስቲያን ላይ ያሳረፉት ጠባሳ እጅግ ዘግናኝ ነው፡፡ ቤተ ክርስቲያን በክርስቶስ ደም በዓለት ላይ ተመሥርታለችና የሲኦል ደጆች አይችሏትም እንደተባለው ለጥፋት የተነሡት ሲያልፉ እርሷ ግን ዛሬም በቅዱሳን፣ ጻድቃን ሰማዕታት ደም አብባና አጊጣ ታበራለች፣ ወደፊትም ትቀጥላለች፡፡

በዘመናችን ካለፉት ዐርባ ዓመታት ወዲህ የተነሡና እግዚአብሔርን የማያውቁ፣ ከፈሪሃ እግዚአብሔር የራቁ መሪዎች በሚከተሉት ርዕዮተ ዓለም ምክንያት ቤተ ክርስቲያንና ልጆቿ የመከራ ገፈት ሲቀምሱ ኖረዋል፡፡ ሀገርን የመሠረተችና ያጸናች፣ ለአንድነትም የቆመች ሆና ሳለ፣ ፊደል ቀርጻ፣ ብራና ዳምጣ፣ ቀለም በጥብጣ የትምህርትን ብርሃን ለትውልድ በመስጠት በሥነ ምግባር አንፃ እንዳላኖረች ዛሬ ዛሬ ለውለታዋ ምላሽ የሌላትን ስም እየሰጡ አብያተ ክርስቲያናትን ለእሳት፣ ልጆቻን ለጥይትና ለሰይፍ እየዳረጓት ይገኛሉ፡፡

በየጊዜው የሞት ድግስ ደግሰው፣ ነጋሪት ጎስመው በግልጽም በሥውርም የጥፋታቸው ሰለባ እየሆነች ነው፡፡ ሳውል የተባለው ጳውሎስ ለአይሁድ እምነት ታማኝ በመሆን ክርስቲያኖችን ለማሰደድ ከሊቀ ካህናቱ ደብዳቤ ጠይቆ በወጣበት ወቅት ጌታችን መድኃኒታችን ኢየሱስ ክርስቶስ ደማስቆ ላይ ገልጦ “ሳውል፣ ሳውል ለምን ታሳድደኛለህ?” ብሎ በጠየቀው ጊዜ “አንተ ማነህ?” በማለት ነበር ጥያቄውን በጥያቄ የመለሰው፡፡ ጌታችንም “አንተ የምታሳድደኝ የናዝሬቱ ኢየሱስ ነኝ፤ በሾለ ብረት ላይ ብትቆም ለአንተ ይብስብሃል” ነው የተባለው፡፡ ገዳዮች በሥጋ ገደልን ሊሉ ይችላሉ ነገር ግን እግዚአብሔር ክፉ አድራጊዎችን በሥጋም በነፍስም ሲቀጣ፣ ሰማዕታትን ለክብር ለመንግሥተ ሰማያትን ያወርሳቸዋል፤ “መኖሪያችን በሰማይ” ነው እንደተባለ፡፡ በእግዚአብሔር የሚታመኑት መከራውን በመታገሥ ሰማያዊውን መንግሥት በተስፋ ሲጠብቁ ገዳዮች ግን ምድራዊውን ብቻ ይመለከታሉ፡፡ (ሐዋ.9.፩-፮)፡፡

ካለፉት ሁለት ዓመታት ወዲህ የመንግሥትን መለወጥ መነሻ አድርገው ቀስቶቻቸውን ወደ ቤተ ክርስቲያንና ልጆቿ ያነጣጠሩና የተወረወሩ ቢሆንም ብዙዎች ለሰማዕትነት በቅተዋል፡፡ ታርደዋል፣ ሥጋቸው ለአሞራ ተሰጥቷል፣ መሬት ለመሬት ተጎትተዋል፣ ቤት ንብረታቸው ወድሟል፡፡ ለዘመናት ከኖሩበት ቀዬ ተሰደው ለሥቃይ ተዳርገዋል፣ በየአብያተ ክርስቲያናቱም ተጠልለው እጆቻቸውን ወደ ላይ ዘርግተው፣ ዕንባቸውን ወደ ሰማያት እየረጩ ይገኛሉ፡፡

ዛሬም በተለያዩ ቦታዎች ብልጭ ድርግም የሚሉ ጥቃቶች በኦርቶዶክሳውያን ላይ እየደረሱ ናቸው፡፡ ቅድስት ቤተ ክርስቲያን ግን ክፉ ላደረጉብኝ ክፉ ልመልስ ሳትል ከልጆቿ አልፋ በጠላትነት ለተነሡባት ጭምር እየጸለየች ትገኛለች፡፡ “ክፉን በክፉ አትመልሱ፣ የሚረግሟችሁን መርቁ እንጂ” እንደተባለ፡፡

ትላንት አልፏል ዛሬ ከትላንት ጠባሳ ተሻግረን ሰላምና ፍቅር የሰፈነባት ሀገርና ቤተ ክርስቲያን ይኖረን ዘንድ ተግተን መጸለይ ከኦርቶዶክሳውያን ሁሉ ይጠበቃል፡፡ ጠላት ተኝቶ ባያደርም፣ ክፉን ለመሥራት ቢያደባም ሁሉን ለሚችል አሳልፎ በመስጠት በተስፋ ልንጸና ይገባል፡፡ ቀድሞ የእነ ዮዲት ጉዲት፣ የአሕመድ ግራኝና የመሰሎቹን ጦር የሰበረ እግዚአብሔር ይታደገናል፡፡ “ባያድነን እንኳን….” በማለት ወደ እሳቱ ጥልቅ የተወረወሩትን ሠለስቱ ደቂቅን እናስብ፡፡ እግዚአብሔር አባታችን አድኖ አሳይቶናልና፡፡ “በመከራችን ደግሞ እንመካለን እንጂ፣ መከራ በእኛ ላይ ትዕግሥትን እንደሚያመጣ እናውቃለንና፡፡ ትዕግሥትም መከራ ነው፣ በመከራም ተስፋ ይገኛል፣ ተስፋም አያሳፍርም፣ በሰጠን በመንፈስ ቅዱስ የእግዚአብሔር ፍቅር በልባችን መልቷልና” (ሮሜ ፭.፬-፭) እንዲል እግዚአብሔርን ተስፋ በማድረግ እንጽና፡፡

ያለፉት ዓመታት የመከራ ዝናብ በሀገራችንና በቤተ ክርስቲያናችን ላይ ቢወርድም እግዚአብሔርን ተስፋ በማድረግ መከራውን በመታገሥ አልፈነዋል፡፡ አዲሱን ዓመት በአዲስ መንፈስና ሕሊና ሆነን በጎ ዘመን፣ የአንድነትና የሰላም ዘመን እንዲመጣ ተስፋ ሰንቀን መጓዝ ይጠበቅብናል፡፡ “የሙት ልጆች ትሆኑ ዘንድ አልተዋችሁም፣ ወደ እናንተ እመጣለሁ፣ … ሰላምን እተውላችኋለሁ፣ ሰላሜንም እሰጣችኋለሁ፣ እኔ የምሰጣችሁ ሰላም ዓለም እንደሚሰጠው አይደለም” በማለት ጌታችን መድኃኒታችን ኢየሱስ ክርስቶስ እንዳስተማረን አምላካችን የሚሠጠንን ሰላም መጠበቅ ከእኛ ከክርስቲያኖች ይጠበቃል፡፡ በመከራም ተስፋ ይገኛልና እግዚአብሔር አምላካችን መከራውን አሳልፎ በጎውን ተስፋ በማድረግ ሰላምን እናገኝ ዘንድ ይርዳን፡፡ አሜን፡፡

በመምህር ፍቃዱ ሳህሌ

ክፍል ሁለት

የተከበራችሁ የድረ ገጻችን ተከታታዮች፡- በክፍል አንድ ዝግጅታችን ቅዱስ ዳዊት “በልቅሶ የሚዘሩ በደስታ ይሰበስባሉ” በማለት የተናገረበትን ምክንያት በተብራራበት ጽሑፋችን ስላለፈው ዘመን መናገሩን ገልጸን ቀሪውን በክፍል ሁለት እንደምናቀርብ በገባነው ቃል መሠረት ይዘንላችሁ ቀርበናል፡-

ለ. ስለ ጊዜው ተናግሮታል፡-

ስለ ጊዜው ተናግሮታል ስንል ቅዱስ ዳዊት በነበረባቸው ዘመናት ስለተፈጠረው ክስተት የተናገረውን የሚያመላክት ነው፡፡ በአንደበቱም ሆነ በድርጊቱ ምንም የበደለው ነገር ባይኖርም ንጉሡ ሳዖል በቅንዓት ሰይጣናዊ ተነሣስቶ ቅዱስ ዳዊትን ብዙ ጊዜ አሳዶታል፡፡ እግዚአብሔር አዳነው እንጂ ሁለት ጊዜ ጦር ወርውሮበታል፣ ለዚያውም እርሱን እያገለገለ ባለበት ሰዓት፡፡ ዱር ለዱር፣ ገደል ለገደል በተሰደደበት ወቅት ውሎውና አዳሩ በልቅሶ ነበር፡፡ እግዚአብሔር እጁ ላይ የጣለለት ቢሆንም ክፉን በክፉ ሊቃወም፣ የሚያሳድደውን ሳዖልን ሊገድለው አልፈለገም፡፡ ኃዳጌ በቀልነቱ ንጽሕናውና ፍቅሩ፣ ቅንነቱና ደግነቱ እንዲሁም እግዚአብሔርን መፍራቱ ከልቅሶው ውስጥ የተሸከመው ፍሬ/ዘር/ ነበርና፡፡

ቅዱስ ዳዊት የገዛ ልጁ አቤሴሎም በተነሣበት ወቅት ተመሣሣይ የመከራ ሕይወትን ከመንፈሳዊነቱ ጋር አስተናግዷል፡፡ በሁለቱም የመከራ ጣሮች ላይ ቅዱስ ዳዊትን ያቆየው በእግዚአብሔር ቸርነት የተዘጋጀ የበረከት ነዶ ነው፡፡ ያንን ተሸክሞ ወደ ኢየሩሳሌም በምስጋናና በደስታ ተመልሶ የነገሠው፡፡

በዚህ የነቢዩ ዳዊት ሕይወት ላለፈ፣ እያለፈ ላለና ለሚያልፍ ክርስቲያን ሁሉ ታሪኩ የሚናገረው ለማን ነው? የመጀመሪያው ለሰዎች መልካም እያደረገላቸው ቤተ ክርስቲያንም በቅንነት እያገለገለ የሚገኝ ሰው እንደ ሳዖል በሥልጣን ኮርቻ ላይ በተፈናጠጡ እኩያን ሰዎች መከራ ሊደርስበት እንደሚችል ስገነዝበን ሲሆን ክፉ ላደረጉብኝ ክፉ ላድርግባቸው ሳይልና መልካምነቱን ሳያዛባ ለሚያገለግል ሁሉ ምላሹ መንፈሳዊ ደስታን መጎናጸፍ መሆኑን ይጠቁመናል፡፡

ሁለተኛው ጉዳይ እንደ አቤሴሎም በሥጋ፣ በመንፈሳዊ ልጆቹ፣ ወንድሞቹ፣ እኅቶቹ፣ እናቶቹ፣ አባቶቹና ወገኖቹ ከሚኖሩበት ቤት፣ ከሚሠራበት ድርጅት፣ ከተቀመጠበት መንበር፣ ከሚገለገልባትና የሚያገለግልባት ቤተ ክርስቲያኑ ስደት የገጠመው የዘመኑ ዳዊት ቅዱስ ዳዊትን ተሸክሞ እያለቀሰ መከራን ከተቀበለና ከጸና እሴተ ቅዱስ ዳዊትን ተሸክሞ በደስታ እየተፍለቀለቀ ዛሬም በዚህ ነገም በወዲያኛው ዓለም በመንግሥተ ሰማያት እንዲያርፍ የሚያስገነዝበን ነጥብ ነው፡፡ በአንጻሩም ግብረ አቤሴሎምን፣ ግብረ ሳዖልን ለሚሠሩ ሥልጣናቸውንና አጋጣሚዎችን ተገን በማድረግ እውነተኛችን ለሚያሳድዱ ሰዎችም ለሕይወት የሚሆነን ተግሣጽ ነው፡፡ መልእክቱም ፍጻሜአቸውን ከእነ ሳዖል ፍጻሜ ተለይተውና ለንስሓ በሚሆን ዕንባ ታጅበው ወደ እግዚአብሔር እንዲጮኹ የሚያነቃ የጥሪ ደወል ነው፡፡ አለበለዚያ በቁማቸውም እንደ ሳዖል መንፈሰ እግዚአብሔር ተለይቷቸው መንፈሰ እርኩስ እያሰቃያቸው እንደሚኖሩ ሲያስረዳን /፩ሳሙ.፲፮፤፲፬/ አሟሟታቸውም እንደሚከፋና ፍጻሜያቸውም እንደማያምር ፍንትው አድርጎ የሚያሳይ ማነጻጸሪያ ነው፡፡ በዚህ ጉዞ ውስጥ ራስን ማየትና ማስተካክል ደግሞ ከእያንዳንዳችን የሚጠበቅ ተግባር ነው፡፡

ሐ. ስለ ፍጻሜው ዘመን ተናግሮታል፡-

በዚህ ንዑስ ክፍል የምናየው ከቅዱስ ዳዊት ዕረፍት በኋላ በተለይ ስለ አዲስ ኪዳን ዘመን የተናገረውን የሚያጠቃልል ነው፡፡ ከቅዱስ ዳዊት ዕረፍት በኋላ በነቢያት አባቶቻችንና ሕዝበ እግዚአብሔር ላይ የደረሰባቸው የመከራ ሕይወትና በአጸፋው ያገኙት ደስታ በይዘቱ በ”ሀ” እና “ለ” ካየናቸው ተመሳሳይ ታሪኮች ጋር የተሰናሰለ በመሆኑ የእነርሱን ትተን ስለ አዲስ ኪዳን የተነገረውን ብቻ በአጭሩ እንቃኛለን፡፡

ከአዳም ጀምሮ የነበረው የሰው ልጅ በሙሉ በአዳም በደል ምክንያት ምንም ጻድቅ እንኳን ቢሆን ገነት መግባት ሳይችል ቀርቷል፡፡ የእግዚአብሔርን ቸርነት እየጠበቀ ተስፋ ደኅንነትን ተሸክሞ በሕገ ልቡናና ሕገ ኦሪት እየተመላለሰ ወደ ሲዖል እያለቀሰ ይወርድ ነበር፡፡ በሲዖልም ዲያብሎስ መከራ እያጸናባቸው በልቅሶና በስቃይ ረጅም ዘመናትን ኖረዋል፡፡ በክህነታቸው፣ በዕጣናቸው፣ በመሥዋዕታቸው ፍጹም ድኅነትን ማምጣት ባይችሉም እያለቀሱ የተሠማሩበት የብሉይ ኪዳን የአገልግሎት ሕይወት ነዶ አዲስ ኪዳንን ተሸክመው በደስታ እንዲመለሱ አድርጓቸዋል፡፡ አዳምና ሔዋን እያለቀሱ ትተዋት የወጡበትን ገነት ደስ ብሏቸው ተመለስው ገብተውበታል፡፡ “በልቀሶ የሚዘሩ በደስታ ይሰበስባሉ” እንደተባለ በአዳም በደል ተይዘው በልዩ ልዩ ጸዋትወ መከራ እያለቀሱ የቅድስና ሕይወትን በተጋድሎ የዞሩ አበውና እመው ተስፋ ድኅነት ተሸክመው በደስታ ዐርፈዋል፡፡

የቀጠሮው ዘመን በደረሰ ጊዜ ሰው የሆነው ወልደ እግዚአብሔር ጌታችን መድኃኒታችን ኢየሱስ ክርስቶስ ይህንኑ እውነታ በተጨባጭ በመከራ ውስጥ በማለፍ ያሳየን ሲሆን “ዛሬን የሚያዝኑ ብፁዓን ናቸው፣ መጽናናትን ያገኛሉና” /ማቴ.፭፤፬/ በሚልና በመሳሰሉት የሕይወት ቃሎች በዚህ ምድር ላይ በልቅሶ የሚዘሩ ማለትም እንደ ቃሉ የሚጋደሉና ቤተ ክርስቲያንን የሚያገለግሉ ምእመናን የደስታን ፍሬ እንደሚያጭዱ አስተምሯል፡፡

ሕይወቱን ሕይወታቸው አድርገውና መከራ መስቀሉን ተሸክመው በልቅሶ የዘሩ ጻድቃን ሰማዕታት በገነት በደስታ ተሰብስበዋል፣ ብዙዎችንም በአርአያነታቸውና በቃልኪዳናቸው ሰብስበዋል፡፡ በገድል የሚታሰሩበትን እንጨት ተሸክመው ጸብአ አጋንንቱን፣ ግርማ ሌሊቱን፣ ድምፀ አራዊቱን ታግሰው ከእኩያት ፍትወታተ ኃጣውእ፣ ከዓላውያን ነገሥታት ከሰይጣን ጋር ታግለው ከፈጣሪያችን ለሁላችንም የሚተርፍ የቃልኪዳን ነዶዎችን ተቀብለው በደስታ ዐርፈዋል፡፡

ለሁላችንም መድኃኔዓለም ክርስቶስም ያሳየንና ያስተማረን በዚሁ የልቅሶ ሕይወት ውስጥ በማለፍ የደስታ ባለቤት መሆንን ነው፡፡ በኋላ በገሃነም ላለማልቀስ ዛሬ በንስሓ ማልቀስ እንደሚገባ በቅዱሳን አባቶቻችን ሕይወት ከተማርን ዘንድ በደስታ የሕይወት ፍሬ ለመስበክስ በተሰጠን ዘመን መከራ መስቀሉን ተሸክመን እናገልግል፡፡ መስቀሉን ሳይሸከሙ የሕይወት ባለቤት መሆን እንደማይቻል እግዚአብሔር በቅዱኑ ነግናል፡፡ ስለ ክርስርስቶስ መከራ ባየንባቸው፣ ባለቀስንባቸው ስለ ክርስቶስና ስለ ቤተ ክርስቲያን በታመምንባቸው ዘመናት ፈንታ አምላካችን በዚሁ ጊዜ ያበቃል የማይባል ተድላ ደስታ ይሰጠናል፡፡ /መዝ.፹፱፥፲፬‐፲፭/ ከላይ ባየናቸው በ፫ቱም ሂደቶች ውስጥ የምንማረው ተጨማሪው ቁም ነገር ያለውን የሀገርና የቤተ ክርስቲያንን ታሪክ በማስታወስ ደካማውን በማሻሻል ከጠንካራው ጎን ደግሞ በመማር እምነትና ሥርዓትን፣ ታሪክንና ትውፊትን እንድንጠብቅና የአባቶቻችንና የእናቶቻችን የቀደመ ሕይወት እንዳንረሳ ነው፡፡ /ዘዳ.፴፪፤፯/ ስለዚህ ቅዱስ ዳዊት ስላለፈው ማወቅና መናገር እንደሚገባ ሲያጠይቅ ስላለፈው ተናግሮታልና፡፡ ስለ ጊዜውም አጠቃላይ የዓለም፣ የሀገርና የቤተ ክርስቲያን ጉዞ ቀርቦ መረዳትና በልቅሶ ለራስ፣ ለቤተሰብ፣ ለሀገርና ለቤተ ክርስቲን የሚጠቅሙ መልካም ዘርን መዝራት እንደሚገባና መራራ በሆነው ጉዞ ውስጥ ከማለፍ ባሻገር ያለውን ጣፋጭ ደስታ ማጣጣም እንደሚቻል ሊያመለክተን ስለ ጊዜውም ተናገረው፡፡

ለጊዜው ትውልድ ስላለፈው የልቅሶና የተጋድሎ ኑሮ ሰለተገኘው አስደሳች ሕይወት በጊዜው እሱም አባቶቹንና እናቹን መስሎ እንዲኖር በቃልም በሕይወትም ምሳሌ ልንሆን እንደሚገባ ያስረዳናል፡፡

በዚህ ሁሉ ውጣ ውረድ ውስጥ ነገን በተስፋ ከመጠበቅ በዘለለ ለነገው የተሻለና ታሪክ ተረካቢ ትውልድ መፍጠር ለነገዋ የበለጸገች ሀገር መገነትና ለነገዋ መልካም አስተዳደር የሰፈነበት፣ በልማት አድጋ መንጋዎቿን በሁሉም ዘርፍ የምትመግብ ቤተ ክርስቲያን መታየት ዛሬ ሁላችምን መከራውንና ፈተናውን ሳንሰቀቅና ሳናፈገፍግ ማገልገልና መታገል እንደሚገባ መርሳት የለብንም፡፡ ቅዱስ ዳዊት ስለሚመጣው ዘመን በመናገር ብቻ የኖረ አባት ሳይሆን በጊዜው ከእርሱ በኋላ ለሚሆነው ነገር በጾምና በጸሎት በሚችለው ሁሉ ሠርቶ አሳይቶናል፡፡ ስለ ልጁ ስለ ሰሎሞን ለሚሠራውም ቤተ መቅደስ፣ ስለ ቤተ መንግሥቱ አስተዳደርና ስለመሳሰለው ሁሉ አስፈላጊውን ሁሉ በማድረግ አርአያ ሆኖናል፡፡

እነዚህን ሁሉ ነገሮች ስንቅ አድርገን በአዲሱ ዓመት የአሮጌውን ዘመን አሮጌ ሕይወት አርቀን መልካም የሆነውን ምርኩዝ አድርገን በአዲስ ርዕይና መንፈስ ለመሥራት እንነሣ፡፡ አዲስ ዓመት አዲስ መሆንን ይሻልና፡፡ በዓመቱ መተርጎም በማይችሉ ያማሩ ዕቅዶች አዲስ ዓመትን እየተቀበልን ደግሞ በዕቅድነት እያሸጋገሩ መኖር ራስን ማሞኘት ነው፡፡ ዘመኑ ስለ ድሎቻችን የመጨረሻም ሊሆን እንደሚችል አንርሳ፡፡ እንደ ቤት ተከራይ ድንገት ውጡ/ልቀቁ/ ልንባልና ልንጠራ እንደምንችል እንዴት ልንዘነጋ እንችላለን፡፡ /ኢዮ.፰፥፱/ ስለዚህ ዘመን እንደ ሞላ ውኃ /ወንዝ/ ሳያቋርጥ እየፈሰሰ ዝም ብለን የምናይ ወይም ልቅሶንና መከራን ሸሽተን ለጊዜያዊ ደስታ ብለን ብቻ የምንሯሯጥ መሆን የለብንም፡፡ ቅዱስ ይስሐቅ “ንስሓ ያልገባሁበትን ዕለት እንደኖርኩባት አልቆጥራትም” እንዳለ በልቅሶና በመከራ ዘለዓለማዊው ደስታ ለማግኘት ያልተጋንበት ዘመን እንዳይሆን እንጠንቀቅ፡፡ መጽናናትና ደስታን ልቅሶና መከራ እንደሚቀድሙትም እናስታውስ /ኢሳ.፷፩፥፩‐፫/ ሰው የሚዘራውን ነው የሚያጭደውና፡፡ /ገላ.፮፤፯‐፲/ ቅዱስ ዳዊት እንደነገረን ደግሞ በደስታ የሚያጭዱት በፈንጠዚያ /በመቀማጠል/ የዘሩት አይደለም፡፡ ክርስቶስ እንዳስተማረን ነውና አለዘር በተለያየ መንገድ በዘህች ምድር ላይ ዘሩ በኋላም በተለያየ መንገድ አዝመራቸውን ሰበሰቡ፡፡ /ሉቃ.፲፮፥፲፱‐ፍጻሜ/ ቅዱስ ጳውሎስም “…በውርደት ይዘራል፣ በክብር ይነሣል፣ በድካም ይዘራል፣ በኃሉም ይነሣል፣ …” /፩ቆሮ.፲፭፥፵፪‐፪፫/ በማለት ስለ ትንሣኤ ሙታን ያስተማረን ትምህርት ይህንኑ የሚያጸናልን ነው፡፡ በመከራዎቻችን ውስጥ ጸንተንና ቀቢጸ ተስፋን አስወግደን ዘር ሃይማኖታችንን ተሸክመን በመልካም ምግባራት ተሰማርተን ነዶ ቃለ ሕይወትን ለመስማት አምላካችን ይርዳን፡፡ አሜን፡፡

በመምህር ሳሙኤል ተስፋዬ

እግዚአብሔር አምላካችን አምስት ሺሕ አምስት መቶ ዘመን ሲፈጸም “ከልጅ ልጅህ ተወልጄ ስደትህን በስደቴ፣ ሞትህን በሞቴ አጥፍቼ፤ የቀደመ ክብርህን መልሼ ያጣኸውን ርስት፣ ገነትን (መንግሥተ ሰማያትን) አወርስለሁ” በማለት ለአባታችን አዳም የገባው ቃል ኪዳን ፍጻሜው በደረሰ ጊዜ ለእግዚአብሔር ወልድ ማደሪያነት የተመረጠች፣ ለአዳም እና ለዘሩ መዳን ምክንያት የኾነች “የልጅ ልጅ” የተባለችው እመቤታችን ቅድስት ድንግል ማርያም ተወለደች፡፡ ፲፭ ዓመት ሲኾናት በቅዱስ ገብርኤል ብሥራት የእግዚአብሔር ወልድ ኢየሱስ ክርስቶስ ማደሪያ ኾነች (ገላ. ፬፥፬)፡፡ ልጇን በወለደች ወቅት “የተወለደው የአይሁድ ንጉሥ ወዴት አለ?”  የሚለውን የሰብአ ሰገልን ዜና የሰማው “ሞትሰ ለመዋቲ ይደሉ ሞታ ለማርያም የዐጽብ ለኵሉ፤ ሞት ለማናቸውም ሰው የተገባ ነው፡፡ የማርያም ሞት ግን ዅሉን ያስደንቃል” ሄሮድስ ሕፃኑን ለመግደል ፈለገ፡፡ እመቤታችንም ልጇ ኢየሱስ ክርስቶስን ለማዳን ወደ ግብጽ ይዛው ተሰደደች (ማቴ. ፪፥፲፪)፡፡ የስደቱ ዘመን አልቆ ወደ ኢየሩሳሌም ከተመለሱ በኋላም ኢየሱስ ክርስቶስ ፴ ዓመት ሲኾነው ስለ መንግሥተ ሰማያትና ስለ ሰው ልጆች ነጻነት ይሰብክ ጀመር፡፡ ከዚህ በኋላ የአዳምና የዘሩን ሞት ለማጥፋት በመስቀል ላይ ተሰቅሎ ሞተ፤ በሦስተኛው ቀን ተነሥቶ፣ ባርነትን አስወግዶ ለሰው ልጅ ነጻነትን ዐወጀ፡፡

በዚህ ዅሉ የድኅነት ጉዞ ውስጥ ያልተለየችና ምክንያተ ድኂን የኾነችው እመቤታችን ቅድስት ድንግል ማርያም በተወለደች በ፷፬ ዓመቷ ጥር ፳፩ ቀን ዐርፋለች፡፡ ይህን የእመቤታችን ሞት የሚያስደንቅ መኾኑን ታላቁ የቤተ ክርስቲያናችን አባት ቅዱስ ያሬድ በማለት ገልጾታል፡፡ ቅዱሳን ሐዋርያት የእመቤታችንን የከበረ ሥጋዋን ገንዘውና ከፍነው ለማሳረፍ ወደ ጌቴሴማኒ መካነ ዕረፍት (የመቃብር ቦታ) ይዘው ሲሔዱ አይሁድ በቅናት መንፈስ ተነሣሥተው “ቀድሞ ልጇን በሦስተኛው ቀን ከሙታን ተነሣ፤ በዐርባኛው ቀን ወደ ሰማይ ዐረገ፡፡እንደገናም ተመልሶ ይህን ዓለም ለማሳለፍ ይመጣል› እያሉ ሲያውኩን ይኖራሉ፡፡ አሁን ደግሞ እርሷንም ‹እንደ ልጇ ተነሣች፣ ዐረገች› እያሉ ሲያውኩን ሊኖሩ አይደለምን? ኑ! ተሰብሰቡና በእሳት እናቃጥላት” ብለው ተማከሩ፡፡

ታውፋንያ የሚባል አይሁዳዊም የከበረ ሥጋዋን የተሸከሙበትን አጎበር (የአልጋ ሸንኮር) በድፍረት ያዘ፡፡ የእግዚአብሔር መልአክ በእሳት ሰይፍ ሁለት እጆቹን ቆረጣቸው፡፡ እጆቹ ተንጠልጥለው ከቆዩ በኋላ “በእውነት የአምላክ እናት ናት” ብሎ ስለ አመነ እጆቹ ተመልሰው እንደ ነበሩ ኾነዉለታል፡፡ ከዚህ በኋላ መልአከ እግዚአብሔር የእመቤታችንን የከበረ ሥጋ  ከሐዋርያው ዮሐንስ ጋር ነጥቆ ወስዶ በገነት ከዕፀ ሕይወት ሥር አስቀመጠው፡፡ ቅዱስ ዮሐንስ ከጥቂት ወደ ሐዋርያት በተመለሰ ጊዜም የእመቤታችን የከበረ ሥጋ በገነት መኖሩን ነገራቸው፡፡ ሐዋርያትም የእመቤታችንን የከበረ ሥጋ አግኝተው  ለመቅበር በነበራቸው ምኞትና ጉጉት “ዮሐንስ አይቶ እኛ እንዴት ሳናይ እንቀራለን? ብንጠየቅስ ምን እንመልሳለን?”  በማለት በነሐሴ አንድ ቀን ሱባኤ ጀምረው ሲጾሙና ሲጸልዩ ከሰነበቱ በኋላ በሁለተኛው ሱባዔ መጨረሻ (ነሐሴ ፲፬ ቀን) ጌታችን የእመቤታችንን ትኩስ የከበረ ሥጋ አምጥቶ ሰጥቷቸው በታላቅ ዝማሬና ውዳሴ በጌቴሴማኒ ቀብረዋታል፡፡

ሐዋርያው ቅዱስ ቶማስ የእመቤታችን የቀብር ሥነ ሥርዐት ሲፈጸም አልነበረምና ከሀገረ ስብከቱ በደመና ተጭኖ ወደ ኢየሩሳሌም ሲመጣ እመቤታችን በተቀበረች በሦስተኛው ቀን  እንደ ልጇ ተነሥታ ስታርግ አገኛት፡፡ በዚህ ጊዜ “ቀድሞ የልጅሽን፣አሁን ደግሞ የአንቺን ትንሣኤ ሳላይ ቀረሁ” ብሎ ቢያዝን እመቤታችን ከእርሱ በቀር ሌሎች ሐዋርያት ትንሣኤዋን እንዳላዩ ነግራ አጽናናችው፡፡ ወደ ምድር ወርዶ የኾነውን ዅሉ ለሐዋርያት እንዲነግራቸው አዝዛው፣ ለምልክት ይኾነው ዘንድም የተገነዘችበትን ሰበኗን ሰጥታው ወደ ሰማይ ዐርጋለች፡፡ ቅዱስ ቶማስም ሐዋርያት ወደ አሉበት ኢየሩሳሌም በደረሰ ጊዜ “የእመቤታችን ነገር እነዴት ኾነ?”  ብሎ ቢጠይቃቸው፤ “እመቤታችንን እኮ ቀበርናት” ብለው ነገሩት፡፡ እርሱም ደብቆ ምሥጢሩን “አይደረግም! ሞት በጥር በነሐሴ መቃብር  እንደምን ይኾናል?”  አላቸው፡፡ ቅዱስ ጴጥሮስም “አንተ መጠራጠር ልማድህ ነው፡፡ ቀድሞ የጌታን ትንሣኤ ተጠራጠርክ አሁንም አታምንም?” ብሎ የእመቤታችን መካነ መቃብር ሊያሳዩት ይዘውት ሔዱ፡፡ መቃብሩን ቢከፍቱ የእመቤታችንን የከበረ ሥጋ አጡት፤ ደነገጡም፡፡ በዚህ ጊዜ ቅዱስ ቶማስ “አታምኑኝም ብዬ ነው እንጂ እመቤታችንስ ተነሥታ ዐርጋለች” ብሎ  የኾነውን ዅሉ ተረከላቸውና የሰጠችውን ሰበኗን አሳያቸው፡፡ እነርሱም ማረጓን አምነው ሰበኗን ለበረከት ተከፋፍለው ወደየአህጉረ ስብከታቸው ሔዱ፡፡ በዚያም ሕሙማንን ሲፈውሱበትና ገቢረ ተአምር ሲያደርጉበት ኖረዋል፡፡

በዓመቱ “ቶማስ ትንሣኤዋን አይቶ እንዴት እኛ ይቅርብን?” ብለው ከነሐሴ ፩ ቀን ጀምሮ ሱባኤ ገብተው ነሐሴ ፲፮ ቀን ጌታችን መድኃኒታችን ኢየሱስ ክርስቶስ ልመናቸውን ተቀብሎ እመቤታችንን መንበር፣ ቅዱስ ጴጥሮስን ንፍቅ (ረዳት) ቄስ፣ ቅዱስ እስጢፋኖስን ገባሬ ሠናይ (ዋና) ዲያቆን አድርጎ ቀድሶ አቍርቧቸዋል፡፡ ከዚህ በኋላ እመቤታችንን ሐዋርያት በግልጽ እያዩዋት ከጌታችን ጋር በክብር በይባቤና በዝማሬ ወደ ሰማይ ዐርጋለች፡፡

በመጽሐፍ ቅዱስ ትምህርት ትንሣኤ ጊዜያዊና ዘለዓለማዊ በመባል ይታወቃል፡፡ ጊዜያዊ ትንሣኤ የሚባለው የእግዚአብሔር ከሃሊነት የሚገለጽበት ተአምራዊ ሥራ ኾኖ በተወሰኑ ሰዎች ላይ የሚፈጸምና ዳግም ሞትን የሚያስከትል ነው፡፡ ለምሳሌ ኤልያስ ያስነሣውን ወልደ መበለት (፩ኛነገ. ፲፯፥፰-፳፬)፤ ዐፅመ ኤልሳዕ ያስነሣውን ሰው (፪ኛነገ. ፲፫፥፳-፳፩)፤ ወለተ ኢያኢሮስን (ማቴ. ፱፥፰-፳፮)፤ በዕለተ ስቅለት ከመቃብር ወጥተው በቅድስት ከተማ የታዩ ሙታንን (ማቴ. ፳፯፥፶፪-፶፫)፤ በቅዱስ ጴጥሮስ ጸሎትና ምልጃ የተነሣችዋን ጣቢታን (ሐዋ. ፱፥፴፮-፵፩)፤ እንደዚሁም ትንሣኤ አልዓዛርን መጥቀስ ይቻላል (ዮሐ. ፲፩፥፵፫-፵፬)፡፡ እነዚህ ዅሉ ለጊዜው ከሞት ቢነሡም ተመልሰው ዐርፈዋል፡፡ ወደፊትም ትንሣኤ ዘጉባኤ ይጠብቃቸዋል፡፡

ልበ አምላክ ቅዱስ ዳዊት በትንቢቱ “ተንሥእ እግዚኦ ውስተ ዕረፍትከ አንተ ወታቦተ መቅድስከ፤አቤቱ ወደ ዕረፍትህ ተነሥ፤ አንተና የመቅደስህ ታቦትም” (መዝ. ፻፴፩፥፰) በማለት አስቀድሞ የክርስቶስን ትንሣኤ ከገለጸ በኋላ ቀጥሎ የመቅደሱ ታቦት እናቱ ቅድስት ድንግል ማርያም ከሞት እንደምትነሣ ተናግሯል (ማቴ. ፭፥፴፭፤ ገላ. ፬፥፳፮፤ ዕብ. ፲፪፥፳፪፤ ራእ.፫፥፲፪)፡፡ የቅድስት ድንግል ማርያም ትንሣኤ የክብርና የሕይወት ትንሣኤ ሲኾን ሁለተኛ ሞትን አያስከትልም፤ ትንሣኤ ዘጉባኤንም አይጠብቅም፡፡ መድኀኒታችን ኢየሱስ ክርስቶስ የትንሣኤያችን በኵር ኾኖ በሞተ በሦስተኛው  ቀን ተነሥቷል፡፡ እመቤታችንም በልጇ ሥልጣን፤  እንደ ልጇ ትንሣኤ በሦስተኛው ቀን ተነሥታ ትንሣኤ ዘጉባኤን ሳትጠብቅ በክብር ዐርጋለች፡፡

እንደዚህ ያለውን ትንሣኤ ከእርሷ በቀር ሌሎች ቅዱሳን ወይም ነቢያትና ሐዋርያት አላገኙትም፡፡ በዚህም ኹኔታ የቅድስት ድንግል ማርያም ትንሣኤ ከማናቸውም ትንሣኤ ልዩ ኾኖ እናገኘዋለን፡፡ ይህም ትንሣኤ ዘለዓለማዊ፣ ከዳግም ሞተ ሥጋ ነጻ የኾነ ትንሣኤ ነው፡፡ ዕርገቷም በመጽሐፍ ቅዱስ ከተገለጸው ከእነ ሄኖክና ኤልያስ ዕርገት የተለየ ነው፡፡ “ሄኖክ ሞትን እንዳያይ በእምነት ተወሰደ፤ እግዚአብሔርም ስለ ወሰደው አልተገኘም” ተብሎ እንደ ተጸፈ (ዕብ. ፲፩፥፭)፣ ሄኖክ ወደ ሰማይ ያረገው በምድር ሳለ እግዚአብሔርን በእምነቱና በመልካም ሥራው ስላስደስተና በሥራውም ቅዱስ ኾኖ ስለ ተገኘ ነው፡፡ ኾኖም ግን ወደፊትም ገና ሞት ይጠብቀዋል፤ ሞቶም ትንሣኤ ዘጉባኤ ያስፈልገዋል፡፡ ነቢዩ ኤልያስም በእሳት ሠረገላም ቢነጠቅም (፪ኛ ነገ. ፪፥፲) ወደፊት ሞት ይጠብቀዋል፤ ትንሣኤ ዘጉባኤም ያስፈልገዋል፡፡ የእመቤታችን ትንሣኤ ግን ሞት የሌለበት ዘለዓለማዊ ትንሣኤ ነው፡፡

በአጠቃላይ ኢትዮጵያዊው ሊቅ ቅዱስ ያሬድ በድርሰቱ “በቃልዋ የታመነች፣ በሥራዋም የተወደደች ቅድስት ድንግል ማርያምን መላእክት እያመሰገኗትና በመንፈሳዊ ደስታ እያጀቧት ወደ ሰማይ አሳረጓት”  ሲል እንደ ገለጸው፣ በመጽሐፈ ስንክሳርም እንደ ተመዘገበው ቅዱስ ዳዊት “በወርቅ ልብስ ተጐናጽፋ፣ ተሸፋፍና ንግሥቲቱ በቀኝህ ትቆማለች”(መዝ.፵፬፥፱) በማለት የተናገረው ትንቢት ይፈጸም ዘንድ አባቷ ዳዊት በበገና፣ ነቢዩ ዕዝራ በመሰንቆው እያመሰገኗት፤ በቅዱሳን መላእክት፣ በቅዱሳን ነቢያትና ጻድቃን ዝማሬ በብሩህ ደመና ወደ ሰማይ ዐርጋ በክብር ተቀምጣለች፡፡

“እመቤታችን ድንግል ማርያም ከምድር ወደ ሰማይ ዐረገች፤ በሰማይም ከልጇ ጋር በአብና በመንፈስ ቅዱስ ቀኝ ተቀመጠች” እንዳለ ቅዱስ ያሬድ በመዝሙሩ፡፡ በዚያም ሥፍራ ሁለተኛ ሞት ወይም ኀዘን፣ ጩኸትና፣ ስቃይ የለም፡፡ የቀደመው ሥርዐት አልፏልና (ራእ. ፳፩፥፬-፭)፡፡ ስለዚህም የእመቤታችን ዕረፍቷ፣ ትንሣኤዋና ዕርገቷ በሚታሰብበት በጾመ ፍልሰታ ሳምንታት ምእመናንን ከአካባቢያቸው ራቅ ብለው በተለያዩ ገዳማትና አድባራት በመሔድ አለዚያም በየአጥቢያቸው በመሰባሰብ እመቤታችን በተለያዩ ጊዜያት ሞቷንና ትንሣኤዋን ለሐዋርያት የገለጸችበትን ኹኔታ ያስባሉ፡፡ በጾም በጸሎት ተወስነው የልጇን ቸርነት የድንግልን አማላጅነት በእምነት ኾነው ይማጸናሉ፡፡ እንደዚሁም ጌታችን መድኀኒታችን ኢየሱስ ክርስቶስ ነሐሴ ፲፮ ቀን እናቱን መንበር፣ ቅዱስ ጴጥሮስን ተራዳዒ ካህን፣ ቅዱስ እስጢፋኖስን ሠራዒ ዲያቆን አድርጎ ቀድሶ ሐዋርያትንም እመቤታችንንም ማቍረቡን በማሰብና ድኅት ሥጋ ድኅነተ ነፍስ ለማግኘት ቅዱስ ሥጋውን፣ ክቡር ደሙን ይቀበላሉ፡፡ ሱባዔው ሲፈጸምም “በእውነት ተነሥታለች” እያሉ በደስታ የጾሙን ወቅት ይፈጽማሉ፡፡ የእመቤታችን አማላጅነት፣ የትንሣኤያችን በኵር የኾነው የአምላካችን ኢየሱስ ክርስቶስ ቸርነት ከዅላችን ጋር ይኹን፡፡

ወስብሐት ለእግዚአብሔር፡፡