Archive for category: Uncategorized

ሐዋርያው ቅዱስ ጳውሎስ ከእውነተኛ መምህራቸው እና አምላካቸው ክርስቶስ ይልቅ የእርሱን ቃል ባስተማሯቸው ሰዎች ማንነት መመካት እርስ በእርስ ሲከፋፈሉ ለነበሩት ለገላትያ ምእመናን “በእምነት በኩል ሁላችሁ በክርስቶስ ኢየሱስ የእግዚአብሔር ልጆች ናችሁና፤ ከክርስቶስ ጋር አንድ ትሆኑ ዘንድ የተጠመቃችሁ ሁሉ ክርስቶስን ለብሳችኋልና፡፡ አይሁዳዊ ወይም የግሪክ ሰው የለም፣ ባሪያ ወይም ጨዋ ሰው የለም፣ ወንድም ሴትም የለም፣ ሁላችሁ በክርስቶስ ኢየሱስ አንድ ሰው ናቸሁ” ብሎ ነግሯቸዋል፡፡

ከዚህ መልእክት የምንረዳው እውነት አንድነታችን መሠረቱ በጥምቀት አማካይነት በእምነት በኩል የክርስቶስ አካል መሆናችን ነው፡፡ ይህም ሲባል ክርስቲያኖች ሁሉ አንድ ያደረጋቸው በክርስቶስ ማመናቸውንና በእምነት አንድ መሆናቸው እንጂ እንደማንኛውም ሰው በመልክ፣ በባሕል፣ ተወልደው ባደጉበት ቦታ እና በትምህርት ደረጃቸው አንድ ሊሆኑ እንደማይችሉ ይታወቃል፡፡ ይልቁንም ኦርቶዶክሳውያን የሆንን ሁላችን እንደማንኛውም ሰው አስቀድመው በተጠቀሱት በእነዚህ ነገሮች ሁሉ ልንለያይ ብንችልም እንኳን አንድ አምላክ ብለን ስለምናምን ከአንዲት ማኅጸነ ዮርዳኖስ እና ከአንዱ አብራከ መንፈስ ቅዱስ በአንዲት ጥምቀት አማካይነት ተወልደን የአንዱ የእግዚአብሔር ልጆች ስለሆንን፣ የክርስትና ሃይማኖትን በአንድነት ስለምንቀበል፣ በአንዲት ቤተ ክርስቲያን ውስጥ ስለምኖር አንድ ነን፡፡

በአንዲት ጥምቀት አንዱ ክርስቶስን የለበሱ ክርስቲያኖቸ በሚለብሷቸው ባሕላዊ አልባሳት ምክንያት ሊለያዩ አይችሉም፤ ምድራዊው መገለጫ ከሰማያዊው ሊበልጥባቸው አይችልምና፡፡ በአንድ የፍቅር ገመድ የተሳሰሩ ምእመናን በቋንቋቸው መለያየት ምክንያት አንድነታቸው ሊፈተን አይገባውም፤ የክርስቲያኖች ዋነኛው መግባቢያ ፍቅር እንጂ ቋንቋ አይደለምና፡፡

ቅዱስ ጳውሎስ በገላትያ ምእመናን አማካይነት “አይሁዳዊ ወይም የግሪክ ሰው የለም” ብሎ ሲመክረን የትውልድ ዜግነታችንን ለማስካድ አይደለም፤ ከተወለድንበት ቦታ ይልቅ ክርስቲያን ሆነን የክርስትና ምግባራት ሁሉ ፈጽመን ከምንወርሳት ሰማያዊት ሀገር በእጅጉ እንደሚያንስ ለማጠይቅ እንጂ፡፡ በተመሳሳይ መልኩ “ባሪያ ወይም ጨዋ የለም” ሲልም በወቅቱ ሰዎች እርስ በእርሳቸው የተከፋፈሉባቸውን ኩነቶች ከመግለጡም ባሻገር “በክርስትና ሰው ሁሉ ሰው በመሆኑ ብቻ እኩል ነው እንጂ መበላለጥ አለመኖሩን” ለማስረዳት ነው፡፡ ሌላው ቀርቶ በክርስትና የሚገኘው አንድነት “ወንድ” ወይም “ሴት” የሚባል የጾታ ልዩነትን እንኳን የሚያስረሳ ፍጹም አንድ አካል መሆንን እንደሚያረጋግጥ ሐዋርያው አስረግጦ የተናገረው ተፈጥሮን ለመካድ አይደለም፡፡ በክርስቶስ አንድ የሆነ ክርስቲያን እንኳንስ በሰው ሰራሽ ነገሮች መለያየት ቀርቶ የተፈጥሮ ድንበር እንኳን ረቂቁን መንፈሳዊ አንድነት ሊያፈርሰው እንደማይቻለው ለማሳየት እንጂ፡፡

በዚሁ መሠረት አንድ መንጋ የሆነው መንፈሳዊ ቤተሰብ ደግሞ እንደ አንድ ልብ መካሪ፣ እንደ አንድ ቃል ተናጋሪ ሆኖ በፍጹም የአንድነት መንፈስ ጸንቶ ይኖራል እንጂ ዘመን በተቀየረ፣ ወሬ በተወራ ቁጥር በሆነው ባልሆነው ሁሉ አንድ አይደለም፡፡ ሐዋርያው በክርስቲያኖች መካከል አንድነት እንጂ መለያየት ፈጽሞ መኖር እንደሌለበት በተማጽኖ ቃል “ነገር ግን ወንድሞች ሆይ ሁላችሁ አንድ ንግግር እንድትናገሩ በአንድ ልብና በአንድ ሐሳብም የተባበራችሁ እንድትሆኑ እንጂ መለያየት በመካከላችሁ እንዳይሆን በጌታችን በኢየሱስ ክርስቶስ ስም እለምናችኋላሁ” ሲል የሚናገረውም ለዚሁ ነው፡፡ (፩ቆሮ. ፩፥፲)፡፡

ከምንም በላይ ደግሞ የመንፈስ ቅዱስ ጸጋ ለክርስቲያኖች የሚሰጠው በአንድነት ሕይወት ውስጥ መሆኑ በሐዋርያት ኑሮ ተረጋግጧል፡፡ በጽርሐ ጽዮን “… ሁሉም በአንድ ልብ ሆነው አብረው ሳሉ …” መንፈስ ቅዱስ እንደወረደላቸውም ቅዱስ መጽሐፋችን ይመሰክራልና(ሐዋ. ፪፥፩)፡፡ ደግሞም “በሰላም ተሳስራችሁ ከመንፈስ ቅዱስ የሚገኘውን ለመጠበቅ ትጉ፡፡ በተጠራችሁ ጊዜ ለአንድ ተስፋ እንደተጠራችሁ ሁሉ አንድ አካልና አንድ መንፈስ አለ፡፡ እንዲሁም አንድ ጌታ አንድ እምነት እና አንድ ጥምቀት አለ፡፡ ደግሞም ከሁሉ በላይ የሆነ በሁሉም የሚሠራ በሁሉም የሚኖር የሁሉም አባት የሆነ አንድ አምላክ አለ” ተብለን እንደተመከርን ለአፍታም ቢሆን መዘንጋት የለብንም፡፡ (ኤፌ.፬፥፫-፯)፡፡

በጋራ በምንጸልየው ጸሎተ ሃይማኖታችንም ውስጥ “ሐዋርያት በሠሯት በአንዲት ቅድስት ቤተ ክርስቲያን እናምናለን” እንላለን፡ የቤተ ክርስቲያን ልዩ መገለጫዋ አንድነቷ ነውና፡፡ ቤተ ክርስቲያን ደግሞ በዋናነት በምድር ያሉት ምእመናንና ተጋድሏቸውን የፈጸሙ ቅዱሳን ኅብረት ወይም አንድነት ናት፡፡ “እንተ በምድር ሥረዊሃ ወበሰማይ አእጹቂሃ …፤ ሥሮቿ በምድር፣ ቅርንጫፎቿም በሰማይ ያሉ” የሚለው የቅዱስ ያሬድ ትምህርትም ለዚህ ትልቅ አስረጂ ነው፡፡

ከምንም በላይ ደግሞ አማናዊውን የክርስቶስን ሥጋና ደም የተቀበሉ ሁሉ የአንዱ ክርስቶስ አካል ብልቶች ሆነዋልና አንድ ናቸው፡፡ “… ይዌልጦሙ በቅጽበት አባላተ ክርስቶስ ይኩኑ፤ በኃይለ ጥበቡ መንክር ወዕጹብ ኪኑ፤ ድንቅና ዕፁብ በሆነ በጥበቡ ኃይል የክርስቶስ አካላት ይሆኑ ዘንድ በቅጽበት ይለውጣቸዋል” እንዲል መልክአ ቁርባን፡፡ በዚህ መልኩ አንድ የሆኑ ክርስቲያኖች የአንዱ ወይኑ ግንድ (የክርስቶስ) ልዩ ልዩ ቅርንጫፎች ናቸው እንጂ የተለያዩ ተክሎች አይደሉም፡፡ (ዮሐ. ፲፭፥፭)፡፡ እናም በክርስቶስ ክርስቲያኖች የተሰኙ ሁሉ በአንድ አማናዊ እረኛ የሚመሩ አንድ መንጋ ናቸው እንጂ የሚለያዩ አይደሉም(ዮሐ.፲፥፲፮)፡፡

እንዲህ ዓይነቱ የአንድነት መንፈስ ደግሞ የሚገኘው በሥጋዊና በደማዊ ዕውቀት አይደለም፤ ይልቁንም በእምነት እንጂ፡፡ ለዚሁም ነው “ሁላችን የእግዚአብሔርን ልጅ በማመንና በማወቅ ወደሚገኝ አንድነት ሙሉ ሰውም ወደ መሆን … እስክንደርስ ድረስ …” ተብሎ የተገለጸው፡፡ (ኤፌ. ፬፥፲፪-፲፫)፡፡ ምን ጊዜም ክርስቲያን ሆኖ ከምእመናን አንድነት በመነጠል “ሙሉ” ሊሆን የሚችል እንደማይኖር በዚህ ተገልጧል፡፡

እኛ ክርስቲያኖች “አንዲት ቤተ ክርስቲያን” ብለን የምናምነው በሰማይ ካሉት መላእክትና በአጸደ ነፍስ ካሉ ደቂቀ አዳም ጋር ጭምር አንድነት ያገኘንባትን መንፈሳዊ ኅብረት ነው፡፡ በምድር ካሉና ዕለት ዕለት ከምናያቸው ወንድሞቻችንና እኅቶቻችን ጋር ያለንን ኅብረት በማቋረጥ ፈጽሞ ከማናያቸው ከእግዚአብሔር እና ቅዱሳኑ ጋር ኅብረት አለን ብንል ዘበት ይሆናል፡፡ “…ያየውን ወንድሙን የማይወድ ያላየውን እግዚአብሔርን ሊወደው እንዴት ይችላል?” እንዲል (፩ዮሐ. ፬፥፳)፡፡

በምንም ሒሳብ አብረውን ከሚያገለግሉና መንግሥተ እግዚአብሔር ለመውረስ አብረውን ከሚደክሙ ወንድሞቻችንና እኅቶቻችን ኅብረት መነጠል ጤነኛነት ሊሆን አይችልም፡፡ የመንፈስ ቅዱስ ጸጋ በአንድነት ውስጥ የሚሰጥ መሆኑን አስቀድመን ተመልክተናል፤ በተቃራኒው ደግሞ መለያየትን የሚዘራውና አንድነትን በመፈታተን ደስ የሚለው ቢኖር ጠላታችን ሰይጣን ብቻ ነው፡፡ ስለዚህም አንዴ በቋንቋ፣ ሌላ ጊዜ በዘውግ፣ ከዚያም ሲያልፍም በትውልድ መንደር እየተከፋፈሉ መናቆሩ ማንን እንደሚያስደስት ማስተዋል ያስፈልጋል፡፡ ከምንም በላይ ኦርቶዶክሳዊ ቤተሰብ መሆን መቼም ሊበጠስ በማይችል መንፈሳዊ የፍቅር ገመድ እርስ በእርስ ሊያስተሳስረን ይገባል፤ ከዚህ የወጣ ክርስትና የለምና፡፡

ምንጭ፡- ጉባኤ ቃና (መጋቢት ፳፻፲ ዓ.ም)

በመ/ር በትረ ማርያም አበባው(የመጻሕፍተ ብሉያትና የመጻሕፈተ መነኮሳት መምህር)

ራስን መግዛት ማለት ራስን ከክፉ ነገር መጠበቅ፣ ሰውነትን መቆጣጠር፣ ራስን ከኃጢኣት ማራቅ ማለት ነው። ቅዱስ ጳውሎስ ለገላትያ ሰዎች በላከው መልእክቱ ራስን መግዛት የመንፈስ ፍሬ እንደሆነ ገልጧል። (ገላ. ፭፥፳፪)

ቅዱስ ጴጥሮስም በ(፪ኛ ጴጥ.፩፣፮) “በበጎነትም ዕውቀትን በዕውቀትም ራስን መግዛትን ራስንም በመግዛት መጽናትን በመጽናትም እግዚአብሔርን መምሰል እግዚአብሔርንም በመምሰል የወንድማማችነትን መዋደድ በወንድማማችም መዋደድ ፍቅርን ጨምሩ” ብሎ ስለ ራስን መግዛት ተናግሯል።

ራስን መግዛት  ለምን? ብለን ስንጠይቅ በዋናነት ራስን ከኃጢኣት ለመጠበቅ ነው። ኃጢኣት በሦስት መንገድ ይሠራል። ይኸውም በኀልዮ (በማሰብ)፣ በነቢብ (በመናገር) እና በገቢር (በድርጊት) ነው። ኀልዮ በመጽሐፈ መነኮሳት ትርጓሜ ላይ እንደተጻፈው ሁለት ደረጃዎች አሉት። እኒህም ነቅዐ ኀልዮ እና ቁርጽ ኀልዮ ናቸው።

ነቅዐ ኀልዮ ማለት የሰው ልጅ በአምስቱ የስሜት ሕዋሳቶቹ ማለትም (መዳሰስ፣ ማሽተት፣ ማየት፣ መስማት፣ መቅመስ) አማካኝነት ለመጀመሪያ ጊዜ የሚታሰበው ቅጽበታዊ ሐሳብ ነው። ይህን በስሜት ሕዋሳታችን አማካኝነት ያሰብነውን ቅጽበታዊ ሐሳብ ደጋግመን በሕሊናችን ስናመላልሰው ደግሞ ቁርጥ ኀልዮ ይባላል። በሕሊናችን የታሰበውን ሐሳብ ስንናገረው ደግሞ ነቢብ ይባላል። ያሰብነውን ሐሳብ እና የተናገርነውን ነገር ወደ ተግባር ስናውለው ደግሞ ገቢር ይባላል። ስለዚህ በሦስቱም መንገድ ኃጢኣት ወደ ሰውነታችን እንዳይገባ ራሳችንን መግዛት አለብን ማለት ነው።

በኀልዮ (በማሰብ) የሚመጣ ኃጢኣት እንዳይጥለን ከፈለግን የስሜት ሕዋሳቶቻችንን መቆጣጠር ነው። ይህም ማኅሌታዊው ቅዱስ ያሬድ “ዐይን ይጹም ዕዝንኒ ይጹም፣ እምሰሚዐ ኅሡም፤ ዓይን ክፉ ነገር ከማየት፣ ጆሮም ክፉ ነገር ከመስማት ይከልከል” ያለው ነው። የሰው ልጅ ዓይኑን ክፉ ነገር እንዳያይ ከተቆጣጠረው፣ ጆሮውንም ክፉ ነገር እንዳይሰማ፣ እጁን ክፉ ነገር እንዳይዳስስ፣ አፉን ክፉ እንዳይናገር፣ አፍንጫውን ክፉ እንዳያሸት ከተቆጣጠረው በኀልዮ የሚመጡ ኃጢአቶችን መቀነስ ይችላል።

ክፉ የሚባለው የእግዚአብሔርን ሕግ የሚያስሽር ሁሉ ነው። አንድ ሰው ዝሙትን የሚያሳስብ ንግግር በጆሮው ከሰማ ወይም ዝሙትን የሚያሳስብ ነገር በዓይኑ ካየ ከዚያ ቀጥሎ “ነቅዐ ሀልዮ” ይከተለዋል። ይህም ወደ ቁርጥ ሀልዮ ያድጋል። (ማቴ. ፭፣፳፷)

“እኔ ግን እላችኋለሁ ሴትን ዐይቶ የተመኛት ሁሉ ፈጽሞ በልቡ አመነዘረባት” ይላል። ማመንዘር ደግሞ ከ፲ሩ ሕግጋት አንዱ የሆነውን (ዘጸ. ፳፥፳፬) “አታመንዝር” የሚለውን ሕግ አስሽሮ ወደ ሲኦል የሚመራ ነው። ስለዚህ የሰው ልጅ ፍጻሜያቸው የእግዚአብሔርን ሕግ የሚያስሽሩ ነገሮችን ከማየት፣ ከመስማት፣ ከመዳሰስ፣ ከማሽተት እና ከመቅመስ ራሱን መከልከል አለበት ማለት ነው።

በተጨማሪ ነገራተ እግዚአብሔርን በማሰብ፣ ነገረ ስቅለቱን ሁል ጊዜ በማሰብ፣ ጣዕመ መንግሥተ ሰማያትን እና ምረረ ገሐነመ እሳትን አዘውትሮ በማሰብ ከክፉ ሐሳብ እንላቀቃለን። በእርግጥ አንዳንድ ሐሳቦች ለብዙ ዘመናት ይፈትኑን ይሆናል። ነገር ግን እኛም እነዚያን ለማራቅ ተስፋ ሳንቆርጥ እስከ መጨረሻው መታገል ይገባል። የስሜት ሕዋሳቶቻችንን ከክፉ ነገር መጠበቅ ብቻ ሳይሆን በምትኩ መንፈሳዊ ነገርን ልናይባቸው፣ ልንሰማባቸው፣ ልንዳስስባቸው፣ ልንናገርባቸው ይገባል።

ዐይን ቅዱሳት ሥዕላትን፣ መንፈሳዊ መጻሕፍትን ይመልከት። “…የእግዚአብሔርን መድኃኒት እዩ” እንዲል (፪ኛዜና. ፳፣፲፯)፡፡ “ኑ የእግዚአብሔርን ሥራ እዩ” (መዝ. ፷፮፣፭)፡፡ ጆሮ የእግዚአብሔርን ቃል ይስማ። “ቃሌን ስሙ” (ዘኊ. ፲፪፣፮) እንዲል። አፋችን እውነትን ይናገር።  “የእግዚአብሔርን ምሥጋናና ኃይሉን ያደረገውንም ተአምራት ተናገሩ” (መዝ. ፸፰፣፬) እንዲል።

በነቢብ (በመናገር) ከሚሠሩ ኃጢአቶች መከልከል የምንችለው ባለመናገር ነው። “ከቃልህ የተነሣ ትጸድቃለህና ከቃልህም የተነሣ ትኮነናለህና” (ማቴ. ፲፪፣፴፯) እንዲል። መጽሐፈ መነኮሳት ላይ ያለ አንድ ታሪክ አለ። ይኸውም በአንድ ወቅት ሙሴ ጸሊምን ሰዎች መጥተው ክፉ ክፉ ቃል ተናገሩት። እርሱም ምንም ሳይመልስ ዝም አለ። በኋላ ደቀ መዛሙርቱ አባታችን ያንን ሁሉ ክፉ ክፉ ቃል ስትሰደብ ምንም አልተሰማህም ወይ? ብለው ይጠይቁታል። እርሱም ሲመልስ “በእርግጥ ስሰደብ መልሰህ ስደባቸው መልሰህ ስደባቸው የሚል ስሜት መጥቶብኝ ነበር፤ ነገር ግን እንዳልናገር አፌን ተቆጣጠርኩት” ብሏቸዋል፡፡ (መጻሕፍተ መነኮሳት)፡፡

ንጽሐ ሥጋ የሚጀመረው በአርምሞ ነው። አርምሞ ማለትም ክፉን ቃል አለመናገር ማለት ነው። አንድን ነገር ከመናገራችን በፊት ነገሩን በቃለ እግዚአብሔር ሚዛንነት ለክተን እንናገር። አለበለዚያ ግን ዝም እንበል። “አቤቱ ለአፌ ጠባቂ፣ ለከንፈሮቼም ጽኑዕ መዝጊያን አኑር” (መዝ.፻፵/፻፵፩፣፫) እንዲል። ሌላውን ሰው የማያሳዝን ቃል ልንናገር ይገባል። እኛም ተናግረን የምንጠቀምበት ሰሚውም ሰምቶ የሚጠቀምበትን ነገር ልንናገር ይገባናል። እንዲህ ስናደርግ ራሳችንን ገዛን ይባላል።

በገቢር (በድርጊት) ከሚመጡ በደሎች ለመራቅ ደግሞ አንዳንድ ጊዜ በመሸሽ ሊሆን ይችላል። ለምሳሌ ዮሴፍ በጲጥፋራ ሚስት የተፈተነውን ፈተና ያመለጠው በመሸሽ ነው። (ዘፍ. ፴፱፣፯) “ከዚህ በኋላ የጲጥፋራ ሚስት በዮሴፍ ላይ ዓይኗን ጣለች። ከእኔም ጋር ተኛ አለችው” እንዲል። አስተውሉ ዮሴፍ የተጠየቀው የገቢር ኃጢአትን እንዲሠራ ነው። ነገር ግን ዮሴፍ እግዚአብሔርን አልበድልም ብሎ ሸሽቶ አምልጧል። በዚህም ምክንያት “እግዚአብሔርም ከዮሴፍ ጋር ነበረ ምሕረትንም አበዛለት” ተብሎ ተጽፎለታል። (ዘፍ. ፴፱፣፳፩)

ስለዚህ በጠቅላላው ራስን መግዛት ማለት እኛን ከእግዚአብሔር ከሚለዩን ነገሮች መከልከል፣ ኃጢኣት ወደ ሰውነታችን እንዳይገባ መቆጣጠር ነው። ስለሆነም የሰው ልጅ ሥጋዊ ፍላጎቱ ወይም ስሜቱ የሚገዛው ሳይሆን ሥጋዊ ፍላጎቱን ወይም ስሜቱን የሚገዛ መሆን አለበት። “ኃጢአትን የሚያደርግ ሁሉ የኃጢአት ባርያ ነው”።(ዮሐ.፰፣፴፬)

 አስተውል ሰው ኃጢአተኛ ከሆነ የኃጢአት ባርያ ይሆናል እንጂ የራሱ ገዢ አይሆንም።  “በሚሞት ሥጋችሁ ኃጢአት አይንገሥ” (ሮሜ.፮፣፲፪) እንዲል። ራሳችንን ካልገዛን በራሳችን ሌላ ኃጢአት ይነግሥብናል። ሌላው ራስን መግዛት የሚባለው ከኃጢአት መራቅ ብቻ ሳይሆን መልካም ሥራንም መሥራት ነው። “እንግዲህ በጎ ለማድረግ ዐውቆ ለማይሠራው ኃጢአት ነው” (ያዕ. ፬፣፲፯)። ይህም ማለት በጎ ትምህርትን፣ በጎ ዕውቀትን ገንዘብ አድርገን ወደ ተግባር ካልለወጥነውም ኃጢአት ይሆንብናል። አንድ ንጉሥ ወይም ገዢ የሚመሰገነው ሕዝቡን ከውጭ ወራሪ ከውጭ ጠላት በመጠበቁ ብቻ ሳይሆን ሕዝቡን በመልካም አስተዳደርም በማስተዳደሩ ነው። ስለዚህ ማንኛውም የሰው ልጅ ራሱን ሲገዛ ከኃጢአት መጠበቅ ብቻ ሳይሆን ጽድቅንም መሥራት ይኖርበታል።

ራስን ለመግዛት ጾም ትልቅ አስተዋጽኦ አለው። ሊቁ “ኀዲገ መብልእ ለዘተክህሎ፣ ሐራዊ በጸብእ ኢይኄይሎ ወንጉሥ በላእሌሁ ኢሀሎ፤ ምግብን መተው የቻለን ሰው ወታደር በጠብ አይችለውም። በእርሱም ላይ ንጉሥ የለም” ብሏል። ይህም ማለት ሰው ሲጾም ሲጸልይ በራሱ ላይ የተሾመ የራሱ ንጉሥ ይሆናል ማለት ነው። ሰው ራሱን ከገዛ ዓለምን መግዛት ይችላል። ስለዚህ ክፉ ከማሰብ፣ ክፉ ከማድረግ፣ እንዲሁም ክፉ ከመሥራት በመጠበቅ ራስንም በመግዛት ለእግዚአብሔር የምንመችና እንደ ቃሉም የምንመላለስ ሆነን መገኘት ከእኛ ኦርቶዶክሳውያን ይጠበቃል፡፡

ራስን በመግዛት ከክፉ ተጠብቀን የመንግሥቱ ወራሾች ያደርገን ዘንድ እግዚአብሔር ይርዳን፡፡ አሜን፡፡

 

 

በመ/ር ለይኩን አዳሙ(ከባሕር ዳር ማእከል) 

ይህን ኃይለ ቃል የተናገረችው ሀገረ ሙላዷ ብሔረ ነገዷ በኢያሪኮ ከተማ የነበረች የወጣ የወረደውን ያለፈ ያገደመውን በኃጢአት እያስተናገደች በመጥፎ ግብር ተሰማርታ እንደ መንገድ  እሸት ሁሉ ያለፈ ያገደመው የወጣ የወረደው ሁሉ  ይቀጥፋት  የነበረች ራኬብ ወይም ረዓብ የተባለች ሴት ናት፡፡ ይህ የምክር ቃል የተነገራቸው ደግሞ የኢያሱ መልእክተኞች ካሌብና ሰልሞን ነው፡፡

የእስራኤል ቅዱስ ልዑል እግዚአብሔር እስራኤላውያንን በዘጠኝ መቅሠፍት በዐሥረኛ ሞተ በኵር በዐሥራ አንደኛ ስጥመት ጠላት ገድሎ ባሕር ከፍሎ በጸናች እጅ በተዘረጋች ክንድ  ሌሊቱን በብርሃን ቀኑን በደመና እየመራ አሻገራቸው፡፡ ካሻገራቸው በኋላም ያችን በተስፋ የሚጠበቋትን ከሩቅ አሻግረው የተመለከቷትን የአባቶቻቸውን ርስት የተስፋዋን ምድር ሳይወርሷት ያ ከፈርዖን መንጋጋ ከግብጽ ባርነት በእግዚአብሔር መልካም ፈቃድ የኤርትራን ባሕር በተአምረኛ በትሩ ከፍሎ ያሻገራቸው የነቢያት አለቃ የእግዚአብሔር ባለሟል የሆነው ሙሴ ናባው ተራራ ላይ በክብር ዐረፈ፡፡

መንጋውን ያለ እረኛ ያለ መሪ የማይተው እግዚአብሔር ከመካከላቸው በሃይማኖት በዓላማ በቅድስና በታማኝነት መምህሩን አህሎና መስሎ ሆኖም በመገኘቱ እስራኤላውያንን  እንዲመራ እንዲያስተምር መምህሩ ሙሴም አስቀድሞ ‹‹ነቢየ ያነሥእ ለክሙ እምአኀዊክሙ ዘከማየ ወሎቱ ስምዕዎ፤እንደ እኔ ያለ ነቢይን ያስነሣላችኋል እሱን ስሙት›› (ዘኁ.፲፰፥፰) በማለት ትንቢት የተናገረለት ኢያሱ እስራኤልን በእግዚአብሔር ተመርጦ ይመራ ጀመር፡፡ ኢያሱን እግዚአብሔር ‹‹አይዞህ በርታ ከሙሴ ጋር እንደነበርሁ እንዲሁ ከአንተ ጋር እሆናለሁ›› በማለት የማይለወጥና የማይናወጽ የጸና ቃል ገባለት፡፡

ኢያሱ መንፈሳዊ ደስታን በልቡ ተሞልቶ  ካሌብና ሰልሞንን ኢያሪኮን ሰልሉ ብሎ ሰደዳቸው፡፡ ካሌብና ሰልሞንም በጥብዓት ሁነው ኢያሪኮን ቆላማውን ቦታ ሲሰልሉ አድረው ደጋማው ቦታ ላይ ነጋባቸው፡፡ በዚህ ጊዜ አሕዛብ ሰላዮች መሆናቸውን አይተው ማለት አለባበሳቸውን አካሄዳቸውን ተመልክተው ለዩአቸው፡፡ እነሱም በረዓብ ወይም ራኬብ ዘማ ቤት ገብተው ተደበቁ፡፡ ተከታትለው ገብተው የእስራኤል ጉበኞች አልመጡምን ? አሏት፡፡ እርሷም መጥተው ነበር ነገር ግን እህል በልተው ውኃ ጠጥተው ጥቂት ቀደሟችሁ አለቻቸው፡፡እነርሱም መግባታቸውን ስላመነች  መው ጣታቸውንም አመኗት፡፡ እርሷ ግን በውስጥ ደብቃቸው ነበር፡፡ ራኬብም ካሌብንና ሰልሞንን እንዲህ አለቻቸው ‹‹ትበውኡ ሀገረነ ወትቀትሉ ነገሥታቲነ ፤ ወደሀገራችን ትገባላችሁ ነገሥታቱንም ትገድላላችሁ አለቻቸው፡፡›› እነርሱም‹‹በምን አወቅሽ?  ›› አሏት ‹‹ወወደየ ፍርሀተ ውስተ ልበ ኃያላኒነ፤ኃያላኑ ሲፈሩ ሲደነግጡ ለኅምሳ ለስሳ የሚከፈተው በር በራሱ ጊዜ ይከፈታል ›› አለቻቸው፡፡

‹‹እንደምታዩት እኔ ከወገኖቼ ጋር ተድላ ደስታ አላደረግሁምና በምትገቡ ጊዜ እንዳታጠፉኝ ማሉልኝ ወይም ቃል ግቡልኝ›› አለቻቸው፡፡ እነርሱም በዚያን ጊዜ ‹‹አንችም ሆነ ወገኖችሽ ከቤታችሁ ተቀመጡ ቤትሽ ላይ ምልክት አድርጊበት›› አሏት፡፡ እርሷም እሽ ብላ በቤቷ መስኮት ላይ ቀይ ሐር አንጥፋ በሐሩ ላይ አሳልፋ  በሉ ‹‹አሕዛብና ጉንዳን መንገድ ከያዙ አይለ ቁምና ተራራውን ጥግ አድርጉ›› ብላ መክራ ሰደደቻቸው፡፡ እነርሱም እሽ ብለው ተራራውን ጥግ አደርገው ሦስት ቀን ከቆዩ  በኋላ ተጉዘው  ኢያሱን አገኙት እርሱም ‹‹እንዴት ሁናችሁ መጣቸሁ››?  አላችው፡፡

እነርሱም ‹‹ረዓብ ወይም ራኬብ የተባለች ሴት አግኝታን በቤቷ ከሸሸገችን በኋላ  አምላካችሁ ይችን ሀገር አሳልፎ ሰጥቷችኋል በመጣቸሁ ጊዜ አብሬ እንዳልጠፋ አስቡኝ ››ብላ መክራ ሰደደችን በማለት ለኢያሱ ነገሩት፡፡ ኢያሱም የእግዚአብሔር ፈቃድ መሆኑን ተረድቶ ‹‹በሉ ተነሡ›› ብሎ ታቦተ ጽዮንን አስይዞ  ካህናት ማዕጠንተ ወርቅ ይዘው ልብሰ ተክህኖ ለብሰው ኃያላኑ በቀኝ በግራ ተሰልፈው  ዮርዳኖስ ደረሱ፡፡

ዮርዳኖስ መልቶ ነበርና ታቦት የተሸከሙ የካህናት እግር ሲነካው ውኃው መልቶ  ቆመና ተከፈለ፡፡ ከዚያ በደረቅ ተሻግረው የኢያሪኮን ግንብ ስድስት ጊዜ ከዞሩ በኋላ ታቦተ ጽዮንን በመሃል አድርጎ ‹‹የነጋሪት ድምጽ ስትሰሙ አውኩ ደንፉ›› አላቸው፡፡ እነርሱም እንዳላቸው አደረጉ እየደነፉ ሲዞሩት የኢያሪኮ ቅጽር ከአራት ወገን ተናደ፡፡ አሕዛብም ወጡ ገጠሟቸው እስራኤላውያን አሸነፉ ፡፡ ኢያሱም አሕዛብን  ድል ነሥቶ ኢያሪኮን ገንዘቡ አደረጋት፡፡ ኢያሱ እንደገባ ካሌብና ሰልሞንን ‹‹በሉ ያች ሴት የት ላይ ነች›› በማለት ጠየቃቸው እነርሱም ይዘውት ሄዱ  እርሷም ከቤቷ መስኮት ላይ ቀይ ሐር ከቤቷ በር ላይ ሰንደቅ ዓላማ አድርጋ ጠበቀቻቸው፡፡ኢያሱም መረቃትና ሰልሞንን አግብታ እንድትኖር አደረጋት፡፡ይህ ሁሉ ምሳሌ ነው፡፡

ኢያሱ ማለት ስመ ትርጉሙ መድኃኒት ማለት ነው፡፡ ምሳሌነቱ ለኢየሱስክርስቶስ ነው፡፡ ኢየሱስ ማለት መድኃኒት ማለት ነውና፡፡ (ማቴ ፩፤፳-፳፪ )

ኢያሱ የኢያሪኮን አጥር ቅጥር ንዶ አሕዛብን አጥፍቶ ዕብራውያንን ምድረ ርስት እንዳወረሳቸውና ኢያሪኮን ገንዘብ እንዳደረጋት ሁሉ፡፡ አማናዊው ኢያሱ ክርስቶስ ደግሞ አጋንንትን በሥልጣኑ ድል ነሥቶ ለአምስት ሺህ አምስት መቶ ዓመታት ተከምሮ የነበረውን የኃጢአት ክምር በመስቀሉ ንዶ ነፍሳትን ከሲኦል ወደ ገነት አስገብቷቸዋልና፡፡ ኢያሱ የአጋንንት ምሳሌ የሆኑ  አሕዛብን ድል አድርጎ ኢያሪኮን ገንዘብ እንዳደረገ ሁሉ ኢየሱስ ክርስቶም ምእመናንን ገንዘቦቹ ያደረጋቸው አጋንንትን በመስቀል ተሰቅሎ ድል በማድረግ ነው፡፡

ቀይ ሐር የሥጋው የደሙ ምሳሌ ሲሆን መስኮት ደግሞ  የከናፍረ ምእመናን ምሳሌ ነው፡፡ ካሌብና ሰልሞን ሰላይነታቸው ለዚህ ዓለም ነው፡፡ ምሳሌነታቸው ደግሞ ለኦሪትና ለወንጌል ነው፡፡ ኦሪትና ወንጌል የተሠሩት በዚህ ዓለም ላለን ሰዎች ነውና ፡፡ ራኬብ ምሳሌነቷ የአሕዛብ ነው፡፡ ራኬብ  ብዙ ወንድ ስታወጣና ስታገባ ኑራ በኋላ ግን በአንድ በሰልሞን ጸንታ እንደኖረች አሕዛብም ብዙ ኃጢአት ሲሠሩ ብዙ ጣዖት ሲያመልኩ ኑረው በአንድ ጌታ አምነው  ለመኖራቸው ምሳሌ ነው፡፡ የተወደዳችሁ አንባብያን ረዓብ ወይም ራኬብ ለጊዜው ለኢያሱ መልእክተኛ ለሆኑት ለካሌብና ለሰልሞን ትናገረው እንጂ ፍጻሜው ግን አሁን በዚህ ዘመን ሁነን በአማናዊው ኢያሱ በክርስቶስ አምነንና ታምነን ለምንኖር ኦርቶዶክሳውያን የሚያገለግል ዘመን የማይሽረው ሕያው ቃል ነው፡፡

ለመሆኑ  ተራራ ምንድን ነው?    

ድንቅ የሆነው እግዚአብሔር በየዘመናቱ የሚደነቁ ነገሮችን እንደሠራ በመንፈስ ቅዱስ ገላጭነት የተጻፈው ቅዱስ መጽሐፍ ይነግረናል፡፡ ለምሳሌ አህያ በባሕርይዋ መናገር አይስማማትም  እግዚአብሔር ግን አንደበት አውጥታ እንድትናግር አድርጓል፡፡ የቢታንያ ድንጋዮችንም ያለ ባሕርያቸው ድንቅ የሆነ ሰማያዊ ምስጋና እንዲያመሰግኑ አድርጓል፡፡ ረዓብ ዘማንም አንደበቷን ከፍቶ ፊቷን ጸፍቶ ሳታስበው ከሞት ለታደገቻቸው ለኢያሱ መልእክተኞች ለካሌብና ለሰልሞን ተራራውን ጥግ አድርጉ ብላ እንድት ናገር ድንቅ የሆነው አምላክ የሚደነቅ የሚተረጎም የሚመሠጠር ነገር  አናጋራት፡፡ ለመሆኑ ተራራ ምን ድን ነው?

፩ኛ. ተራራ የተባለው ረድኤተ እግዚአብሔር ነው

ተራራ በመከራ ቀን መጠጊያ መሸሸጊያ ይሆናል፡፡ ይጋርዳል ይሸፍናል፡፡ ተራራ እንደሚጋርድ ሁሉ እግዚአብሐርም ፍጥረቱን በረድኤቱ አጥር ቅጥር ሆኖ ከልሎ ይዞ ይኖራልና ተራራ ይባላል፡፡ ተራራውን ጥግ አድርጉ ማለት ረድኤተ  እግዚአብሐርን  ተስፋ አድርጉ ማለት ነው፡፡ የሰው ልጅ ያለ ረድኤተ እግዚአብሔር መኖር አይችልም፡፡ ‹ተራሮች በኢየሩሳሌም ዙሪያ እንደሆኑ ከዛሬ ጀምሮ ለዘለዓለም እግዚአብሔር በሕዝቡ ዙሪያ ነው›› (መዝ ፻፳፬፥፪) ይላል፡፡ አንድ ተክል አጥር ቅጥር ሲኖረው ከዘራፊ ከቀጣፊ ከወራሪ ይከላከልለታል፡፡ ረድኤተ እግዚአብሔርም የሰው ልጆችን አጥር ቅጥር ሆኖ ከሰይጣን ይጠብቀናልና፡፡

፪ኛ. ተራራ የተባለች ድንግል ማርያም ናት

አንድ ሁና ተወልዳ አንድ ወልዳ ሰማይና ምድርን የመላች መርገመ ሥጋ መርገመ ነፍስ የሌለባት በረከተ ሥጋ በረከተ ነፍስን ዘወትር እያማለደች የምታሰጥ ድንግል ማርያም የጽዮን ተራራ ትባላለች፡፡ ‹‹አንሰ ተሰየምኩ ንጉሠ በላዕሌሆሙ በጽዮን በደብረ መቅደሱ፤እኔ ግን በእነርሱ ላይ ንጉሥ ሁኜ ተሾምሁ በተቀደሰው ተራራ በጽዮን ላይ››(መዝ.፪፥፮) ይላል የእግዚአብሔር ነቢይ ዳዊት፡፡ ስለዚህ ትውልድ ሁሉ ድንግል ማርያምን አንባ መጠጊያ ያድርግ ማለት ነው፡፡

ድንግል ማርያምን ጥግ ያደረጉ አባቶቻችንና እናቶቻችን የመከራን ባሕር ተሻግረው ዲያብሎስን ድል አድርገዋል፡፡ ተራራ በደን የተከበበ እንደሆነ ሁሉ እመቤታችን በቅድስና  በንጽሕና የተከበበች ናት፡፡ ተራራ ልምላሜ እንደማይለየው ሁሉ እመቤታችንም ከልምላሜ ጸጋ ተለይታ አታውቅም፡፡

ሊቁ ተራራ ያላት እመ አምላክ ወላዲተ አምላክ ድንግል ማርያምን ነው፡፡ ስለሆነም ኑ እመቤታችንን ጥግ እናድርጋት እርሷን ጥግ ያደረጉ የሲኦልን ባሕር በጥላዋ ተጠልለው በታመነው ቃል ኪዳኗ ቀዝፈው ተሻግረዋል፡፡ ለዚህም ነው ሊቁ በድርሰቱ ‹‹ሶበ ኪዳንኪ ምክንያተ ድኂን ኢሀሎ ፈለገ እሳት ወደይን እም ኢያስጠመ ኵሎ፤የታመነው ቃል ኪዳንሽ ባይኖር ኑሮ  ሁሉንም የእሳት ባሕር ባሰጠመው ነበር›› በማለት የተናገረው፡፡ በሀገረ ቅምር ይኖር የነበረው ሰይጣን ቀንቶ ከበጎ ሥራ ያስወጣው  ስምዖን ወይም በላዔ ሰብእ ከሲኦል እሳት የዳነው የሲኦልን ባሕር ቀዝፎ መሻገር የቻለው  ድንግል ማርያምን ጥግ በማድረግ ነው፡፡ወዳጄ አንተስ ማነን ጥግ አደረግህ? እኅቴ አንችስ ማነን ጥግ አደረግሽ ?

፫ኛ. ተራራ የተባሉ ቅዱሳን አባቶቻችን ናቸው

ከጣዕመ ዓለም ከተድላ ዓለም ተለይተው ከዘመድ ይልቅ ባዕድ ከሀገር ይልቅ ምድረ በዳ ይሻለናል ብለው እከብር ባይ ልቡናን አሸንፈው ክርስቶስን የተከተሉ ቅዱሳንን በተራራ ይመሰላሉ፡፡ተራራውን ጥግ አድርጉ ማለት በተሰጣቸው ቃል ኪዳን በአማላጅነታቸው አምናችሁ ተማጸኑ ለምኑ ማለት ነው፡፡ ቅዱሳን ተራራ እንደሆኑ ነቢየ እግዚአብሔር ዳዊት በመዝሙሩ ‹‹መሠረታቲሃ ውስተ አድባር ቅዱሳን፤መሠረቶቿ  የተቀደሡ ተራሮች ናቸው (መዝ ፹፮፤፩) በማለት ይገልጣል፡፡

ተራራ ከፍ ያለ እንደሆነ በብሉይ ኪዳንም ሆነ በሐዲስ ኪዳን እግዚአብሔር በረድኤት ያደረባቸው በጸጋ የተዋሐዳቸው ቅዱሳን ክብራቸው ምድራዊ ያይደለ ሰማያዊ ጊዜያዊ ያይደለ ዘለዓለማዊ ነው ተራራ በማለት ክብራቸውን ይገልጣል፡፡ እግዚአብሔር ከተራርች ሁሉ መርጦ በሲና ተራራ፣ በታቦር ተራራ፣ በሞርያ ተራራ፣ በቀርሜሎስ ተራራ፣ ልዩ ልዩ ተአምራትን እንዳደረገ ሁሉ ከሰው ልጆችም መርጦ በሙሴ በአብርሃም፣ በዳዊት፣በሰሎሞን ላይ በኤልያስ በኤልሳዕ በአቡነ ተክለ ሃይማኖት በአቡነ አረጋዊ በአቡነ ተክለ አልፋ በአቡነ ተከሠተ ብርሃን እና በሌሎችም  ቅዱሳን ላይ አድሮ ከሰው ልጆች አእምሮ በላይ  ድንቅ የሆነ ተአምራቱን አሳይቷል፡፡

ቅዱሳንን ጥግ አድርገው ከኃጢአት የነጹ ለመንግሥተ ሰማያት የበቁ እጅግ ብዙ ናቸው፡፡ በሊቃውንቱ ትርጓሜ  በታሪክ መጻሕፍት ላይ ተጽፎ እንደምናነበው ከነገሥታቱ ወገን የሆነች መልክን ከደም ግባት አስተባብራ የያዘች ኃጢአቷ የበዛ አንዲት ሴት ነበረች፡፡ ይች ሴትም ውበቷን ደም ግባቷን ተጠቅማ ኃጢአትን መሥራት ጀመረች ይች ሴት በየዕለቱ የምትሠራውን ኃጢአቷን እየመዘገበች ታስቀምጠው ጀመር በየዕለቱ የምትጽፈው ኃጢአቷም ስንክሳር አከለ፡፡ እርሷም በደሏን አስታውሳ ይቅር ባይ ወደ ሆነው እግዚአብሔር በንስሓ ተመልሳ ሰማያዊ ሥልጣንን ገንዘብ ወዳደረገው ወደ ቅዱስ ባስልዮስ በእግዚአብሔር ቃል ወልውሎ ሰንግሎ ንጹሕ ያደርጋት ዘንድ ሄደችና ‹‹አባቴ ሆይ በዚህ ያለው ኃጢአትሽ ይፋቅልሽ በለኝ›› አለቸው፡፡

እርሱም ‹‹ይፋቅልሽ›› አላት ኃጢአቷም ተፋቀላት፡፡ ግልጣ ብታይ አንዲት ኃጢአት ቀርታ አገኘች ‹‹ዘዕፅብት ለነቢብ ለገቢርም›› ይላታል፡፡ ‹‹አባቴ ይልቁንም ሳስባት የምታስጨንቀኝ እንዳ ልናገራት የምታሳፍረኝ ይችስ ኃጢአቴ እንዴት ትሁን››? አለችው፡፡ቅዱስ ባስልዮስም ‹‹ለኔ መቼ ይቻለኛል ለልጄ  ለኤፍሬም ነው እንጂ›› አላት፡፡ አሁን ቅዱስ ባስልዮስ የማይቻለው ሆኖ አይደለም ቅዱሳን የእነርሱ ክብር ከሚገለጥ የባልጀራቸው ክብር ቢገለጥ ይወዳሉና ‹‹ወደ ኤፍሬም ሂጂ›› አላት፡፡ እርሷም ቅዱስ ኤፍሬምን ጥግ ልታደርግ አቀበት ወጥታ ቁልቁለት ወርዳ ሄደች ‹‹ከአባቴ ከቅዱስ ባስልዮስ ዘንድ መጥቻለሁ በዚህ ያለው ኃጢአትሽ ይፋቅልሽ በለኝ›› አለችው፡፡

ቅዱስ ኤፍሬምም ‹‹አባቴ ትሕትና ልማዱ ሆኖ ነው እንጂ ለእርሱ ለሊቀ ካህናቱ ያልተቻለ ለእኔ እንዴት ይቻለኛል? አይሆንልኝም ወደ እርሱ ሂጂ ››አላት፡፡ አሁን ለእርሱ የማይቻለው ሆኖ አይደለም ቅዱሳን የእነርሱ ክብር ከሚገለጥ የባልጀራቸው ክብር ቢገለጥ ፣ እነርሱ ከሚከበሩ ባልን ጀሮቻቸው ቢከብሩላቸው ይወዳሉና እንዲህ አላት፡፡

ነገር ግን አሁን በሕይወተ ሥጋ አታገኝውም በክብር አርፎ ካህናት በአጎበር አድርገው ወደ ቤተ እግዚአብሔር ይዘውት ሲሔዱ ታገኝዋለሽ በእምነት ሳትጠራጠሪ ከበድኑ ላይ ጣይው ይፋቅልሻል አላት፡፡ ብትሄድ እንዳላት ሆኖ አገኝች፡፡ ከከበረ አስከሬኑ አጠገብ ቁማ እንዲህ አለች ‹‹የእግዚአብሔር አገልጋይ ባስልዮስ ሆይ! የአገልጋይህን ኃጢአቷን አስተስርይላት ›› ብላ አምና አስከሬኑ ላይ ጣለችው ኃጢአቷም ተሰረየላት ንጹሕ ሁና ኃጢአቷ ተሰርዮላት ሸክሟ ቀሎላት ወደ ቤቷ እንደተመለሰች ሊቃውንት ተርጉመዋል፡፡(ውዳሴ ማርያም ትርጓሜ መግቢያ)

ይች ሴት ነውሯ የተወገደላት ሕይወቷ የተስተካከለላት ቅዱሳኑን ጥግ በማድረጓ እንደ ሆነ ልብ ማለት ያስፈልጋል ፡፡ ይህች እናት አሁን  ያለው ትውልድ ከተቀመጠበት የኃጢአት ዙፋን ወርዶ ራሱን እኔ ማን ነኝ?  ሰዎች ማን ይሉኛል?  ብሎ ጠይቆ ኃጢአቱን ተናዞ ጥግ ያደረገውን  ስካር፣ ዝሙት ፣ ስግብግብነት፣  ውሸት ፣ ዘረኝነት ረግጦና ጠቅጥቆ ንስሓ ገብቶ መንፈሳውያን  የሆኑ ቅዱሳን አባቶቹን ጥግ አድርጎ መኖር እንዳለበት ምሳሌ የምትሆን ብርቱ ሴት ናት ፡፡

፬ኛ. ተራራ የተባለች ወንጌል ናት

ተራራ ከሩቅ ሲያዩት ያስፈራል ያስደነግጣል፡፡ ሲወጡት ያደክማል  ላብ ጠብ ይላል ወገብ ይጎብጣል፡፡ ይህን ሁሉ ታግሶ ከወጡት በኋላ ግን ከላይ ወደታች ሲመለከቱ ሁሉን  ተራራውን ሸለቆውን አባጣውን ጎባጣውን ሲያሳይ ያስደስታል፡፡ ተራራ ላይ የወጣ ሰው የሚሰወርበት ነገር የለም ቢጣራ ከሩቅ ይሰማል ፡፡ ወንጌልም ከርቀት ሆኖ ሲሰሟት ታስፈራለች ታስደነግጣለች፡፡ በረኃብ በጥም በእናት አባት በዘመድ ናፍቆት ታደክማለች ይህን ሁሉ ታግሶ ከመምህራን እግር ሥር ቁጭ ብሎ  ከተማሯት በኋላ ግን ጽድቅና ኃጢአትን ሞትና ሕይወትን ክፋትና ደግነትን ለይታ ስታሳይ ታስደስታለች::

ወንጌል መከራውን ታግሶ ከተማሯት በኋላ የመናፍቃኑን የጎረበጠ የጠመመና የሻከረ አስተምህሮ የአባቶቻችንን የበሰለና የለሰለሰ የቀና ትርጓሜ ለይታ ስታሳይ  ለልቡና ሰላምን ለአእምሮ ርካታን ለነፍስ ሐሴትን ታጎናጽፋለች፡፡ ስለሆነም በዘመናችን የበግ ለምድ የለበሱ በውስጣቸው ግን ነጣቂ ተኵላዎች የሆኑ የመናፍቃኑ የክሕደት ቅርሻት ነፍሳችንን እንዳያበላሻት ለነፍሳችን ምግብ ጌጥና ውበት ሆና ከአምላካችን የተሰጠችንን ወንጌልን ጥግ እናድርግ፡፡ የመናፍቃኑን ክሕደት መለየት የምንችለው ነቅዕ የሌለባትን ወንጌል ጥግ ስናደርግ ነውና፡፡

፭ኛ. ተራራ የተባለች ጉባኤ ቤት ናት

ጉባኤ ቤት የቤተ ክርስቲያን ማሕፀን ናት፡፡ ተራራ ላይ የወጣ ሰው ሁሉን ይመለከታል የሚሰወርበት የለም፡፡ ጉባኤ ቤት የዋለ ሰውም ምድራዊውን ከሰማያዊው ጊዜያዊውን ከዘለዓለማዊው በትርጓሜ  ለይቶ አበጥሮ አንጠርጥሮ ገለባ የሆነውን የዚህን ዓለም ክፉ ሥራ ለይቶ ያወቃል፡፡ ተራራ ላይ ያልወጣ ሰው ሁሉን ማየት እንደማይችል ሁሉ ጉባኤ ቤት ያልዋለ ሰውም ደጉን ከክፉው፣መራራውን ከጣፋጩ፣ሥጋዊውንና ከመንፈሳዊው፣ለይቶ ማወቅ አይችልም፡፡ ስለዚህ የተወደዳቸሁ ኦርቶዶክሳውያን ኑ በምግባር ወልደው በሃይማኖት ኮትኩተው ያሳደጉን በቸገረን ጊዜ እንደ ዕንቊ በጨለመብን ጊዜ እንደ መቅረዝ የሚያበሩ ሊቃውንት ወደ ፈለቁባትና የምናኔ ቤተ ሙከራ የቅድስና ምንጭ የጥበብ መገኛ የክርስትናው አሻራ ያለባትን ጉባኤ ቤት ጥግ እናድርግና የድንቁርናን ማቅ አውልቀን ጥለን የዕውቀትና የጥበብ ካባን እንደርብ፡፡ ዛሬ ትውልዱ ዕድገቱ እንደ ካሮት ቁልቁል ጉዞው እንደ ዔሊ ከዚያው ከዚያው መርገጥ የጀመረው እንደ ንሥር ከሩቅ የሚያዩ ዐይናማ ሊቃውንት የወጡባትን ጉባኤ ቤት ትቶ አእምሮውን ድግሪ በሚባል ቁልፍ ብቻ ቆልፍ የፈረንጅ ምርኮኛ በመሆን መልአካዊ ባሕርይን የምታጎናጽፈውን ጉባኤ ቤት ጥግ አላደርግ በማለቱ ነው፡፡

፮ኛ ተራራ የተባለች ቤተ ክርስቲያን ናት

በተራራ የተመሰለች ሥሯ በሰማይም በምድር ያለች ክርስቶስ በወርቀ ደሙ ዋጅቶ በማይለወጥና በማይናወጥ ጽኑዕ በሆነ መሠረት ላይ የመሠረታት የጸጋው ግምጃ ቤት የሆነችው ቅድስት ቤተ ክርስቲያን ናት፡፡ ተራራውን ጥግ አድርጉ ማለት ቤተ ክርስቲያንን ጥግ አድርጉ ማለት ነው፡፡ ቤተ ክርስቲያንን ጥግ ያደረገ ከመከራ ሥጋ ከመከራ ነፍስ ይድናል፡፡ ለዚህም ምሳሌ የምትሆነን  የኖኅ መርከብ ናት፡፡

በኦርቶዶክሳውያን አስተምህሮ የኖኅ መርከብ የቤተ ክርስቲያን ምሳሌ ሆኗ ትጠቀሳለች፡፡ በኖኅ  ዘመን የነበረው ትውልድ ከታናሽ እስከ ታላቅ በአንድነት ተካክለው ሲበድሉ ኖኅ ግን በሚያየውና በሚሰማው ነገር እያዘነ ሳለ እግዚአብሔር ኖኅን መርከብ እንዲሠራ አዘዘው፡፡ ኖኅም እሺ በጀ ብሎ መርከቡን ከሠራ በኋላ ደወል ደውሎ  እግዚአብሔር የፈደላቸው ፍጥረታት በመርከቧ እንዲጠለሉ አደረገ፡፡ መርከቧን ጥግ ያደረጉትን  ከታች የሚገለባበጠው ከላይ ደግሞ የሚልጠው የቁጣ ውኃ አልጎዳቸውም፡፡

መርከቧን ጥግ ያላደረጉትን ግን ሥጋቸውን ልጦ አጥንታቸውን ቆርጦ እንዳጠፋቸው  የነቢያት አለቃ የሆነው ሙሴ በቅዱስ መጽሐፍ ጽፎልናል፡፡ (ዘፍ ፮) በፈቃደ እግዚ አብሔር የተሠራችውን ቅድስት ቤተ ክርስቲያንንም ጥግ ያደረጉ ምእመናን ከላይ የጥንተ ጠላት ዲያብሎስ ከታች የዓላውያን ነገሥታትና የሠራዊታቸው የተሳለ ሰይፍ የነደደ እሳት ነፍሳቸውን አይጎዳውም፡፡ እኛም የተዋሕዶ ልጆች ቤተ ክርስቲያንን ጥግ አድርገን አምላካችን ከመከራ ሥጋ ከመከራ ነፍስ እንዲታደገን አማናዊቷን ተራራ ቤተ ክርስቲያንን እናታችን ክርስቶስን አባታችን በማለት ዘወትር እንጠራለን፡፡

ሊቁ አምብሮስ በሃይማኖተ አበው ‹‹ቤተ ክርስቲያን እናቱ ያልሆነችለት ክርስቶስ አባቱ ሊሆን አይችልም›› እንዳለ፡፡ ስለዚህ ኑ እናታችን ቅድስት ቤተ ክርስቲያንን  ጥግ እና ድርግ፡፡

ማጠቃለያ:- ወንድሜ እኅቴ አንተ አንቺ ማነን ጥግ አደረግህ ማነን ጥግ አደረግሽ ረድኤተ እግዚአብሔርን ፣ድንግል ማርያምን ፣ቅዱሳንን ፣ወንጌልን ፣ጉባኤ ቤትን ፤ ቤተ ክርስቲያንን  ወይስ አንተም አንችም እንደ ዘመኑ ሰው ዘረኝነትን፣ቋንቋን ብሔርን፣ፖለቲካን ፣ገንዘብን፤ ሥልጣንን ነው ጥግ ያደረግኸው?  ያደረግሽው?  ከነዚህ ሁሉ ማነን ጥግ አደረግህ?  ማነን ጥግ አደረግሽ? ልብ በል ወንድሜ ልብ በይ እኅቴ ይህማ  ጊዜ የሚገታው መቃብር የሚጠቀልለው አይደለምን ? ኦርቶዶክስ የሆንኸው  የግቢ ጉባኤ አባላት ፣ሥራ አስፈጻሚ የሆንኸው የሆንሽው ዐውደ ምሕረት ላይ ሁል ጊዜ ሕይወት የሆነ ቃሉን የምትማረው የምትማሪው  ኪዳን የምታስደርሰው የምታስደርሽው  ቅዳሴ የምታስቀድሰው የምታስቀድሽው  ለዚህ ነበርን ? እግዚአብሔር ክብሩን ወደሚያድልባቸው ለቅዱሳን ቃል ኪዳን ወደ ተገባላቸው ቦታ  መሄድህ መሄድሽ ለዚህ ነበረን?

የምትዘምረው መዝሙር የምትሰብከው ስብከት ከዘረኝነት ከመለያየት ከዝሙት ከስካር  ከፍቅረ ንዋይ ካላወጣህ ካላወጣሽ ኦርቶዶክሳዊነቱ ትርፉ ምኑ ላይ ነው? ሃይማኖት ከሌላቸው በምን ተለየህ? በምን ተለየሽ? እውነት ነው ክፉ የሆኑ ምዕራባውያን ክብር ያለበት በሚመስል ውርደት ማወቅ ያለበት በሚመስል ድንቁርና ነጻነት ያለበት በሚመስል ባርነት በስተጀርባ መኖሩን ሳይነግሩን ዘረኝነትን፣ መለያየትን ፍቅረ ንዋይን ራስ ወዳድነትን በሥልጠና ጽዋ በጥብጠው በመጋት የኦርቶዶክሳዊነቱን አንድነት የኢትዮጵያዊነቱን በጎ መንፈስ ጥለን ባልተፈቀደልን  መስመር እንድንነ ጉድ አድርገውናል፡፡

የሰከረ ሰው ደግሞ ሜዳና ገደል አይለይም፡፡ ለዚህም እኮ ነው አሁን ያለው ወጣቱ ትውልድ በዘረኝነት ስለሰከረ አምላኩን የማይፈራ ሰውን የማያፍር የሆነው፡፡ ብዙዎቹ ንጹሓን ሰዎች ሳይበድሉ የተበደሉ ሳይገሉ  እንደ አቤል ደማቸው በምድር ላይ በግፍ የፈሰሰ የተሰደዱ  የዘረኝነትን ጽዋ በተጋቱ ሰዎች ምክንያት ነው፡፡ የእግዚአብሔር ልጆች ኑ ከዚህ ሁሉ ነገር እንውጣና ‹‹ተራራውን ጥግ እናድርግ›› እግዚአብሔር ሆይ የቤተ ክርስቲያንን መደፈር የኢትዮጵያን መጥፋት አታሳየን፡፡

             ወስብሐት ለእግዚአብሔር ወለወላዲቱ ድንግል ወለመስቀሉ ክቡር አሜን።

ክፍል ፩

በቀሲስ ዐቢይ ሙሉቀን

የቃሉ ተናጋሪ አባ ጽጌ ድንግል ነው። ቃሉን የተናገረውም የቅድስት ድንግል ማርያምን ስደቷን፣ በስደቷ ጊዜም የደረሰባትን መከራና ኃዘን አምልቶና አስፍቶ በገለጸበትና በኅቱም ድንግልና ፀንሳ በኅቱም ድንግልና አምላክን የወለደች ድንግል ማርያምንም ባመሰገነበት ክፍሉ ነው። ሙሉ ቃሉን እንደሚከተለው እንመልከተው።

“ሰሚዖ ሕፃን ለእሙ ገአራ፤ ባረከ ኰኵሐ ወአንቅዐ ማየ እምታሕተ እግራ፤ ወእምኔሁ ለጽምዓ ትስተይ አመራ፤ ከመ ኢይስተይዋ ሰብአ ሀገር ለይእቲ ማይ አምረራ፤ ወለርሑቃን ፈውሰ ወጥዕምተ ገብራ፤ ሕፃኑ የእናቱን ጩኸት (ለቅሶ) ሰምቶ፤ ዐለቱን ባርኮ ከቆመችበት ቦታ ውኃ አፈለቀ፤ ከውኃውም ትጠጣ ዘንድ አመለከታት፤ የዚያች ሀገር ሰዎች እንዳይጠጧት ያችን ምንጭ አመረራት፤ ከሩቅ ለመጡት ግን መድኃኒት የጣፈጠችም አደረጋት።” (ሰቈቃወ ድንግል)፡፡

ይህ ኀይለ ቃል እመቤታችን ቅድስት ድንግል ማርያም ከልጇ ከወዳጇ ጋር በተሰደደች ጊዜ የደረሰባትን መከራና ሁሉን የሚችለው አምላክ ወልደ አምላክ የድንግል ማርያም ልጅ ኢየሱስ ክርስቶስ ካደረጋቸው ተአምራት መካከል አንዱን የሚያስታውሰን ነው።

በማቴዎስ ወንጌል ተጽፎ እንደምናነበው ሰብአ ሰገል እጅ መንሻ ይዘው “የተወለደው የአይሁድን ንጉሥ የት አለ” እያሉ ሲመጡ በዘመኑ የነበረው ንጉሥ ሄሮድስ በቅንዐት ተነሳሳና ሊገድለው ፈለገ። በዚህ ጊዜ የእግዚአብሔር መልአክ ለዮሴፍ ነገረውና በሌሊት እናቱንና ሕፃኑን ይዞ ወደ ግብፅ ሸሸ። ወንጌላዊው ማቴዎስ ይህን ታሪክ “እነርሱም ከሄዱ በኋላ እነሆ የእግዚአብሔር መልአክ ለዮሴፍ በሕልም ታይቶ ሄሮድስ ሕፃኑን ሊገድለው ይሻዋልና ተነሣ፤ ሕፃኑንና እናቱን ይዘህ ወደ ምድረ ገብፅ ሽሽ፤ እስክነግርህም ድረስ በዚያ ኑር አለው። እርሱም በሌሊት ተነሥቶ ሕፃኑንና እናቱን ይዞ ወደ ግብፅ ሄደ።” (ማቴ.፪፥፲፫-፲፬) በማለት እንደጻፈው ሁሉን የሚችል ፣ ሁሉ የእርሱ የሆነ አምላክ ጠላት ተነሣበትና ስደተኛ ሆነ።

ሰው ከሀገሩ ወጥቶ ስደተኛ ሲሆን ስንቁ ያልቃል፤ ይራባል፤ ይጠማል፤ የሚሰጠው ሊያገኝም ላያገኝም ይችላል። መድኅነ ዓለም ኢየሱስ ክርስቶስም በሄሮድስ ላይ አድሮ በጠላትነት እንዲነሣሣ ያደረገ ሰይጣን በሰዎች ላይ እያደረ የሚያዝንላቸው አጥተው ስለነበረ ተራበ፤ ተጠማ፣ ዐለት ሰንጥቆ ውኃ አፍልቆ የሚያጠጣው አምላክ በተዋሐደው ሥጋ ተጠማና አለቀሰ። የልጇን ልቅሶ ስትሰማ እናቱም ምርር ብላ አለቀሰች። ሁሉን የሚችል አምላክ በአጭር ቁመት በጠባብ ደረት ቢወሰንም አምላክ ወልደ አምላክ መሆኑን ሲያስረዳ፣ ዐለቱን ባርኮ ውኃ አፈለቀ። ማፍለቁ ብቻ ሳይሆን ያፈለቀው ውኃ ለስደተኞች የሚጥምና የሚጣፍጥ በአካባቢው ላሉትና በክፋት ለተሞሉት ሰዎች ደግሞ የሚመር ሁለት ዓይነተ ጣዕም ያለው ውኃ ሆነ።

ሁሉን ቻይ የሆነው አምላክ ይህን ምሥጢር የገለጸለት ደግ አባት አባ ጽጌ ድንግልም ከእግዚአብአብሔር ሁሉን ቻይነት አንጻር የማያስደንቅ ቢሆንም ከፍጡራን ባሕርይና ችሎታ አንጻር ግን እንዲህ እጅግ የሚያስደንቀውን ምሥጢር ገለጸልን። ሰዎች እርሱ የሰጣቸውን ውኃ ሲከለክሉት እርሱ ግን ከአንድ ምንጭ ተገኝቶ ለአንዱ ጣፋጭ ለሌላው መራራ የሆነ ተአምረኛ ውኃ አፈለቀ። ይህ እጀግ የሚያስደንቅና ልዩ የሆነ ምሥጢር ያን ጊዜ እንደ አዲስ የተጀመረ ሳይሆን ጥንትም ሀልወቱን፣ መግቦቱን፣ አምላካዊ ጥበቃውን ሲገልጽበት የኖረ፣ ለዘለዓለም ሕያው ሆኖ የሚኖርም ነው። ለማሳያ የሚሆነን ታሪክ እንመለከታለን።

እስራኤላውያን በግብፅ ባርነት በከፋ አገዛዝ ሁለት መቶ ዐሥራ አምስት ዓመታት ያህል ኖረዋል። የገዢዎቻቸው ጭካኔ ልኩን ሲያልፍና እነርሱም አብዝተው ሲጮኹ ጩኸታቸውን ሰምቶ በሙሴ አማካኝነት ከግብፅ ምድር አውጥቷቸዋል። በጉዟቸውም ጊዜ መና ከሰማይ እያወረደ ሲመግባቸው፣ ውኃ ከዐለት ላይ እያፈለቀ ሲያጠጣቸው የነበረ መሆኑ የእስራኤልን ታሪክ የጻፈልን ሊቀ ነቢያት ሙሴ መዝግቦት እናገኛለን። በመጽሐፍ ቅዱስም “ሙሴም የእስራኤልን ልጆች ከኤርትራ ባሕር አውጥቶ ወደ ሱር ምድረ በዳ ወሰዳቸው። በምድረ በዳም ሦስት ቀን ተጓዙ፤ ይጠጡም ዘንድ ውኃ አላገኙም። ወደ ማራም በመጡ ጊዜ ከማራም ውኃ ሊጠጡ አልቻሉም፤ ውኃው መራራ ነበርና፤ ስለዚህ የዚያ ስፍራ ስም “መሪር” ተብሎ ተጠራ። ሕዝቡሙ “ምን እንጠጣለን?” ብለው በሙሴ ላይ አንጎራጎሩ። ሙሴም ወደ እግዚአብሔር ጮኸ፤ እግዚአብሔርም እንጨትን አሳየው፤ በውኃውም ላይ ጣለው፤ ውኃውም ጣፈጠ። በዚያም ሥርዐትንና ፍርድን አደረገላቸው፤ በዚያም ፈተናቸው። እርሱም “አንተ የአምላክህን ቃል አጥብቀህ ብትሰማ በፊቱም መልካምን ብታደርግ ትእዛዙንም ብታደምጥ ሥርዐቱንም ሁሉ ብትጠብቅ በግብፀውያን ላይ ያመጣሁትን በሽታ አላደርስብህም፤ እኔ ፈዋሽህ እግዚአብሔር ነኝና” አለ።” (ዘፀ.፲፭፥፳፪-፳፮) ተብሎ ተጽፎ እናገኛለን።

በመጽሐፍ ቅዱስ ተመዝግቦ እንደምናነበው በዚህ ጥቅስም እንደተመለከትነው በወቅቱ መራራ የነበረው ውኃ በሙሴ ጸሎትና ልመና አማካኝነት በእግዚአብሔር ቸርነት ጣፍጦላቸው ጠጥተዋል። በጊዜው መጠጣታቸው ብቻ ሳይሆን ለወደፊቱም የሕይወታቸው መመሪያ የሚሆናቸውን አምላካዊ ቃል በሙሴ አማካኝነት አስተላልፏል። እርሱም “አንተ የአምላክህን ቃል አጥብቀህ ብትሰማ በፊቱም መልካምን ብታደርግ ትእዛዙንም ብታደምጥ ሥርዐቱንም ሁሉ ብትጠብቅ በግብፀውያን ላይ ያመጣሁትን በሽታ አላደርስብህም፤ እኔ ፈዋሽህ እግዚአብሔር ነኝና” አለ።” እንዲል። እስራኤላውያን ሕጉን ጠብቀው፣ የእግዚአብሔርን ቃል ሰምተው፣ እንደ ሥርዓቱ ቢጓዙ በግብፅ ላይ የወረደው መቅሰፍት እንደማይደርስባቸው እንደተነገራቸው ሁሉ ዛሬም በሃይማኖት ጸንተን በጎ ምግባር እየሠራን የተፈቀደልንን እያደረግን ያልተፈቀደልንን እየተውን ብንኖር አምላካዊ ጥበቃው ሳይለየን እንደምንኖር ያስረዳናል።

በወቅቱ መራራ የነበረውን ውኃ አጣፍጦ እንዳጠጣቸው ሁሉ በሙሴ ጸሎት በእግዚአብሔር ቸርነት ለእስራኤል ከዐለት ላይ ውኃ ፈልቆላቸው ጠጥተዋል። (ዘፀ.፲፯፥፩-፯) እግዚአብሔር ያለውን ማጣፈጥ ብቻ ሳይሆን ከሌለበት ማምጣትና መስጠትም እንደሚችል እንረዳለን። የእግዚአብሔር ቸርነት ካልተከተለን በቀር ከዐለት ላይ ውኃ ማፍለቅ አይቻለንም። እርሱ ግን የማንም ረዳት ሳያስፈልገው ከዐለት ላይ ውኃ ማፍለቅ ይቻለዋል። የኤርትራን ባሕር ከፍሎ እስራኤላውያንን ማሻገር፣ ግብፃውያንን ደግሞ በባሕር ተሰጥመው እንዲቀሩ ማድረግ ችሏል። አሁንም ሁሉን ማድረግ ይችላል።

ነቢየ እግዚአብሔር ቅዱስ ዳዊት “ዕብን ዘመነንዋ ነደቅት ወይእቲ ኮነት ውስተ ርእሰ ማዕዘንት፤ ግንበኞች የናቋት ድንጋይ እርሷ የማዕዘን ራስ ሆነች።” (መዝ.፻፲፯፥፳፪) በማለት የተናገረውን መተርጉማኑ የተናቀች ደንጊያ የተባለችው ዕብነ ሙሴ እንደሆነች አስረድተዋል። ይቺ ዕብነ ሙሴ ዐሥራ ሁለት ምንጭ ያላት ለዐሥራ ሁለቱም ነገደ እስራኤል እያፈለቀች የምታጠጣ፣ በፊት በኋላ በቀኝ በግራ ሁና ከለላ የምትሆን፣ ጠላት ሲመጣ ረግረግ እየሆነች የምታሰጥም፣ ቀን እንደደመና እየሆነች ከቀን ሐሩር የምትከላከልላቸው፣ ሌሊት የብርሃን ዐምድ እየሆነች የምትመራቸው እንደነበረች በትርጓሜ አስረድተዋል። (መዝ.፻፲፯፥፳፪ አንድምታ ትርጓሜ)፡፡

ለእስራኤል የተደረገውን ድንቅ ተአምር ብርሃነ ዓለም ቅዱስ ጳውሎስ “ሁሉም ያን መንፈሳዊ ምግብ ተመገቡ። ሁሉም ያን መንፈሳዊ መጠጥ ጠጡ፤ ይኸውም በኋላቸው ከሚሄደው ከመንፈሳዊ ዐለት የጠጡት ነው፤ ያም ዐለት ክርስቶስ ነበረ።” (፩ቆሮ.፲፥፫-፬) በማለት ለቆሮንቶስ ምእመናን በላከው መልእክቱ አስረድቷል። ሐዋርያው ቅዱስ ጳውሎስ ይከተላቸው የነበረ መንፈሳዊ ዐለት በማለት የገለጸውን ይህም ዐለት ክርስቶስ ነበረ በማለት ተርጕሞታል። ሁሉን የሚችለው አምላክ ዐለቱን የውኃ መፍለቂያ ምንጭ አድርጎ የተጠማውን ያጠጣበታል፤ የተራበውን ኅብስተ መና አድርጎ ይመግብበታል፤ ለጠላት መከላከያ መሣሪያም ያደርገዋል። ይሁን እንጂ መለስ ብለን በታሪክ እንደምናስታውሰው ይህ ሁሉ የቸርነት ሥራ ለክፉዎች አይመችም ነበር። አንዱ ሲድንበት ሌላው ሲጠፋበት ኖሯል። በስደቱ ወቅት ያደረገው ተአምርም የሚያስረዳን እንዲህ ያለውን ጉዳይ ነው።

ዛሬም ለአንዱ መራራ ለሌው ጣፋጭ የሚሆን ብዙ ነገር አለ። በእርግጥ መራራም ሆነ ጣፋጭ የሚሆነው ተቀባዩ ለዚያ ነገር ከመብቃትና ካለመብቃት፣ ወዶ ፈቅዶ ከመቀበልና ካለመቀበል፣ ለሚሰጠው ነገር አስፈላጊውን ዝግጅት ከማድረግና ካለማድረግ ወዘተ የሚመጣ ነው እንጂ ስጦታው በተፈጥሮው መራራ ሆኖ አይደለም። ምክንያቱም እግዚአብሔር ለሰው ልጆች ክፉ ነገር አይሰጥም። ሰዎች ግን በአጠቃቀም ስሕተት በመድኃኒቱም ይሞቱበታል። ይህን በተመለከተ የተወሰኑትን እንጥቀስ፡-

፩. የእግዚአብሔር ቃል

ከላይ እንደተገለጸው የእግዚአብሔር ቃል የሚመር ሆኖ አይደለም። ከአቀባበል መለያየት የተነሣ ግን የመረራቸው፣ አሁንም የሚመራቸው አሉ፤ ወደፊትም ይኖራሉ። የጣፈጣቸውም ነበሩ፤ ዛሬም አሉ ወደፊትም ይኖራሉ። የሚጣፍጣቸውንም ሆነ የሚመራቸውን እንመልከት።

ሀ. የሚጣፍጣቸው

ነቢየ እግዚአብሔር ዳዊት “ጥዑም ለጕርዔየ ነቢብከ እምዓር ወሦከር ጥዕመኒ ለአፉየ፤ ቃልህ ለጕረሮዬ ጣፋጭ ነው፤ ከማርና ከወለላ ይልቅ ለአፌ ጣፈጠኝ” (መዝ.፻፲፯፥፻፫) በማለት እንደገለጸው የእግዚአብሔር ቃል የሚጣፍጥ ለሕይወትም መሠረት ነው። ለዚህም ነው “ቃልህ ለጕሮሮዬ ጣፋጭ ነው” ካለ በኋላ በምድር ላይ ጣፋጭ ከሚባለው “ከማርና ከወለላ ይልቅ ጣፈጠኝ” በማለት እኛ ልንረዳውና ልንገነዘበው በምንችለው አገላለጽ ነገረን። የቃሉን ጣፋጭነትና መድኃኒትነት የተረዳው የመቶ አለቃው “በቃልህ እዘዝ፤ ልጄም ይድናል” (ማቴ.፰፥፰) በማለት ፍጹም የሆነ ሃይማኖቱን ገለጠ።

መድኅነ ዓለም ኢየሱስ ክርስቶስ በሚያስተምርበት ጊዜም ቃሉ የሚጣፍጣቸው በርካታ ሰዎች ነበሩ። በቅዱስ ወንጌል “በየምኵራቦቻቸውም ሁሉ ያስተምራቸው ነበር፤ ትምህርቱንም ያደንቁ ነበር፤ ሁሉም ያመሰግኑት ነበር።” (ሉቃ.፬፥፲፭) ተብሎ ተጽፎ እናነባለን። እንዲሁም በቅዱስ ወንጌል “ወደ ገሊላ ከተማም ወደ ቅፍርናሆምም ወረደ፤ በሰንበትም ያስተምራቸው ነበር። አነጋገሩም በትእዛዝ ነበርና ትምህርቱን ያደንቁ በር።” (ሉቃ.፬፥፴፩) ተብሎ ተጽፎ እናገኛለን። ይህ ሁሉ የሚያስረዳን ቃሉን በደስታ የተቀበሉት እንዳሉ ነው።

በመሆኑም “ወለርሑቃን ፈውሰ ወጥዕምተ ገብራ” እንደተባለው ቃሉን ለሚሹት፣ የእግዚአብሔርን ቃል መስማት ፈልገው ሲለምኑት ለኖሩት ለአበው ቀደምት፣ ለነቢያት፣ ለቅዱሳን ጣፋጭ አደረጋት። እንዲሁም ከአሕዛብ ወገን ለሆኑት፣ ከሩቅ ለመጡት፣ የእግዚአብሔር ሕዝብ ላልተባሉት ጣፋጭ አደረጋት።

በሌላ አገላለጽ ትንቢት ለተነገረላቸው ሱባኤ ለተቈጠረላቸው ወገኖቹ ለተባሉት እስራኤላውያን መራራ አደረጋት። ማለት እንዳይቀበሉት ዐይነ ልቡናቸው ታወረ። “ወደ ወገኖቹ መጣ፤ ወገኖቹ ግን አልተቀበሉትም። ለተቀበሉት ግን በስሙ ለሚያምኑ የእግዚአብሔር ልጆች እንዲሆኑ ሥልጣንን ሰጣቸው። እነርሱም ከእግዚአብሔር ተወለዱ እንጂ ከሥጋዊና ከደማዊ ግብር ወይም ከወንድና ከሴት ፈቃድ አልተወለዱም” (ዮሐ.፩፥፲፩-፲፫) እንዲል የተቀበሉት እንዳሉ ሁሉ ያልተቀበሉትም እንደነበሩ ልንገነዘብ ይገባል።

ለ. የሚመራቸው

በዚህ አገላለጽ አምነው ባለመቀበላቸው አለመጠቀማቸውንና መጎዳታቸውን ለማስረዳት ነው። በመሆኑም ከአብርሃም ዘር በመወለዳቸው የሚመኩትን አይሁድን “እውነት እውነት እላችኋለሁ የአብርሃም ልጆች ብትሆኑስ የአብርሃምን ሥራ በሠራችሁ ነበር)” (ዮሐ.፰፥፴፱) በማለት መድኅነ ዓለም ኢየሱስ ክርስቶስ የወቀሳቸው እውነተኛውን ቃሉን ሲነግራቸው ማመን ባለመቻላቸው ነበር። ቃሉን አምነው ከመቀበል ይልቅ ሊገድሉት ይሹ ነበር። በእውነት መንገድ ለማይጓዝ፣ እውነትን ገንዘብ የማያደርግ አካል ምንጊዜም ቢሆን እውነት ይመረዋል። እውነቱን ስለነገራቸው ስለኃጢአታቸውም ስለዘለፋቸው ጋኔን አድሮበታል ይሉትም ነበር። “አይሁድም ወደ ወገኖቹ መጣ፤ ወገኖቹ ግን አልተቀበሉትም። ለተቀበሉት ግን በስሙ ለሚያምኑ የእግዚአብሔር ልጆች እንዲሆኑ ሥልጣንን ሰጣቸው። እነርሱም ከእግዚአብሔር ተወለዱ እንጂ ከሥጋዊና ከደማዊ ግብር ወይም ከወንድና ከሴት ፈቃድ አልተወለዱም፡፡ አንተ ሳምራዊ እንደሆንህ ጋኔንም እንዳለብህ መናገራችን የሚገባ አይደለምን? ብለው ጠየቁት” (ዮሐ.፰፥፵፰) እንዲል።

ቃሉ ሕይወት መድኃኒት ሲሆን በሚገባ ባለመቀበላቸውና የሕይወታቸው መመሪያም ባለማድረጋቸው የተነሣ ተፈርዶባቸዋል። በዕለተ ምጽአትም መፈራረጃ ይሆንባቸዋል። ይህን አስመልክቶ ሊቁ ቅዱስ ያሬድ “አመ ይመጽእ ንጉሥ በግርማ መንግሥት ኵነኔ ድልው ቅድሜሁ ነፍስ ትርእድ ወመጻሕፍት ይትከሠታ ለስምዕ፤ ንጉሡ በግርማ መንግሥት በክበበ ትስብእት በመጣ ጊዜ ፍርዱ በፊቱ ነው፤ ነፍስ ትንቀጠቀጣለች መጻሕፍትም ለምስክርነት ይረቀርባሉ” (ጾመ ድጓ ዘደብረ ዘይት) በማለት ያስረዳናል። ቃሉን ሰምተው አለመጠቀማቸው ለፍርድ ይሆንባቸዋል።

ይቆየን፡፡

ለሰው ልጆች ከተሰጡ ጸጋዎች አንዱ ዕውቀት ነው፡፡ የሰው ልጅ ከእናቱ ማኅፀን ጀምሮ አዲስ ነገርን የመልመድ፣ አካባቢውን የማጥናትና መገንዘብን  እያዳበረ አካባቢውን ከመልመድ አልፎ በዕውቀት እየጎለመሰ፣ ጥሩውንና መጥፎውን እየለየ ያድጋል፡፡ መልካም የሆነውን መንገድ ለሚከተሉና እንደ እግዚአብሔር ቃል ለሚመላለሱት ዕውቀትና ጥበብን ያሳድርባቸዋል፡፡ መጽሐፍ ቅዱስ “የምድር ገዢዎች ሆይ ጽድቅን ውደዷት፤ የእግዚአብሔርንም ኃይል በበጎ ዕውቅት አስቡት፣ በቅን ልቡናም ፈልጉት” ይለናል፡፡(ጥበ.፩፥፩)፡፡ መልካም ዕውቀትን በቅንነት መሻትና ፈልጎ ማግኘት ይገባል፡፡ ሊቀ ነቢያት ሙሴም ለእስራኤል ልጆች ከይሁዳ ነገድ ስለሆነው ባስልኤል ሲናገር እንዲህ ይላል፡- “በሥራ ሁሉ ብልሃት በጥበብም፣ በማስተዋልም፣ በዕውቀትም የእግዚአብሔር መንፈስ ሞላበት” ሲል ይነግረናል፡፡(ዘጸ.፴፭፥፴፩)፡፡ አባቶቻችን በዚህ መንገድ አልፈዋልና ከእነርሱ መማር ያስፈልጋል፡፡

ልጆችን በዕውቀትና በጥበብ ተንከባክቦ ለማሳደግ ደግሞ የወላጆች ሚና ከፍተኛውን ድርሻ ይይዛል፡፡ ልጆች ገና ከሕፃንነታቸው ጀምሮ በሥርዓተ ቤተ ክርስቲያን አንጾና ኮትኩቶ ማሳደግ ከተቻለ ፍሬው ያማረ ይሆናል፡፡ ዛፍ ተጣምሞ ቢያድግ በኋላ ማቃናት እንደማይቻል ሁሉ ልጆች ከልጅነታቸው ጀምሮ ቃለ እግዚአብሔርን እየሰሙ ቢያድጉ ለራሳቸው ለቤተሰብ፣ እንዲሁም ለቤተ ክርስቲያንና ለሀገር ጠቃሚ ይሆናሉ፡፡

ይህንንም በመረዳት ቅድስት ኦርቶዶክሳዊት ቤተ ክርስቲያናችን በሮችዋን ከፍታ ልጆችዋን ለመቀበል ተዘጋጅታ የምትጠብቀው፡፡ በሥነ ምግባር የታነጸ ትውልድ ለመፍጠርም የቤተ ክርስቲያን ድርሻ ትልቁን ድርሻ ይወስዳል፡፡ በዚህም መሠረት ማኅበረ ቅዱሳን በቅዱስ ሲኖዶስ በተሰጠው ኃላፊነት መሠረት በግቢ ጉባኤያት ላይ ላለፉት ሠላሳ ዓመታት ወጣቱ ትውልድን በማነጽ ላይ ይገኛል፡፡ ነገር ግን ስንቶቻችን ተጠቅመንበታል?

ዓለም ለሥጋዊ ፍላጎታችን እንድንሮጥ ስታደርገን ቤተ ክርስቲያን ደግሞ “ጥበብና ዕውቀት ከእግዚአብሔር ዘንድ ነውና ኑ ልጆቼ እግዚአብሔርን መፍራት አስተምራችኋለሁ” ትለናለች፡፡ ዕውቀትና ጥበብ ከእግዚአብሔር ዘንድ ይሰጣሉና ለዚህም በማስተዋል መጓዝ በተለይ ለወጣቶች እጅግ ጠቃሚ ነው፡፡ “ጥበብ ፈጽማ የጎላች ናት፤ ውበቷም አይጠወልግም፡፡ የሚወዷትም ፈጥነው ያዩአታል፤ የሚፈልጓትም ያገኟታል፡፡ ለሚወዷትም ትደርስላቸዋለች፤ አስቀድማም ትገለጥላቸዋለች፡፡” (ጥበ.፮፥፲፪-፲፫) እንዲል፡፡

 በግቢ ጉባኤ ውስጥ መሆን ሕይወታችንን ከክፉ ነገር እንድንታደግ፣ ውጤታማም ሆነን ለመውጣትና የወደፊት ሕይወታችን በእግዚአብሔር ቸርነት የተስተካከለ እንድንሆን ያደርገናል፡፡ ወደ እገዚአብሔር በቀረብን ቁጥር መልካም ሰዎች፣ ለቃሉም የምንታዘዝና እኔ ራሴ ብቻ ልኑር ሳይሆን ስለ ሌሎች መኖርን እንማራለን፡፡ ክርስቲያን እኔ ብቻ ይድላኝ አይልምና፡፡

ግቢ ጉባኤያት ውስጥ መሳተፍ እነዚህን በረከቶች ይዘን እንድንወጣ፣ በአገልግሎትም ጠንካሮች እንድንሆን መንገዱን ያመቻችልናል፡፡ እግዚአብሔርም መንገዱን እንድንከተል ዘወትር ይጠራናል፣ ዓይኖቹም ወደሚፈልጉት ነውና ሕይወታችን ከእግዚአብሔር እንዳይለይ ዕውቀትን፣ ጥበብንና ሞገስን አስተባብረን እንድንይዝ ያደርገናል፡፡ ሕይወታችንም በወንዝ ዳር እንደምትበቅል ዛፍ ለምልማ መልካም ፍሬ እንደምትሰጥ ሁሉ በሕይወታችን እንለመልማለን ለሌላውም አርአያ በመሆን ፍሬ እናፈራለን፡፡ ስለዚህ ለዓለሙ እና ለክፉ ተግባሩ ተባባሪዎች እንዳንሆን መንፈሳዊውን ዕውቀትና ጥበብን ገንዘብ እናደርግለን፡፡ ነቢየ እግዚአብሔር ቅዱስ ዳዊት “እግዚአብሔርን አንዲት ነገር ለመንሁት እርሷንም እሻለሁ፤ በሕይወቴ ዘመን ሁሉ በእግዚአብሔር ቤት እኖር ዘንድ” እንዳለው እኛም እግዚአብሔርን የሚፈልግ ልብ ሊኖረን፣ በቅጥሩም ልንጠለል ያስፈልጋል፡፡(መዝ.፳፮፥፬)፡፡ ይህንን ብናደርግ እግዚአብሔር ሞገስን ይሰጠናል፡፡

የግቢ ጉባኤ ጥቅሞች በርካታ ናቸውና እግዚአብሔር በዚህ ዘመን የሰጠን በረከታችን ነውና እግዚአብሔርን ለመፈለግ በምናደርገው ጥረት ውስጥ መንገዱን በመምራት ሠላሳ፣ ስልሣ፣ መቶም በማፍራት ለሌሎች አርአያ እንሆናለን፤ እግዚአብሔርም አገልግሎታችንን  ይባርክልናል፡፡

እግዚአብሔር እንደቃሉ ተጉዘን በረከት እንድናገኝ ይርዳን፡፡ አሜን፡፡