ግስ
ዲያቆን ዐቢይ ሙሉቀን
ውድ አንባብያን በአለፈው ክፍለ ጊዜ የቤት ሥራ መስጠታችን ይታወቃል፡፡ እናንተም መልሱን በትክክል ሠርታችሁ እንደምትጠብቁን ተስፋ እናደርጋለን፡፡ ለማረጋገጥ ያህል ጥያቄዎቹን እናስታውሳችሁና መልሱን እንደሚከተለው አስቀምጠነዋል፡፡ የሚከተሉትን ግሶች በቀዳማይ አንቀጻቸው በዐሥሩም መራሕያን አርቧቸው።
-ተከለ
-ቀመረ
-ደምሰሰ
-ማሰነ
-ባህነነ
-ዜነወ
-ጥዕመ
ውእቱ | አንተ | ውእቶሙ | አንትሙ | ይእቲ | አንቲ | ውእቶን | አንትን | አነ | ንሕነ |
ተከለ | ተከልከ | ተከሉ | ተከልክሙ | ተከለት | ተከልኪ | ተከላ | ተከልክን | ተከልኩ | ተከልነ |
ቀመረ | ቀመርከ | ቀመሩ | ቀመርክሙ | ቀመረት | ቀመርኪ | ቀመራ | ቀመርክን | ቀመርኩ | ቀመርነ |
ደምሰሰ | ደምሰስከ | ደምሰሱ | ደምሰስክሙ | ደምሰሰት | ደምሰስኪ | ደምሰሳ | ደምሰስክን | ደምሰስኩ | ደምሰስነ |
ማሰነ | ማሰንከ | ማሰኑ | ማሰንክሙ | ማሰነት | ማሰንኪ | ማሰና | ማሰንክን | ማሰንኩ | ማሰነ |
ባህነነ | ባህነንከ | ባህነኑ | ባህነንክሙ | ባህነነት | ባህነንኪ | ባህነና | ባህነንክን | ባህነንኩ | ባህነነ |
ዜነወ | ዜነውከ | ዜነዉ | ዜነውክሙ | ዜነወት | ዜነውኪ | ዜነዋ | ዜነውክን | ዜነውኩ | ዜነውነ |
ጥዕመ | ጥዕምከ | ጥዕሙ | ጥዕምክሙ | ጥዕመት | ጥዕምኪ | ጥዕማ | ጥዕምክን | ጥዕምኩ | ጥዕምነ |
ውድ አንባብያን ጥያቄውን በዚህ መልክ ሠርታችሁት ከሆነ መልካም፤ ካልሆነም በዚህ መልኩ እንድታስተካክሉት እናሳስባለን፡፡
ከዚህ ቀጥሎ ደግሞ የግስ አርእስቶችን በዐሥሩም መራሕያን እናረባለን ተከታተሉን፡፡
ቀተለ በዐሥሩ መራሕያን ሲረባ፡-
መራሕያን | ቀዳማይ | ካልኣይ | ሣልሳይ/ዘንድ | ራብዓይ/ትእዛዝ |
ውእቱ | ቀተለ | ይቀትል | ይቅትል | ይቅትል |
አንተ | ቀተልከ | ትቀትል | ትቅትል | ቅትል |
ውእቶሙ | ቀተሉ | ይቀትሉ | ይቅትሉ | ይቅትሉ |
አንትሙ | ቀተልክሙ | ትቀትሉ | ትቅትሉ | ቅትሉ |
ይእቲ | ቀተለት | ትቀትል | ትቅትል | ትቅትል |
አንቲ | ቀተልኪ | ትቀትሊ | ትቅትሊ | ቅትሊ |
ውእቶን | ቀተላ | ይቀትላ | ይቅትላ | ይቅትላ |
አንትን | ቀተልክን | ትቀትላ | ትቅትላ | ቅትላ |
አነ | ቀተልኩ | እቀትል | እቅትል | እቅትል |
ንሕነ | ቀተልነ | ንቀትል | ንቅትል | ንቅትል |
ቀደሰ በዐሥሩ መራሕያን ሲረባ፡-
መራሕያን | ቀዳማይ | ካልኣይ | ሣልሳይ/ዘንድ | ራብዓይ/ትእዛዝ |
ውእቱ | ቀደሰ | ይቄድስ | ይቀድስ | ይቀድስ |
አንተ | ቀደስከ | ትቄድስ | ትቀድስ | ቀድስ |
ውእቶሙ | ቀደሱ | ይቄድሱ | ይቀድሱ | ይቀድሱ |
አንትሙ | ቀደስክሙ | ትቄድሱ | ትቀድሱ | ቀድሱ |
ይእቲ | ቀደሰት | ትቄድስ | ትቀድስ | ትቀድስ |
አንቲ | ቀደስኪ | ትቄድሲ | ትቀድሲ | ቀድሲ |
ውእቶን | ቀደሳ | ይቄድሳ | ይቀድሳ | ይቀድሳ |
አንትን | ቀደስክን | ትቄድሳ | ትቀድሳ | ቀድሳ |
አነ | ቀደስኩ | እቄድስ | እቀድስ | እቀድስ |
ንሕነ | ቀደስነ | ንቄድስ | ንቀድስ | ንቀድስ |
ተንበለ በዐሥሩ መራሕያን ሲረባ፡-
መራሕያን | ቀዳማይ | ካልኣይ | ሣልሳይ/ዘንድ | ራብዓይ/ትእዛዝ |
ውእቱ | ተንበለ | ይተነብል | ይተንብል | ይተንብል |
አንተ | ተንበልከ | ትተነብል | ትተንብል | ተንብል |
ውእቶሙ | ተንበሉ | ይተነብሉ | ይተንብሉ | ይተንብሉ |
አንትሙ | ተንበልክሙ | ትተነብሉ | ትተንብሉ | ተንብሉ |
ይእቲ | ተንበለት | ትተነብል | ትተንብል | ትተንብል |
አንቲ | ተንበልኪ | ትተነብሊ | ትተንብሊ | ተንብሊ |
ውእቶን | ተንበላ | ይተነብላ | ይተንብላ | ይተንብላ |
አንትን | ተንበልክን | ትተነብላ | ትተንብላ | ተንብላ |
አነ | ተንበልኩ | እተነብል | እተንብል | እተንብል |
ንሕነ | ተንበልነ | ንተነብል | ንተንብል | ንተንብል |
ባረከ በዐሥሩ መራሕያን ሲረባ፡-
መራሕያን | ቀዳማይ | ካልኣይ | ሣልሳይ/ዘንድ | ራብዓይ/ትእዛዝ |
ውእቱ | ባረከ | ይባርክ | ይባርክ | ይባርክ |
አንተ | ባረከ | ትባርክ | ትባርክ | ባርክ |
ውእቶሙ | ባረኩ | ይባርኩ | ይባርኩ | ይባርኩ |
አንትሙ | ባረክሙ | ትባርኩ | ትባርኩ | ባርኩ |
ይእቲ | ባረከት | ትባርክ | ትባርክ | ትባርክ |
አንቲ | ባረኪ | ትባርኪ | ትባርኪ | ባርኪ |
ውእቶን | ባረካ | ይባርካ | ይባርካ | ይባርካ |
አንትን | ባረክን | ትባርካ | ትባርካ | ባርካ |
አነ | ባረኩ | እባርክ | እባርክ | እባርክ |
ንሕነ | ባረክነ | ንባርክ | ንባርክ | ንባርክ |
ካለፈው የቀጠለ
ማኅረከ በዐሥሩ መራሕያን ሲረባ፡-
መራሕያን | ቀዳማይ | ካልኣይ | ሣልሳይ/ዘንድ | ራብዓይ/ትእዛዝ |
ውእቱ | ማኅረከ | ይማኀርክ | ይማኅርክ | ይማኅርክ |
አንተ | ማኅረከ | ትማኀርክ | ትማኅርክ | ማኅርክ |
ውእቶሙ | ማኅረኩ | ይማኀርኩ | ይማኅርኩ | ይማኅርኩ |
አንትሙ | ማኅረክሙ | ትማኀርኩ | ትማኅርኩ | ማኅርኩ |
ይእቲ | ማኅረከት | ትማኀርክ | ትማኅርክ | ትማኅርክ |
አንቲ | ማኅረኪ | ትማኀርኪ | ትማኅርኪ | ማኅርኪ |
ውእቶን | ማኅረካ | ይማኀርካ | ይማኅርካ | ይማኅርካ |
አንትን | ማኅረክን | ትማኀርካ | ትማኅርካ | ማኅርካ |
አነ | ማኅረኩ | እማኀርክ | እማኅርክ | እማኅርክ |
ንሕነ | ማኅረክነ | ንማኀርክ | ንማኅርክ | ንማኅርክ |
ሴሰየ በዐሥሩ መራሕያን ሲረባ፡-
መራሕያን | ቀዳማይ | ካልኣይ | ሣልሳይ/ዘንድ | ራብዓይ/ትእዛዝ |
ውእቱ | ሴሰየ | ይሴሲ/ ስይ | ይሴሲ/ ስይ | ይሴሲ/ ስይ |
አንተ | ሴሰይከ | ትሴሲ/ ስይ | ትሴሲ/ ስይ | ሴሲ/ ስይ |
ውእቶሙ | ሴሰዩ | ይሴስዩ | ይሴስዩ | ይሴስዩ |
አንትሙ | ሴሰይክሙ | ትሴስዩ | ትሴስዩ | ሴስዩ |
ይእቲ | ሴሰየት | ትሴሲ/ ስይ | ትሴሲ/ ስይ | ትሴሲ/ ስይ |
አንቲ | ሴሰይኪ | ትሴስዪ | ትሴስዪ | ሴስዪ |
ውእቶን | ሴሰያ | ይሴስያ | ይሴስያ | ይሴስያ |
አንትን | ሴሰይክን | ትሴስያ | ትሴስያ | ሴስያ |
አነ | ሴሰይኩ | እሴሲ/ ስይ | እሴሲ/ ስይ | እሴሲ/ ስይ |
ንሕነ | ሴሰይነ | ንሴሲ/ ስይ | ንሴሲ/ ስይ | ንሴሲ/ ስይ |
ክህለ በዐሥሩ መራሕያን ሲረባ፡-
መራሕያን | ቀዳማይ | ካልዓይ | ሣልሳይ/ዘንድ | ራብዓይ/ትእዛዝ |
ውእቱ | ክህለ | ይክህል/ ይክል | ይክሀል | ይክሀል |
አንተ | ክህልከ | ትክህል/ ትክል | ትክሀል | ከሀል |
ውእቶሙ | ክህሉ | ይክህሉ/ ይክሉ | ይክሀሉ | ይክሀሉ |
አንትሙ | ክህልክሙ | ትክህሉ/ ትክሉ | ትክሀል | ከሀሉ |
ይእቲ | ክህለት | ትክህል/ ትክል | ትክሀል | ትክሀል |
አንቲ | ክህልኪ | ትክህሊ/ ትክሊ | ትክሀሊ | ከሀሊ |
ውእቶን | ክህላ | ይክህላ/ ይክላ | ይክሀላ | ይክሀላ |
አንትን | ክህልክን | ትክህላ/ ትክላ | ትክሀላ | ከሀላ |
አነ | ክህልኩ | እክህል/ እክል | እክሀል | እክሀል |
ንሕነ | ክህልነ | ንክህል/ ንክል | ንክሀል | ንክሀል |
ጦመረ በዐሥሩ መራሕያን ሲረባ፡-
መራሕያን | ቀዳማይ | ካልኣይ | ሣልሳይ/ዘንድ | ራብዓይ/ትእዛዝ |
ውእቱ | ጦመረ | ይጦምር | ይጦምር | ይጦምር |
አንተ | ጦመርከ | ትጦምር | ትጦምር | ጦምር |
ውእቶሙ | ጦመሩ | ይጦምሩ | ይጦምሩ | ይጦምሩ |
አንትሙ | ጦመርክሙ | ትጦምሩ | ትጦምሩ | ጦምሩ |
ይእቲ | ጦመረት | ትጦምር | ትጦምር | ትጦምር |
አንቲ | ጦመርኪ | ትጦምሪ | ትጦምሪ | ጦምሪ |
ውእቶን | ጦመራ | ይጦምራ | ይጦምራ | ይጦምራ |
አንትን | ጦመርክን | ትጦምራ | ትጦምራ | ጦምራ |
አነ | ጦመርኩ | እጦምር | እጦምር | እጦምር |
ንሕነ | ጦመርነ | ንጦምር | ንጦምር | ንጦምር |
ውድ አንባብያን በዚህ አረባብ ላይ ለመለየት የሚያስቸግሩ ተመሳሳይ ቅርጽ ያላቸው ቃላት ይበዛሉ፡፡ አንዳንዶቹ በአነባበብ የሚለዩ አንዳንዶቹ ደግሞ በአነባበብም ተመሳሳይ ሆነው ግን በፍች የሚለዩ ናቸው፡፡ ለምሳሌ ዘንድና ትእዛዝ ብዙ ጊዜ በአነባበብም በቅርጽም ይመሳሰላሉ፡፡ ይሁን እንጂ ዘንዱ እንዲህ ያደርግ ዘንድ ወይም ይሆን ዘንድ ተብሎ የሚፈታ ሲሆን ትእዛዙ ግን ያድርግ ይበል እየተባለ በትእዛዝ አንቀጽ ይነገራል፡፡ ይህን ግልጽ ለማድረግ በምሳሌ እንመልከተው፡፡ ጦመረ በውእቱ ሲረባ ከቀዳማዩ በስተቀር ሦስቱም በፊደል ቅርጽ ተመሳሳይ ናቸው፡፡ ነገር ግን ካልኣዩ ጠብቆ ሲነበብ ዘንዱና ትእዛዙ ደግሞ በንባብ ላልቶ ይነበባል፡፡ ይሁን እንጂ ካልኣዩ ይጽፋል፣ ዘንዱ ይጽፍ ዘንድ ተብሎ ሲፈታ ትእዛዙ ደግሞ ይጻፍ ተብሎ ይፈታል፡፡ በዚህ መንገድ ሌሎችንም እያረባችሁ እንድትለማመዱ እናሳስባለን፡፡