Archive for category: Uncategorized

ታኅሣሥ ሦስት በዚህች ቀን አምላክን የወለደች እመቤታችን ቅድስት ድንግል ማርያም ሦስት ዓመት ሲሆናት ወደ ቤተ መቅደስ የገባችበት ነው፡፡ እርሷ ለእግዚአብሔር የስእለት ልጅ ነበረችና፡፡

እናቷ ቅድስት ሐና ልጅ የሌላት ስለሆነች በቤተ እግዚአብሔር ውስጥ ከሴቶች ተለይታ ርቃ ትኖር ነበር፡፡ ሽማግሌ ከሆነ ከኢያቄም ከባሏ ጋርም እጅግ የምታዝን ሆነች፡፡ እግዚአብሔርም ሐዘናቸውን ሰማ፤ ቅድስት ሐናም እንዲህ ብላ ለእግዚአብሔር ተሳለች፡፡ “የሰጠኸኝን ፍሬ ለእግዚአብሔር አገልጋይ አደርገዋለሁ፡፡”

ቅድስት ድንግል እመቤታችን ማርያምንም በወለደቻት ጊዜ ሦስት ዓመት በቤቷ ውስጥ አሳደገቻት፡፡ ከዚህም በኋላ ከደናግል ትኖር ዘንድ ወደ ቤተ መቅደስ ወሰደቻት፡፡ ካህኑ ዘካርያስም ስለ ምግቧ በመጨነቁ ሕዝቡን ሰብስቦ ሳለ መልአኩ ፋኑኤል ኅብስት ሰማያዊ ጽዋዕ ይዞ ከሰማይ ወረደ፤ ዘካርያስ ለእርሱ የመጣ ሀብት መስሎት ታጥቆ እጅ ነሥቶ ቢቆም ወደ ላይ ራቀበት፡፡ ከስምዖን ጀምሮ በዚያ የተሰበሰቡት ሰዎችም በተራ ቢሞክሩ በተመሳሳይ ወደ ላይ ራቀባቸው፡፡ ምን አልባት ለእንግዶች የመጣ ሀብት እንደሆነ ብለው ሐና እና ኢያቄም እንዲቀርቡ አደረጓቸው፤ ለእነርሱም ራቀባቸው፤ ዘካርያስም ሐናን ^“እግዚአብሔር የሚያደርገውን የሚያውቅ የለምና ልጅቷን ትተሸ ወደዚህ ነይ^” ባላት ጊዜ ቅድስት ድንግል ማርያም ድክ ድክ እያለች እናቷን ስትከተል መልአኩ ፋኑኤል ወደ እርሷ ቀርቦ አንድ ክንፉን አንጥፎ አንድ ክንፉን ጋርዶ መግቧት ዐረገ፤ ሊቀ ካህናቱም ሕዝቡም የምግቧ ነገር ከተያዘልን በቤት እግዚአብሔር ትኑር ብለው አስገቧት፤ ይህም ታኅሣሥ ፫ ቀን ነበር፡፡

በቤተ መቅደስም ምግቧን ከመላእክት እየተቀበለች አሥራ ሁለት ዓመት ኖረች፡፡ ክብር ይግባውና ጌታችን ኢየሱስ ክርሰቶስ ወደ ዓለም መጥቶ ከእርሷ ሥጋን እስከነሣ ድረስ፡፡

ከሴቶች ሁሉ የተመረጠች ይህቺ ናት፤ በቤተ መቅደስም በመኖር አሥራ ሁለት ዓመት ሲፈጸምላት እርሷ ለእግዚአብሔር የተሰጠች የስእለት ልጅ ናትና ለሚጠብቃት ይሰጧት ዘንድ ካህናት እርስ በእርሳቸው ተማከሩ፡፡ በሴቶች ላይ የሚደርስ በእርሷ ላይም ይደርስባታል ብለው ስለፈሩ በቤተ መቅደስ ውስጥ ይተዋት ዘንድ ለእነርሱ ትክክል መስሎ አልታያቸውም፡፡ ስለዚህም ሊጠብቃት ለሚገባው በእርሷ ላይ እጮ ለያኖሩ ወደዱ፡፡

ከዚህም አስቀድሞ ሊቀ ካህናት ዘካርያስ እመቤታችን ቅድስት ድንግል ማርያምን “ልጄ ማርያም ሆይ አንቺ እንዳደግሽና ለአካለ መጠን እንደደረስሽ ዕወቂ፤ ልትታጨ ትወጃለሽን? እግዚአብሔርን የሚፈራ መልካም የሆነ የተባረከ ጎልማሳ እንፈልግልሽን? ወይም በሕይወትሽ ዘመን ሁሉ በቤተ መቅደስ ተቀምጠሽ እግዚአብሔርን ልታገለግዪው የምትሺ ከሆነ በሴቶች ላይ የሚደርሰው በሚደርስብሽ ወራት ወደ ቤተ መቅደስ ደጅ ከመግባት ትጠበቂ ዘንድ በኦሪቱ የተፈጸመውን የርግማን ሥርዓት በአንቺ ላይ እንሠራለን” አላት፡፡

ቅድስት ድንግል እመቤታችን ማርያምም “እነሆ እኔ የእግዚአብሔር አገልጋዩ በፊታችሁ ነኝ፤ አባትና እናት የሉኝም፤ ስሙ ቡሩክ ምስጉን ከሆነ ከእግዚአብሔር በታች ከእናትና አባት ፈንታ እናንት ናችሁና የእግዚአብሔር ትእዛዝ እንደምታውቁ አድርጉ” ብላ መለሰች፡፡

ካህናቱና ማኅበሩም ሁሉ ዘካርያስን ወደ ቤተ መቅደስ ገብተህ ስለዚህች ብላቴና ማርያም ወደ እግዚአብሔር ጸልይ አሉት፡፡ ዘካርያስም ገብቶ ሲጸልይ በዚያን ጊዜ የእግዚአብሔር መልአክ ተገለጠለትና እንዲህ አለው፡- “ዘካርያስ ሆይ ወጥተህ ከዳዊት ወገን ሚስቶቻቸው የሞቱባቸውን ሁሉ ወንዶች ሰብስብ፤ የእያንዳንዱንም በትር ከስሙ ጋር ውሰድ፡፡ ወደ ቤተ መቅደስም በምሽት ገብተህ ወደ እግዚአብሔር ጸልይበት፡፡ በነጋ ጊዜም በትሮቻቸውን አውጣ፡፡ እግዚአብሔርም በበትሩ ላይ ምልክት ለገለጠልህ ለዚያ ሰው ማርያምን ተቀብሎ ሊጠብቃት ይገባዋል፡፡”

ካህኑ ዘካርያስም ወጥቶ አንድነት ለተሰበሰቡት ሕዝብ የእግዚአብሔር መልአክ የነገረውን ነገራቸው፡፡ በዚያንም ጊዜ “ከዳዊት ወገን ጎልማሳም ቢሆን ሽማግሌም ቢሆን ሚስቱ የሞተችበት ሁሉ በኢየሩሳሌም ወደ አለ ቤተ መቅደስ ይሂድ” እያሉ ዐዋጅን ዙረው የሚናገሩ በእስራኤል አገር ሁሉ ላከ፡፡

ከዳዊት ወገን የሆነ ጠራቢው ዮሴፍም በሰማ ጊዜ በትሩን ይዞ ከናዝሬት ወደ ኢየሩሳሌም ሄደ፡፡ ካህኑ ዘካርያስም የሁሉንም በትሮች ተቀብሎ ስማቸውን በላያቸው ጻፈ፡፡ ቁጥራቸውም አንድ ሺህ ዘጠኝ መቶ ሰማንያ አምስት በትሮችን ወደ ቤተ መቅደስ አስገብቶ ወደ እግዚአብሔር ጸለየ፡፡ እንዲሁም ሰዎች ሁሉ ከቤተ መቅደስ ውጪ ቆመው ይጸልዩ ነበር፡፡ ዘካርያስም ጸሎቱን በፈጸመ ጊዜ በማግስቱ  ለእያንዳንዱ በትራቸውን አውጥቶ ሰጠ፡፡ ጠራቢው ዮሴፍም በትሩን ሊቀበል በቀረበ ጊዜ የዮሴፍ በትር አብባና አፍርታ ተገኘች፡፡ ከበትሩም ጫፍ ላይ ^“ኦ ዮሴፍ ወልደ ዳዊት ዕቀባ ለማርያም ፍኅርትከ፤ ዮሴፍ ሆይ እጮኛህ ማርያምን ጠብቃት” የሚል ጽሑፍ አገኙ፤ ርግብም እየበረረች መጥታ በአረጋዊው ዮሴፍ ራስ ላይ አርፋለች፤ ካህናቱና ሕዝቡም ሁሉ አይተው እጅግ አደነቁ፤ ምስጉን የሆነ እግዚአብሔርምን አመሰገኑት፡፡

ዘካርያስም ዮሴፍን “ዮሴፍ ሆይ ከእግዚአብሔር የታዘዘ መልአክ እንደተናገረ ድንግል ማርያምን ወደ ቤትህ ወስደህ ጠብቃት” አለው፡፡ የሴፍም ቅድስት ድንግል ማርያምን ከካህናት እጅ ተቀበላት፣ በእርሱም ዘንድ ኖረች፡፡ ከዚህም በኋላ የመላእክት አለቃ ቅዱስ ገብርኤል ስለ እግዚአብሔር ልጅ ከእርሷ ሰው ሁኖ ስለመወለዱ በዮሴፍ ቤት አበሠራት፡፡

ከእመቤታችን ቅድስት ድንግል ማርያም ቃል ኪዳንና በረከት ያሳትፈን፡፡ አሜን፡፡

ምንጭ፡– ስንክሳር ታኅሣሥ ፫ ቀን

Top of Form

Bottom of Form

Top of Form

Bottom of Form

ይህ መልእክት የጥናትን ምርምርን አስፈላጊነት ከምንረዳባቸው የመጽሐፍ ቅዱስ ኃይለ ቃላት አንዱ ሲሆን በአካባቢያችን የምናገኛቸው በርካታ መልካም እና መልካም ያልሆኑ ነገሮችን መርምረን (ተመራምረን) ፈትነን መልካም የሆነውን ያውም የሚጠቅመንን ብቻ እንድንይዝ የተመከርንበት ኃይለ ቃል ነው፡፡

ምርምር ለእኛ በእግዚአብሔር ለምናምን ሰዎች አዲስና እንግዳ ነገር አይደለም፡፡ ቀደምት አባቶቻችን መርምረው (ተመራምረው) ችግሮቻቸውን ፈትተዋል፤ በርካታ ሥራዎችንም ሠርተዋል፡፡ ከኢአማኒነት ወደ አማኒነት የመጡ ብዙ ሲሆኑ ከእነዚህ ሰዎች መካከል አበ ብዙኃን አብርሃም ተጠቃሽ ነው፡፡ አብርሃም ፈጣሪውን ፍለጋ ተመራምሮ ከጣዖት አምላኪነት እና ሻጭነት እግዚአብሔርን ወደማመን በፍጹም ልቡ የተመለሰ ቅዱስ አባት ነው፡፡

የአባታችን የአብርሃም ምርምር ዛሬም መንገዱ ስለጠፋብን፣ ብዙ ነገር ድብቅ ሆኖብን ወዴት መሔድ፣ ምን መያዝና ወዴት ማምራት እንዳለብን ግራ ለገባን ሰዎች ምሳሌ ይሆነናል፡፡ እስቲ የአብርሃም የሕይወት ጉዞ ሒደት ምን ይመስል እንደነበር በጥቂቱ እንመልከት፡-

አብርሃም የጣዖት ጠራቢው የታራ ልጅ ሲሆን አባቱ ታራ የሠራቸውን ጣዖታት እንደ ገበያው ፍላጎት እያዋደደ ይሸጥ ነበር፡፡ ከዕለታት አንድ ቀን ግን አብርሃም እግዚአብሔር የሰጠውን አእምሮ ተጠቀመበት፡፡ የአባቱ ጣዖት ዐይን እያለው የማያይ፣ ጆሮ እያለው የማይሰማ፣ እግር እያለው የማይሔድ በመሆኑ “ይህ አምላክ ሊሆን አይችልም” ብሎ ዐሰበ፡፡ አባቱንም “ከዚህ ከጣዖት አምልኮ ምን ትጠቀማለህ?” ብሎ ጠየቀው፡፡ ታራም ወገኖቹ ጣዖት አምላኪ በመሆናቸው አብሮ ለመኖር እንጂ ጣዖቱ ምንም እንደማይረባው መለሰለት፡፡ (ኩፋ. ፲፥፵፪-፵፯) ከዚያም አብርሃም ወደ ገበያ ይዞት የወጣውን ጣዖት “ዐይን እያለው የማያይ፣ ጆሮ እያለው የማይሰማ፣ እግር እያለው የማይሔድን አምላክ የሚገዛ” እያለ ለገበያ ያስተዋውቅ ጀመር፡፡ ገዢዎችም “ባለቤቱ እንዲህ ያቀለለውን ጣዖት ማን ይገዛል?” እያሉ ሳይገዙት ቀሩ፡፡ ከዚያም አብርሃም ጣዖቱን በድንጋይ ቀጥቅጦና ሰባብሮ አማናዊውን አምላኩን ይፈልግ ጀመር፡፡

አብርሃም አምላኩን ለማግኘት ባደረገው ሒደት የተለያዩ ፍጥረታትን (ተራራን፣ ውኃን፣ ነፋስን፣ እሳትን፣ …) እየፈተነ አምላክ አለመሆናቸውን እያረጋገጠ ከፀሐይ ደረሰ፡፡ ፀሐይም በጨለማ ስትሸነፍ በማየቱ  አምላክ አለመሆኗን አረጋገጠ፡፡ አብርሃምም በዚህ ሁኔታ ባደረገው ምርምር መሠረት የእርሱ አምላክ በምርምር የማይደረስበት መሆኑን አረጋገጠ፡፡ ስለዚህም “አምላከ ፀሐይ ተናበበኒ፤ የፀሐይ አምላክ አነጋግረኝ” በማለት ወደ አምላኩ ተጣራ፡፡ (የኦሪት ዘፍጥረት አንድምታ ትርጓሜ ምዕራፍ ፲፰) እግዚአብሔርም አብርሃምን ሰማው፤ ተገለጠለትም፡፡ በማለት በታላቅ ቃል ኪዳን ተቀበለው፡፡ “እግዚአብሔርም አብርሃምን አለው፡- ከሀገርህ፣ ከዘመዶችም፣ ከአባትህም ቤት ተለይተህ እኔ ወደማሳይህ ምድር ውጣ፡፡ ታላቅ ሕዝብም አደርግሃለሁ፤ እባርክሃለሁ፤ ስምህንም አከብረዋለሁ፤ ለበረከትም ሁን፡፡ የሚባርኩህንም እባርካለሁ፣ የሚረግሙህንም እረግማለሁ፣ የምድር ነገዶችም ሁሉ በአንተ ይባረካሉ” (ዘፍ.፲፪፥፩)፡፡ በመሆኑም አብርሃም ብዙ ነገሮችን ፈትኖ አምላኩን ወደ ማግኘት ደረሰ፤ እግዚአብሔርም በታላቅ በረከት ጎበኘው፡፡

ሌላው በምርምር ሒደት ከሚጠቀሱት ሰዎች መካከል ነቢዩ ሳሙኤል ነው፡፡ ነቢዩ ሳሙኤልም እግዚአብሔር አምላክ “በቀንድህ ዘይቱን ሞልተህ ሒድ፤ በልጆቹ መካከል ንጉሥ አዘጋጅቻለሁና ወደ እሴይ ወደ ቤተልሔም እልክሃለሁ” ባለው ጊዜ ለእሥራኤል ንጉሥ ይሆን ዘንድ እግዚአብሔር የመረጠውን ዳዊትን እስኪያገኝ ድረስ የእሴይን ልጆች ተራ በተራ እየጠራ ተመልክቷል፡፡ ነቢዩ ሳሙኤል በስምንተኛው ሙከራው ትክክለኛውን የእግዚአብሔርን ምርጫ አግኝቶ ቀብቶ አንግሦታል፡፡ (፩ኛሳሙ. ፲፮፥፩-፲፫) ዳዊት የእግዚአብሔር ምርጫ ሲሆን የሳሙኤል ደግሞ የጥናቱ ግኝት ሆኖ እስራኤልን ለ፵ ዓመታት መርቷል፡፡

አንዳንድ ሰዎች ጥናትና ምርምር ከቤተ ክርስቲያን ጋር ሊገናኝ አይችልም ሲሉ ይደመጣሉ፡፡ የጥናትና ምርምር ቦታም ሌላ ተቋም መሆን እንዳለበት ያስባሉ፡፡ መልሱ ግን እጅግ ቀላልና መጽሐፍ ቅዱሳዊ ነው፡፡ “በመንገድ ላይ ቁሙ ተመልከቱም፣ የቀደመችውንም መንገድ ጠይቁ፣ መልካሚቱ መንገድ ወዴት እንደሆነች ዕወቁ፤ በእርሷም ላይ ሂዱ፤ ለነፍሳችሁ ዕረፍትን ታገኛላቸሁ” (ኤር. ፮፥፲፮) ተብሎ እንደተጻፈው ምርምር በሃይማኖት የሚቻል ብቻ ሳይሆን ሊደረግ የሚገባ መሆኑንም ጭምር የሚያሳይ ነው፡፡

ከዚህ መልእክት ሁለት ዐበይት ጉዳዮችን እንረዳለን፡፡ አንደኛው በእምነት የዛሉ ወይም መንገድ የጠፋባቸው ሰዎች ቆም ብለው እንዲያስተውሉ፣ ዝም ብለው በደመ ነፍስ ከመመራት ይልቅ በማስተዋል፣ በመራመርና በመጠየቅ ወደ ቀደመችው ወደ አማናዊቷ ቤታቸው ወደ ቤተ ክርስቲያን በመምጣት ሕይወት እንዲሆንላቸው የተሰጠ ምክር እና ማስጠንቀቂያ ነው፡፡ ሁለተኛው ደግሞ የጥናትና ምርምር (Research) ዋነኛ መሣሪያዎች ጥቅም ላይ እንዲውሉ መነገሩ ነው፡፡

የጥናትና ምርምር ዋነኛ መሣሪያዎችን ሰንመለከት በመንገድ ላይ ቁሙ ሲል የምርምር ጥያቄ (Research questions (hypothesis)፤ ተመልከቱ ሲል (Obserevation) እና ጠይቁ የሚለው ደግሞ መጠይቅ (Questioner, intereview) ሆነው እናገኛቸዋለን፡፡ እነዚህም ምርምር መጽሐፍ ቅዱሳዊ መሠረት እንዳለው የምንገነዘብባቸው መልእክቶች ናቸው፡፡

ከዚህ ሌላ የምንመለከተው መመርመር ያለብን የሚታየውን ግዙፉን ዓለም ብቻ ሳይሆን ረቂቅ የሆነውን የመናፍስትን ዓለም ጭምር መሆኑን ነው፡፡ ይህም “መናፍስት ከእግዚአብሔር ሆነው እንደሆነ መርምሩ” (፩ኛዮሐ. ፬፥፩) በሚል ተገልጾ እናገኘዋለን፡፡ ከእግዚአብሔር የሆነውን መልካሙን ለመቀበል መመርመር ተገቢ መሆኑን ያሳያል፡፡

ምርምር የሚለው ቃል ዘርፈ ብዙ ነው፡ የማይዳስሰው ነገር አለ ማለት አይቻልም፡፡ መጽሐፍ ቅዱስ “ሥራን እንዴት እንሥራ፣ እንዴትስ እናቀላጥፈው?” የሚለውን ጥያቄ ለመመለስ ምርምራችን ከየት ተነሥቶ የት መድረስ እንዳለበት ይነግረናል፡፡ እንዲሁም ወደ ፍጥረታት (ገብረ ጉንዳን) ሔደን በመመልከት መማር እንደምንችል የሚያሳየን ክፍል የሚያረጋግጠው ይህንኑ ነው፡፡ “አንተ ታካች ወደ ገብረ ጉንዳን ሒድ፤ መንገዱንም ተመልክተህ ቅና፡፡ ከእርሱም ይልቅ ብልህ ሁን” (ምሳ. ፮፥፮-፲፩)፡፡

ሌላው ቀርቶ የሕይወት መስመራችንን እንኳ ሳይቀር ለመወሰን በጥናት ላይ ተመሥርተን በፈቃደ እግዚአብሔር እንድንመራ ነጻ ፈቃድ ተሰጥቶናል፡፡ “እነሆ እሳትና ውኃን በፊትህ አኖርኩልህ፤ ወደፈቀድከው እጅህን ስደድ” (ዘዳ. ፴፥፲፱፤ ሲራ. ፲፮፥፲፮) አይተን መርምረን እንድንወስን፣ ግን ውኃን (ሕይወትን) ብንመርጥ እንደሚሻለን ተነግሮናል፡፡

ዓለም የምታቀርብልን ነገር ለሥጋችን የሚስማማና ጊዜያዊ ደስታን የሚፈጥርልን ስለሆነ በእርሱ ተጠቃሚ ለመሆን እንፈተናለን፤ እንጓጓለን፡፡ ሆኖም ግን የሚያጓጓ ነገር በመንፈሳዊ ሕይወታችን ላይ የሚፈጥረውን ተጽዕኖ ውጤቱን ከወዲሁ መርምረንና አገናዝበን ካላየነው ድንበሩን በማናውቀው ሁኔታ ልንጥስ ስለምንችል ሁል ጊዜ የሚገባንን ምላሽ ለመስጠት በቅድሚያ መመርመር ይገባናል፡፡

ምርምር አስፈላጊ፣ ዕውቀትን የምንገበይበትና የተሻለ ነገን ለማየት የምንጠቀምበት ነው፡፡ ይህንንም በረከት ሁል ጊዜ ለመልካም ነገር ማዋል ይገባል፡፡ “ሁሉን መርምሩ መልካም የሆነውን ያዙ” ተብለናልና፡፡ (፩ኛተሰ. ፭፥፳፩)

በአጠቃላይ የምርምር ዘርፍ ለቤተ ክርስቲያን ጠቃሚ በመሆኑ በከፍተኛ ትምህርት ተቋማት የግቢ ጉባኤያት ተማሪዎች በቤተ ክርስቲያን ሊሠሩ የሚችሉትን ጥናትና ምርምር ዓይነቶች በመለየት የቤተ ክርስቲያን ጉዳይ ጉዳያችን በማለት ዐቅማቸው የፈቀደውን ያህል ምርምር በማድረግ ችግር ፈቺ የጥናት ውጤቶችን ማቅረብ ይጠበቅባቸዋል፡፡

በቤተ ክርስቲያን ውስጥ ለጥናትና ምርምር የሚሆኑ በርካታ ጉዳዮች እንዳሉ መዘንጋት የለብንም፡፡ ለዚህም ዋናው ማሳያ በዘናችን የሚገኙ የሀገራችን የሥነ ጽሑፍ፣ የሥነ ጥበብ፣ የኪነ ሕንፃ፣ የሕግና አስተዳደር፣ የዘመን አቆጣጠር፣ የሥርዓተ ትምህርትና ማኅበራዊ ሕይወትን የመሳሰሉ ጉዳዮች በአብዛኛው በቀደሙት የቤተ ክርስቲያን ሊቃውንትና መምህራን የተቃኙ የምርምር ውጤቶች ናቸው፡፡

ማኅበራችን ማኅበረ ቅዱሳን በቤተ ክርስቲያን ውስጥ በጥናትና ምርምር ሊደገፉ የሚገባቸው በርካታ ጉዳዮች መኖራቸውን ተገንዝቦ የጥናትና ምርምር ማእከል በማቋቋም የጥናትና ምርምር ሥራን በመሥራትና በማስተባበር ላይ ይገኛል፡፡ የማኅበረ ቅዱሳን የጥናትና ምርምር ማእከል ዋና ዓላማ ከኢትዮጵያ ኦርቶዶክስ ተዋህዶ ቤተ ክርስቲያን ጋር በተያያዘ በማኅበራዊ፣ ምጣኔ ሀብታዊ፣ ባህላዊና የመሳሰሉት ጉዳዮች ላይ ጥናትና ምርምር እንዲካሔድ ማድረግና ቤተ ክርስቲያንም በውጤቱ ተጠቃሚ እንድትሆን ማስቻል ነው፡፡ በመሆኑም ‘ሁሉን መርምሩ መልካሙን ያዙ” በማለት ቅዱስ ጳውሎስ እንዳስተማረው የግቢ ጉባኤ ተማሪዎች በቤተ ክርስቲያን ዙሪያ ጥናትና ምርምር ያደርጉ ዘንድ ሊበረታቱ ይገባል፡፡

ወስብሐት ለእግዚአብሔር

ምንጭ፡- ጉባኤ ቃና፤ ፯ኛ ዓመት፣ ቁጥር ፪፤ ኅዳር ፳፻፯ ዓ.ም

ቅድስት ቤተ ክርስቲያናችን ሰባት የዐዋጅ አጽዋማትን በቀናት፣ በሳምንታትና በወራት ቀምራ ኦርቶዶክሳውያን ሁሉ እንጠቀምበት ዘንድ ደንግጋ አበርክታለች፡፡ ከእነዚህ አጽዋማት መካከል ደግሞ ጾመ ነቢያት አንዱ ሲሆን ኦርቶዶክሳውያን ከኅዳር ፲፭ እስከ ጌታችን መድኃኒታችን ኢየሱስ ክርስቶስ ልደት ዋዜማ ድረስ የምንጾመው ጾም ነው፡፡  

እግዚአብሔር ለአዳም አባታችን በገባው ቃል ኪዳን መሠረት ይህንን ዓለም ያድን ዘንድ የሰውን ሥጋ ለብሶ እንደሚወለድ ነቢያት በትንቢት መነጽርነት ተመልክተው ተናግረዋል፡፡ ነቢየ እግዚአብሔር ኢሳይያስ “ስለዚህ ጌታ ራሱ ምልክት ይሰጣችኋል፤ እነሆ ድንግል ትፀንሳለች፣ ወንድ ልጅም ትወልዳለች፤ ስሙንም አማኑኤል ብላ ትጠራዋለች” (ኢሳ. ፯፥፥፲፬) እንዲል፡፡ ይህም ብቻ አይደለም ነቢየ እግዚአብሔር ቅዱስ ዳዊት በመዝሙሩ “ከአጥቢያ ኮከብ አስቀድሞ ከሆድ ወለድሁህ” ተብሎ እንደተጻፈው፡፡ (መዝ. ፻፱፥፫)፣ በተጨማሪም “እነሆ በኤፍራታ ሰማነው፤ ዛፍ በበዛበትም ቦታ አገኘነው፤ እንግዲህስ ወደ እግዚአብሔር ማደሪያዎች እንገባለን፤ የጌታችን እግሮቹ በሚቆሙበት ቦታ እንሰግዳለን” (መዝ. ፻፴፩፥፮-፯) በማለት “ይወርዳል፣ ይወለዳል” የሚለውን የጌታችን መድኃኒታችን ኢየሱስ ክርስቶስን ይህን ዓለም ለማዳን በሥጋ መምጣት ተናግረዋል፡፡ ነቢያት በዚህ ብቻ ሳያበቁ ስለ ስደቱ፣ ስለ ጥምቀቱ፣ ወንጌልን ስለመስበኩ፣ መከራ ስለ መቀበሉ፣ ስለ ሞቱ፣ ስለ ትንሣኤው፣ ዕርገቱና ዳግም ምጽዓቱ በትንቢት ተናግረዋል፡፡ በዚህ ምክንያት ነቢያት የጌታችን መድኃኒታችን ኢየሱስ ክርስቶስን መወለድ እየናፈቁ ጾመውታልና ጾመ ነቢያት ተብሏል፡፡

የነቢያት ትንቢት ፍጻሜውን አግኝቶ ጌታችን መድኃኒታችን ኢያሱስ ክርስቶስ ከእመቤታችን ቅድስት ድንግል ማርያም በተወለደ ጊዜም የአዳም ተስፋው ተፈጽሟልና “ጾመ አዳም” እየተባለም ይጠራል፡፡ የጾሙ መጨረሻም በዓለ ልደት በመሆኑ “ጾመ ልደት” ይባላል፡፡ የነቢያት ትንቢት ተፈጽሞ ጨለማውን ዓለም በወንጌል ብርሃንነት (በስብከት) አጣፍጧልና “ጾመ ስብከት” ተብሎ ይጠራል፡፡

እንደዚሁም ሐዋርያት በዓለ ልደቱን እንዴት ዝም ብለን እናከብረዋለን? ነቢያት አባቶቻችን “ይወርዳል ይወለዳል” ብለው በተስፋ እየናፈቁ ጾመውታል፤ በዓለ ትንሣኤውን ዐቢይ ጾምን ጾመን እናከብረዋለን፤ በዓለ ልደቱንም ጾመን በረከት እናገኝበታለን ሲሉ ጾመውታልና “ጾመ ሐዋርያት” ይባላል፡፡ እመቤታችን ቅድስት ድንግል ማርያም መልአኩ ቅዱስ ገብርኤል በግብረ መንፈስ ቅዱስ አምላክን እንደምትፀንስ ካበሠራት በኋላ “ሰማይና ምድር የማይወስኑትን አምላክ ፀንሼ ምን ሠርቼ እወልደዋለሁ?” በማለት ጌታችንን ከመውለዷ አስቀድማ ጾማዋለችና ይህ ጾም “ጾመ ማርያም” እየተባለም ይጠራል፡፡

በአጠቃላይ በዚህ በነቢያት ጾም ነቢያት፣ እመቤታችን ቅድስት ድንግል ማርያም፣ ሐዋርያት፣ ጻድቃን ሰማዕታት ጾመው በረከት አግኝተውበታልና እኛ ምእመናንም በረከትን እናገኝ ዘንድ መጾም እንደሚገባን የቤተ ክርስቲያን አባቶች ሥርዓት ሠርተውልናል፡፡ ጾመን፣ ጸልየን የበረከቱ ተሳታፊዎች ያድርገን፡፡ አሜን፡፡  

ምንጭ፡-

ፍትሐ ነገሥት ንባቡና ትርጓሜው፣ አንቀጽ ፲፭፡፡

ጾምና ምጽዋት፣ ዲያቆን ቃኘው ወልዴ፤ ገጽ ፵፯ -፶፡፡

የአዲስ አበባ ዩኒቨርሲቲ ሃይማኖታዊ ነፃነታችንን የሚጋፋ መመሪያ አውጥቷል ሲሉ ኦርቶዶክሳውያን ተማሪዎች ገለጹ፡፡ ተማሪዎቹ ይህንን ያሉት የአዲስ አበባ ዩኒቨርሲቲ በ፳፻፲፯ዓ.ም ያወጣውን የሥነ ምግባርና ዲሲፕሊን መመሪያ ተከትሎ ነው፡፡

በአዲስ አበባ ዩኒቨርሲቲ የሚገኙ ኦርቶዶክሳውያን ተማሪዎች ወደ መመገቢያ አዳራሽ ሲሄዱ ነጠላ እንዳይለብሱና ምግብ እንዳያወጡ ሃይማኖታዊ መብታቸውን የሚጋፋ የሥነ ምግባርና ዲሲፕሊን መመሪያ መውጣቱን አቶ አበበ በዳዳ የግቢ ጉባኤያት አገልግሎት ማስተባበሪያ ኃላፊ ለማኅበረ ቅዱሳን ቴሌቪዥን ገልጸዋል። አቶ አበበ በዳዳ ጠቅላይ ቤተ ክህነት ኦርቶዶክሳውያን የከፍተኛ ተቋማት ተማሪዎች ሃይማኖታዊ የመብት ጥሰት እንዳይፈጸምባቸው ከሚመለከታቸው አካላት ጋር መወያየት እንደሚገባም አሳስበዋል፡፡

ዩኒቨርሲቲው በ፳፻፲፯ ዓ.ም ባወጣው የሥነ ምግባር ዲስፕሊን መመሪያ “የተለያዩ እምነት ተከታይ ተማሪዎች በግቢው ስለሚያስተናገድ ከሃይማኖትና ከበዓላት ጋር የተያያዙ የአለባበስ ሥርዓቶች፣ የማንነትና የእምነት መገለጫዎች በመሆናቸው ሊከበሩ ይገባቸዋል” ይላል፡፡

በሌላ በኩል የኒቨርሲቲው ሃይማኖታዊ ነፃነታችንን የሚጋፋ መመሪያ አውጥቷል ሲሉ ኦርቶዶክሳውያን ተማሪዎች ገልጸዋል፡፡ በተጨማሪም “በምግብ ሰዓት የኅሊና ጸሎት ካልሆነ በቀር ጸሎት እንዳናደርግና ከዳቦ ውጭ ምግብ እንዳናወጣ እንዲሁም በመመግቢያ አዳራሽ ውስጥ ነጠላ እንዳንለብስ መመሪያ ወጥቷል” ብለዋል፡፡

ተማሪዎች አክለውም የወጣውን መመሪያ ምክንያት በማድረግ በአንዳንድ የጥበቃ አካላትና ግለሰቦች ጫና እየተደረገብን ነው ሲሉም ጠቁመዋል፡፡ ምግባችንን አውጥተን ለነዳያን መስጠትና መንፈሳዊ ጉዞ በምናከናውንበት ወቅት አውጥተን መጠቀም እንዳንችል ተደርጓልም ብለዋል፡፡

የግቢ ጉባኤያት አገልግሎት ማስተባበሪያ ኃላፊ አቶ አበበ በዳዳ ዩኒቨርሲቲው በመጀመሪያው ረቂቅ መመሪያ ያወጣቸው ሕጎች ለኦርቶዶክሳውያን ተማሪዎች በጣም አስቸጋሪ ነበሩም ብለዋል፡፡ ነገር ግን በተማሪዎች በተቋቋመ ኮሚቴ በመመሪያው አንዳንድ አንቀጾች ላይ ማሻሻያ እንዲደረግ በቀረበው አስተያየት መሠረት ከበፊቱ የተሻለ ቢሆንም አሁንም ግን የተማሪዎችን ሃይማኖታዊ መብት የሚጋፋ መመሪያ መሆኑን ጠቅሰዋል፡፡ የማስተባበሪያው ኃላፊ አክለውም በተለይም ነጠላን አላስፈላጊ ልብስ በማለት የተገለጸው መመሪያ አግባብነት የሌለው ነውም ብለዋል፡፡

በመጨረሻም ይህ አካሄድ ሀገርን የማይጠቅም በመሆኑ ሊታሰብበት እንደሚገባ አሳስበው ዩኒቨርሲቲው አሳማኝ ማስረጃ ማቅረብ የሚችሉ ሰዎች በልዩ ሁኔታ ሃይማኖቱ የሚፈቅደውን አለባበስ መልበስ ይችላሉ የሚል መመሪያ ስላለው የሚመለከታቸው አካላት ውይይትና ምክክር እንዲያደርጉ መልእክት አስተላልፈዋል፡፡

ምንጭ፡- በማኀበረ ቅዱሳን ብሮድካስት አገልግሎት

በእንዳለ ደምስስ

ኃጢአት የሚለው ቃል “ኃጥአ” ከሚለው የግእዝ ቃል የወጣ ሲሆን ትርጉሙም፡- አጣ፣ መገፈፍ፣ መነጠቅ ማለት ነው፡፡ አዳም አባታችን ለሰባት ዓመታት በገነት ፍጥረታትን እየገዛና እያዘዘ በተድላና ደስታ ሲኖር በምክረ ከይሲ ተታሎ አትብላ የተባለውን ዕፀ በለስ በላ፣ ኃጢአትንም በራሱ ላይ አነገሣት፣ የእግዚአብሔርንም ትእዛዝ ተላለፈ፡፡ በዚህም ምክንያት ክብሩን አጣ፣ ጸጋውም ተገፈፈ፣ በእግዚአብሔር የተሰጠውንም የገዢነት ሥልጣን ተነጠቀ፣ እስከ መረገምም አደረሰው፡፡ “ከእርሱ እንዳትበላ ከአዘዝኩህ ከዚያ ዛፍም በልተሃልና ምድር በሥራህ የተረገመች ትሁን፤ በሕይወት ዘመንህም ሁሉ በድካም ከእርስዋ ትበላለህ፤ እሾህና አሜከላ ታበቅልብሃለች፣ የምድርንም ቡቃያ ትበላለህ፤ ወደ ወጣህበት ምድር እስክትመለስ ድረስ በፊትህ ወዝ ትበላለህ፣ አፈር ነህና ወደ አፈርም ትመለሳለህና” ተብሎ እግዚአብሔርን ያህል ጌታ፣ ገነትን ያህል ቦታ አጣ፤ወደ ምድረ ፋይድም ተባረረ፡፡ ዘለዓለማዊ ሆኖ የተፈጠረው የሰው ልጅ በራሱ ላይ ኃጢአትን አንግሧልና ዘለዓለማዊነትን አጣ፤  ይህ ፍርድ የኃጢአት ሥራ ያስከተለው ውጤት እንደሆነ እንረዳለን፡፡  

አዳም የእግዚአብሔርን ትእዛዝ መተላለፉን በተረዳ ጊዜ ኃፍረቱን ይሸፍን ዘንድ ቅጠልን አገለደመ፣ ተሸሽጎም በደሉ ዕረፍት ነስቶት በጸጸት አለቀሰ፡፡ (ዘፍ. ፲፯-፲፱) እግዚአብሔር ፍርዱ እውነተኛ ነውና ሞት በምድር ላይ ነገሠ፡፡ አዳምም ከነበረው ክብር ወረደ፤ “የኃጢአት ትርፍዋ (ደመወዝዋ) ሞት ነውና” (ሮሜ. ፮፥፳፫) ተብሎ እንደተጻፈ በወዙና በላቡ ይበላ ዘንድ እሾህና አሜኬላውን እየመነጠረ ምድርንም እየቆፈረ ሕይወቱን ለማቆየት ታገለ፡፡ ነገር ግን እግዚአብሔር ፍጹም ቸር ነውና የአዳምን ንስሓ ተመልክቶ “አምስት ቀን ተኩል ሲሆን ከልጅ ልጅህ ተወልጄ አድንሃለሁ” (ቀሌ. ፫፥፱) ባለው አምላካዊ ቃሉ መሠረት አምስት ሺህ አምስት መቶ ዘመን ሲፈጸም ከእመቤታችን ቅድስት ድንግል ማርያም ከሥጋዋ ሥጋ ከነፍሷ ነፍስ ነስቶ ይህንን ዓለም ያድን ዘንድ ተወለደ፡፡ 

መጥምቀ መለኮት ቅዱስ ዮሐንስም “እነሆ የዓለሙን ኃጢአት የሚያስወግድ የእግዚአብሔር በግ፡፡ ከእኔ በፊት የነበረ ሰው ከእኔ በኋላ ይመጣል ብዬ ስለ እርሱ የነገርኋችሁ ይህ ነው፤ እርሱ ከእኔ አስቀድሞ ነበርና፡፡ ነገር ግን እስራኤል እንዲያውቁት ስለዚህ እኔ በውኃ ላጠምቅ መጣሁ፡፡” (ዮሐ. ፩፥፳፱-፴፩) ሲል የመሠከረለት ጌታችን መድኃኒታችን ኢየሱስ ክርስቶስ በገባው ቃል መሠረት በዚህ ምድር ላይ ተመላለሰ፡፡ ወንጌልን አስተማረ፣ ድውያንን ፈወሰ፣ በቀራንዮ አደባባይ በመስቀል ላይ ተሰቀለ፣ ሞተ፣ ተቀበረ፣ በትንሣኤውም ትንሣኤያችንን አወጀ፡፡ አዳምና ልጆቹንም ወደ ቀደመ ክብራቸው መለሰ፡፡

እግዚአብሔር ኃጢአትን እንጂ ኃጢአተኛን አይጠላምና የተከፈለልንን ዋጋ አስበን እንደ ቃሉም ተጉዘን፣ የተሰጠንን ክብር ጠብቀን መገኘት ከእኛ ከኦርቶዶክሳውያን ይጠበቃል፡፡ ለዚህም ነው ሐዋርያው ቅዱስ ጳውሎስ ለሮሜ ሰዎች በላከው መልእክቱ “በሚሞት ሰውነታችሁ ኃጢአትን አታንግሡአት” (ሮሜ ፮፥፮) ሲል የሚያሳስበን፡፡

ኃጢአት ከእግዚአብሔር አንድነት ይለያል፣ ሥጋንና ነፍስን ያጎሳቁላል፣ በመጨረሻም ወደ ሞት ያደርሳል፡፡ በተለይም በርካታ ወጣቶች ይጉዳቸው ወይም ይጥቀማቸው ሳያመዛዝኑ ሁሉንም የመሞከር ችግር በከፍተኛ ደረጃ ስለሚታይባቸው በቀላሉ ኃጢአትን ለመለማመድ ይፈጥናሉ፡፡ በቅድስት ቤተ ክርስቲያናችን ወጣትነትን የእሳትነት ዘመን መሆኑን ታስተምራለች፡፡ ይህንን የእሳትነት ዘመንን በመንፈሳዊነት ማረቅ፣ መግራት ካልተቻለ ጥፋቱ ከራስ አልፎ ቤተሰብን፣ ማኅበረሰብንና ሀገርን እንዲሁም ቅድስት ቤተ ክርስቲያንን ይጎዳል፡፡ ሐዋርያው ቅዱስ ጳውሎስ ለመንፈስ ልጁ ጢሞቴዎስ “አንተ ግን በተማርህበትና በተረዳህበት ጸንተህ ኑር፤ ከማን እንደተማርኸው ታውቃለህና” (፪ጢሞ. ፫፥፲፬) እንዲል ከእግሩ ሥር ቁጭ ብሎ በመማሩ፣ የሚያከናውናቸውን መንፈሳዊ ተግባራት ሁሉ በማገዝና በመሳተፍ መንፈሳዊነትን ገንዘብ አድርጓልና ወጣትነቱን ተጠቅሞበታል፡፡ ከእግሩ ሥር ቁጭ ብሎ ሲማርና ሲያገለግለው የነበረው ደቀ መዝሙሩ ዴማስ ግን የወጣትነት ስሜቶች ተገዢ ሆኖ ለዓለም እጁን በመስጠት፣ ብልጭልጯ የተሰሎንቄ ከተማ ማርካው ከአገልግሎቱ አሰናክላ ጥላዋለች፤ ኃጢአትንም በራሱ ላይ አነገሣት፡፡ “ዴማስ ይህንን የዛሬውን ዓለም ወድዶ እኔን ተወኝ፤ ወደ ተሰሎንቄም ሄደ” (፪ጢሞ. ፬፥፲) እንዲል ፡፡

የግቢ ጉባኤያት ተማሪዎቻችንም በወጣትነት ዕድሜ ላይ የሚገኙ በመሆኑ ከቤተሰብ የሚርቁበት፣ በራስ መተማመን የሚያዳብሩበት፣ ለዓለሙም ሆነ ለመንፈሳዊው ዓለም ራሳቸውን አጋልጠው የሚሰጡበት ጊዜ ላይ በመሆናቸው በማስተዋል ራሳቸውን ሊመሩ ይገባል፡፡ ሥጋዊ ፍላጎትና የጓደኛ ግፊት ሳይበግራቸው ወደ እግዚአብሔር በመቅረብ የሚታገላቸውን የኃጢአት ቀንበር አሽቀንጥረው በመጣል በመንፈሳዊ ሕይወት መታነጽ ይጠበቅባቸዋል፡፡ ዲያብሎስ ዙሪያቸውን አጥሮ ከመንገዳቸው ሊያስወጣቸው እንቅልፍ እንደሌለው በመረዳት ከምን ጊዜውም በላይ በጾም፣ በጸሎት፣ በስግደትና በአገልግሎት በመትጋት ድል ሊነሡት ይገባል፡፡ “እንግዲህ ዐዋቂዎች ሁኑ፣ ትጉም፣ ጠላታችሁ ጋኔን የሚውጠውን ፈልጎ እንደሚያገሳ አንበሳ ይዞራልና፡፡ እርሱንም በእምነት ጸንታችሁ ተቃወሙት” በማለት ቅዱሰ ጳውሎስ እንዳስተማረው፡፡ (፩ጴጥ. ፭፥፰-፱)

በሁለቱም ወገን ማለትም ዓለማዊውን ጥበብ በመንፈሳዊ ጥበብና ዕውቀት በመግራት ሀገርንና ቅድስት ቤተ ክርስቲያንን ለመጥቀም ትክክለኛ ጊዜው የወጣትነት ጊዜ ነው፡፡ ይህን ጊዜ በዋዛ ፈዛዛ ማሳለፍ ስለማይገባ ከእግዚአብሔር የተሰጠንን የወጣትነት የዕድሜ በረከት ልንጠቀምበት ያስፈልጋል፡፡ “በሚሞት ሰውነታችሁ ኃጢአትን አታንግሡአት” (ሮሜ. ፮፥፮) ተብለን እንደተማርን መንፈሳዊነትን ለጽድቅ አገልግሎት በማዋል ዓለም ከዘረጋችውና ካጠመደችው የኃጢአት ወጥመድ ልንርቅ ይገባል፡፡

ወስብሐት ለእግዚአብሔር