የጽድቅ ብርሃን
በብርሃናት ልብስ ተሸልሞ…
በብዙ ሀብታት ያጌጠ
ሥጋን ከነምኞቱ ሰቅሎ…
ለምትበልጠው ጸጋ ያለመታከት የሮጠ
ይህ ነው ዜና ማርቆስ ትውልድ የሚያወሳው
የጽድቅ ብርሃን… ጧፍ ሆኖ የሚያበራው!
ጽዮን ሆይ ክበቢኝ!
የገባልሽ ኪዳን የሰጠሽ መሐላ
ከንቱ ነበረ ወይ የጨረቃ ጥላ?
በአጋንንት ፍላጻ ነፍሴ ብትወጋ
ምልጃሽ ነው ተስፋዬ ከጥላሽ ልጠጋ፡፡
ጽዮን ሆይ ክበቢኝ ለውዳሴሽ ልትጋ
የኃጢአት ጎዳናዬ መንገዴ ይዘጋ!
እኔም ልመለስ!
እኔም ልመለስ ድንግል እናቴ
ከስደት ሕይወት ከባርነቴ
በልጅሽ ጉንጮች በወረደ ዕንባ
ባዘነው ልብሽ በተላበሰው የኀዘን ካባ
በእናት አንጀትሽ እንስፍስፍ ብሎ ያኔ በባባ
ልመለስ ድንግል ሆይ እኔም ከስደት
እውነትን ልያዝ ልራቅ ከሐሰት፡፡
ጥላቻ ገዝቶኝ ወንድሜን ከጠላው
እምነት ምግባሬን ሰይጣን ዘረፈው
መልሽኝ ድንግል ይብቃኝ ግዞቱ
በምግባር እጦት በቁም መሞቱ!
ከውድቀት አነሣን!
ለሰሚው በሚከብድ ቃላት በማይገልጸው
በመከራ ውሎ አዳምን አዳነው!
ዲያብሎስ ታሠረ አዳም ነጻ ወጥቶ
ልጅ ተባለ ዳግም በደሉ ተረስቶ
የማይሞተው አምላክ ስለ እኛ ሲል ሞቶ
ከውድቀት አነሣን ልጅነትን ሰጥቶ!
ሐዋርያው ቅዱስ ማቴዎስ
የአባቶቻችን ቅዱሳን ሐዋርያት ተጋድሎ በጽኑ መሠረት ላይ በመገንባቱ የመከራ ዝናብ ቢዘንብ፣ የሥቃይ ጎርፍ ቢጎርፍ፣ የችግር ነፋስ ቢነፍስ አይወድቅም፡፡ (ማቴ.፯፥፳፭) ይህም የሆነው እነርሱን በመንፈሳዊ ሕይወት የተተከለ፣ በተጋድሎ ያሳደገ፣ ገቢረ ተአምራት ወመንክራት በማድረግ እንዲያብቡ ያደረገና ለፍሬ ክብር ያበቃ የክብር ባለቤት አምላካችንና ጌታችን መድኃኒታችን ኢየሱስ ክርስቶስ በመሆኑ ነው፡፡
ዘመነ መስቀል
መስቀል በእግዚአብሔርና በሰው መካከል ለዕርቅ የተተከለ ትእምርተ ፍቅር ነው፡፡ በመስቀል የነፍስና የሥጋ መርገም የተሻረበት በመሆኑ ሰው ሁሉ ለችግሩ መጽናኛ ማግኘትና ነፍሱን ማትረፍ የሚችለው መስቀልን በጽናት ተስፋ አድርጎ ሲቆም ነው፡፡
ተቀጸል ጽጌ
‹‹ተቀጸል ጽጌ›› ማለት ‹‹አበባን ተቀዳጅ›› ማለት ሲሆን በዘመነ አክሱም በስድስተኛው መቶ ክፍለ ዘመን በነበሩት በዐፄ ገብረ መስቀል የተጀመረ በዓል ነው፡፡ ይህ የተቀጸል ጽጌ በዓል የክረምቱን መውጣት መሠረት አድርጎ መስከረም ፳፭ ቀን የሚከበር በዓል ሲሆን ሕዝቡ በክረምቱ ምክንያት፣ በዝናቡ ብዛት፣ በወንዙ ሙላት ተለያይቶ ይከርም ነበርና ለንጉሠ ነገሥቱ የአበባ አክሊል/ጉንጉን/ ሠርቶ በማምጣት የሚያበረክትበት በዓል ስለነበረ ‹‹ተቀጸል ጽጌ ገብረ መስቀል ሐፄጌ፤….ዐፄ ገብረ መስቀል አበባን ተቀዳጅ›› እየተባለ ይዘመር ነበር፡፡
ርእሰ ዐውደ ዓመት
ለዘመኑ ጥንት ፍጻሜ የሌለው ጌታ የጨለማውን ጊዜ ክረምቱን አሳልፎ፣ ዘመንን በዘመን ተክቶ፣ ምድርን በእህል (በሰብል) ሸፍኖ፣ ድርቀቷን በአረንጓዴ ዕፅዋት አስውቦ፣ ብሩህ ተስፋን በሰው ልጆች ልቡና ያሠርፃል፤ አዲስ ዓመት በመጣ ቁጥር ሰዎች በአዲስ መንፈስና ዕቅድ በአዲስ ሰብእና፣ በዕድሜ ላይ በተጨመረው ሌላኛው ዘመን ዕቅዳቸውን ለማሳካት፣ ምኞታቸውን ለማስመር ታትረው ይነሣሉ፤ የወቅቱ መቀየር በራሱ አዲስ ነገር እንዲያስቡ ያነቃቃል፤ በአዲስ ዓመት መግቢያ (በርእሰ ዐውደ ዓመት) የአጽዋማት መግቢያ፣ የበዓላት መከበሪያ ቀንና ዕለት ይታወጁበታል፤ ባለፈው ዓመት ዘመኑን በስሙ ተሰይሞለት የነበረው ወንጌላዊ ለተረኛው ማስረከቡን ይበሠርበታል፡፡
‹‹ጻድቃን እኔን ይጠብቃሉ›› (መዝ.፻፵፩፥፯)
በሰማይና ምድር በሚገኙ ፍጥረታት ሁሉ ምስጉን የሆነ እግዚአብሔር የቤተ ክርስቲያንን ውበት እንድንመለከትባቸውና እግዚአብሔርን ለማመስገን እንድንሰባሰብባቸው ምክንያት አድርጎ ከሰጠን ቅዱሳን አባቶች መካከል ታላቁ አባታችን አቡነ ተክለ ሃይማኖት አንዱ ናቸው፡፡
‹‹በእሳትና በውኃ መኻከል አሳለፍኸን›› (መዝ.፷፭፥፲፪)
ሥራው ግሩም የሆነ አምላካችን እግዚአብሔር ማዳንም መግደልም የሚችል የባሕርይ አምላክ ነው፡፡ (መዝ.፷፭፥፫) በእርሱ የሚታመኑት ቅዱሳን ሰማዕታት የሚደርስባቸውን መከራና ፈተና ሁሉ በጽናት፣ በልበ ሙሉነት የሚያልፉት ለዚህ ነው፡፡…ወርቅና ብር በእሳት ተፈትነው እንደሚጠሩ ቅዱሳን ሰማዕታትም በመከራ ውስጥ ተፈትነው እግዚአብሔርን አስደስተው ለእኛም የጽናት ምልክት ሆነው የክብር አክሊልን በመቀዳጀት ከገቡ መውጣት፣ ካገኙ ማጣት እና መከራ ወደ ሌለበት ዘለዓለማዊ ማረፊያቸው ይሄዳሉ፡፡